Weg met de marktwerking. Leve de solidariteit. Volkshuisvesting wordt weer een publieke taak. In het alom als links gekwalificeerde concept-verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025 wordt dit verder uitgewerkt. Wonen is niet voor niets het eerste thema-hoofdstuk. Eindelijk wordt wonen het belangrijkste onderwerp van landelijke verkiezingen. Een belofte: 'In de eerste honderd dagen van een nieuwe regering komen we met een Herstelplan voor de Woningbouw.' Een analyse van Jan Kok. Voor woningbouw is stevige grondpolitiek noodzakelijk Men sluit zich aan bij al die andere politieke partijen welke allemaal 100.000 woningen per jaar willen bouwen. Maar ook GroenLinks-PvdA is zich inmiddels gaan realiseren dat bij een hoog positief migratiesaldo dit niet genoeg zal zijn om de woningnood te verminderen. Dus pleit zij voor een migratiesaldo van niet meer dan 40.000 tot 60.000 per jaar. Vooral de laagwaardige arbeidsmigratie moet worden beperkt. Wil je veel en snel kunnen gaan bouwen, dan is een stevige grondpolitiek noodzakelijk. ‘Als de overheid grond opkoopt, kunnen we sneller bouwen en de huren en huizenprijzen betaalbaar houden. De overheid heeft dan een sterkere onderhandelingspositie en kan zo het proces versnellen.’ [*] Nu is het nog zo dat grondeigenaren bouw bewust uitstellen om de grondprijs te laten stijgen. Grondspeculatiewinsten moeten ten goede komen aan de samenleving, waarbij het onder andere kan worden gebruikt voor woningbouw. De partij denkt ook aan het eerste recht van koop als grond beschikbaar komt (voorkeursrecht). Dan pas kun je veel locaties bestemmen voor woningbouw. Dit moet allemaal worden opgenomen in een nieuwe Nota Ruimte. Ik vraag me dan af. Waarom geen Zesde Nota Ruimtelijke Ordening? Zo’n titel met ordening erin zou mooi verwoorden dat men wil teruggaan naar de tijden van meer overheidsregie. En, in lijn met de sociaaldemocratische volkshuisvestingstraditie, bij die nieuwe woningen moet niet uit kostenoverwegingen worden beknibbeld op het kwaliteitsniveau. Die betaalbare huurwoningen moeten van topkwaliteit zijn. 40% sociale huur in de nieuwbouw Vrijwel alle politieke partijen volgen het mantra van 30% sociale huur in de nieuwbouw. Hoewel daar in de praktijk veelal weinig van terecht komt. GroenLinks-PvdA kiest voor 40%, in navolging van bijvoorbeeld de gemeentelijke inzet in Amsterdam. Bij de nieuwbouw heeft ‘40% van de huurwoningen een huur van maximaal 900 euro per maand, en nog eens 30% van de woningen is ofwel een huurwoning tot 1200 euro, ofwel een koopwoning met een maximale koopprijs van 405.000 euro.’ Met andere woorden: 70% is, zoals dat heet, betaalbaar. Opvallend is dat GroenLinks-PvdA zich daarnaast richt op goedkope woningen met een huur onder de 700 euro per maand. Voor de bouw daarvan komen rijksleningen. Evenals trouwens voor die middenhuurwoningen. Nu ligt de netto toevoeging van sociale huurwoningen vanzelfsprekend een stuk lager dan de nieuwbouwaantallen. Want er worden nog steeds sociale huurwoningen verkocht, geliberaliseerd, samengevoegd en gesloopt. GroenLinks-PvdA zegt hier het volgende over: ‘We willen de verkoop van betaalbare huurwoningen reguleren.’ Mijn vraag: waarom niet verbieden? Wat betreft de woningtoewijzing van sociale huurwoningen was het volgende natuurlijk van GroenLinks-PvdA te verwachten. ‘We draaien de aanscherpingen van de voorrangsregeling voor statushouders daarom terug.’ De sociale meerderheid Hierboven wordt gesproken over 70% betaalbare nieuwbouwwoningen. Voor wie zijn die bedoeld? In de Woonvisie van GroenLinks-PvdA wordt beschreven dat de zorg voor betaalbare woningen meer en meer werd gericht op de allerarmsten in de samenleving. Volkshuisvesting werd steeds meer ingesnoerd. Vroeger was er volkshuisvesting met betaalbare woningen voor een brede groep bewoners en in Wenen blijkt dat nu nog steeds te kunnen. Laat Nederland weer die kant opgaan. Dit wordt in het concept verkiezingsprogramma geconcretiseerd. ‘De inkomensgrenzen gaan omhoog, zodat ook de middenklasse toegang krijgt tot betaalbare woningen. Het doel is dat tweederde van de Nederlandse huishoudens tot de doelgroep behoort.’ We hebben het hier dus over 67%, eerder was het nog 70%, betaalbare nieuwbouwwoningen (niet alleen sociale huurwoningen) voor, wat elders in de Woonvisie en in het concept verkiezingsprogramma wordt aangeduid als. ‘de sociale meerderheid’. In de Woonvisie omschreven als: 'alle mensen die iedere dag hun best doen en dit land draaiende houden'. Dit gaat wel erg in de richting van ‘de hardwerkende Nederlander' van de VVD. Woningcorporaties Nieuwe Stijl Wie moeten al die nieuwe woningen gaan bouwen? Vooral de woningcorporaties. Die krijgen bij GroenLinks-PvdA een grootse herwaardering, wat zelfs tot uiting komt in een nieuwe naamgeving: Woningcorporaties Nieuwe Stijl. In de Woonvisie trouwens nog Woningbouwverenigingen Nieuwe Stijl genoemd. Wat ik hier mis is een pleidooi voor veel meer democratie binnen die nieuwe corporaties. Het woord Woningbouwvereniging wekte de verwachting dat er afstand genomen werd van de stichtingsconstructie, wat veel meer mogelijkheden geeft voor huurdersinvloed. Om die Woningcorporaties Nieuwe Stijl meer financiële armslag te geven, hoeven ze van GroenLinks-PvdA in ieder geval geen winstbelasting meer te betalen. Gematigde huurverhogingen ‘In tijden van hoge inflatie mogen de huren dan niet te hard stijgen. Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.’ GroenLinks-PvdA is van mening dat de lonen harder moeten stijgen dan de huren. Hierin zien we ook bij deze partij die fixatie op looninkomsten en het negeren van de veel slechtere inkomensontwikkeling onder gepensioneerden. Waarom is er niet voor gekozen de huren niet harder te laten stijgen dan een gewogen gemiddelde van de loonontwikkeling en de pensioenindexaties? ‘De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.’ Mijn vraag: waarom wordt de WOZ-waarde, die een resultante is van de oververhitte koopwoningmarkt, niet helemaal uit de puntentelling geschrapt? Hoe worden al deze plannen gefinancierd? Die mooie plannen eisen wel ‘ongekende investeringen in woningbouw’. En voor GroenLinks-PvdA zijn dit vooral publieke investeringen. Maar die moeten niet ten koste gaan van de verzorgingsstaat. De partij denkt dan aan (met mijn vragen of opmerkingen daarachter tussen vierkante haakjes): - ‘Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.’ De opbrengsten daarvan worden onder andere ingezet voor woningbouw. [Afbouwen in 8 tot 10 jaar hoorde ik ergens.] - Hogere heffingen voor de bovenlaag, de miljonairsbelasting. [Bij welk inkomen en/of vermogen ligt de grens?] - Afschaffing van fiscale voordelen 'die niet goed zijn onderbouwd'. [Dat klinkt aardig vaag.] - Fossiele subsidies afbouwen. - Bedrijven die veel CO2-uitstoten meer laten betalen. - Afromen speculatiewinsten. [Op grond of ook op vastgoed, zoals woningen?] - Versoberen van belastingkortingen voor grondbezitters. [Welke zijn dat precies?] - Afbouwen van prijsopdrijvende subsidies. [Voorbeelden?] Komt er dan nog niet genoeg geld binnen, dan moet volgens GroenLinks-PvdA de staatsschuld maar wat verder oplopen. Beter benutten van de bestaande voorraad GroenLinks-PvdA ziet ook nog een andere manier om woonruimte te creëren, namelijk in het beter benutten van de bestaande voorraad (met mijn vragen of opmerkingen wederom daarachter tussen vierkante haakjes): - Samenwonen stimuleren door de kostendelersnorm in de bijstand af te schaffen. [Deze effectieve maatregel zou de hoogste prioriteit moeten krijgen.] - Woningdelen. ‘Verhuurders gaan contracten toestaan waardoor meerdere vrienden een woning kunnen delen als volwaardig huurders.’ [Even los van het masculiene taalgebruik, wat te doen tegen de risico’s op woekerhuren en mogelijke overlast voor de omgeving?] - Woningsplitsen. ‘Voor particulieren moet het makkelijker worden om woningen te splitsen’. [Een maatregel populair bij veel politieke partijen.] - Hospitaverhuur. ‘..... helpen mensen die een kamer over hebben in hun eigen woning en die willen verhuren…..’ [Eindelijk! Maar dan moeten de woningcorporaties en de particuliere verhuurders wel verplicht worden daar toestemming voor te geven.] Financiële steun koopstarters Naar mijn mening is een dissonant in het concept-verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA de financiële steun aan starters. Allereerst het gebruik van het woord ‘starter’. Bij ‘starter’ wordt hier bedoeld ‘koopstarter’. Maar GroenLinks-PvdA, er bestaan ook ‘huurstarters’! Hierin zien we zelfs bij deze partij de kokervisie op kopen af en toe opduiken. Met een aantal maatregelen is niets mis: - Beschermen van starters via een bedenktermijn van twee weken. - Alle biedingen openbaar maken. - Een vergunning voor makelaars. - Makelaarscourtage een vast percentage, in plaats van bonusopslagen bij hogere verkoopwaarden. Maar waarom geld beschikbaar stellen aan koopstarters om hen te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning? Belastinggeld ook opgebracht door huurders, die hier voor het overgrote deel niet van zullen profiteren! En het drijft de woningprijzen alleen maar op. Conclusie GroenLinks-PvdA heeft na jaren weer een links woonprogramma. Waar het geld vandaan moet komen om de plannen te financieren, wordt nog een hele zoektocht. Dit programma, waarin de overheid veel invloed krijgt, staat haaks op dat van de VVD, welke partij nog steeds heilig gelooft in marktwerking. Zeker dit woononderdeel maakt een kabinet waarin GroenLinks-PvdA en VVD samen zitting nemen, erg lastig. [*] Alle citaten komen uit dit concept verkiezingsprogramma, tenzij anders vermeld Jan Kok is auteur van het studieboek voor het hoger onderwijs ‘Werken aan wonen’, samen met Siep van der Werf, en bestuurder van de Huurdersvereniging Amsterdam.
Van de week kwam ik een filmpje tegen waarin twee bassisten de slap-techniek van Mark King bewonderden. Daar denk ik als niet-muzikant dus nooit over na.
Voor mij was Level 42 gewoon pop, dertien in een dozijn. Niet bijzonder. Zo blijkt maar weer: je bent nooit te oud om te leren.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Twintig jaar geleden diende de toenmalige minister van Justitie Piet Hein Donner (CDA) een wetsontwerp in voor het strafbaarstellen van het verheerlijken van terrorisme. Na vele kritische reacties, met name ook uit de juridische hoek verdween het voorstel van tafel. In 2008 schreef Donner’s opvolger Hirsch Ballin (CDA): “Uit adviezen is gebleken dat het draagvlak voor strafbaarstelling van “apologie” in de rechtspraktijk niet groot is en dat het lastig is eventuele strafbaarstelling zodanig vorm te geven dat deze voldoende precies is zowel voor de rechtsgenoten als voor de rechtspraktijk, EVRM-proof is, voldoet aan de legaliteitsvereiste en ook nog relevante toegevoegde waarde heeft.” Het was -anders gezegd- niet meer dan symboliek in een tijd waarin politici met voorstellen voor terrorismebestrijding goede sier wilden maken.
