Wat (buiten) je bubbel je brengt

Dat de samenleving bestaat uit verschillende sociale groepen, is niets nieuws. We omringen ons graag met mensen die op ons lijken omdat dat comfortabel voelt. Maar wat brengt het je om toch uit je bubbel te stappen? Een artikel van Inge Engel. Als je de media mag geloven is Nederland verdeelder dan ooit. "Nederland segregeert en verbubbelt" kopte NRC vorig jaar. Hoog tijd om hier met wetenschappers over in gesprek te gaan. Langzaam druppelen de gasten De Hondekop binnen met als doel om uit hun bubbel te breken. Vanavond staat in het teken van lekker eten, een goed gesprek en een dosis wetenschap: deze drie ingrediënten komen samen tijdens onze Dialoog Diners. Sommige mensen komen alleen, anderen hebben iemand meegenomen die zelf niet zo snel deze plek zou bezoeken, en weer anderen komen met hun vertrouwde groepje vrienden of collega's. Het belooft een enerverende avond te worden want de gasten vinden op de tafels gesprekskaartjes die helpen het gesprek te faciliteren en bovendien aanzetten tot denken: “Onze sociale identiteit komt tot stand door deel uit te maken van verschillende groepen. Welke groepen maken wie jij bent?” Deze vraag blijkt nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Want je kan student, activist, basketballer of schilder zijn, maar hoe bepalend is dat voor jouw identiteit? Daar wisselen de antwoorden, maar duidelijk is dat de mensen met wie wij een groep vormen vaak dezelfde normen en waarden hebben. Met andere woorden: we leven in sociale bubbels met ongeschreven regels. Je bubbel is comfortabel, maar ook beperkend Tijdens het voorgerecht moeten de gasten meteen uit hun bubbel, want de één krijgt een bord met slechts sla en de ander met ceviche van tomaat en tijgermelk. Samen met een (soms onbekende) tafelgenoot moeten ze de borden samenstellen tot één gerecht. Nadat het ijs aan tafel is gebroken vertelt sociaal psycholoog dr. Marieke Vermue (Universiteit Utrecht) hoe het kan dat we ons zo graag omringen met mensen die op ons lijken. “Mensen voelen een fundamentele basisbehoefte om ergens bij te horen. Deze behoefte vervul je door deel te nemen aan een groep want dat biedt je zekerheid, veiligheid, erkenning en soms zelfs betekenis,” vertelt Marieke. De sociale identiteitstheorie stelt dat deze groepen jouw sociale identiteit vormen: een deel van je zelfbeeld wordt bepaald door de groepen om je heen. Afhankelijk van de context kan een van deze groepsidentiteiten meer actief worden. Een gast in het publiek herkent dit zelf ook en geeft aan dat hij zich juist Nederlander voelt wanneer hij op vakantie in Griekenland is. De groepen waartoe je behoort maken dus wie jij bent, maar wat zorgt ervoor dat we ons veiliger voelen bij mensen die op ons lijken? In je eigen bubbel is alles relatief rooskleurig en zelden ongemakkelijk. Je weet precies om welke politieke grappen je vrienden zullen lachen en iets wat de buitenwereld als ordinair zou zien vindt jouw bubbel brat! Je hoeft dus minder op je hoede te zijn, omdat je weet wat je kunt verwachten. Toch juicht Marieke het mensen toe om uit hun bubbel te stappen: “Het risico dat op de loer ligt wanneer je heel erg in je eigen bubbel zit, is dat het je blik op de werkelijkheid vertekent.” Als je alleen maar in een welvarende bubbel leeft, wordt het lastiger om voor te stellen dat sommige mensen, die bijvoorbeeld minder welvarend zijn, andere keuzes maken in het leven. Daarom is het belangrijk om je bewust te zijn van je eigen kader, om zo begrip voor andere groepen op te brengen. De grenzen van je bubbel zijn minder hard dan je denkt Want samen vorm je de samenleving. Uit een onderzoek van SCP komt naar voren dat veel mensen in Nederland zich zorgen maken om polarisatie. Op sociale media en in kranten wordt hier vaak over gesproken en hierdoor denkt zelfs driekwart van de mensen dat de polarisatie toeneemt. Wetenschap laat iets heel anders zien: mensen denken over veel onderwerpen nog steeds hetzelfde. Is Nederland echt zo gepolariseerd? “Het is belangrijk om hier onderscheid te maken tussen twee soorten polarisatie. We spreken van ideologische polarisatie wanneer tegenstellingen tussen politieke opvattingen extremer worden”, vertelt socioloog en politicoloog dr. Jona de Jong (Universiteit Utrecht). Hierbij kun je denken aan thema’s als migratie en integratie. Hoewel het debat in Nederland op deze thema’s is verhard, zien we eigenlijk niet echt dat ideologische polarisatie is toegenomen. "Wil je uit je bubbel breken? Probeer dan groepen te vinden die niet homogeen zijn op het gebied van politiek." Affectieve polarisatie gaat over de gevoelens richting de andere groep: ook wel de wederzijdse afkeer tussen aanhangers van verschillende politieke stromingen. De Jong ziet dat mensen weliswaar sterke negatieve emoties richting de ‘abstracte’ andere groep hebben, maar dat wanneer dit concreet een buurman of collega betreft dit eigenlijk wel meevalt: “In bijvoorbeeld Amerika kunnen Republikeinen en Democraten echt niet aan elkaar zien welke politieke voorkeur ze hebben. Wat je wel ziet is dat iemand ook van voetbal houdt of naar de kerk gaat. Politieke voorkeur wordt dan snel minder belangrijk omdat je ook andere overeenkomsten hebt waar je over kunt praten,” verklaart hij. Het wordt pas problematisch als mensen zich volledig identificeren met hun politieke groepsidentiteit. Dit is ook het handelsperspectief dat de twee sprekers meegeven aan het publiek aan het eind van de avond. Wil je uit je bubbel breken? Probeer dan groepen te vinden die niet homogeen zijn op het gebied van politiek. Zoals een muziekschool of een sportclub. Op deze manier ontmoet je mensen met andere achtergronden, terwijl je wel een gezamenlijke hobby deelt en gebaseerd daarop een band kan opbouwen. Want, zo concluderen ook deze sprekers: er is altijd meer dat ons verbindt dan dat ons van elkaar scheidt. Dit artikel verscheen eerder bij Studium Generale Utrecht.

