COLUMN - Juist. Krijg je dat weer. Denk je dat je het ergste wel hebt gehad met de uitspraak van de Turkse president Erdoğan dat moslims Amerika ontdekten, beweert de Turkse minister van wetenschappen, Fikri Işık, dat moslims hebben ontdekt dat de aarde een bol was.
Dat is natuurlijk onzin. De moslims hoefden de bolvorm van onze planeet niet te ontdekken, aangezien deze al een millennium vóór Mohammed bekend was aan de Grieken. Işık heeft een klok horen luiden maar weet niet waar de klepel hangt.
Wat hij op het oog heeft gehad, is een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van de negende-eeuwse kalief Al-Ma’mun, die de omtrek van de aarde wilde weten. In principe zou dat een simpele klus moeten zijn: je meet op twee plaatsen, waarvan je de onderlinge afstand kent, de hoogte van de onbeweeglijke Poolster. Helaas is dit hemellichaam niet zo onbeweeglijk als je zou denken: de aardas beweegt heel langzaam, waardoor de Poolster niet altijd precies aan de hemelpool staat. De Arabische astronomen lijken het te hebben moeten doen met een onooglijk sterretje dat bekendstaat als HIP 62572.
De Arabische onderzoekers deden hun metingen in onder meer Palmyra en Raqqa, en concludeerden dat de aardomtrek 37.440 kilometer bedroeg. Dat is zes procent te weinig. Een eerdere schatting, van de Griekse wetenschapper Eratosthenes, kwam uit op 43.500 kilometer, wat negen procent te veel is.
Ook de geografische lengte werd onderzocht. In 997 namen de Oezbeekse geleerde Al-Buruni en zijn Iraakse collega Abu al-Wafa’ gelijktijdig een maansverduistering waar. Het feit dat die in Kath en het tweeduizend kilometer verderop gelegen Bagdad niet plaatsvond op hetzelfde moment, stelde hen in staat vast te stellen dat het verschil in geografische lengte 15° was: ruwweg correct en de helft van wat de Grieken hadden gedacht.
En dan was er de Iraanse astronoom Al-Tusi, die rond 1270 het ingewikkelde stelsel vereenvoudigde waarmee de Griekse geleerde Ptolemaios de planeetbewegingen had beschreven. Uitleg van het Tusi-koppel ligt buiten het bestek van dit stukje, maar het is interessant dat Copernicus het heeft overgenomen toen hij op zijn beurt probeerde het oude wereldbeeld te vereenvoudigen.
Işık mag trots zijn op de prestaties van zijn middeleeuwse geloofsgenoten, maar er valt ook een contrapunt te plaatsen. Op Copernicus volgde Stevin, die er weinig twijfel over liet bestaan dat wat Copernicus nog als hypothese had geopperd, gewoon waar was. En op Stevin volgden Kepler, Galilei en Newton. De westerse wetenschappen haalden de islamitische in.
Al vanaf de negentiende eeuw zoeken Arabische, Perzische en Turkse leiders aansluiting bij Europa, erkennend dat daar iets waardevols valt te leren. De kwakhistorische claims van Işık en Erdoğan suggereren dat de Turkse leiders de zo lang nagestreefde wetenschappelijke accuratesse nu niet meer zo hoog in het vaandel voeren. Voor ons, verlichte Nederlanders, is zoiets natuurlijk maar moeilijk na te voelen, aangezien het uiteraard volstrekt ondenkbaar is dat bij ons een obscurantist minister zou worden, laat staan minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Reacties (15)
Facts free politics. De PVV speelt in op angst, Erdogan op trots. Maar in essentie doen ze hetzelfde: emoties gebruiken in plaats van feiten.
Hebben ze afgekeken van de reclamejongens, want daar werkt het ook.
Tot mijn verbazing maakt niemand zich hierover kwaad.
Het is immers niet het bekende tamelijk onschuldige spelletje van land tegen land, maar van geloof tegen de rest van de wereld.
Geloof is voor een paar Turken blijkbaar bepalend voor ontdekkingen en wetenschap.
Een gotspe! Als er één geloof is dat dodelijk voor de wetenschap was dan was het wel de islam.
