Overzicht

serie

Elders in de Wereld

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de Wereld is een vaste rubriek op Sargasso waarin we stilstaan bij nieuws uit de verschillende werelddelen.


Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: schuldencrisis, sloppenwijkorkest, Hitler

, door

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: Argentijns voorstel voor schuldenregeling kansloos, inspirerend documentairevoorstel over gerecycled sloppenwijkorkest, en de Venezolaanse campagne begint goed met een Godwin.

De ruzie tussen schuldeisende fondsen, die het volle pond willen innen, en de Argentijnse regering, die de ‘holdouts’ onder geen beding wil betalen, kreeg deze week een nieuwe aflevering (hier een snel overzicht, met Lego nota bene!).  De Argentijnen hadden wat uitstel gekregen om aan een oplossing te werken, maar konden niet veel meer bedenken dan een vergelijkbare regeling als in 2005 en 2010. Naar alle verwachting zullen de zogenaamde ‘holdout’ schuldeisers hier absoluut niet van onder de indruk zijn en ook de rechtbank zal waarschijnlijk blijven aandringen op betaling. Dat betekent dat Argentinië nog naar het Hooggerechtshof kan stappen, kan proberen de houders van heronderhandelde schuldenpapieren via andere landen geld toe te schuiven, of in een ‘technical default’ terechtkomt. Het Hof komt zeer binnenkort met een reactie. Spanning, spanning en sensatie…

Op GlobalVoices deze week aandacht voor een inspirerend documentairevoorstel op KickStarter, over een Paraguayaans sloppenwijkorkest bestaande uit kinderen die instrumenten gemaakt van afval bespelen. De titel van het project maakt het plaatje compleet: “Landfill-harmonic Orchestra”. Zeer het funden waard, wat mij betreft.

Foto: Riccardof (cc)

Het homohuwelijk voor het Amerikaanse Hooggerechtshof

, door

ELDERS - In de VS heeft alles en iedereen recht op zijn ‘day in court’. Vorige week was het homohuwelijk weer eens aan de beurt.

Afgelopen week was een belangrijk moment voor het homohuwelijk in de VS. Twee afzonderlijke zaken die momenteel worden gehoord door het Supreme Court waren beide aangeland in het stadium van de oral arguments, dat wil zeggen: het moment waarop voor- en tegenstanders in een openbare zitting dienen te reageren op de vragen en opmerkingen van de negen opperrechters. Vaak zijn die vragen indicatief voor de manier waarop de rechters uiteindelijk zullen oordelen.

Van de twee zaken die momenteel worden gehoord is de eerste een aanvechting van de Defense of Marriage Act (DOMA). Deze wet bepaalt onder meer dat federale belastingvoordelen voor gehuwden en nabestaandenwetten uitsluitend van toepassing zijn op heteroseksuele huwelijken. Zo kan het dus zijn dat mensen die in de staten Iowa of Vermont legaal zijn getrouwd met een partner van hetzelfde geslacht te maken krijgen met een flinke belastingaanslag wanneer hun echtgenoot overlijdt.

Hoewel vijf van de negen opperrechters door Republikeinse presidenten zijn benoemd, lijkt zich toch een krappe meerderheid af te tekenen die voorstander is van een herroeping van de Defense of Marriage Act. Rechter Anthony Kennedy, het minst rabiate lid van het rechtse blok, lijkt er echter de voorkeur aan te geven dit te doen met een beroep op de notie dat DOMA een voorbeeld is van overmatige federale inmenging in de aangelegenheden van de afzonderlijke staten. Indien de overige vier conservatieve rechters met deze redenering meegaan, zou wel eens een juridisch precedent kunnen worden geschapen dat bijvoorbeeld het vermogen van de federale overheid om een sociaal vangnet in stand te houden ernstig zou aantasten. Gelukkig(?) is er tenminste één conservatieve opperrechter wiens weerzin tegen het homohuwelijk zodanig diepgeworteld zit dat deze uitkomst bepaald onwaarschijnlijk lijkt.

Foto: Riccardof (cc)

Spaanse huizenbezitters in opstand

, door

ELDERS - Steeds meer Spanjaarden worden hun huis uitgezet omdat ze de hypotheek niet langer kunnen betalen. De woede van de “hypotheekgedupeerden” voedt de oppositie tegen de aanpak van de crisis in Spanje.

