Dit is het laatste zomervakantiebericht in de serie ‘de drie van’. Hiervoor heb ik de trein gepakt naar Amsterdam. Voor Kunst op Zondag bezocht ik daar Museum STRAAT, Art Zuid en Museum van Loon. Inhoudelijk drie totaal verschillende bezoeken. Museum STRAAT viert de Braziliaanse zomer. Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 viert Amsterdam 750 jaar en in Museum Van Loon strooit de Amerikaanse Kehinde Wiley met bloemen. [caption id="attachment_359790" align="aligncenter" width="450"] Museum van Loon, Flourish met Kehinde Wiley © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Flourish van Kehinde Wiley Velen zegt de naam Kehinde Wiley in ons land nog niet zo veel. Maar als ik zeg dat hij de maker is van het portret van voormalige VS-president Barack Obama, gaat er vaak een lichtje branden[*]. Flourish is de eerste solotentoonstelling van Wiley in ons land. Wiley kreeg van het museum de opdracht om acht nieuwe portretten voor deze tentoonstelling te maken. Hij geeft met zijn schilderijen een visueel antwoord op de portretcollectie en de historische interieurs van Museum Van Loon. Wiley verbindt de westerse portretkunst, het Nederlandse koloniale verleden en de hedendaagse kunst. De VOC en de WIC De familie Van Loon, sinds 1884 eigenaar van het grachtenpand, heeft in het verleden het grote geld verdiend met onder andere handel in Suriname. Willem van Loon was in 1602 een van de oprichters van de VOC. Een eeuw later was Jan van Loon bewindhebber van de WIC. [caption id="attachment_359791" align="aligncenter" width="450"] Museum van Loon Kennismaking met Kehinde Wiley © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Museum van Loon en Suriname Wiley heeft Suriname bezocht en heeft met verschillende familieleden van tot slaafgemaakten gesproken. Wiley ‘ontmoet’ zijn modellen op de straat, hij sprak ze aan en nodige ze uit voor een fotosessie. Op de kleurrijke doeken zie je de Surinaamse inwoners omgeven door kleurrijke lokale bloemen en planten. De werken van Wiley hangen in de historische kamers van het grote grachtenpand aan de Keizersgracht. Dat maakt deze tentoonstelling ook bijzonder. In de kelder van het museum worden doorlopend video’s gedraaid over de geschiedenis van Museum Van Loon, de familie Van Loon en afstammelingen van Surinaamse families. Flourish van Kehinde Wiley is nog tot en met 31 augustus 2025 te zien in Museum van Loon. Kijk hier voor de details. MK is geldig. [*] Er is nog een andere reden waardoor er bij mensen nu een lichtje gaat branden als ze de naam Kehinde Wiley horen. In het Museum Tijdschrift las ik dat de Amerikaanse kunstenaar wordt beschuldigd van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Citaat Museumtijdschrift: "Kun je ‘Flourish’ dan nog wel met goed fatsoen bezoeken? Wel als je vaart op het morele kompas van museumdirecteur Schunselaar, die ‘gelooft in onschuld totdat het tegendeel wordt bewezen’ en geen ‘trial by museum’ wil voeren". [caption id="attachment_359792" align="aligncenter" width="450"] Museum STRAAT sfeerbeelden © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Vier de Braziliaanse zomer in Museum STRAAT Voor street art en graffiti Museum STRAAT steken we met de pont het IJ over. Op de voormalige NDSM-werf in Amsterdam-Noord vind je Museum STRAAT in een oude scheepsloods. De vloeren zijn er ongelijk, de ruimtes hoog en breed, het hele complex telt 8.000 m2. Jaarlijks nodigt het museumteam nationale en internationale street art en graffiti artiesten uit om life in het museum een werk te maken. De vaste collectie met meer dan 180 werken, van meer dan 170 verschillende kunstenaars, worden er tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd. Er zijn op dit moment drie tijdelijke exposities, twee ervan laten je kennismaken met de Braziliaanse zomer: Pixacão, Resistance & Rebellion en Brazilian Soul, NALATA x STRAAT. [caption id="attachment_359794" align="aligncenter" width="450"] Museum STRAAT Braziliaanse zomer met Pixaçao © foto WilmaLankhorst.