Politiek is een vorm van vermaak, goedkoop en plat vermaak. Dagelijks worden wedstrijden uitgezonden op TV waarin we politici zien die niet op de bal, maar op de man spelen. En net als bij het Songfestival mogen de toeschouwers stemmen wie de beste is, vroeger één keer in de vier jaar, tegenwoordig gemiddeld één keer per twee jaar. Gezien het niveau is het amateurklasse voetbal. Afgelopen maandag was de klassieke derby VVD – PvdA op TV, deze keer bij de EO met arbiters Andries Knevel en Tijs van den Brink. De PvdA speelt uit met Diederik Samsom en de VVD heeft Stef Blok opgesteld.
Door de slechte arbitrage is de discussie verwarrend. Regelmatig wordt het gesprek onderbroken met suffe vragen. Bijvoorbeeld: hoe snel heeft u het begrotingstekort teruggebracht naar 3%? De voetbaldeskundigen weten dat dit een irrelevante vraag is, want het begrotingstekort is een gevolg van de malaise, niet de oorzaak. Een even misplaatste vraag die steeds in verschillende varianten wordt voorgelegd aan de deelnemers is: Waarop gaat u bezuinigen en hoeveel brengt dat op?
Verdediging
Het begin al meteen goed. Knevel zet een een-tweetje op met Blok (jawel, de scheidsrechters spelen mee in deze spelvariant) door de vraag te stellen waarom het belangrijk is dat we het overheidstekort terugdringen. Blok begaat in de eerste minuut al een overtreding:
Knevel: We gaan het, als jullie het niet erg vinden, over politiek hebben vanavond. Morgen dus dat debat over het Lenteakkoord. Uitgangspunt van dat Lenteakkoord, waar uw handtekening onder staat, is een tekort volgend jaar van 3%. Kunt u nog één keer aan de heer Samsom uitleggen waarom het zo belangrijk is dat we volgend jaar een tekort hebben van 3%?
Blok: Ja het is altijd lastig om aan een socialist uit te leggen waarom je niet meer geld moet uitgeven dan je binnen krijgt, want dat is de kern natuurlijk. Ook als er helemaal geen Europese afspraken waren, dan nog begrijpt iedereen dat je niet eindeloos meer kan uitgeven dan je binnenkrijgt. Nederland als land, de overheid, geeft op dit moment 70 miljoen per dag meer uit dan er binnenkomt. Voor een gezin zou dat betekenen 70 euro per dag. Ja, eigenlijk is het onbegrijpelijk dat de heer Samsom nog uitlegt dat je dat niet vol kunt houden.
Steeph heeft eerder deze week al laten zien waarom dit een overtreding is: hij liegt. De PvdA is 25% zuiniger dan de VVD in de laatste 40 jaar. Liegen mag natuurlijk niet, maar omdat er geen effectieve arbitrage is, en omdat Samsom een zwakke verdediging heeft scoort Blok toch. De kijker onthoudt: socialisten geven meer geld uit dan er binnen komt. Kijk maar hoe Samsom verdedigt:
Samsom: Nee dat klopt dat kun je ook niet volhouden, dus je moet zo snel mogelijk naar begrotingsevenwicht en de discussie tussen ons is: Wat is nou de beste route naar dat begrotingsevenwicht?
Dit is een zwakke verdediging van Samsom want hij laat de overtreding van Blok passeren, en countert door de bal naar de eigen helft terug te spelen: Bezuinigen is nodig, ik kan het zelfs beter. Even later maakt Blok weer dezelfde overtreding. Gelukkig kan Samsom de fout nu enigszins herstellen:
Blok: Nee, nee, dit verhaal vertelt de PvdA niet alleen dit jaar maar nu echt al jaren. Toen de PvdA weer ging regeren met Wouter Bos op financiën, in 2007, toen zat de schatkist vol. Gerrit Zalm had de schuld teruggebracht, er was een overschot op de begroting en de PvdA zei “we moeten meer geld uitgeven want er is veel geld”. Twee jaar daarna brak de crisis uit en de reactie van de PvdA was: “we moeten meer geld uitgeven want er komt een crisis en hij gaat vast over als we meer geld uitgeven”. Wouter Bos zei daar toen nog bij “maar waarschijnlijk in 2013 gaan we weer aflossen”. En nu is het 2013. De crisis is niet weggegaan zoals te verwachten was en weer zegt de PvdA “meer geld uitgeven”. Dus of het nou goed gaat of slecht gaat in Nederland, de PvdA wil altijd meer geld uitgeven.