Meer dan 100.000 Spanjaarden zijn het afgelopen jaar het huis uitgezet wegens hypotheekschulden, vier keer zoveel als in 2007 voor het begin van de crisis. Aan het begin van dit jaar liepen er nog bijna 200.000 processen. De dreiging van de banken heeft sommige gevallen al geleid tot zelfmoord van de huiseigenaren . Het Platform van Hypotheekgedupeerden is op dit moment de aanvoerder van de oppositie tegen het crisisbestrijdingsbeleid van de conservatieve Spaanse regering. Ada Colau, de woordvoerder van het platform, dankt haar enorme populariteit aan haar niet aflatende steun aan huizenbezitters die in conflict zijn met hun bank. En aan haar openlijke beschuldiging van de bankiers tijdens een hoorzitting in het parlement over de woningmarkt. Terwijl ze zich keerde naar de vertegenwoordiger van de Spaanse vereniging van bankiers zei ze: ‘Deze man is een misdadiger en zo moet hij ook behandeld worden.’Colau verwoordde de gevoelens van heel veel Spanjaarden van alle politieke richtingen. Een petitie voor hervorming van het hypotheeksysteem werd ondertekend door 1,4 miljoen mensen. Demonstraties in vijftig steden onderstreepten vorige maand deze eis. Inmiddels heeft het Europese Hof uitgesproken dat de Spaanse hypotheekwetten in strijd zijn met de Europese regels voor bescherming van de consument.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: politie vs. indianen, blogger vs. Cuba, Brazilië vs. economische vertraging

, door

ELDERS - Deze week uit Zuid-Amerika: de strijd om Rio’s WK-faciliteiten op tijd af te hebben intensiveert, Cubaanse dissidente blogger doet een interview in New York, economie van ‘wonderkind’ Brazilië vertraagt.

Naar mate het wereldkampioenschap van 2014 dichterbij komt, treedt de politie in het Braziliaanse Rio harder op om voorbereidingen te faciliteren. Afgelopen week werd een inheemse groep die een museum naast een nieuw voetbalstadion bezet hield, verdreven door de Mobiele Eenheid van de stad.

De Cubaanse dissidente blogger Yoani Sánchez is ondertussen begonnen aan haar wereldtour en gaf een interview aan de New York Times waarin ze onder meer het handelsembargo met de Verenigde Staten bekritiseert. Smullen ook de verontwaardigde reacties van Cubaanse diplomaten bij de VN, die Sánchez’ persconferentie vanuit het grotere Dag Hammarskjöld Auditorium naar een halletje lieten verplaatsen. Hier meer uitgebreide verslaggeving inclusief registratie van de persconferentie.

Tot slot nogmaals Brazilië, want het lijkt erop dat de economie van het land zwaarder weer te wachten staat. Volgens FT is het model van “externe rugwind, geleverd door solide grondstoffenprijzen en omvangrijke kapitaalstromen uit ontwikkelde markten” niet meer levensvatbaar.

Foto: Riccardof (cc)

Terugblik op Irak, en de schilderijen van George W. Bush

, door

ELDERS - Afgelopen woensdag, 20 maart, was het precies tien jaar geleden dat de VS en VK Irak binnenvielen. Uiteraard werd daar in de Amerikaanse media veel aandacht aan besteed. The New York Times bracht een speciaal blog, waarop dit bijzondere verhaal van een voormalig soldaat te lezen was. Waar je veel leest over post-traumatische stress bij soldaten, zegt deze Brendon Friedman eigenlijk nauwelijks nog aan de oorlog te denken. De data en namen die hij zwoor nooit te vergeten, kan hij nog maar slecht noemen. Na zijn tours in Irak en Afghanistan schreef hij een boek, dat hem de nodige verwerking bracht. ‘I don’t really go there anymore,’ schrijft hij. 

Er lijkt zelfs sprake te zijn van een collectieve vergeetachtigheid, zegt Jon Lee Anderson in The New Yorker. ‘Iraq has become the Great American Unmentionable, the fiasco that was.’ De Amerikaanse overheid kan precies zeggen hoeveel Amerikanen er tijdens de achtjarige oorlog zijn omgekomen in Irak, maar niemand kan het aantal Irakese dodelijke slachtoffers noemen. Het land is in chaos achtergelaten, er worden nog zeer regelmatig zelfmoordacties uitgevoerd. ‘The Iraq war represents a geostrategic catastrophe of colossal proportions for the U.S., not to mention a humanitarian catastrophe for Iraqis. It remains a severely damaged country.’
In dat licht is het foto-essay dat Mother Jones deze week publiceerde een reminder voor het leed dat de Irakezen geleden hebben. Foto’s zijn meer dan elk ander medium een eeuwig bewijs voor gebeurtenissen uit het verleden. Deze foto’s, genomen door vier onafhankelijke fotojournalisten in 2004, dienen als zulk bewijs voor een oorlog die nooit had mogen plaatsvinden. Bijgaand ook een essay van Phillip Robertson, die destijds met de vier fotojournalisten in Irak was.

