COLUMN - Het berichtje stond onlangs op NieuwReligieusPeil, dat Het Laatste Nieuws van 10 augustus als bron opgaf. De Belgische krant schrijft:
Voor de kust van Dubai is het voorbije weekend een jonge vrouw verdronken omdat haar vader de redders verbood hun werk te doen. De man ging op de vuist met de hulpverleners. Hij wilde niet dat de “vreemde mannen” zijn dochter aanraakten en zo haar eerbaarheid zouden schaden.
Verder vertelt een officier, een zekere Ahmed Burqibah, dat het meisje gered had kunnen worden en tot slot lezen we dat de vader inmiddels is gearresteerd. Ondanks de woorden van deze autoriteit en de rationele ontknoping, sloeg mijn hoaxradar uit.
Het heeft immers alle kenmerken van een broodjeaapverhaal. Het is vrij moralistisch: er wordt duidelijk ingespeeld op vooroordelen tegen moslims, die vol middeleeuwse ideeën over de eer van hun dochter zouden zitten. Traceren naar de oorspronkelijke bron ging ook al niet: Het Laatste Nieuws voerde als bron de TV-zender Emirates 24/7 op, maar linkte niet naar een specifiek artikel. Tot slot: het lijkt wel veel op een gebeurtenis uit 2002, toen de religieuze politie van Saoedi-Arabië de brandweer verbood vijftien meisjes te redden uit een brandende school in Mekka.
Ik was daarom geneigd het verhaal af te doen als onwaar, als de zoveelste hoax die kritiekloos is doorgegeven om de islam in diskrediet te brengen. Denk aan het verhaal dat een geestelijke zou hebben gezegd dat een man in tijden van hongersnood zijn echtgenote mocht opeten (door Peter Burger op zijn blog met de grond gelijk gemaakt). Een tweede voorbeeld dat me zo snel te binnen schiet dateert van alweer wat langer geleden: het kind waarvan de arm bij wijze van sharia-straf door een auto werd overreden. Evenmin waar. Snopes, een fijne website die graag non-nieuws fileert, heeft andere voorbeelden, zoals dit naargeestige bericht (gelukkig onwaar).
Ik had mijn stukje willen afronden met een conclusie over het gemak waarmee we berichten geloven of –als we journalist zijn – vergeten te controleren. Als iets onze vooroordelen bevestigt, schakelen we onze kritische instincten uit. Die conclusie lijkt me nog altijd zinvol, maar dit keer is er toch iets meer aan de hand. Toen ik de naam “Ahmed Burqibah” googelde, ontdekte ik al vrij snel een verklaring van de politie van Dubai, die het verhaal verduidelijkte: het is waar, maar het dateert niet uit “het voorbije weekend”. Het gebeurde in 1996. Inderdaad, Het Laatste Nieuws.
Conclusie: dit verhaal is in de huidige vorm niet waar maar er zijn wel degelijk mensen die het leven van een jonge vrouw minder belangrijk vinden dan haar eer. In hoeverre zo’n oordeel te maken heeft met de islam of met een traditioneel waardepatroon, is een andere discussie.
Reacties (10)
Ijzersterk stuk.
Als die paar onwaarschijnlijke broodje-aap verhalen over de Islam niet waar zijn, dan zullen alle andere kritische verhalen over de Islam ook wel niet waar zijn.
Kortom, Islam is liev, Islam is de religie van de vrede en de linkse knuffelaars hebben dus al die tijd het gelijk aan hun kant gehad.
Allah Uh Akbar.
Zeg ik snap dat er geen redactie meer is maar het is wel heel storend 2x hetzelfde verhaal voorgeschoteld te krijgen. Prediker had kort geleden precies hetzelfde verhaal & onderwerp. Is er echt niemand meer die coordinatie doet?
@2: Er zit een knop op je PC.
Oftewel, hoe erg is dat nou helemaal, twee stukken over hetzelfde onderwerp? Het was me ook opgevallen, maar ik heb beide stukken met plezier gelezen. No big deal.
Mensen kunnen er niet vaak genoeg op gewezen worden dat niet alles wat op het internet te lezen is waar is. Ten dele liegen is ook liegen, in mijn ogen dan. Stemmingmakerij is altijd fout. Behalve wanneer ik en mensen die ik aardig vind zich daaraan schuldig maken natuurlijk. Net als hypocrisie.
@2: Verrek, twee keer hetzelfde onderwerp – ik had Predikers stuk niet gezien. (Ik was die vrijdag de hele dag de stad uit en het mobiele netwerk van mijn telefoon was urenlang kapot.) Zou ik het wel hebben gezien, dan zou ik deze column zeker niet hebben geschreven.
En inderdaad, iets meer coördinatie tussen redactionele bijdragen en columnistiek zou wenselijk zijn.
Zo zouden er inmiddels ook al “dobbernegers” zijn die voedselpakketten weigeren als zijnde “niet-halal”. Maar dat zal dan ook waarschijnlijk al uit 1996 zijn.
Overigens moeten we nu aannemen dat in de tussenliggende twintig jaar de Islam immens liefhebbend en vrouwvriendelijk is geworden?
“Het heeft immers alle kenmerken van een broodjeaapverhaal. Het is vrij moralistisch: er wordt duidelijk ingespeeld op vooroordelen tegen moslims, die vol middeleeuwse ideeën over de eer van hun dochter zouden zitten.”
“Tot slot: het lijkt wel veel op een gebeurtenis uit 2002, toen de religieuze politie van Saoedi-Arabië de brandweer verbood vijftien meisjes te redden uit een brandende school in Mekka.”
Hoe je deze twee dingen zo kort na elkaar kunt typen… knap
Een andere discussie, maar wel dé discussie waar het om draait. Uit het incident valt het niet af te leiden, want nadat het meisje verdronk werd haar vader door de autoriteiten in Dubai gearresteerd en vervolgd
Overigens vermelden de bronnen dat het gaat om een Aziatische vader, wat in de context van Dubai zoveel betekent als: geen Emirati, maar een buitenlandse werker. Of die man moslim was, wordt niet vermeld.
@7: De bewering is niet dat broodjeaapverhalen door hun typische kenmerken onmogelijk echt gebeurd kunnen zijn, maar wel dat de kenmerken je alert moeten maken op de reële mogelijkheid dat een verhaal verzonnen is, of zoals in dit geval gerecycled.
Er zijn nu eenmaal vreselijke verhalen die waar zijn en minstens zoveel vreselijke verhalen die onwaar zijn. Het is best handig om alert te zijn op die laatste categorie, en dat is volgens mij zo ongeveerd de boodschap van @0.
@1: het is Allahu (nominativus enkelvoud) akbar