Volgens het schoolboekje zijn fascisten voorstanders van sterk leiderschap, met alleenheerschappij in eigen kring. Ze zijn buitengewoon nationalistisch, tegen vreemdelingen, tegen de parlementaire democratie (‘nepparlement’), tegen links, demagogisch (‘ons wordt de mond gesnoerd’), antikapitalistisch, anti-internationalistisch (anti-EU). Altijd verraden de elites (de grachtengordel) het eigen volk. (…)
In de tijd van de eenzame Janmaat verkeerde Nederland in permanente staat van alarm vanwege ‘het fascisme’. Nu we eindelijk een echte fascist hebben (virtueel op 35 zetels), mag het niet meer zo heten.
Opvallend genoeg zijn het in dit ideologisch rechtse tijdsgewricht uitgerekend conservatieve intellectuelen (Joshua Livestro, Arend-Jan Boekestijn, Dirk-Jan van Baar) die de nieuwe politieke correctheid doorbreken en beginnen te zeggen waar het op staat: de PVV begint steeds meer trekken te vertonen van een fascistische partij.
Reacties (49)
ik zal de versie met swastika’s maar niet posten..
Zeggen waar het op staat is prima. Ben het alleen niet eens met de impliciete boodschap dat genoemde kwakzalvers het zwijgen doorbreken. Er is al heel vroeg en non-stop vanuit vele hoeken aangegeven hoe gevaarlijk deze man is, van zwijgen is nooit sprake geweest.
Ja goed, in Haagse kringen, daar wel. Maar hemellief, wat voor zwakkelingen zitten daar dan ook.
We zullen ons toch eerst af moeten vragen wat ‘een fascist’ is.
Of wat wat fascisme is.
Merkwaardigerwijs schijnt Wilders het goed te weten. Maar die is nu onderwerp, dus aan hem zullen we het maar niet vragen….!
Wie?
@4 De gehanteerde definitie staat al in de geciteerde stuk.
@5
Dat is de definitie van de auteur. Doch Wilders schermt zelf ook met de term ‘fascisme’. Doch dan in verband met de islam.
Verder beweert de auteur dat het fascisme tegen links is. Omdat te controleren dienen we terug te gaan naar de oorsprong. En dat is Benito Mussolini. Ik denk dat het fascisme tegen zowel links als rechts is. Door te stellen dat het fascisme alleen tegen links is lijkt het alsof fascisme rechts is. Merk ook op dat het fascisme een collectivistische cultuur kent. De staat wordt boven het individu gesteld.
En het fascisme is nationalistisch. Zeker is Wilders nationalistisch. Maar dan weer wel een soort van internationaal nationalisme. Zie zijn vrijages met andere nationalistische figuren.
Daarnaast kent het fascisme machtsvertoon en geweld. Zoiets als Poetin bijvoorbeeld. Maar De PVV heeft nog geen knokploegen voorzover mij bekend.
(zit ik hier nu Wilders te verdedigen?!?)
Zwak punt in het artikel is de jodenhaat die fascisten wordt toegedicht. Daarom moet de schrijver zich in een bocht wringen om bij Wilders de jodenhaat om te zetten in moslimhaat. Niet dat Wilders niet van moslimhaat te betichten is, maar het fascisme omhelst niet in beginsel een rassentheorie.
@6: Wilders zag potentieel een heilzame werking uitgaan van rassenrellen, roept een paar jaar daarna op tot verzet en er ontstaan rassenrelletjes in de kiem. Hij heeft z’n geüniformeerde SA niet nodig. Hij heeft daarvoor z’n useful idiots.
@8
Wilders maakt op een andere manier gebruik van ‘het volk’.
In tegenstelling tot het fascisme wil hij juist ‘het volk’ een stem geven. (als in: hij doet alsof hij namens het hele volk spreekt)
Het fascisme wil juist dat ‘het volk’ zijn kop dicht houdt. En desnoods regelen ze dat met geweld. Het volk is eigendom van de fascistische leiding. Het fascisme heeft niks met democratie. Wilders doet iig net alsof hij een democraat is.