Foto: Riccardof (cc)

Zweedse politici beschuldigd van racisme

, door

ELDERS - Een onhandige opmerking van de Zweedse minister van immigratie Billström heeft het debat over racisme in dat land weer aangewakkerd.

Het begon allemaal met een verscherpt beleid voor de uitzetting van illegale immigranten. Bij extra politiecontroles in de Stockholmse metro vorige maand viel al snel op dat donker gekleurde Zweden er uitgepikt werden. Alleen zij moesten hun identiteitskaart tonen en als geïntegreerde burgers protesteerden zij uiteraard fel tegen deze discriminatie. Forensen informeerden elkaar over de controleposten via de sociale media. De heftige openbare verontwaardiging en de felle protesten uit vrijwel alle politieke partijen dwongen de politie twee weken geleden de controles weer te stoppen. Met demonstraties in diverse steden lieten Zweden zien dat ze niet gediend zijn van deze vorm van ‘racial profiling‘.

De Zweedse minister van immigratie Tobias Billström gooide deze week olie op het vuur in een interview waarin hij mensen die illegalen hulp bieden aanviel. Het is een vergissing te denken dat het hier om vriendelijke oudere dames gaat, zei hij. ‘Die illegalen zitten bij hun landgenoten en die zijn zelden blond met blauwe ogen.’  Een storm van protest volgde. Wat heeft dat er mee te maken? Excuses van de minister. De oppositie vindt dat niet genoeg. De premier leest vervolgens zijn minister de les  (maar doet overigens niets af aan zijn beleid).

Foto: Riccardof (cc)

Bosco, Boko, Bono

, door

ACHTERGROND – In de nieuwe etappe van onze Afrikaanse tour de overgave van een waanzinnige schurk, aanslagen in Nigeria en Somalië en een inventieve leeuwenlamp.

He won’t be back, en dat is maar goed ook. Na jaren van plunderen, moorden en kindsoldaten ronselen hees de gevreesde warlord Bosco Ntaganda afgelopen maandag eindelijk de witte vlag. Hij stond al sinds 2006 op de most wanted-lijst van het Internationaal Strafhof, maar waarom hij zich nu ineens zelf de Amerikaanse ambassade van Kigali binnenwandelde is velen een raadsel. “Heeft hij dus toch een geweten”, aldus Tharcisse Karugarama, minister van defensie van Rwanda, maar dat lijkt een pot-ketel-verwijtje: Rwanda wordt er zelf al jaren van verdacht Ntaganda’s rebellengroep – de beruchte M23 – op allerlei manieren te steunen. Den Haag heeft er een knots van een boef bij.

Dan: autobommen en nog eens autobommen. In de noordelijke Nigeriaanse stad Kano werden maandag 22 mensen gedood toen twee zelfmoordterroristen beladen met explosieven op een busstation inreden. Kano is hoofdzakelijk het domein van moslims, maar het busstation bevond zich een (overwegend) christelijke wijk. De aanslag is nog niet opgeëist, maar gezien het feit dat Boko Haram in het recente verleden al flink huishield in de stad, laten de daders zich raden. Mad Monday begon met Al Shabaab, dat met een soortgelijke aanslag dood en verderf zaaide in Mogadishu. De terroristen hadden het naar verluidt gemunt op de Somalische veiligheidschef, die wel gewond raakte, maar de aanval overleefde.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: paus, economie en telescoop

, door

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: de eerste niet-Europese paus in meer dan duizend jaar, Latijns-Amerikaanse economieën nog altijd in opkomst, en de ALMA reuzetelescoop in Chili’s Atacama-woestijn begint met observeren.