Samsom: Ik gun u de clichés, maar de afgelopen 12 jaar waren er 5 jaren met een begrotingsoverschot, 4 keer was een partij-van-de-arbeider aan het roer op dat moment. Één keer mocht u er aan meedoen. Dus dat zijn de feiten. Wij passen op de schatkist. Ook in 2007 en 2008 […]
Samsom was hier duidelijk op voorbereid. Maar hoe goed de PvdA ook met geld omgaat, de VVD en andere rechtse partijen winnen dit debat altijd. De verdediging van sociaaldemocraten dat zij, echt heus, ook heel goed op de centjes passen werkt niet. Hetzelfde zie je in Amerika gebeuren: Democraten staan voor tax and spend, terwijl het tegendeel waar is. Om voor mij onduidelijke redenen werkt deze propaganda van rechts nog steeds. En vooral in crisistijden doet dit het goed. Want de burger weet: er komen moeilijke tijden dus er moet bezuinigd worden. Zoals Mathijs Bouman al vlak voor de verkiezingen van 2010 opmerkte is de VVD de partij waarvan de burger denkt dat zij goed is voor de economie omdat liberalisme staat voor hard en stevig bezuinigen. Linkse partijen verliezen die wedstrijd wie-is-het-zuinigst met de VVD altijd. De verdediging dat ze de pijn “eerlijker verdelen” is niet sterk, want genoeg burgers denken dat de pijn wel bij anderen zal vallen, niet bij henzelf. Het komt ook nog eens moraliserend over. Bovendien bevestigt die verdedigende houding alleen maar het uitgangspunt van de VVD: bezuinigen moet, bezuinigen is goed ook al doet het pijn. De economie kan juist nu wel wat VVD gebruiken was de slogan van de VVD in 2010 en Bezuinigen is een kunst bij de Statenverkiezing van 2011. En het werkt: Rutte werd Premier.
Die Mannschaft
De PvdA speelt deze hele wedstrijd vanuit een verdedigende positie – die in haar nadeel is – want het hele gesprek lijkt te draaien om maar een ding: de hoogte van de staatsschuld en de snelheid waarmee zij wordt afgelost. Samsom stelt daar tegenover dat er groei moet komen en dat hij daarvoor zal zorgen, maar het komt niet sterk over. Hij maakt niet duidelijk waar het geld vandaan moet komen (lenen, maar dat klinkt niet goed). Hij gaat veel te weinig in de aanval waardoor de wedstrijd grotendeels wordt gespeeld op zijn eigen helft. Blok pocht dat hij de beste bezuiniger is.
Een enkele keer lijkt het er zelfs op dat Samsom in eigen doel schiet. Als Blok begint over schuldenlanden die er een potje van maken, is het Samsom zelf die het gesprek terugbrengt naar Duitsland. Blok neemt de bal dan handig over:
Samsom: Maar kijkt u nou eens naar de landen om ons heen, gewoon de landen – niet de landen in Zuid-Europa – maar gewoon de landen naast ons. Die hebben in dezelfde crisis gezeten, die zijn overvallen door dezelfde financiële crisis, die groeien weer. Terwijl na 1½ jaar …
Blok [interrumpeert]: Duitsland
Samsom: … Duitsland groeit. Na anderhalf jaar beleid Rutte …
Blok: Nou Duitsland is weer het relevante voorbeeld. Maar heel goed. Ik wil het graag met de heer Samsom over Duitsland hebben. Duitsland heeft een aantal belangrijke keuzes gemaakt. Duitsland heeft gezegd wij moeten kunnen concurreren dus de loonkosten moeten niet te hoog oplopen. Dat is een verstandige keuze. Een keuze die wij nu ook maken, de nullijn. PvdA tegen. Duitsland heeft gezegd we moeten de arbeidsmarkt flexibeler maken. Dus we moeten het verschil tussen niet werken en werken groter maken. Verstandige keuze. De heer Samsom tegen. Duitsland is een bondgenoot van Nederland als het gaat om het aflossen van de schuld. Heel verstandig. De heer Samsom tegen. Dus het meest succesvolle voorbeeld geeft aan dat de lijn van de PvdA niet werkt.
Niet zo handig van Samsom, terwijl Blok sterk spel laat zien. Hij heeft het ritme nu goed te pakken: Duitsland en de VVD doen verstandige dingen, de PvdA is tegen, en hij herhaalt het zelfs. Retorisch erg sterk. Blok valt stevig aan, terwijl Samsom zwak verdedigt. Het komt allemaal niet overtuigend over tegen de zelfverzekerde Blok, wiens handen jeuken om de overheid kleiner te maken:
Blok: ik wil ook naar die nul, maar natuurlijk is het wel een beetje ongeloofwaardig wanneer je op korte termijn niet wilt bezuinigen, dat je dan op lange termijn zegt dat het gaat gebeuren. Dat is een beetje als die man die al vijf jaar lang zegt: “maar morgen begin ik echt met sporten”.