[/caption] Pixação: Resistance and Rebellion De tijdelijke exposities vind je aan de rechterkant van de loods. Ze zijn ondergebracht in de zogenaamde Groundwork-Space. Pixação ontstond in Brazilië als een vorm van volksuitdrukking aan het begin van de 20e eeuw. In de late jaren ’70 groeide dit initiatief in Rio de Janeiro uit tot een jeugdbeweging afkomstig uit de stedelijke rafelranden. Begin jaren ’80 verspreidde het zich naar São Paulo. In deze wereldstad ontwikkelde de (vaak jeugdige) straat artiesten een eigen kenmerkende vorm: monochrome, rechte en hoekige letters. Op de video’s zie je hoe met gewaagde technieken zoals klimmen en abseilen, de pixadores van de stedelijke architectuur een strijdtoneel voor symbolisch verzet maakten. Pixação: Resistance and Rebellion is nog tot en met zondag 31 augustus te zien in de Groundwork-Space van STRAAT Museum. De expositie is toegankelijk met een regulier toegangsticket. [caption id="attachment_359793" align="aligncenter" width="450"] Museum STRAAT Braziliaanse zomer © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Brazilian Soul: NALATA x STRAAT Om de Braziliaanse zomer nog meer luister bij te zetten is op 15 augustus jl. een tweede expositie geopend, Brazilian Soul. Het idee voor deze expositie komt voort uit de samenwerking van Museum STRAAT tijdens de 5de editie van het internationale street art festival NALATA 2024 in Sã0 Paulo. Een festival als NALATA kennen wij in ons land niet. Tijdens dit jaarlijkse acht dagen durende artistieke festival transformeren de publieke ruimtes in São Paulo tot een openlucht museum. NALATA viert de Zuid-Amerikaans urban art met nationale en internationale artiesten en met nationale en internationale bezoekers. Tijdens de afgelopen vijf edities zijn 64 street art werken gemaakt in de straten van São Paulo [caption id="attachment_359795" align="aligncenter" width="450"] Banana Cósmica (2024) © Zehpalito STRAAT Museum © foto Zephalito[/caption] Nu komt Brazilië naar Amsterdam Speciaal voor de 5e editie is een NALATAxSTRAAT House, een pop-up museum gebouwd. Hier ontstond een mix, noem het een ‘fusion’ van de artistieke werelden van São Paulo en Amsterdam. Een jaar later is het tijd voor een tegenbezoek. NALATA-curator Luan Cardoso selecteerde tien kunstenaars die eerder deelnamen aan het festival in São Paulo. Van Dolores Esos, Mag Magrela, Pri Barbosa, Deco Treco, Enivo, h Lobot en Mundano is werk te zien dat in 2024 het pop-up museum Casa NALATAxSTRAAT werd getoond. Daarnaast maken Speto en Tinho in Amsterdam in het museum nieuwe, locatie gebonden werken. Het tiende werk de opblaasbare sculptuur Banana Cósmica (2025) van Zéh Palito was te zien tijdens het openingsweekend. Brazilian Soul: NALATA x STRAAT is tot en met 31 oktober 2025 te zien in Museum STRAAT. Kijk hier voor de details. [caption id="attachment_359784" align="aligncenter" width="450"] Welkom op ARTZUID 2025 © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 Voor onze derde expositie reizen we van noord naar zuid. Tijdens de negende editie van de Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 wordt de 750ste verjaardag van Amsterdam uitbundig gevierd. De twee centrale thema’s van deze editie zijn vrijheid en tolerantie. Begrippen waarom Amsterdam eeuwen lang bekend staat, of moet ik zeggen stond. Helaas neemt de factor ‘tolerantie’ de laatste jaren wat af volgens het meest recente PRIDE-onderzoek. Op ARTZUID ervaar je hoop, liefde en warmte. Het Informatiepaviljoen vind je op Minervalaan 1. Het is handig om hier een plattegrond te kopen. Je kunt natuur ook thuis de ART ZUID app (tegen betaling) downloaden. [caption id="attachment_359785" align="aligncenter" width="450"] ARTZUID 2025 in het