Het grootste nieuws deze week ongetwijfeld: de verkiezing van de nieuwe Argentijnse paus – voorheen kardinaal Bergoglio, nu paus Franciscus. Zingt u maar mee: Papa Americano! Over een paar uur begint de openingsmis, die ook hier in Buenos Aires op grote schermen gevolgd zal worden door nachtbrakende Porteños. Voor lokale beelden: een webcam vanaf het Plaza de Mayo, en bij deze nieuwszender ongetwijfeld live-verslaggeving. Natuurlijk werd het verleden van de nieuwe pontifex direct onder een vergrootglas gelegd en werd een aantal belastende details flink belicht – volgens sommigen, inclusief het Vaticaan zelf uiteraard, teveel. Volgens de pauselijke woordvoerder was het zelfs een “lastercampagne van antikerkelijk links.” Ook veel aandacht voor het simpele karakter van de nieuwe geestelijk leider, een eigenschap die hij nogmaals kracht bijzette door mensen op te roepen in plaats van naar Rome te vliegen voor de ceremonie, liever de armen te helpen. Zoals het een jezuïet betaamt.

Het tweede opmerkelijke bericht is een interessante slideshow bij TheNextWeb, samengesteld uit verschillende onderzoeken over de staat van de economie, internet, technologie en meer in Zuid-Amerika het komende jaar. De moeite waard om een paar minuten doorheen te klikken.

Foto: Riccardof (cc)

Kannibalen, het homohuwelijk en weer een nieuwe Bush

, door

ELDERS - Deze keer een discussie over de grens tussen feit en fictie, een gevalletje ‘I only care if it affects me,’ en het zoveelste lid van de Bush-clan die de politiek in gaat.

Vorige week werd voormalig politieagent Gilberto Valle uit New York schuldig bevonden aan het maken van concrete plannen om verschillende vrouwen te ontvoeren en hen vervolgens – al dan niet levend – op te eten.

Valle zocht in een justitiële database naar potentiële (echt bestaande!) slachtoffers en op internet naar de werking van chloroform en recepten voor mensenvlees. De catch? Hoewel hij zijn voornemens uitgebreid online besprak, deed hij vooralsnog geen enkele moeite om daadwerkelijk met zijn anonieme medesamenzweerders in contact te treden. Ook benaderde hij zijn potentiële slachtoffers niet.

Zodoende blijft de vraag bestaan: is Valle een levensgevaarlijke lustmoordenaar die net op tijd is opgepakt of is hij, zoals zijn verdediging claimt, iemand die er weliswaar duistere seksuele fantasieën op nahoudt, maar geen daadwerkelijke misdadiger?

Daarnaast roept deze zaak de vraag op hoe ver fantasie en rollenspel mogen gaan voordat er sprake is van feitelijk crimineel gedrag. In dit aardige artikel worden deze vragen voorgelegd aan verschillende experts, onder meer op de gebieden van seksuele stoornissen en burgerlijke vrijheden.

Foto: Riccardof (cc)

Estland koestert e-burgers

, door

ELDERS - Estland biedt inwoners, emigranten en externe relaties een digitaal e-burgerschap.

Estland is wereldwijd koploper in ICT-toepassingen voor burgers. Het percentage internetgebruikers (78,6 procent) is er een van de hoogste ter wereld. Een handige gebruiker kan alles regelen vanachter zijn computer of zijn mobiele telefoon. Er bestaat een e-politie, e-gezondheidszorg, digitale recepten, e-winkels, e-betalingen, parkeermeters per telefoon, een e-handelsregister en ga zo door, schrijft de krant Eesti Päevaleht uit Tallinn. Er zijn nu plannen om iedereen die er woont of heeft gewoond of op een andere manier iets met Estland te maken heeft een digitale identiteit aan te bieden waarmee de band met het land in stand gehouden kan worden. Het instituut dat de plannen ontwikkelt, mikt vooral op hoger opgeleiden, zowel uit eigen land als uit andere landen, die niet zo honkvast zijn. De Estse e-burger zou waar dan ook gebruik moeten kunnen maken van de faciliteiten die het land digitaal biedt. Steeds meer mensen wonen een deel van hun leven buiten hun geboorteland. Met een digitaal burgerschap kun je toch lid blijven van de samenleving waar je je het meest bij betrokken voelt.