Anders dan die aarzelende socialisten zal de VVD meteen aanpakken:
Blok: Nee waar het mij om gaat is hoe ga je die economie weer op orde krijgen, want als je dat heel abstract zegt, natuurlijk willen we allemaal de werkloosheid aanpakken, maar het gaat er inderdaad om doe je dat door bedrijven ruimte te geven, door mensen ruimte te geven, of ben je meer een liefhebber van banenplannen, van plannen [die] van boven af [worden opgelegd].
Socialistische banenplannen! Nou dan weten we het wel, dat wordt niets. De VVD weet van wanten als het gaat om daadkrachtig bezuinigen. Het verwijt van Samsom dat dat onverstandig is omdat de economie daardoor verder zal krimpen, lijkt hem niet te deren.
Snijden en ruimte maken
De VVD heeft namelijk een heel andere agenda: het verkleinen van de publieke sector. Blok beweert dat dat goed zou zijn voor de economie. Hij gebruikt daarvoor een metafoor: de staat moet ruimte maken voor het bedrijfsleven:
Blok: Het is wel van belang dat lage inkomens gecompenseerd blijven worden via de zorgtoeslag, maar over groei heb ik de heer Samsom niet gehoord. Het is juist cruciaal dat de overheid juist kleiner wordt, want die uitgaven die drukken op burgers die dat geld inderdaad anders niet uit kunnen uitgeven in de winkel, of die drukken op bedrijven die dan meer belasting moeten betalen in de landen om ons heen. Dus de belangrijkste opgave is durven te snijden in de overheid zelf. Nou in dit pakket zitten…
En zie ook het fragment hiervoor. De sleutel woorden zijn hier “drukken” en “ruimte geven”. De overheid drukt op het bedrijfsleven waardoor zij in haar groei wordt belemmerd. Het is wildgroei die moet worden weggesneden. “Snijden” is een ander belangrijk sleutelwoord van Blok. Vier keer laat hij het woord “snijden” vallen. De VVD weet op een handige manier gebruik te maken van de crisis. Met deze beeldspraak, die voor de oppervlakkige toeschouwer heel geloofwaardig overkomt, werkt zij aan haar eigen agenda: afbraak van de publieke voorzieningen waardoor zij belastingverlaging voor bedrijven en burgers kan beloven. Dit wordt verdedigd met goedkope en grotendeels onware stellingen over de economie. Wat de VVD doet is niet veel beter dan wat de PVV doet. Dit is economisch populisme. Een kleine overheid is beter voor de economie. Het is een ideologisch stokpaardje dat de VVD handig uitspeelt in deze crisis. Anders dan de PvdA heeft de VVD haar ideologische veren niet afgelegd. Het gaat de VVD niet op om de economie maar om de ideologie.
Aanvallen
In zijn column van afgelopen vrijdag beschrijft Paul Krugman hoe gesprekken met voorstanders van bezuinigen altijd verlopen. De Staat wordt vergeleken met een huishouden en net als huishoudens moet zij er voor zorgen dat er niet meer geld wordt uitgegeven dan er binnenkomt. Als je daar tegen inbrengt dat dit economisch niet klopt – sinds de Grote Depressie weten we wat de gevolgen daarvan zijn –komt de aap uit de mouw: hun echte doel is een kleine overheid. Dat is de werkelijke agenda van conservatieven, hier, elders in Europa en in de VS: de ontmanteling van de verzorgingsstaat. Deze crisis komt ze eigenlijk wel goed uit. 
In Nederland in het bijzonder heerst bij de meeste burgers de gedachte dat bezuinigen onvermijdelijk is en wie kan dat beter dan de VVD? Samsom liet bij Knevel en van en den Brink zien over een zwakke verdediging te beschikken: wij verdelen de pijn eerlijker, en we passen ook goed op de centjes hoor! Dit zal niet werken, want als de burger niet wordt uitgelegd waar de VVD werkelijk mee bezig is, en dat dat niets te maken heeft met het verbeteren van de economie, dan kunnen wij eind dit jaar Rutte II tegemoet zien. Mijn advies aan Samsom is daarom: aanvallen. Ik bedoel niet het slappe “wij zorgen voor groei” zonder dat duidelijk is hoe. Leg uit wat er aan de hand is. Verdiep je in de economie en verscherp je argumenten. Een goede studeertip is het laatste boek van Krugman End this depression now! (Uitroepteken is deel van de titel). En bekijk hier eens hoe Krugman verbaal een aantal conservatieve vetsnijders pareert. Aanvallen is de beste verdediging.