Closing Time | Black Bush

In de tweede helft van de jaren ’90 werden ze ongekend populair, dit methodistische bluegrassbandje.

Sixteen Horsepower draaide om de charismatische frontman David Eugene Edwards, die zijn existentiële angst en zelfhaat combineerde met zijn hel-en-doemenis-geloof.

Bij geseculariseerde, postmoderne slimme muziekliefhebbers ging het er in als Gods woord in een ouderling. Men vond het prachtig. Zo lekker authentiek!

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: EU2017EE Estonian Presidency (cc)

Oostenrijkse oud-premier verkoopt Israëlische cybersecuritysoftware

De Oostenrijkse regering wil WhatsApp en Telegram monitoren. Minister van Binnenlandse Zaken Gerhard Karner van de Oostenrijkse Volkspartij (OVP) vertelde dinsdagavond dat “de politie momenteel geen manier heeft om te zien wat terroristen en extremisten doen in berichtenprogramma’s.” Staatssecretaris Jorg Leichtfried van de Sociaaldemocratische Partij van Oostenrijk (SPO), coalitiepartner van de OVP, ziet in het initiatief geen gevaar voor massasurveillance. Het gaat er vooral om dat de bevolking het gevoel krijgt dat het veilig is in het land. Bij de liberale coalitiepartner NEOS zijn er nog wel zorgen over de nieuwe wet. Mocht het allemaal doorgaan dan zijn er wellicht nieuwe kansen voor oud-kanselier Sebastian Kurz om zich in te zetten voor de veiligheid van zijn land. Hij is tegenwoordig zakenpartner van de Israëlische ondernemer Shalev Hulio, de ontwerper van Pegasus, de beruchte spyware waarmee overheden journalisten en dissidenten hacken. Met hun nieuwe bedrijf Dream Security proberen ze vooral in autoritair geregeerde landen klanten te vinden voor hun cybersecuritysoftware. Kurz is als oud-premier met zijn netwerk daarbij van bijzonder grote waarde, schrijft Follow the Money.

Sebastian Kurz werd eind 2021 gedwongen om af te treden vanwege een corruptieonderzoek. Vorig jaar kreeg hij acht maanden voorwaardelijk vanwege meineed in deze affaire. Er loopt nog een andere zaak. De Oostenrijkse justitie vermoedt dat Kurz en zijn team met belastinggeld valse peilingen hebben gekocht. Ook zouden ze pogingen hebben gedaan om positieve publiciteit in de media te kopen. Direct na zijn ontslag als bondskanselier trad Kurz in dienst van het investeringsbedrijf Thiel Capital in Silicon Valley in de VS. De multimiljardair en libertariër Peter Thiel is een van Trumps  beste vrienden. In die kringen hebben Hulio en Kurz nu ook de investeerders gevonden voor hun nieuwe bedrijf Dream Security. Ook Hulio is nog in rechtszaken verwikkeld vanwege zijn rol in NSO, het bedrijf dat de Pegasus software ontwikkelde.