Dat hij useful idiots meekrijgt zegt weer niks over Wilders zelf.
Wilders geeft geen opdracht tot het in brand steken van auto’ s.
@9: Oooh, daarom is zijn partij (nou ja, goed…) ook zo’n toonbeeld van inspraak.
@7
Op zich klopt dat. Maar het fascisme is wel nationalistisch ingesteld. Wat dat betreft past Wilders wel in het frame.
Wilders houdt er geen rassenleer op na. Maar men dient zich wel te bekennen tot de Nederlandse cultuur. (wat dat ook moge zijn, zelf heb ik geen idee)
“Bij de boekpresentatie in het Van der Valk-hotel in Wassenaar, waar Janmaat weleens koffie dronk en kort voor zijn dood met zijn partner Wil Schuurman is getrouwd, werd verteld dat hij in zijn laatste jaren compleet paranoia was.”
Niet relevant natuurlijk, maar hoe kan je als krant zo’n fout laten staan? Paranoia is de ziekte, paranoïde is het verschijnsel, de staat van zijn. Net als verkoudheid en verkouden. Het is als zeggen:
“Bij de boekpresentatie in het Van der Valk-hotel in Wassenaar, waar Janmaat weleens koffie dronk en kort voor zijn dood met zijn partner Wil Schuurman is getrouwd, werd verteld dat hij in zijn laatste jaren compleet verkoudheid was.”
Op zich natuurlijk wel grappig :).
@6
Fascisme is ook rechts. In Mussolini’s eigen woorden:
The Doctrine of Fascism – Benito Mussolini.
@11: “Maar het fascisme is wel nationalistisch ingesteld.”
Ja en nee. In theorie wel, in de praktijk zijn ze nooit vies geweest van internationale samenwerking, zie bijv. Duitsland, Spanje, Italië, Kroatië, Chili, Argentinië, VS, etc.
Voor de gemiddelde fascist geldt dan ook dat het beter botert met andere buitenlandse fascisten, dan met binnenlandse dissidenten. Redelijk internationalistisch dus, die fascisten.
@27
Dat gezegd riep Mussolini al in 1920 dat de Slavische minderheden in Noord Italië barbaars en inferieur waren.
@14
Internationaal misschien, internationalistisch zeker niet.
@16: Ik bedoelde het niet als cynische knipoog richting Marx. Meer bedoeld als tegenovergestelde van nationalistisch. Daarbij zei ik ook “ja en nee”. Ik denk dat het fascisme er zelf wat ambivalent in is.
Over @15: ja natuurlijk. Zowel hij als Franco zullen ook geen traan gelaten hebben bij het uitleveren van j/Joden. Maar in de “blauwdruk” van het fascisme zit het niet perse. Laat ik het zo maar zeggen dan.
Het Fascisme van Mussolini, en gedeeltelijk van Hitler al is dat geen fascisme an sich, bestaat uit het wantrouwen tegen de ‘zwakke democratische instituties’
Vergeet niet dat begin 20’e eeuw algeheel stemrecht nog niet eens bestond, er was dus groot wantrouwen tegen ‘de algemene democratie’ waar paupers en vrouwen (en in die volgorde) ook ineens iets te zeggen zouden krijgen, en kregen.
Die, historische, situatie is niet één op één te vergelijken met nu,
het lijkt me dat er nog maar weinig mannen zijn die vinden dat vrouwen geen stemrecht behoren te hebben.
Maar dat was destijds, jaren 1920-1933, nog bijzonder relevant en aanleiding om te menen dat de toenmalige crises aangepakt dienden te worden door een ‘Sterke Man’, letterlijk.
Die situatie hebben we nu gewoonweg niet, ik ben dus ook volstrekt niet bang voor ‘Wilders’, ja er is een ruk naar conservatisme, nationalisme, zeg maar gewoonweg angst,
is dat voer voor fascisme?
Neen.