Nabeschouwing en vooruitblik op de volgende wedstrijd
Ik kijk met steeds grotere verbijstering naar de debatten en interviews van politici op de Nederlandse TV. Over Mark Rutte heb ik eerder al geschreven. Ik had gehoopt dat Samsom wat beter weerwoord zou geven. Maar het zijn vooral de gruwelijke clichés, de halve en hele onwaarheden van Blok die bovendien nauwelijks worden weerlegd, die me somber maken over de verkiezingen dit jaar. Wat me ook opvalt, is de totale afwezigheid bij de gespreksdeelnemers van enig besef van de omvang van de problemen in de eurozone. Deze discussie is daarom volkomen irrelevant. Ik vrees dat dat niet alleen geldt voor de Nederlandse politiek, maar voor de Europese politiek en dan vooral in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Ik heb het al vaker gezegd en herhaal het nog maar weer eens: deze crisis is nog lang niet voorbij en het wordt alleen maar erger, zolang de enige maatregel bestaat uit het “op orde brengen van de begroting” en, o ja, “hervormen”.
Nog een laatste opmerking: ik weet hoe moeilijk het is om in real time een dergelijke discussie te voeren. Ik heb op mijn gemak de discussie kunnen bestuderen – zin voor zin – en dan is het makkelijk commentaar te geven. En net als bij voetbal denken de toeschouwers altijd dat zij het beter weten dan de trainer. Maar toch: politiek is hun vak en discussiëren met lieden als Blok moet dan toch niet zo moeilijk zijn, mits je goed voorbereid bent. Deze uitwedstrijd is helaas door de liberalen gewonnen. Thuiswedstrijden zijn er voor sociaaldemocraten tegenwoordig nog maar zelden.
Update:
Ik heb dit stukje nog niet klaargezet of ik zie dat de reiskostenmaatregelen op veel verzet stuiten. Het lijkt onwaarschijnlijk dat ze worden uitgevoerd. Dit laat zien dat de bereidheid om te snijden ophoudt als in het eigen vlees gesneden moet worden.
—
Afbeeldingen:
Stelling van de VVD bij Provinciale Statenverkiezing 2011
Screenshots van het programma, met tekst die op dat moment wordt uitgesproken.
Toeschouwers, Flickr, foto By Ali Brohi “Germany attacs”. Zo heb ik af en toe zitten kijken naar deze wedstrijd.
Voor de echte politieke junkies: het hele gesprek is ook na te lezen op mijn eigen blog.
En nog wat meer pareltjes van wijsheid bespreek ik hier.
Reacties (34)
De malaise komt inderdaad niet van onze staatschuld, maar de huidige schuldencrisis is natuurlijk wel en direct gevolg van de collectieve staatschulden van diverse Europese landen. Die 3% is meer een richtlijn om dit soort problemen in de toekomst te voorkomen.
De meeste landen die in de problemen zitten hadden een socialistische PvdA achtige regering. Ik begrijp niet dat de auteur na de drama’s in o.a. Griekenland en Spanje nog met droge ogen durft te beweren dat nog meer staatschuld opbouwen een oplossing is. Als dat zou werken zou Griekenland immers een booming economie moete hebben en we weten allemaal dat het tegendeel het geval is en dat ze met elke euro die ze nog erbij lenen zichzelf nog verder in de nesten werken.
Links houdt niet van bezuinigen, omdat je daar niet populair van wordt. De Grieken hebben geprobeerd hun welvaartsstaat naar noord Europees niveau te tillen van geleend geld, we weten inmiddels het resultaat. Samsom, Roemer en Wilders willen nu net doen of er geen crisis is door ook maar geleend geld uit te delen, het resultaat zal dezelfde richting op gaan, een enorme schuldenberg en nul invloed op de economie. Op papier ziet dat er natuurlijk goed uit, als het met mij slecht gaat en ik koop van geleend geld een nieuwe auto en en nieuw huis, kan ik ook net blijven doen alsof het goed gaat. We weten echter allemaal dat dat uitstel van executie is, en dat de klap daarna nog veel harder aankomt.