Gelderlandplein © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Extra locatie Gelderlandplein Een blik op de kaart leert ons direct dat de negende editie veel ruimer is opgezet dan de voorafgaande edities. Op Station Amsterdam Zuid huren we een OV-fiets. We fietsen eerst naar het Gelderlandplein. Let op dit is geen plein maar een winkelcentrum. In en om de beveiligde ruimtes van dit winkelcentrum vind je sculpturen van onder andere Alicia Kwade, Ai Weiwei, Erwin Wurm, Daniel Firman en Kaws. [caption id="attachment_359786" align="aligncenter" width="450"] Water (2023) © Ronald Westerhuis © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Glanzende waterdruppels Op de route terug naar Amsterdam Zuid staan we oog in oog met de sculptuur ‘Water’ (2023) van Ronald Westerhuis. De gestapelde waterdruppels staan glimmend voor The Pluse of Amsterdam een gecombineerd appartementen- en kantoorgebouw met een stadsbos op hoogte https://vorm.nl/the-pulse-stadsbos-op-hoogte. Voor Station Amsterdam-Zuid richting stad, heten de Mensbloemen van Adelheid en Huub Kortekaas ons andermaal welkom. Iets verderop in het groen staat de Kettingreactie van Isa van Lier. Van Lier omschrijft dit werk als een poort naar een andere wereld. De handgemaakte bollen, in alle kleuren van de regenboog en voorzien van smileys, vormen een cirkel, een metafoor voor de vele schakels van een oneindig bewegende cyclus. [caption id="attachment_359788" align="aligncenter" width="450"] Horizons © Jean Marie Appriou © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Ruimteschip en aliens Op het grasveld bij het ART ZUID informatiepaviljoen richting het Hilton hotel sta je oog in oog met Nachhut (2011) van de Duitse kunstenaar Neo Rauch. Je ziet een hybride wezen half man, half dier, sjokken met twee jerrycans in zijn handen met een blik op oneindig. Rechts schuin achter dit beeld ontdek je Horizons (2013) een groot aluminium schip van de Fransman Jean Marie Appriou. Het schip zeilt de lucht in, de roeispanen hangen hulpeloos in de lucht. Aan boord staan twee figuren met een astronauten-helm op. De kunstenaar noemt ze exonauten, een samengesteld woord van exoot en astronaut. [caption id="attachment_359789" align="aligncenter" width="450"] ARTZUID 2025 Aliens in Amsterdam? © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Samurai Als je nu rechts de Apollolaan inloopt, sta je even verderop oog in oog met wat ik, in eerste instantie, interpreteer als twee aliens ‘Respect’ en ‘Integrity’ van Carin Scholten. Scholten zelf zegt hierover: “Respect en Integriteit zijn twee sculptuur uit de serie van zeven die geïnspireerd zijn op de waarden van de Samurai. De traditionele Japanse principes die richting geven aan de gedachten en acties van de Samurai. Naast respect en integriteit zijn dat eer, loyaliteit, eerlijkheid, compassie en moed. [caption id="attachment_359787" align="aligncenter" width="450"] An Olympic Forest © Cristobal Gabarron © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Mijn omfiets-tip Als je toch een fiets hebt, trap dan even om voor ‘An Olympic Forest’ (1996) van de Spaanse kunstenaar Cristobal Gabarron. Wie meerdere edities van Art Zuid (2013 - 2017) heeft gezocht, herkent zijn kleurrijke werk. Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 is nog tot en met 21 september 2025 te bezoeken. Kijk hier voor de details. Deze beeldenroute is 24/7 geopend en in principe gratis te bezoeken. Wie een routemap of catalogus wil kopen, ondersteunt met deze aankoop de financiering van het tweejaarlijkse evenement. De map (€ 4) en de catalogus (€ 10) zijn hier online te koop of in het Informatiepaviljoen. De ARTZUID app kun je hier downloaden. © tekst en foto’s Wilma Lankhorst. © gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van Museum van Loon, Museum STRAAT, ARTZUID, alle genoemde kunstenaars en bruikleengevers.