Tenzij Brussel het zo bont maakt en Europa blijvend laat overspoelen met elke idioot die maar hierheen wil komen,
Engeland uit de EU stapt en ook de Euro in elkaar flikkert,
de angst een ieder om het hart slaat, ja dan.
Maar goed zover is het nog niet.
Wel wakker blijven.
http://www.elsevier.nl/Buitenland/achtergrond/2015/11/Konrad-waarschuwt-Europa-voor-islam-Het-Westen-is-naief-2714900W/?masterpageid=158493
@17: Denk dat fascisme (en feitelijk voor de meeste-ismes) geldt dat ze ambivalent zijn. Beetje de ellende van dit soort discussies; er bestaat niet een harde in steen gebeitelde definitie inclusief lijst van kenmerken die je dan in alle rusten kan afvinken.
Dus zodra je een vergelijking maakt tussen een -isme en een persoon/partij/beweging/clubje in het heden wordt het al gauw een non-discussie omdat er altijd wel in een boek een definitie te vinden is die net genoeg weer afwijkt etc…
@19:
precies,
en dan ook nog eens via lijnen van het historicisme die termen hedentendage presenteren als een onwrikbare werkelijkheid sloopt de discussie al helemaal.
Erdoğan is een fascist volgens deze criteria.
@21: Hoewel weinig origineel, sla je hier toch de spijker op z’n kop.
@19
Het fascisme laat zich dan ook lastig definieeren.
Een ieder kan er wel iets van zijn gading uit vissen.
Daarom is het ook niet productief om iemand in dat fascistische frame te plaatsen. Artikelschrijver doet eigenlijk precies hetzelfde als wat Wilders graag doet. De ander in een frame plaatsen.
Ik denk dat Wilders beter omschreven kan worden als ‘populistisch’. Maar ook met dat begrip weten de PVV adepten wel weer raad.
@20
Als er met een term gesmeten wordt dan dienen we toch een beetje idee te hebben waar zo’ n term voor staat? Daar mag toch wel enige consensus over bestaan? Anders wordt het een scheldwoord. Hetgeen met deze term eigenlijk al een beetje gaande is.
@23:
“Daarom is het ook niet productief”
We staan dan ook niet aan de lopende band. We doen aan determinatie.
@24:
“Anders wordt het een scheldwoord. Hetgeen met deze term eigenlijk al een beetje gaande is.”
Ocherme, zijn we zomaar fascisten aan het uitschelden.
De definitie uit “het schoolboekje” (welk schoolboekje?) lijkt wel erg naar Wilders toe geschreven. Ik mis hierboven bijvoorbeeld wat kenmerken van fascisme die je bij Wilders niet ziet.
Het belangrijkste kenmerk van het fascisme is het collectivisme, de idee dat het individu dienstbaar hoort te zijn aan het geheel (de staat) en niet andersom. Democratie is met het fascisme principieel onverenigbaar en referenda zijn dat zeker. De aanhang van de PVV hangt hier de tegenovergestelde doctrine aan.
Hiermee zou de kous af moeten zijn, maar één ander aspect kan er nog wel af. Fascisme en nationaalsocialisme streven naar het (militaire) avontuur, de heroïsche zelfopoffering, ‘verheven’ idealen met godsdienstige trekjes. Deze gewelddadig-esoterische dimensie ontbreekt bij de PVV totaal.
Kortom, de vergelijking op gezag van Dirk-Jan van Baar gaat op essentiële punten mank. Dat roept de vraag op of de motieven wel helemaal zuiver zijn.
Er is al langere tijd kritiek op Wilders vanuit conservatieve hoek zoals van BJ Spruyt.