Samsom zit als wetenschapper in de nare positie dat hij op dit punt populistische onzin moet verkopen en daardoor zit hij in de verdediging. Hij kan beter toegeven dat hij geld nodig heeft voor zijn idealen dan dat hij iets voor de economie wil doen. Keynes is in de huidige schuldencrisis dood en begraven gebleken, erger het is de oorzaak van alle problemen die we nu hebben.
De huidige schuldencrisis is natuurlijk wel en direct gevolg van de collectieve staatschulden van diverse Europese landen.
Nee, je gaat meteen in het begin al in de fout. Deze schulden zijn het gevolg van het klappen van de vastgoed bubbel. Private schulden zijn overgegaan in publieke handen om de economie te redden + door alle andere kosten die inzakken van economie veroorzaakt. De GIPS landen hadden juist veel minder schulden dan NL, Duitsland, enz. Ze werden nota bene door iedereen geprezen.
“Keynes is in de huidige schuldencrisis dood en begraven gebleken, erger het is de oorzaak van alle problemen die we nu hebben.”
Onzin, Anton!
De crisis komt door het egoisme! Als je telkens meer geld leent dan kom je in de pinairie. Wij zijn bijna het rijkste land ter wereld. Als wij niet een stapje terug kunnen doen en de uitgaven lager dan de inkomsten houden. Wie kan het dan wel?
komt de aap uit de mouw: hun echte doel is een kleine overheid. Dat is de werkelijke agenda van conservatieven, hier, elders in Europa en in de VS: de ontmanteling van de verzorgingsstaat.
Onzin, een kleine overheid wil niet zeggen dat je de verzorgingsstaat ontmantelt, het wil zeggen dat je niet jaarlijks bijna 60 miljard euro uitgeeft aan openbaar bestuur.
“de ontmanteling van de verzorgingsstaat. Deze crisis komt ze eigenlijk wel goed uit”…Shock Doctrine heeft nu ook ons land bereikt?
Ik weet nog steeds niet wat ik moet vinden van Samsom. Als ik deze discussie zo doorlees dan komt hij positief op me over; hij lijkt in ieder geval niet te geloven in de illusie dat elk structureel probleem in de economie is op te lossen door maar genoeg geld rond te pompen, en hij lijkt me ook iemand die in daadwerkelijke groei investeert, e.g., groene energie, en geen stagnatiesocialist als Hollande die het woord ‘groei’ misbruikt om aan zijn electoraat cadeautjes uit te delen. We zullen het (hopelijk) gaan zien als de verkiezingscampagne daadwerkelijk aanvangt.
VVD heeft een punt, de PvdA wilde in 2007 en daarna niet zwaar bezuinigen. (Vergelijk ook voorstellen 2010, verkiezingsprogramma VVD was bezuiniging van 35mrd, die vd PvdA kwm tot 12mrd oid)
Maar dat is dan ook het enige punt waarop de VVD gelijk heeft. Het niet bezuinigen toen was een maatregel die bedoeld was om de groei van de economie te bevorderen. Verder is wat Blok doet pure propaganda. Spin.
Je bedoelt vast 20 en 11 miljard. Overigens was het werkelijke verschil nog kleiner (zie “Overheidsfinanciën verbeteren”).
Bij Kamerbreed mocht Samsom het proberen tegen Kamp. Volgens mij was Samsom in die discussie veel sterker. Maar dat vind ik, omdat ik weet dat die Kamp poep praat. Of de onpartijdige en/of onwetende luisteraar dezelfde conclusie trekt weet ik niet.
Het framen van linkse partijen als onverantwoordelijke geldverspillers werkt om de een of andere reden altijd erg goed. De VVD heeft de vorige verkiezingen gewonnen met roepen dat het huishoudboekje op orde moet en dat ze voor de meeste banen gingen zorgen. Het eerste is onzin, omdat een rijksbegroting geen huishoudboekje is (een huishouden doet voornamelijk uitgaven, een land investeert geld in een samenleving). Het tweede is ook niet echt gelukt geloof ik. Maar de VVD gaat een paar maanden gewoon weer hetzelfde roepen en gewoon weer heel veel zetels pakken.
Precies. Ik zit me ook af te vragen wat je daar aan moet doen. Je kan aan de kiezers geen les macro-economie geven. Wat de VVD doet is, wat ik dan maar noem, economisch-populisme bedrijven. Clichés, zoals ook Rutte ze verkoopt (zie mijn post Het Clichémanntje )
Dit zouden journalisten moeten doen. Als een politicus een dergelijke onwaarheid uitspreekt doorvragen. Hoe dat zit. Waarom laten ze dit altijd voorbij gaan? En ja, ik kan ook al voorspellen hoe rechts dan reageert: linkse media, want kritische vragen stellen. Daarom zeg ik: links speelt bijna altijd “uit”.