Ook op zoek naar een punt om te scoren haalde CDA-fractievoorzitter Sybrand Buma in 2014 het oud idee van partijgenoot en voormalig minister Donner weer van stal: verbied het verheerlijken van geweld. Hij kreeg er weinig steun voor, ook niet van VVD-minister Opstelten, doorgaans een hardliner op dit punt. Die vond dat de Nederlandse wet al voldoende mogelijkheden heeft om opruiing en haatzaaien aan te pakken.
Meer dan tien jaar later komt demissionair VVD-minister van Justitie David van Weel nu opnieuw met een vergelijkbaar wetsontwerp tegen terrorismeverheerlijking. De internetconsultatie over het ontwerp leverde 8500 reacties op. Critici vrezen dat het plan naar het voorbeeld van Duitsland en het Verenigd Koninkrijk gebruikt kan worden om vreedzame demonstranten op te pakken. Daarbij wordt gedacht aan demonstranten tegen Israël die leuzen roepen die geassocieerd zouden kunnen worden met Hamas. En Hamas is officieel een terroristische organisatie. De wet is buitengewoon vaag over welke uitspraken er precies onder vallen. Wat is verheerlijken? En wanneer mag een organisatie terroristisch genoemd worden? Ook wanneer je niet aanzet tot haat of geweld, kun je onder deze strafbaarstelling vallen. De straf kan oplopen tot drie jaar gevangenis of een geldboete.
Na het nieuws over de dood van Lisa uit Abcoude had het alleen over mannengeweld tegen vrouwen moeten gaan. Maar nog voordat er iets bekend was over motieven of omstandigheden, stond er al in de stukken: de verdachte woonde in een azc. Alsof dat het doorslaggevende detail was. Alsof de verblijfstatus van een verdachte relevanter is dan de simpele, gruwelijke constatering dat er opnieuw een vrouw is vermoord. Door een man.
Die reflex van de media is geen neutraal verslag, maar een keuze. Het vergrootglas gaat niet op de moord, niet op de structurele patronen van geweld, maar op de verblijfplaats van de verdachte. Daarmee wordt het kader meteen gezet: dit gaat over migratie, dit gaat over asielzoekers. Het voorzetje wordt gretig opgepakt door Wilders en de rest van extreem-rechts. Gevolg is dat het publieke gesprek zich verlegt van femicide naar vreemdelingenbeleid, alsof vrouwenlevens slechts voetnoten zijn bij de vraag of azc’s wel of niet wenselijk zijn.
Want de suggestie dat femicide een importproduct is, dat we zonder azc’s geen vermoorde vrouwen zouden hebben, is een leugen. De statistieken laten keer op keer zien dat vrouwen gevaar lopen in elke omgeving: in villawijken, studentenhuizen, rijtjeswoningen. Bij bekenden. De rode draad is niet nationaliteit of verblijfsstatus, maar een mannelijke dader en vrouwelijk slachtofferschap.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
QUOTE - Vandaag om 10.15 begint het debat over ‘hoe nu verder’ in de Tweede Kamer. Het gevallen kabinet is zoals jullie weten nogmaals gestruikeld, en het electorale draagvlak voor het achtergebleven deel is marginaal. Hoe nu verder? Voormalig topambtenaar Bernhard ter Haar die weet het wel:
Het is natuurlijk heel raar om in demissionaire periode een kabinetswisseling te organiseren, op basis van een (andere) meerderheid in het parlement, maar om de huidige ploeg te laten zitten is zeker niet minder raar. Staatsrechtelijk is er niets wat een kabinetswisseling in de weg staat. Er is het besef nodig bij de meerderheid van de Tweede Kamer dat Nederland zowel voor het binnenland als voor alle internationaal overleg ook in de demissionaire periode een capabel bestuur nodig heeft met voldoende politiek en maatschappelijk gezag.
RECENSIE - ‘It is a well-known fact that those people who most want to rule people are, ipso facto, those least suited to do it’, schreef Douglas Adams in Hitchhiker’s Guide to the Galaxy. Momenteel ben ik naar het luisterboek The Ends of the Earth van Arvind Ethan David aan het luisteren, over de ideeën van Douglas Adams en hoeveel mooier de wereld was geweest als we beter naar hem geluisterd hadden. Ik dacht aan bovenstaande citaat tijdens het kijken naar een fragment dat Femke Halsema had gekozen voor haar ‘ideale televisieavond’, zoals Zomergasten altijd wordt aangekondigd bij de introductie.