Geert Wilders is “indirect verantwoordelijk” voor het drama in Noorwegen. Dat zegt Bart Jan Spruyt, oprichter van de rechts-conservatieve denktank de Edmund Burke-stichting, die qua gedachtengoed dicht bij dat van de PVV-leider staat. Volgens Spruyt, ook politiek columnist bij weekblad Elsevier, heeft Wilders de afgelopen jaren een apocalyptische sfeer opgeroepen waarin mensen als Anders Breivik tot hun daden konden komen.
http://nos.nl/artikel/259288-wilders-indirect-verantwoordelijk-voor-breivik.html
@26: Das dus precies wat ik bedoel in @19: altijd wel weer een slimmerik die met nog meer kenmekren komt aanzetten die het tegendeel beweren. Wel aardig dat jij bepaalt wat het belangrijste kenmerk is van fascisme; bedenk je dat zelf of heb je dat ergens gelezen, of past dat goed in je straatje’?
@26:
Denk nu heus dat de bruinhemden van A.H. zich druk maakten om wat fascisme volgen de regeltjes precies was?
Ze volgde blindelings de führer, in zijn wandaden en achterlijke haatleer.
Hetzelfde geldt voor de volgers van haatprediker G.W.
@26: “referenda ”
Geloof je ’t zelf? Iemand die geen enkele inspraak of tegenspraak in zijn 1-manspartij duldt, gelooft in het referendum?
Of vermoedt ‘ie simpelweg dat het referendum zijn betonnen visie gaat bevredigen?
“heroïsche zelfopoffering”
Ja, precies. IK, GEERT WILDERS, wordt al jaaaaaren bedreigd en heb daardoor geen leven meer. Maar IK, GEERT WILDERS, draag dat kruis met liefde, want IK doe het voor mijn land, mijn volk.
“gewelddadig”
Knieschoten, rassenrellen…….
@0
Opvallend inderdaad. En m.i. zeker het uitzoeken waard om te kijken waar die trigger vandaan komt. Of beter gezegd: wat ervoor zorgde dat (ook) deze struisvogels hun kop (eindelijk) uit het zand haalden.
Dank voor plaatsing!
Ik moest ineens terugdenken aan een post van mezelf uit april 2011 waarin ik puntsgewijs de PVV langs de fascistische meetlat leg.
Deze is inmiddels extra interessant geworden:
Wilders beweert wel voor het volk te spreken, maar dat maakt hem nog geen democraat.
@32: Zijn (en door een partijgenoot geëchode) recente uitspraak over de volksvertegenwoordiging als nepparlement past daar ook mooi in.
Vraag me ook altijd af bij dit soort discussies in hoeverre Wilders nu echt zijn teksten gelooft? Deels zal ie ongetwijfeld achter zijn woorden staan, maar gelooft hij nu echt dat ie een martelaar des volks is, de grote redder, of was ie gewoon een politieke opportunist die toentertijd in de kwestie Turkije een “gat in de politiek markt” zag (~ruimte op xenofoob conservatief rechts om populistisch en politiek incorrect te wezen en een geheel andere soort politiek te bedrijven dan we tot nu toe gewend waren, alles op de golven van Fortuijn). En vervolgens iets te hard bepaalde dingen geroepen om vervolgens bedreigd te worden, beveiliging nodig hebbend en er achter komen dat hij zich zelf volkomen buitenspel heeft gezet buiten de politiek. Als hij zou stoppen met politiek zie ik niet 1 2 3 zo een post-politiek bestuurs/commisaris/advies baantje voor hem bij het grootbedrijf. Met andere woorden wat ooit begon als een politiek buitenkansje heeft hem in een hoek gedreven waar ie niet meer uit kan en moet nu maar zo hard mogelijk roepen en het Kamerlidmaatschap koste wat kost veilig stellen, anders heeft hij simpelweg een groot privé-financieel probleem.
Ik vraag het me wel eens af….
@34: Kan hoor, maar dat koste wat kost veiligstellen, doet ‘ie tot op heden zeer succesvol. Ik zou hem nog geen kat in het nauw noemen, eerder een overmoedige maar valse siamees.