Samsom heeft het in zich om de ideale kandidaat voor de opositie te worden, vanwege zijn impulsieve karakter. Uit zijn tent lokken, boos laten worden en inkoppen.
en toch vind ik hem sympatiek. Hij geeft de PvdA weer smoel en een duidelijk sociaal profiel,
Ik vind hem ook niet onsympathiek hoor, alleen zou hij nog wat aan zijn discussie techniek kunnen doen. Dat zal ook wel verbeteren verwacht ik.
Hij is wel heel erg zwak. Je refereert zelf naar Krugman op de BBC en als je die discussie analyseert, dan zul je zien dat het punt waar hij de conservatieven uiteindelijk sprakeloos achterlaat is (in mijn woorden):
wat nou, particulier initiatief. Goed, iedereen klaagt over de regels en de belastingen etc, maar dat doet iedereen altijd. Het punt is
“THERE IS NO DEMAND!”
Je zult de vraag moeten herstellen en zonder dat is al het andere zinloos.
http://www.youtube.com/watch?v=bBx2Y5HhplI
Dit filmpje moet Samsom 10x per dag afdraaien en uit zijn hoofd leren.
Wat VVD/Rechts doet werkt zolang de echte concrete effecten voor het gros der gewone mensen nog niet zichtbaar is in het eigen leven. Zolang de crisis abstract en ver weg is (Griekenland) en in de toekomst ligt (Als we nu niet bezuinigen dan hebben onze kinderen een probleem) maar we netto er niet op achteruitgaan dan zullen velen denken ja verrek bezuinigen die overheid in de veronderstelling dat het alleen ambtenaren, bijstandtrekkers etc treft en niet hunzelf, de hardwerkende Nederlander.
Maar kijk eens wat er gebeurt als het wel deze hardwerkende Nederlander raakt, neem nu het belasten van de km vergoeding, nu dat heel veel mensen direct in de portemonnee raakt, ook die hardwerkende Nederlander vinden die allemaal dat er helemaal niet zo hard bezuinigd moet worden. Niks voor niks dat de SP plots zo hard groeit, veel mensen zoeken daar hun heil om harde bezuinigen te voorkomen
Tja, dan zegt dat alleen wat over de hypocrisie van die hardwerkende Nederlanders, niet over of de VVD al dan niet gelijk heeft.
Ik hoorde het debat anders. Maar misschien zegt dat iets over het mechanisme dat ik de bevestiging wil horen van de eigen partijvoorkeur. Het arrogante toontje van Blok met zijn kleuterpraat vond ik beschamend. De reactie van Samsom “Ik gun u uw clichés” vond ik opluchtend omdat Samsom niet inging op het infantiliserende niveau van Blok. Samsom legde uit waar het gesprek wel over zou moeten gaan. “Over de route die we nemen voor het bezuinigen en hervormen.” Daarmee bracht Samsom het op het niveau waar het hoorde.
Maar dat is mijn beleving. Ik vind het interessant om het scoretraject van Michel te horen.
Mijn ergernis en wantrouwen zit vooral bij Knevel die het gesprek op niveau zou moeten brengen en daar niet toe in staat is. Knevel interrumpeerde niet alleen met suffige vragen, hij interrumpeerde vooral Samsom en dan ook met gekleurde vragen.
Tenminste, zo kwam het bij mij over.
En dan het handigheidje van Knevel om zijn kastanjes uit het vuur te laten halen door een andere gast (wat hij vaker doet). Knevel vroeg Johan Derksen op wie hij zou stemmen. Derksen maakte de VVD af, maar koos toch voor rechts:D66, want Samsom zou een activist zijn. Er was niemand die daarop in ging. Hoelang blijft iemand nog activist? Is Wim Kok nog een activist te noemen omdat hij ooit de vakbond leidde? Is Van Agt nog tegen een Palestijnse staat omdat hij dat vond tijdens zijn premierschap?
Kan ik hier nog een zijstraatje ingaan?
Ik begrijp niet dat in de VS de meeste Hollywoodsterren democraten zijn en in Nederland de sterren vooral des vvd’s zijn. Terwijl deze sterren hun geld vooral aan de burgers met lagere inkomens te danken hebben. Ik denk bijvoorbeeld aan Gerard Jolink, Gordon en Frans Bouwers.
Ik hoop dat hier ook nog eens een artikeltje aan gewijd wordt.
