Lise Witteman stelt in de inleiding van haar boek Wie let er op Brussel? de vraag: ‘hoe democratisch is een machtsbolwerk waarvan bijna niemand begrijpt wat er speelt, of hoe beslissingen precies worden genomen, laat staan hoe je daar als burger invloed op kunt uitoefenen?’ Het is een terechte vraag, maar geldt die alleen voor het ‘machtsbolwerk Brussel’? En verder: moeten we voor de oorzaak van het gebrek aan democratie in de EU niet op de eerste plaats kijken naar de machtsbolwerken in de hoofdsteden van de lidstaten? In de aanloop naar de Europese verkiezingen volgende maand geeft het boek van Witteman, journalist van Follow the Money, een goed geïnformeerde en kritische blik op wat er de afgelopen vijf jaar zoal gespeeld heeft in Brussel en hoever de ‘prille democratie’ in Europa is gevorderd. Met als eindconclusie dat de EU ‘betere waakhonden verdient’. En met die ‘waakhonden’ bedoelt ze niet alleen de Europarlementariërs, maar ook de media, maatschappelijke organisaties en daartoe aangewezen ambtelijke instanties, zoals de Europese Ombudsman, de Europese Rekenkamer en het Europese Openbaar Ministerie. Aan toezicht en capaciteit ter bestrijding van corruptie en andere vormen van ondemocratisch handelen geen gebrek, zou je zeggen. Maar dat valt nog niet mee. Een langer bestaande instantie als het anti-corruptiebureau OLAF blijkt in de praktijk weinig te kunnen doen. Het bureau onderzoekt klachten over de besteding van EU-geld en geeft ze vervolgens door aan de nationale autoriteiten. In slechts 12% van de gevallen heeft dat in de periode 2016-2022 tot vervolging geleid. ‘Het meest schrijnende voorbeeld’, schrijft Witteman ‘is Nederland’. Met de minstens tien aanbevelingen die OLAF Nederland in deze periode heeft gestuurd heeft het Nederlandse OM eind 2023 nog niets gedaan. Het recent geïnstalleerde Europese Openbaar Ministerie biedt hoop, ook al is het nog niet in alle lidstaten geaccepteerd. Het is onafhankelijk en kan misdrijven rechtstreeks bij de nationale rechtbanken aanhangig maken. Media Dat ‘bijna niemand begrijpt wat er speelt in Brussel' is natuurlijk overdreven. Het probleem van het informatietekort ligt echter niet in de Europese hoofdstad. Witteman is terecht kritisch op haar eigen beroepsgroep. Ze wijst op de enorme ‘disbalans’ die er bestaat tussen ‘het perslegertje dat in Brussel de macht controleert, en de reikwijdte van de Brusselse macht’. Er zijn gewoon te weinig journalisten in Brussel om wat er speelt te verhelderen. En degenen die er zijn beperken zich nogal eens tot ‘lekkere verhalen met een menselijk gezicht’ (en ook dat gebeurt niet alleen in Brussel natuurlijk). Ja, de Brusselse politiek is complex. Het kost tijd om er de weg te vinden en de relevantie te begrijpen van wat er speelt. Maar een professionele ‘waakhond’ met democratisch besef moet zich hier doorheen kunnen slaan. Als zijn of haar uitgever daarvoor de ruimte biedt, tenminste. Dat het publiek er niet in geïnteresseerd zou zijn is een smoes. Het gaat allemaal over dezelfde zaken waarvoor in eigen land honderden journalisten dag en nacht in touw zijn. Alleen hebben ze op de EU-schaal veel verder reikende consequenties dan binnen het beperkte Haagse circuit. Ministers als Adema en Van der Wal worden hier op de voet gevolgd door tientallen journalisten. Maar voor landbouwpolitiek moet je in Brussel zijn. Boeren en burgers worden helaas nog steeds afgeleid door irrelevante nationale politiek. Vooruitgang Lise Witteman geeft in dit boek wat mij betreft het goede voorbeeld. Ze beschrijft Ursula Von der Leyens ‘buitenparlementaire’ alleingang in de migratiedeals en haar gebrek aan transparantie inzake de vaccin-aankopen tijdens de coronapandemie. Volgens Witteman ligt de loyaliteit van de Commissievoorzitter meer bij de regeringsleiders die haar vijf jaar geleden hebben voorgedragen