@34
Ik denk dat Wilders een doodlopende weg in is gegaan. Het martelaarschap ligt hem goed en zijn rol bevalt hem. Waarschijnlijk is hij vroeger altijd een redelijk normale man geweest met een saaie rol bij de VVD. Door te breken met de VVD is zijn bestaan veel spannender geworden. Kennelijk was hij bij de VVD al latent narcist en is dat er uit gekomen als leider bij de PVV.
Hij heeft idd geen andere keuzes meer. Niet alleen in het bedrijfsleven, maar in de hele maatschappij zal hij als een paria worden beschouwd als hij nu op zijn schreden terugkeert.
Dus of hij zelf in zijn woorden gelooft? Hij moet wel. Zijn huidige rol is de enige die hij nog kan spelen. En hij heeft het tijdsgewricht mee. Zo deed hij een paar jaar de moslimhaat op een wat lager pitje omdat EU bashen voor de hand liggender was.
Nu komt ‘de islam’ en ‘de EU’ samen als thema in de vluchtelingenkwestie. Maar opportunist die hij is kiest hij zo weer voor een ander item.
Riemen schreef 5 jaar geleden het pamflet “De eeuwige terugkeer van het fascisme” . Nog steeds actueel dus:
Waar ik mij toen (en nu) 100% in kon vinden
Ik heb zojuist naar de speech van David Cameron geluisterd . Om de sociale zekerheid in de UK in stand te kunnen houden willen ze een nieuw verdrag met Brussel . Vluchtelingen en Europeanen kunnen alleen naar de UK emigreren als ze binnen 6 maanden werk vinden en krijgen alleen recht op sociale zekerheid indien ze binnen de 5 jaar van hun aanvraag minstens 4 jaar hebben gewerkt . Vluchtelingen worden worden alleen nog toegelaten indien ze eerst in een vluchtelingenkamp hebben gezeten . Ze gaan in de UK een BINDEND – in – uit – referendum over hun lidmaatschap van de EU houden .. Zodra er voor uit de EU gestemd wordt dan betekend dat ,dat er geen weg meer terug is . Dus geen later referendum dat er voor kan zorgen dat ze weer toetreden tot Europa . Ze willen een legaal bindend verdrag met de EU waarin voor relatie met Great Brittain staat dat de grenzen van Europa beter beschermd wordt tegen de massa immigratie en ISIS . De UK wil een deel zijn van een economisch ,maar niet politiek Europa . De UK wil meer democratisch stemrecht en macht voor de individuele Europese landen . Overheden in Europa moeten een betere democratische afspiegeling worden van dat wat de burgers willen inplaats van te lijden onder de regelzucht uit Brussel .In de UK houdt men regelmatig referenda en tot 2020 worden er ongeveer 20.000 vluchtelingen toegelaten .
https://en.wikipedia.org/wiki/Netherlands–United_Kingdom_relations
http://www.bbc.com/news/live/uk-politics-34774708
@38.
Wist niet dat Cameron een echte fascist was.
@39:
Bovendien zijn er wel een andere manier om zijn (a)sociale zekerheid in de UK in stand te houden. (verbeteren lijkt mij anders behoorlijk noodzakelijk)
;-)
@40 Laat maar . Jij vind dat het hier sociaal is ? Er is in de gehele EU niks anders gebeurt dan bezuiniging op bezuiniging . Brussel en Den Haag worden nu bedankt met een stem op wilders .
@41.
Laat maar. Je moet niet zo dom lullen. De verzorgingsstaat/sociale zekerheid wordt al dertig jaar afgebroken, begonnen bij Cameron zijn voorganger Thatcher. Nu geeft hij Europa en de asielzoekers daar de schuld van. Daar houdt het klootjesvolk van, een zondebok. Jij trapt er met open ogen in.
Wat dacht je van belasting voor vermogens en bedrijven. Die zwemmen in het geld.
Omdat juist dat zinnetje het herhalen altijd meer dan waard is.
En omdat Wilders deze zondebokken (‘moslims’/ ‘de elite’/ enzovoorts) op een zilveren schaal aanreikt. En ‘het volk’ maar trappen en smullen, op commando. En nog een keer. En nog een keer..