Foto: Public domain, ,via Wikimedia Commons.

Wij zijn de universiteit

Terwijl de rampzalige consequenties van het radicaal-rechtse beleid voor het Nederlandse onderwijs iedere dag duidelijker worden (zomaar een voorbeeld: gisteren kondigde het Onderwijsmuseum in Dordrecht aan dat het zijn deuren moest sluiten), en de Amerikaanse wetenschap ons laat zien wat ons voorland is – voor zover we dat al niet aan bijvoorbeeld Hongarije konden aflezen –, klinkt er af en toe ook een bemoedigend geluid.

In The New York Times publiceerde de Russisch-Amerikaanse intellectueel M. Gessen eergisteren een inspirerend artikel – een oproep aan de universiteiten om deze crisis te gebruiken om weer te worden wat ze oorspronkelijk waren: instellingen die niet willen meedoen aan allerlei rankings, die niet de besten willen zijn, die geen bedrijfje willen zijn, maar instellingen die er in de eerste plaats zijn om zoveel mogelijk kennis te delen met zoveel mogelijk mensen.

Kennis delen – dat is een machtig wapen tegen de Bruinsen en de Trumpen van deze wereld, die vooral gebaat zijn bij zoveel mogelijk domheid. Kennis delen – dat is waar wij goed in zouden moeten zijn. Kennis delen – dat hoeft niet eens miljoenen te kosten. “Hier is mijn radicale voorstel voor de universiteiten,” schrijft Gessen:

Gedraag je als een universiteit, niet als een bedrijf. Gebruik je fondsen. Laat meer studenten toe, niet minder. Open je deuren en vergroot je bereik niet door vastgoed te kopen, maar door onderwijs naar de gemeenschappen te brengen. Bouw aan een basis. Word een beweging.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Mary on a Cross

Een marijuanakruis of crossjoint is een manier om drie jonko’s tegelijkertijd te roken. En zo zitten er nog wel wat meer dubbelzinnigheden in dit nummer van Ghost.

De band hier is dan weer niet Ghost, maar twee Youtube-covermuzikanten: de Melodicka Bros.

Foto: Ton Nolles (cc)

Grind als goud

Van de Vlaamse auteur Chris de Stoop las ik eerder ‘Dit is mijn hof‘. Dat boek gaat over de boerderij aan de Schelde waar hij geboren is in de streek onder de rook van Antwerpen. Boeren worden hier bedreigd door havenuitbreidingen en nieuw aangelegde natuurgebieden zoals de Hedwigepolder. Het is een nostalgisch boek, maar tegelijk ook een aanklacht tegen bureaucratische autoriteiten die weinig gevoel tonen voor het oorspronkelijke boerenbestaan. Nu heeft De Stoop een nieuw boek geschreven waarin opnieuw een boerderij centraal staat, de Damiaanhoeve aan de andere kant van het land, in de uiterwaarden van Maas bij Heppeneert vlak onder Maaseik. Daar is eind augustus 2018 Gerty Vanhoef vermoord, waarna de nog niet zo lang geleden gerestaureerde boerderij in brand is gestoken. Haar man, landbouwingenieur Bert Bohnen, die haar tevergeefs probeerde te redden uit het brandende huis heeft De Stoop gevraagd om een boek te schrijven over deze nog steeds onopgeloste moord waarvoor Bohnen zelf ook door de politie als verdachte wordt aangemerkt en enige tijd is vastgezet.