Billy Joel werd in de jaren ’70 en ’80 een megaster met Piano Man, Goodnight Saigon en Leningrad. In 1987 deed hij een toernee door de Sovjet-Unie.
In zijn hart is hij altijd een jongen uit de werkende klasse gebleven. En dat hoor je.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Deel 8 in de serie Wat iedereen moet weten over taal
Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen staan hier op een rijtje.
‘Beïnvloedt taal het denken?’ is een grote vraag, misschien wel te groot voor wetenschappelijk onderzoek. ‘Beïnvloedt je taal je denken’ is behapbaarder, en ondertussen het onderwerp van heel veel wetenschappelijke literatuur.
Zou de mens anders denken als ze in het geheel geen taal had? Het is waarschijnlijk. Een kenmerk van taal is dat je vorm kunt geven aan je gedachten, je kunt ze immers omzetten in woorden en zinnen. Dat betekent op zijn beurt dat we van onze gedachten een soort dingen kunnen maken, die min of meer los van ons staan. We gebruiken dat vermogen om die gedachten te uiten en zo met anderen te delen. Maar we kunnen ze ook gebruiken om zélf kritisch over een eigen gedachte na te denken. Je bewust zijn van het feit dat je een bepaald idee hebt, vereist waarschijnlijk taal.
Makkelijk aan te tonen is het niet, want je zou een vergelijking moeten maken tussen mensen mét en mensen zónder taal, en de tweede groep is bijzonder lastig te traceren. Vervolgens zou je het denkproces van al deze mensen moeten vaststellen, zonder taal. De technieken om iemands gedachten te lezen zijn daarvoor lang niet ver genoeg ontwikkeld. Wat we kunnen zeggen over de relatie tussen taal en denken blijft in die zin vooralsnog op het niveau van speculatie.
COLUMN - Heel even leek het erop dat we een Smart TV zouden gaan kopen. Omg!
Momenteel hebben we een Dumb TV. Een relatief kleine. Tot een paar weken geleden stond die zelfs in een mooie houten kast met deurtjes die dicht gaan als er geen TV wordt gekeken.
De duivelse schermen vreten teveel van onze tijd en aandacht weg. Onze zithoek verdient beter dan de dominante aanwezigheid van een zwart vierkant stuk plastic. En hoe kleiner het scherm, hoe (hopelijk) minder aantrekkelijk het wordt om er achter te gaan zitten. Winst!
Toch hebben we besloten overstag te gaan. Een van onze kinderen is slechtziend, een bril kan daar niets aan veranderen. Daarom zit ze altijd op een stoeltje vlak voor de TV als we samen iets kijken. Met een groot scherm zou ze samen met ons vanaf de bank mee kunnen kijken.
En daarbij moest onze mooie houten kast met deurtjes weg, want mijn partner, de kinderen en ikzelf hadden de afgelopen jaren dusdanig veel spullen verzameld dat er een efficiënter opbergsysteem rond de TV nodig was.
Welkom grote TV!
En toen begon de ellende. Want wat voor TV koop je? Ik ben best een nerd, maar weet eigenlijk weinig van TV’s zonder kathodestraalbuis.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
De Bretonse Alan Cochevelou (artiestennaam: Alan Stivell) stond aan de basis van de herontdekking van de Ierse harp.
Zijn arrangement van het traditionele vissersliedje Tri Martolod, over drie matrozen die stranden aan de kust van Newfoundland en daar verliefd worden op een dienstmeisje, heeft breed navolging gevonden.
De VVD hamert er al decennia op: werken moet lonen. Het is het mantra dat in elke verkiezingscampagne en elk verkiezingsprogramma weer opduikt. Het is een uitspraak waarmee ze de ‘hardwerkende Nederlander’, die normaal eerder geneigd is links te stemmen, proberen over te halen op hun elitepartij te stemmen, en het werkt. Maar wie kijkt, ziet dat deze leus vooral wordt ingevuld door één specifieke route: het verlagen of beperken van uitkeringen en toeslagen. Niet omdat men de lonen actief wil verhogen, maar omdat men zo de bodem steeds wat verder uit het sociale vangnet zaagt.