dan bij het parlement dat in 2019 feitelijk is gepasseerd. Ondanks de ‘Spitzenkandidaten’. We zullen zien hoe dat dit jaar afloopt. Dat Commissie en Raad altíjd het laatste woord hebben, zoals ze beweert, valt echter te betwijfelen. Zeker als we de verhouding tussen parlement, Commissie en Raad op de wat langere termijn bekijken is er toch wel enige vooruitgang geboekt voor de volksvertegenwoordiging. We zien dat ook in de resultaten die in het parlement behaald zijn, bijvoorbeeld op sociaal gebied, een terrein waarop de EU tot nu toe nog niet bepaald heeft uitgeblonken. De richtlijn minimumloon, de wetgeving voor platformwerkers, en die voor de ketenaansprakelijkheid voor werkgevers, zijn voorbeelden uit de afgelopen periode die de tanden laten zien van waakzame, dóórbijtende parlementariërs. Ze hadden in een boek over de waakhonden van de EU wel wat meer aandacht verdiend. Ze laten trouwens ook zien dat er straks wel degelijk wat te kiezen valt. Lise Witteman, Wie let er op Brussel? Waarom de EU betere waakhonden verdient. Follow the Money, 2024. Hardcover, 120 p., €17,50
The Couchettes hebben bij mijn weten nooit bestaan, dus vermoedelijk is dit een AI-coverversie. Hoe de maker dit doet qua arrangement en uitvoering is me niet duidelijk, want artificiële intelligentie heeft alsnog een sjabloon nodig.
Het is wat dat betreft net een goocheltruc. Het verbluffende zit ‘m erin dat wat je ziet en hoort niet zou moeten kunnen, zodat je denkt: hoe flikt ‘ie ‘m dat?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
ACHTERGROND - Het is vandaag de Dag van Europa. Er zal ongetwijfeld wat officieels gebeuren dat me, ofschoon ik me wel degelijk verbonden voel met iets dat groter is dan Nederland, niet wezenlijk interesseert. Toch leek het me leuk er even aandacht aan te besteden – en wel door een lijstje te maken van zaken die de diverse mensen in Europa verbinden. Een Europese Canon, zogezegd. Het is natuurlijk al eerder gedaan, door de onvergetelijke Pieter Steinz (Made in Europe), maar hij gooide een hele kaartenbak om en bood zo méér dan we konden behappen.
Uiteraard is Europa ondefinieerbaar, al liggen sommige thema’s voor de hand: het Vaticaan, de Académie des sciences, het Britse Parlement en de Preußische Kriegsakademie lijken me onbetwistbaar deel uit te maken van de institutionele kern. Turkije en Rusland liggen in de periferie maar horen er zowel geografisch als cultureel bij. Verschijnselen als stadsvorming, migratie en het neoliberalisme horen weliswaar bij Europa maar zijn ook daarbuiten te vinden. Ik zou niet zo snel een temporele afbakening kunnen geven, maar ik denk dat het moment waarop de eenheid van Latijnse taal en de Romeinse cultuur de pluriformiteit van de IJzertijdtalen en -culturen verving, een redelijk startpunt is.
Recente verkiezingsuitslagen tonen een beweeglijk electoraat. Is dit een voorbode van een permanent fluïde sentiment in de samenleving, met bij verkiezingen steeds wisselende winnaars op basis van steeds weer andere issues? En zo ja, welke vragen en dilemma’s roept dat op voor het democratisch bestel? Een artikel van Andries van den Broek, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.
In december 2022 publiceerde het SCP De toekomst in meervoud, een essayistische verkenning van de toekomstige Nederlandse samenleving en van de relatie tussen burgers en overheid daarin. Tevens kwam aan de orde wat de overheid zou kunnen doen om de kans op een voor wenselijk gehouden toekomst te vergroten of die op een ongewenste toekomst te verkleinen. Eén van de vier toekomstbeelden betrof een wispelturige zwermen- of spreeuwensamenleving. Is in recente verkiezingen een ontwikkeling in die richting te zien geven? En wat zouden daarvan de gevolgen en implicaties zijn. Vanwege de focus op verkiezingen is hier voor het woord zwermendemocratie gekozen.