Drie jaar geleden waarschuwde een commentator van een andere Estse krant nog voor de risico’s van een snelle opmars van allerlei e-diensten. Gaat het niet allemaal ten koste van het echte leven, vroeg hij zich af. Zijn vrees is kennelijk niet bewaarheid, want de trend heeft doorgezet. De digitale samenleving e-Estonia biedt oplossingen op de meest uiteenlopende terreinen, van verkeer tot gezondheid (het EPD), van financiële diensten (sinds 2000 is er al e-tax) tot 0nderwijs.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: Chávez (laatste keer in person), cadeautjes, crisisjournalistiek

, door

ELDERS - Deze week uit Zuid-Amerika het overlijden van icoon Chávez, macabere cadeautjes in Sao Paulo en rampenjournalistiek: zijn de media te hijgerig in rampgebieden, en waarom?

Het grootste nieuws deze week kwam een halve dag na de vorige post: de dood van Chávez. Buzzfeed verzamelde de zeventien “meest buitensporige” citaten van El Comandante. Hoewel, zoals een reageerder terecht aangeeft, voor sommige quotes de buitensporigheid vooral erin zit dat Buzzfeed dat etiket erop plakt.

Het tweede opmerkelijke nieuws komt uit Brazilië. Daar zijn in Sao Paulo bij Mormoonse tempels en ambassades in totaal zeven in rood cadeaupapier verpakte menselijke schedels gevonden. Op beelden van beveiligingscamera’s was een vrouw te zien die de schedels neerlegde. Is het een ritueel? Wat is het verband tussen de Russische, Zuid-Afrikaanse en Tsjechische ambassade – die er allemaal een ontvingen? Mysterie, mysterie.. De Huffington Post heeft als terzijde een mooie fotoserie van versierde schedels uit een Boliviaanse cultus.

Tot slot een langere meta-bijdrage van The Frontline Club, over rampenjournalistiek – en of (en waarom) journalisten soms te snel weer verdwijnen naar de volgende ramp, als variant van ‘de waan van de dag’. Hij mag in deze Zuid-Amerikaanse Elders want het gaat mede over Haïti. Overigens doneerde Bill Clinton’s stichting deze week ook nog US$700.000 aan projecten op het eiland.

Foto: Riccardof (cc)

Oostenrijk heeft een nieuwe ’tegenpartij’

, door

ELDERS - In Oostenrijk hebben kiezers gezorgd voor de definitieve afgang van Haider’s extreem-rechtse partij en de entree van een Canadese miljardair.

Oostenrijk is net als Duitsland een federale Bondsrepubliek met deelstaten. In de deelstaten Karinthië en Neder-Oostenrijk zijn afgelopen zondag verkiezingen gehouden.

In de zuidelijke deelstaat Karinthië werd de FPK weggevaagd door De Groenen en de Sociaaldemocratische SPÖ. Karinthië was ooit de machtsbasis van Jörg Haider, de rechts-extremistische politicus die in 2008 bij een met veel geruchten omgeven auto-ongeluk om het leven kwam. De FPK is nu vanwege corruptieschandalen gedecimeerd. De landelijke variant van Haider’s politieke familie, de BZÖ, kon zich wel handhaven.

In Neder-Oostenrijk (rond Wenen) overwon de christelijk volkspartij ÖVP. De sociaaldemocraten haalden daar het slechtste resultaat ooit. Ook de FPÖ, de oorspronkelijke landelijke partij van Haider, later zijn concurrent op rechts, verloor fors.

Nieuw in beide deelstaten is de partij (zelf spreken ze over het Team) van de Oostenrijks-Canadese miljardair Frank Stronach (80). Hij is de grote uitdager van de politici van de oude partijen die hij ‘stieren zonder ballen’ noemt.

Stronach,  zoon van een vakbondsactivist en een fabrieksarbeidster, emigreerde in de jaren vijftig naar Canada en werd daar rijk met Magna, een bedrijf in auto-onderdelen met 115.000 werknemers. Een paar jaar geleden was hij nog een serieuze kandidaat om Opel over te namen van General Motors. Stronach heeft zijn bedrijf vaarwel gezegd en wil nu in zijn oude vaderland een en ander recht komen zetten onder het motto: niet lullen maar poetsen. Hij vindt dat er al genoeg denktanks zijn.’Ik richt een do-tank op,’ zei hij tijdens zijn campagnetour. Als succesvol zakenman staat hij zich voor op zijn kennis van de economie. En op dat gebied moet het roer om, ook in Europa. Ondanks het feit dat zijn land betrekkelijk weinig heeft geleden onder de eurocrisis. De euro hoeft niet afgeschaft te worden, maar Stronach is wel te porren voor een noordelijke en een zuidelijke variant met wisselende koersen. Een Oostenrijkse euro is meer waard dan een Griekse euro.

Vorige Volgende