Het is een strategie die in theorie alleen zin heeft als het systeem waar de VVD zelf voor staat niet functioneert. Want als werk eerlijk werd beloond, als werkgevers hun mensen zonder dwang en dreiging een fatsoenlijk loon betaalden, dan hoefde je geen mensen in armoede te duwen om ze ‘te prikkelen’ om te werken. In een gezonde economie zou de vergelijking simpel zijn: een baan biedt meer bestaanszekerheid, perspectief en waardering dan een uitkering, zonder dat je daarvoor de uitkering kapot hoeft te bezuinigen. Maar ook: in een gezonde economie zouden werkgevers een eerlijk loon bieden
Maar de praktijk laat zien dat dit beleid vooral een race to the bottom in gang zet. Want als je de onderkant van het vangnet steeds verder naar beneden trekt, dan krijgt de arbeidsmarkt één duidelijke boodschap: het loont om lage lonen te blijven betalen, zeker als je bestaansonzekerheid bij mensen uitspeelt. En waarom zou een werkgever het minimumloon substantieel verhogen, als de overheid er tegenwoordig alles aan doet om de afstand tot de bijstand via armoede te creëren? De werkende arme, ooit in Nederland bijna een contradictio in terminis, is inmiddels een structureel onderdeel van onze economie geworden.
OPINIE - Tel Aviv stond vol met protesterende Israëli’s die roepen dat de oorlog in Gaza moet stoppen. Niet omdat er dagelijks dode kinderen vanonder het puin worden opgegraven. Niet omdat hele families zonder water, elektriciteit of medische zorg proberen te overleven. Niet omdat hun land een strak geregisseerde hongersnood creëert. Niet omdat een volk van de kaart wordt geveegd. Nee: omdat hun eigen gijzelaars bevrijd moeten worden, en omdat hun soldaten misschien niet heel blijven tijdens het uitvoeren van een genocide.
Het is de ultieme pervertering van slachtofferschap. De doden in Gaza worden niet herdacht, hun namen niet genoemd. De eigen soldaten als slachtoffer, terwijl deze over een ander volk razen als een bulldozer en rapport na rapport verschijnt over wandaden en oorlogsmisdaden van individuele soldaten die niet meer incidenteel zijn maar institutioneel.
En die gijzelaars, natuurlijk is het verschrikkelijk dat die vastzitten, maar de eenkennige ‘solidariteit’ van de Israëlische bevolking met hen is, gezien de slachting die mede in hun naam wordt aangericht, meer dan ongemakkelijk.
Wat deze protesten zo misselijkmakend maakt, is dat ze de illusie wekken van verzet, van moreel ontwaken. Maar het is een protest dat de dader tot slachtoffer verheft. Het is een huilbui van de kolonisator die zich even ongemakkelijk voelt bij het eigen geweld, maar alleen omdat de prijs in eigen land zichtbaar wordt.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Sivert Høyem is een Noorse singer-songwriter, die zijn bekendheid ontleent aan zijn rol als frontman van de alternatieve bluesrock-band Madrugada.
Daarnaast heeft Høyem een degelijke solocarrière opgebouwd, met acht studio-album. Afgelopen jaar kwam Dancing Headlights uit.
“I’m blue, Da ba dee da ba di..” – afijn, jullie kennen ‘em wel. Maar niet zo! Ik was afgelopen weekend op Dynamo Metalfest, en tot mijn opperste verbazing waagden de Italianen van Fleshgod Apocalpyse, bekend van hun onnavolgbare cross-over van klassieke muziek en brute death metal, zich aldaar aan een cover van Blue (da ba dee), oorspronkelijk van Eifel 65. Dat had ik blijkbaar even gemist, dat dit bestond. Omdat er misschien meer mensen zijn voor wie dat geldt: laat mij jullie uit jullie onzalige onwetendheid verlossen!
Voordat Tori Amos een krolse pianogodin werd, beproefde ze haar geluk in een jaren ’80 haar-band. De naam was een zinspeling op Amos’ moeite met het lezen van noten, iets dat haar d’r plek op het Peabody Institute heeft gekost.
De band maakte welgeteld één plaat, die een enorme flop werd. Gelukkig maar, want anders hadden de latere solo-albums mogelijk een stuk saaier geklonken.
.jpg){kind=link}