Het fragment waardoor ik aan de quote moest denken, kwam uit de documentaireserie Nauwgezet en Wanhopig waarin Wim Kayzer de Spaanse schrijver Jorge Semprún en de cultuurfilosoof George Steiner (die in de titel trouwens Rudolf Steiner werd genoemd) interviewde. Daarin bekende Semprún dat hij in de jaren ‘50, terwijl hij in ballingschap opklom in de communistische partij, zijn vriendschap met Josef Frank verloochende, met wie hij Buchenwald had overleefd en die tijdens een Stalinistisch showproces ter dood veroordeeld werd nadat hij had bekend met de Gestapo te hebben samengewerkt. Semprún weet dat zijn vriend gedwongen werd te liegen, maar besluit, tot zijn latere spijt en schaamte, dit te verzwijgen. Want hij weet ook: als ik dit aankaart, is mijn carrière in de communistische partij voorbij en kan ik niet meehelpen het regime van Franco omver te werpen.
Hoe laveert een burgemeester tussen de moord op een jong meisje en een feestelijk zeilevenement? Twee onderwerpen die meerdere dagen de landelijke pers haalden. Zul je zien dat Griet op de Beeck de kersverse actualiteit aangrijpt om Femke Halsema, VPRO’s Zomergast van vanavond, door te zagen over wat de burgemeester daar allemaal bij voelt.
Alle burgemeesters krijgen met het lief en leed in hun gemeenten te maken. Een bloemetje bezorgen bij een 75 jaar getrouwd stel, medeleven en troost brengen bij families wiens dierbaren noodlottig zijn omgekomen, linten doorknippen en kransen leggen.
De doorsnee-agenda van een burgemeester staat er vol mee. Tot zover niets bijzonders. Maar ben je burgemeester van Amsterdam dan sta je ook in de spotlights van de landelijke pers. Want hee, Amsterdam is wel de hoofdstad van Nederland. En ‘onze’ hoofdstad is natuurlijk van ons allemaal.
Van vrijgezellenfeestjesvierende mannen in piemelpakken tot selfmade kapiteins die tijdens Sail met duizenden bootjes het IJ en Amsterdamse grachten teisterden. En dat is nog maar een deel van de massa die Amsterdam trakteert op “drukte, rumoer, gedoe, botsingen, demonstraties”.
Daar vindt de burgmeester wel wat van. “Het hoort erbij, maar de stad moet geen pretpark worden.” En “de toeristenindustrie verdrukt de bruisende stad”, Minder leuk ook: “Overmatig toerisme maakt het moeilijk om nog non-conformist te zijn: toeristen lachen sekswerkers en dragqueens uit.” (bron: Welingelichte kringen).
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Is dit de ultieme break-up song? Free as a Bird werd in 1995 uitgebracht, op basis van een thuisdemo van John Lennon uit 1977.
Deze maand werd een nieuwe remix gepubliceerd, waarop men Lennons zang met behulp van kunstmatige intelligentie heeft weten te restaureren.
–
The Osmonds waren een groep Mormoonse broers die in de eerste helft van de jaren ’70 wereldberoemd werden. Hun muziekcarrière begon al in hun kindertijd: ze zongen close harmony op jaarmarkten en in de kerk.
Later schakelden ze over naar Disneyland, en werden zo ontdekt voor een varietéprogramma op televisie, The Andy Williams Show.
Begin jaren ’70 stapten ze over op rockmuziek. Daar ziet u hier een staaltje van.
Loreena McKennit begon haar carrière met Keltisch geïnspireerde muziek, maar raakte gedurende de jaren negentig ook geïnteresseerd in Oosterse melodieën en instrumenten.
Directe aanleiding vormde een internationale tentoonstelling van Keltische voorwerpen in Venetië in 1991, waar McKennit ontdekte dat de Keltische cultuur een beduidend omvangrijker invloed had gehad dan zij oorspronkelijk dacht.