Dank voor je toevoeging. Ik had deze post wel 3 of 4 keer zo lang kunnen maken, maar mijn collega’s hier houden mij altijd voor dat niemand het dan meer leest (en ik denk dat ze gelijk hebben). Ik heb me dus vooral geconcentreerd op de economische zaken. Maar je hebt helemaal gelijk wat de andere punt betreft. Ik heb op mijn eigen blog (link staat achteraan in de tekst, bij de credits) nog wat meer zaken aangestipt. Ook ben ik helemaal niet in gegaan op het jennen van Derksen. Verhögen was nog wel sympathiek, kwam over als een zoeker – maar hij durfde niet het achterste van zijn tong te laten zien. Genoeg stof in net iets meer dan 20 minuten om wel 3 blogs over te schrijven, maar daar heb ik gewoon de tijd niet voor.
Dank voor deze analyse, ik deel vooral deze aansporing: ” Ik bedoel niet het slappe “wij zorgen voor groei” zonder dat duidelijk is hoe. Leg uit wat er aan de hand is. Verdiep je in de economie en verscherp je argumenten.”
Met de analyse ben ik het van harte eens. Het kleutertje luister toontje en de winderige ideologie van Rutte en Blok heb ik grote moeite.
Samsom doet het niet slecht, maar moet nog wat groeien en handiger worden.
Harm, prachtig filmpje! Met die boodschap is niks mis.
Gewoon wat vaker op Sargasso kijken Tom.
Meest positieve uitkomst van dit debat is, vind ik, dat de posities helder zijn. Stef Blok verdedigt de klassieke liberale waarden, staatsmacht zoveel mogelijk beperken en verschil moet er zijn, en Diederik Samson de klassieke socialistische waarden, sterk overheidsingrijpen, eerlijke verdeling tussen arm en rijk. Dan moet het voor de kiezer op 12 september niet al te moeilijk zijn. Echter veel Nederlanders veronderstellen een kwartje te zijn geworden. Deze verwarring heeft wellicht te maken met de overgang naar de euro……..…enfin…..……..de toekomst zal het leren.
Was het maar zo simpel… want de VVD en klassieke waarden waar ze zich op beroept is niets anders dan onder een neo-liberale vlag van ideologische marktdenken. De PvdA is druk bezig zich weer terug heruit te vinden, inderdaad naar een meer sociale partij, waarbij niet alleen het recht van de sterkst (financieel kapitaalkrachtige) geldt.
Allebei hebben ze zo hun grote mankementen. Want gesubsideerde koophuizen (hypo aftrek) en vermarktking verzorgingsstaat – Deze partij staan totaal niet over waar ze graag over praten, dus opheffen, zoals Willem Schinkel stelt in zijn nieuwste boek.
@20 Antoinette
Ja, het is misschien wel helder maar ik ben het niet eens met de tweedeling die je schetst. Klassieke liberale waarden vs. klassieke socialistische waarden. “Individu” vs. “eerlijk delen”. Die dichotomie zal ons niet uit de crisis helpen. Het gaat hier om een ernstig economisch probleem waar een discussie over waardensystemen ons niet uit helpt. Waar het eigenlijk over moet gaan is: wat zijn de beste economische maatregelen die genomen moeten worden. Samsom doet een poging: “nu bezuinigen is slecht want het beschadigt de economie”, maar het komt niet uit de verf en hij verwart de zaak alleen maar door over eerlijk delen te beginnen (doet namelijk niet ter zake). Blok zet daar (inderdaad) ideologisch gemotiveerde clichés tegenover. Als hij de “klassieke liberale waarden” vertegenwoordigt dan moet ik constateren dat dat neer komt op, wat ik in het artikel “economisch populisme” noem. Het zijn slecht gekozen en foute metaforen over hoe de economie werkt die in ideologie zijn gefundeerd, niet in economie. Als ik liberaal was zou ik er afstand van nemen.
Ik geef een voorbeeld.
Blok stelt: de overheid moet uitgaven en inkomsten met elkaar in balans brengen. De metafoor is impliciet in dit geval, meestal wordt namelijk verwezen naar “huishoudboekjes van de overheid die moeten kloppen”. (metafoor: overheid is als huishouden) Dat is gewoon niet waar (Ik ga het nu niet uitleggen waarom, ik heb daar een hele blog post voor nodig). Het komt voort uit zijn ideologie: “kleine overheid is goed.”
Wat ik wil zeggen: het gaat niet om ideologie vs. ideologie maar om basale macro-economie. Blok laat zien dat hij daar geen verstand van heeft en zijn blik is vertroebeld door ideologie. Het wordt tijd dat de VVD haar ideologische veren eens aflegt.