Ed, een deel van de bevolking weet niet eens wat ze door Wilders zoal voorgeschoteld krijgen. De Geert heeft gelijk”-schreeuwers, ontberen veelal de verstandelijke vermogens zodat ze niet door de vele leugens en halve waarheden heen kunnen prikken. Deze hebben niet door dat Wilders hen enkel maar misbruikt.
Alle bullshit die Wilders, door de loop van de jaren heen heeft geuit, zijn volledig ontkracht. Men wil het niet zien, ze mogen “knabbelen” aan die zondebokken. Dit gestimuleerd door extreemrechts schorem zoals van Pegida, Pro Patria en noem ze maar op. Men kan liken op facebook, op pagina’s van ‘Nederland mijn vaderland’ en ze denken zich eindelijk goed te voelen. Tot het overdrachtelijke kwartje eindelijk eens valt. En nee, daarmee doel ik niet op die van Kok.
Oh, ter aanvulling van @43
Met ‘het’ bedoel ik uiteraard het immer latent aanwezige, binnen iedere ‘maatschappij’:
https://en.wikipedia.org/wiki/Facism
https://en.wikipedia.org/wiki/Rascism
Maar ook hetgeen waar altijd teveel mensen zich aan willen onderwerpen.
https://en.wikipedia.org/wiki/Right-wing_authoritarianism
(hoi, AltJohan!)
Ik zet er een goede fles op, dat velen die bovenstaande links aanklikken, een TL;DR momentje krijgen. ;-p
Fascisme is niets anders dan politieke pornografie als automatisch eindstation van het kapitalisme waarvan het kennelijk niet mogelijk is om er een gematigde variant van te ontwikkelen. Begin deze eeuw schreef Frits Bolkestein, met hulp van Joshua Livestro, een afleidingsmanoeuvre onder de titel “De intellectuele wortels van het fascisme.” Noam Chomsky wees recent nog maar eens op dat er in de financiële sector bijna de helft van de totale winst wordt gemaakt, wat zonder meer te betitelen valt als parasitisme omdat er niets geproduceerd wordt. Dit n.a.v. een rapport van het IMF. Net als in het begin van de vorige eeuw draait anno nu intellectueel links (voor zover dat nog bestaat) in kringetjes rond op zoek naar een antwoord. Het enige verschil tussen 1929 en 2008 is dat de schulden ‘gesocialiseerd’ kunnen worden. Voor zolang dat duurt. Wederom zal dit kapitalisme hard met de kop tegen de muur stoten. Wilders heeft dan 40 zetels en in de straten ziet men nationalistische vlaggenparades. Adolf Hitler gaf de joden de schuld en Wilders heeft een palet aan ‘schuldigen,’ zo’n beetje alles wat den Nederlandschen boer vreemd is. Bij de kreten bij die parades, zal ook @Lutine (hopelijk) zeggen: Ja, dit is fascisme.
@41:
Waar maak je ergens in mijn reactie uit op, dat ik het hier sociaal zou vinden???
Ik heb het over het U.K.
Dat een Rutte en consorten hier de boel verstieren is een ander verhaal!
@39: Waarom moet de ABN naar de beurs ?http://www.z24.nl/ondernemen/abn-amro-zoveel-armer-wordt-belastingbetaler-bij-beursgang-abn-amro-en-x-andere-dingen-die-je-moet-weten-598416
Lang leve het neo-liberalisme en het stelen van de armen door de rijken met hulp van Brussel.
@42: Onzin , je verkoopt hier halve waarheden met je : Nu geeft hij Europa en de asielzoekers daar de schuld van
@48.
Je dwaalt lekker af, het zou over fascisme gaan hier. Kan je daarover wat melden. Of moet je Cameron weer een veer in de reet steken, een sterke leider zal je hem vinden, daar houden fascisten ook van. En een zondebok vinden. Discussiëren niet, gewoon zeggen dat het ‘onzin’ is, zonder enige argumentatie.