Dat lijkt me iets te kort door de bocht.
@1
“Red de beschaving!” “Sociale afbraak!” “Inhumaan!”
Als het aankomt op het inspelen op emoties spant links toch echt de kroon, een huilende neger is genoeg om het asielbeleid af te schieten, een bijstandsgerechtigde met financiële problemen is genoeg om de verzorgingsstaat nog eens uit te breiden en een kunstenaar die geen zak met geld meer krijgt betekend dat de beschaving verloren is.
@3
Je link geeft amper concrete voorbeelden en zit vol met weaselwords. In werkelijkheid gebeurde er ook in het zogenaamde gouden tijdperk vrijwel niets.
http://wikiislam.net/wiki/How_Islamic_Inventors_Did_Not_Change_The_World
Ja, maar vraag aan de meeste mensen boven de 40, en die zullen ook niet weten van de eerdere constateringen en metingen dat de aarde rond was, die zullen ook zoiets als Copernicus of Galilei aanhalen Genoeg mensen zullen ook willen beweren dat men (of in ieder geval zeker de mensen die toentertijd voor geleerden door moeten gaan) vroeger dacht dat de aarde plat was, het idee dat dat zo zou zijn, kwam pas na Washington Irvings werk ”Leven en reizen van Columbus”.
De trots van Erdogan en Isik is opgeblazen, maar ze hebben ook hun tegenhangers in (eerdere) Westerse claims (Romeinse cijfers zijn zeer ongeschikt om -vooral- irrationale getallen mee te verkrijgen, maar niemand geeft de Arabieren of de Indiërs genoeg lof). Wie heeft immers ‘Amerika’ ontdekt? Bij het lezen van het dagboek van Gerrit de Veer, die onder Willem Barentsz voer, blijkt ook dat de kusten van het vasteland al bewoond waren en (indirect) contact hadden met Europeanen. Terwijl Barentsz zat te creperen, zaten Samojeden iets verderop hun hapje bij elkaar te sappelen. De Nederlanders waren geobsedeerd door de Bataven, de Duitsers grepen terug op oud-Germaanse symboliek en de slag om het Teutoburgerwoud, de Belgen prijzen zich met hun vernoeming in Julius Caesar’s ”De Bello Gallico” als ‘dappersten der Galliers’ (wat volgens mij niet meer wil zeggen dan: ze waren een klein groepje, maar opstandig; geef ze wat street credit/respect en ze houden zich gedeisd). De westerse geschiedenis is grotendeels eurocentrisch geschreven.
Eerder moeten de uitlatingen gezien worden in een ander perspectief. Erdogan (en Isik met hem) wil enige aanspraak kunnen maken op Turks nationalisme, wat tot voor kort vanaf 1919 nog het monopolie was van de seculieren in Turkije. Ongeacht of ze denken dat zij gelijk hebben, zeggen ze dit met een reden.
@4 Tja, als je je baseert op polemische anti-islamwebsites die poseren als ‘wiki’s’, leer je natuurlijk vooral veel misinformatie.
@6
Het weerleggen van islamitische claims is misinformatie, omdat het weerleggen van islamitische claims anti-islam is. Orwell had het niet beter kunnen bedenken.
Als er werkelijk een islamitisch wetenschappelijk gouden tijdperk heeft bestaan, dan zou daar met gemak meer bewijs voor te verzamelen zijn dan twintig zwakke en aantoonbaar onjuiste claims.
Mooie slotregels. @Thallman: Volgens mij heb je het artikel zelf nauwelijks gelezen, want daarin worden de prestaties van islamitische wetenschappers juist benoemd. Verder leg je Prediker ook nog eens woorden in de mond. Hij zegt niet dat het weerleggen van islamitische claims op zich anti-islamitisch is, maar dat je de ‘weerleggingen’ van uitgesproken anti-islamitische sites zoals die waar jij naar linkt niet blind moet geloven. Als het onderwerp je echt interesseert en je niet alleen komt om te trollen, lees dan eens een serieus boek over islamitische wetenschap. Bijvoorbeeld ‘Vergeten erfenis’ van Jona Lendering.
http://www.onlinegalerij.nl/2014/08/13/1001-inventions-toont-uitvindingen-van-de-moslimbeschaving/
1000 jaar geleden bedachten de arabieren de wiskunde en ontdekten ze de sterren. En toen kwamen er moslimopperhoofden die rekenen het werk van de duivel noemden. En dat was het einde.