De hoevemoord is volgens De Stoop ‘het 9/11 van deze kleine gemeenschap’. De ontzetting werd nog groter toen Bohnen na twee jaar werd gearresteerd als verdachte. Bohnen wordt door de arrestatie, de langdurige verhoren, de opsluiting in de gevangenis, het binnenstebuiten keren van zijn privéleven, de roddel en achterklap mentaal en lichamelijk zwaar op de proef gesteld. De Stoop voert lange gesprekken met hem en zijn drie kinderen. Over de geschiedenis van de familie, de boerderij, de overstromingen in 1993 en 2021, de restauratie van het eeuwenoude pand en de steeds grotere dreiging van baggermolens voor de grindwinning. Bohnen verzet zich met succes tegen de afbraak van zijn ‘Damiaan’. De suggestie dat daar een motief voor de moord en de brand gevonden kan worden blijft het hele boek door hangen. De Stoop zegt zelf geen standpunt in te nemen, maar gelooft wel in de onschuld van Bohnen. Hij verwijt de politie een tunnelvisie. ‘Het tijdsbestek was volgens experts te kort om de brand en moord te plegen, er was geen motief, politie en justitie zeggen nu zelf ‘uitgerechercheerd’ te zijn, enzovoort.’ Maar zijn alle ‘pistes’, zoals de Vlamingen zeggen wel ‘uitgerechercheerd’? Volgens velen zien sommigen de hoeve liever vandaag dan morgen verdwijnen. Die ligt namelijk in de winterbedding die natuur- en overstromingsgebied moet worden, en zo deel zal uitmaken van het RivierPark Maasvallei, dat zich over een afstand van 40 kilometer langs de Maas uitstrekt. Tegelijk krijgt de grindfirma Steengoed er de mogelijkheid om het gebied te ontgrinden, wat economisch veel waard is. ‘Ook binnen het speurdersteam stonden agenten trouwens lijnrecht tegenover elkaar,’ zei De Stoop in een interview met de Belgische krant Het Laatste Nieuws. ‘Er zijn bijeenkomsten geweest van het comité dat toezicht houdt op de politie, er werd een andere case-officier op de zaak gezet, en er werd zelfs — zeer uitzonderlijk — een review van het onderzoek gevraagd. Erkende gerechtsdeskundigen brachten tegenovergestelde analyses. Het werd één groot moeras van onzekerheden.’ Maar Bohnen blijft verdacht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Achtergrond V-Dem rapport: hoe democratieën in kaart worden gebracht

ANALYSE - Het in 2014 opgerichte V-Dem Institute van de Universiteit van Gotenburg geeft sinds de oprichting jaarlijks een rapport uit over de wereldwijde staat van de democratie. Dit jaar is, zoals Wim van Meurs beschrijft in zijn recent verschenen bijdrage op de website van het Montesquieu Instituut, het alarmerende nieuws verschenen dat Nederland tot de landen behoort waar ‘autocratiserende’ tendensen zichtbaar zijn.

Nederland is hier zeker niet de enige in. Volgens het rapport zijn er wereldwijd, voor het eerst in twintig jaar, meer autocratieën (91) dan democratieën (88). 45 landen, met daarin 40% van de wereldbevolking, is aan het autocratiseren. 19 landen, waarin in totaal 6% van de wereldbevolking leeft, is aan de democratiserende hand.

Van Meurs beschrijft waarom er volgens het V-Dem Institute in Nederland democratische achteruitgang te zien is. Daarbij plaatst hij ook kanttekeningen bij de waarde van het rapport. In dit stuk wordt de onderliggende data verder uitgediept, gekeken hoe bepaalde cijfers tot stand komen en gepoogd concepten te verduidelijken. Het is bij al deze cijfers belangrijk om te onthouden dat het gaat om de democratische ontwikkelingen in 2024.

1. Methode en wereldwijde cijfers

V-Dem staat voluit voor ‘Varieties of Democracy’. In haar jaarlijkse rapport tracht het instituut, aan de hand van data, regimes van landen te classificeren en in te delen bij een van de vier hoofdcategorieën, van ‘minst vrij’ tot ‘meest vrij’:

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Adore You

Nastia Reigel is een Russische singer-songwriter uit Sint Petersburg die optreedt onder de naam Rosa Damask, en in allerlei muzikale genres werkt.

Van elektronische muziek tot minimalistische darkwave.

Closing Time | Personal Jesus

Niemand minder dan Johnny Cash covert hier Depeche Mode’s Personal Jesus. Van zijn zesde en laatste uitgifte van Cash’ American Recordings, American IV: The Man Comes Around (2002).

Nou is Depeche Mode eigenlijk een Britse band natuurlijk, maar een kniesoor die daarover zeurt.

Closing Time | Saint Teresa

Dertig jaar geleden brak Joan Osborne internationaal door met een lied over God. Hoewel Obsorne sinds haar eerste plaat geen hits meer heeft gemaakt, wordt ze door vakgenoten nog steeds hoog aangeslagen.

Ook in Saint Teresa (van hetzelfde album, Relish), over een verslaafde vrouw op straat, raakt ze aan religieuze thema’s.

 

Vorige Volgende