Het beeld van de zwerm karakteriseert een wispelturige samenleving met wisselende groepen, zoals zwermen spreeuwen die dicht opeengepakt heen en weer bewegen, daarbij soms in kleinere zwermen uiteenvallend. De zwermen zijn fluïde groepen, die zowel van mening als van samenstelling kunnen veranderen. Veel hangt af van wat op enig moment in de actualiteit tot meningsverschillen leidt.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
De Brits-Palestijnse arts Ghassan Abu-Sittah is de toegang tot ons land geweigerd
De chirurg, die ook rector is van de Universiteit van Glasgow, zou als getuige van het Israëlische geweld in Gaza vandaag spreken op een evenement georganiseerd door The Rights Forum.
Abu-Sittah is eerder Duitsland uitgezet. Het congres waar hij zou spreken werd door de autoriteiten verboden. ‘Dit is wat medeplichtigen aan een misdaad doen’ zei hij bij die gelegenheid. ‘Ze verbergen het bewijs en laten de getuigen zwijgen of intimideren hen.’ Afgelopen week werd Abu-Sittah ook de toegang tot Frankrijk geweigerd vanwege de EU-brede ‘administratieve ban’ die Duitsland hem voor de periode van een jaar heeft opgelegd.
Ter gelegenheid van de Dag van de Arbeid publiceerde de Nederlands-Filipijnse Solidariteitsbeweging vorige week het verhaal van een van de vele Filipijnse arbeidsmigranten in Nederland, die via een Poolse constructie hier wordt uitgebuit. We nemen hun persbericht, licht aangepast, in zijn geheel over.
Door gebrek aan werk, lage lonen en slechte werkomstandigheden zoeken vele Filipino’s werk in het buitenland als Overzeese Filipijnse Arbeiders (OFW). Ze helpen daarmee hun familie uit de armoede en zorgen voor een betere toekomst voor hun kinderen. In totaal leven zo’n 10 miljoen Filipino’s in het buitenland, waaronder 2,3 miljoen Overzeese Arbeiders. Vorig jaar vertrokken zo’n 1 miljoen arbeiders als huishoudhulp of vakman/vakvrouw. Niet alleen zijn ze dan lange tijd gescheiden van hun familie. In een vreemd land zijn ze extra kwetsbaar voor misbruik.
Het verhaal van Simon
Simon (niet zijn ware naam) is geboren in Bicol, waar Luzon in het zuiden aan de Visayas grenst. Hij werkte als lasser o.a. in de bouw. Hij is getrouwd en heeft 3 kinderen, ze wonen in Bulacan, ten noorden van Metro Manila. Voor hun eerste kind geboren werd, vertrok hij al als een hooggekwalificeerde lasser om zijn familie te kunnen onderhouden. Hij heeft jarenlang in verschillende landen in Azië en het Midden-Oosten gewerkt, onder andere in olieraffinaderijen.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Een optreden uit 2003 in een late night show van sterverslaggever Katie Couric. Robbie Williams is op de top van zijn kunnen. Hij pakt iedereen in met zijn verleidingskunsten.
Simon Cowell ondergaat schaterlachend een lapdance ondanks de homoseksuele innuendo en Mike Meyers – op dat moment een wereldster door de Austin Powers-films – wordt door Williams charisma teruggebracht tot de rol van side-kick.
Een ouderwets protestlied tegen de oorlog. Maar het is de Gaza-oorlog en dat maakt het lied controversieel. Er worden door grote corporaties dan ook allerlei beperkingen op gezet. Zo kun je het niet delen vanaf Macklemore’s eigen Youtubekanaal.
Hoe dan ook: als je hippe gasten zover krijgt dat ze protestliederen tegen je gaan uitbrengen, zeker als hen dat een hoop geld kan gaan kosten, kun je op je vingers natellen dat je de propagandaoorlog hebt verloren.
We hadden het laatst over Gatecreeper, omdat dat één van de onvolprezen voorprogramma’s is op de Nederlandse editie van Sepulfest, de afscheidstour van Sepultura. Mocht dat ensemble jullie, de lezers, nog niet overtuigd hebben om kaarten te kopen voor dit unieke evenement*, wellicht dat Enforced jullie dan wel kan overhalen. Want een potje lompe, snoeiharde thrash, wie wordt daar nou niet blij van?
*nee, ik heb geen aandelen, ik wil gewoon het beste voor jullie!
Als je dit zo hoort, zou je denken dat bluesgitarist Albert Cummings in de jaren ’70 of ’80 speelde. Hij is echter pas een kwart eeuw actief.
Zijn eerste optreden was in 1997 op de bruiloft van een vriend. Inmiddels heeft hij echter gespeeld met B.B. King, Johnny Winter en Buddy Guy.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.