Michel,
Aan de economische dilemma’s ben ik voorbij gegaan (?!?!) want naar mijn mening zijn we, als gevolg van deze crisis!, op weg naar een nieuwe werkelijkheid. De vraag is, wat mij betreft, op welke wijze gaan we om met deze nieuwe werkelijkheid. En dan kom ik weer terug bij de verschillende ideologische uitgangspunten. Enfin.
Nieuwe werkelijkheid en daar gebruik je oude termen voor. Volgens mij bedoel je dat de genoemde partijen totaal niet meer passen in jouw nieuwe werkelijkheid. Dat ze veel te laat zijn met zich te veranderen aan de huidige tijd.
Ik begrijp je nu niet meer. “door de crisis op weg naar een nieuwe werkelijkheid”? De nieuwe werkelijkheid van de crisis is een depressie-economie. Daar moeten we uit komen. Ik zeg niet dat er voor ideologie helemaal geen plaats is, maar we moeten de acute problemen oplossen die door de crisis zijn veroorzaakt: werkloosheid, stagnerende economie, en de dreigende opbreking van de eurozone. Daar helpt ideologisch denk je niet, ik denk eerder dat het hindert. Dat is goed te zien aan de uitspraken en opstelling van Blok die zich laat leiden door “liberale” principes.
“Om voor mij onduidelijke redenen werkt deze propaganda van rechts nog steeds”
Voor de oppervlakkige kijker is in tijden van schaarste bezuiniging op de overheid aantrekkelijk. Welke aanval staat hier tegenover? Duidelijk maken waar een overheid voor staat, welke kwaliteit de overheid geeft en wat dat voor de kijkers betekent. Waar wel in gesneden kan worden zijn de subsidies voor de rijken (villa hypotheken) of voor de bedrijven (lage tarieven voor grootverbruikers). Links vertelt dit verhaal niet meer en verzandt in de verdediging met “wij kunnen ook bezuinigen” (GroenLinks). Een toevoeging in de strijd wie het snelst en het verst bezuinigt?
Bedrijven privaat en de overheid betaalt de tekorten (banken) of de poblemen (spoor), winsten gaan naar het buitenland (nutsbedrijven) Als links die keuze negeert en zich beperkt tot wie het snelst en best bezuinigt zal de rechtse propaganda beter blijven werken.
Iedere investering in de economie waarmee hij komt wordt gepareerd met ‘socialisten kunnen alleen maar uitgeven (liefst ook nog andermans geld), jullie willen niet bezuinigen, jullie schuiven de lasten door naar volgende generaties, we verliezen onze 3A-rating, het huishoudboekje moet op orde, …’
Iedere bezuiniging waar Samsom mee komt, wordt gediskwalificeerd vanwege ‘desastreus voor de economie’.
Voorlopig komt de VVD er nog makkelijk mee weg. Dat ‘huishoudboekje’ klinkt heel logisch als je wel wat snapt van je eigen portemonnee, maar niet van economie. En het neo-liberale sprookje van de nobele rijke investeerders die met hun investeringen de economie en het land draaiende houden wordt ook nog door velen geloofd. Zolang het niet lukt om daar wat aan te doen, verandert er weinig.
De vvd komt er makkelijk mee weg, maar ook de rol van de media vind ik twijfelachtig. Zo vrees ik de BN-ers in de media. Een aantal bekende zangers stemt openlijk op de vvd. Natuurlijk staat kiezen vrij, maar waarom vragen programmamakers niet door? Of zijn die zelf ook té belanghebbend omdat ze in de schijf met extra belastingskans zitten bij de linkse partijen? Waarom niet doorvragen naar hun redenen? Onze BN’ers zijn wel grootgemaakt door gewoon publiek, maar ze hebben geen zin om bij te dragen (solidair te zijn met) aan de samenleving door extra belasting. Dat is in de VS heel anders. Daar zijn de meesten uit Hollywood pro democraten.
Vandaag op radio 1 was er weer een bekende tv-presentatrice die de SP afzeek vanwege vermeende verkwistingen. Tja, dat zal haar belasting kosten, denk ik dan. Maar niemand voelt de partijdige rechtsstemmers aan de tand. Economen worden ook steeds minder geciteerd.
Ja, inderdaad. Politici van rechts huize worden zelden scherp ondervraagd over de validiteit van hun plannen, terwijl links regelmatig verweten wordt gratis bier uit te delen. Bier kost geld, dat weet elke Nederlander, daarom wordt in hun geval doorgevraagd.