@7 Je hoeft niet heel ver te zoeken om te zien dat Wiki-islam, dat volgens eigen zeggen “2700+ kritische artikelen op tal van gebieden van de Islam” bevat, ronduit vijandig staat tegenover de islam.
Het afwijzende citaat van Winston Churchill geeft dat al weg, evenals pagina’s, gewijd aan “wetenschappelijke fouten in de koran”, “mensen die de islam hebben verlaten”, “verkrachting in de islam” en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Bepaald geen objectieve bron dus. De pagina waar jij in #4 naar linkt betoogt dat de twintig innovaties uit de islamitische beschaving de wereld niet hebben veranderd, omdat er steeds ergens elders ter wereld iemand eerder was die hetzelfde zou hebben bedacht.
Zo zou het Chinese Boek der Medicijnen (Huang Di Nei Jing) de bloedcirculatie al 1600 jaar hebben beschreven vóór Ibn Nafis, maar de enige bron die we daarvoor van Wiki-islam krijgen, is een webpagina met een opsomming zonder voetnoten.
Maar zoals Paul Unschuld in “Huang Di Nei Jing Su Wen”: Nature, Knowledge, Imagery in an Ancient Chinese Medical Text aantoont, is dat een misinterpretatie: er wordt in deze tekst enkel opgemerkt dat bloed van en naar organen en ledematen vloeit tenzij het bloed gestold is. Van een beschrijving van de bloedsomloop is geen sprake.
Niet dat dit er allemaal wat toe doet, want mijn punt in #3 was niet dat moslims met allerlei ontdekkingen en vondsten per se de eerste waren, maar dat het veel te kort door de bocht is om – zoals Frank789 in #2 doet – te stellen dat de islam dodelijk is voor wetenschapsbeoefening.
Dat gaat gewoon in tegen alles wat we weten over wetenschapsbeoefening in de islamitische wereld tussen laten we zeggen 800 en 1700 na Christus.
@10 Frank, ik heb in #6 reeds laten zien dat wat je hier beweert baarlijke nonsens is.
@8
Jij bent hier degene die blind geloofd, je verwerpt weerleggingen omdat ze niet in jou wereldbeeld passen. Alles wat er in die link staat is keurig onderbouwd met bronmateriaal. “Lees dit serieuze boek dat mijn wereldbeeld bevestigd” hoor ik wel vaker, mijn ervaring is dat dit zelden de moeite waard is. Als jij bewijs hebt dat koffie, tuinen, windmolens en tapijten wel degelijk Islamitische uitvindingen zijn hoor ik het graag, maar ik ga geen boek kopen dat mij moet overtuigen van iets dat de lezers zelf niet onder woorden kunnen brengen.
@9
Noem er tien.
@11
Dat iets negatief is, maakt het niet feitelijk onjuist. Volgens jou redenering kan alles wat op sargasso staat naar de prullenbak verwezen worden omdat sargasso over bepaalde onderwerpen negatief is.
Als koffie, tuinen, windmolens, cijfers en alle andere claims er al lang voor de islam waren, dan zijn dit geen islamitische uitvindingen.
Na de bloeiperiode is er niet veel meer dan nonsens uit de Arabische wereld gekomen op het gebied van de harde wetenschap. 2 miljard moslims weten niet meer dan 2 Nobelprijswinnaars voor te brengen, een aanfluiting en het gevolg van wetenschap ondergeschikt maken aan een geloof.
Zo’n piepklein volkje als de Israëliers trekt zich qua wetenschap niets van het geloof aan en grossiert in Nobelprijswinnaars.
@13 Jammer genoeg voor jou kon ik de eerste de beste voetnoot naar een vage website met een beetje Googelen al onderuit halen. (#11)
Dat voorspelt niet veel goeds voor de rest, wel?