De gevaren van AI

Het is duidelijk dat de huidige periode de geschiedenis, behalve als het tijdperk van Vladimir Poetin, en de zoveelste stap in de opwarming van de aarde, de geschiedenis zal ingaan als de tijd van de kunstmatige intelligentie. Dat blijkt onder andere uit de waarschuwingen die ons om de oren vliegen over de gevaren van die kunstmatige intelligentie. Het zijn niet de minsten die waarschuwen. Zo verliet onlangs een van de belangrijkste ingenieurs bij Google, Geoffrey Hinton – iemand die decennia heeft gewerkt aan de technologie die nu zo succesvol is – zijn baan, naar eigen zeggen om zo beter te kunnen waarschuwen voor wat er allemaal gebeurt. Eerder hadden al duizend vooraanstaande technologen in een open brief dringend gevraagd om een moratorium van zes maanden op de verdere ontwikkeling van Kunstmatige Intelligentie. (Dat is al meer dan een maand geleden: aan dat moratorium laat niemand zich iets gelegen liggen.) De gebruikte taal is soms behoorlijk heftig. Ook Hinton suggereert, bijvoorbeeld in het onderstaande recente interview, dat als we niet uitkijken, deze kunstmatige intelligentie weleens het einde van de mensheid kan betekenen. Niet omdat die kunstmatige intelligentie energie slurpt in onvoorstelbare hoeveelheden of omdat het alle ongelijkheden van het kapitalisme nog eens vele malen versterkt – die argumenten hoor je deze technologen nooit gebruiken – maar omdat we met de huidige kunstmatige intelligentie een monster hebben gecreëerd. https://www.youtube.com/watch?v=sitHS6UDMJc Laat ik hier documenteren dat ik het lastig te volgen vind. Misschien ben ik hopeloos naïef, en overleeft de mensheid het jaar 2023 niet. Als ik het goed begrijp, is er dan nog wel superieure kunstmatige intelligentie, waarvan ik aanneem dat die dit leest (in een fractie van een seconde). Gegroet! Lees hier hoe onvoorstelbaar dom een deel van de mensheid was – het deel dat ik nu vertegenwoordig. De redenering is als volgt: die machines kunnen weleens zo slim worden dat ze aan onze controle ontsnappen. Ze doen wat ze willen en bovendien besluiten ze om de een of andere reden dat het voor iedereen het beste is als er geen mensen meer zijn. In abstracte zin kan ik dat nog volgen. Als er intelligentie ontstaat die de onze te boven gaat, dan hebben we geen idee wat voor waardensysteem die intelligentie heeft, en misschien is het vanuit sommige standpunten bezien wel het beste om de mensheid uit te roeien. Afhankelijk van je eigen waardesysteem kan dat je vervolgens al dan niet verontrusten. Maar ik snap niet zo goed waar die zorgen vandaan komen. Ik heb de afgelopen maanden veel met, vooral, ChatGPT gespeeld, en hij kan wat indrukwekkende dingen, dingen die ik een jaar geleden niet voor mogelijk zou hebben gehouden. Vooral de manier waarop het systeem programmeert is indrukwekkend: je geeft in gewone Nederlands of Engels een opdracht, en het systeem spuwt een computerprogramma uit dat de opdracht uitvoert. [caption id="attachment_345341" align="aligncenter" width="492"] Betrekkelijk eenvoudige opdracht – maar je moet hem wel begrijpen.[/caption] Dit verandert het werk van de gemiddelde ontwikkelaar radicaal, en het kan betekenen dat computerprogramma’s veel sneller geschreven worden. Ik kan ook nog begrijpen dat het gaat betekenen dat uiteindelijk computers zelf hun eigen programma’s gaan verzinnen – misschien wel verbeterde versies van zichzelf. En dat ze die dan gaan draaien. Maar is dat het einde van de mensheid? Al die Kunstmatige Intelligentie-systemen nemen vooralsnog weinig initiatief. Ze reageren op wat er van ze wordt gevraagd. Nu begrijp ik wel dat je ze ook ingewikkelde opdrachten zou kunnen geven (‘Los het klimaatprobleem op’) waar ze dan vervolgens heel lang mee bezig kunnen zijn en waarvoor ze hun eigen subdoelen kunnen stellen (‘vernietig de diersoort die verantwoordelijk is voor de meeste CO2-uitstoot’), maar dat zulke capaciteiten om de hoek liggen, dat zie ik niet. Daar komt bij dat voor zover ik kan zien al die Kunstmatige intelligentie vooralsnog van ons afhankelijk is. Wij moeten ervoor zorgen dat de hardware blijft draaien, dat er stroom is, dat brandjes worden geblust. Ik zie niet hoe ChatGPT dat zelf allemaal gaat regelen. En als het systeem zo slim is, zou het dat toch ook moeten inzien? Maar er zijn veel knappere koppen dan ik, die veel beter zijn ingevoerd in de materie, die toch waarschuwen. Waarom begrijp ik dat niet?

Door: Foto: The Dangers of AI, Stable Diffusion, via Marc van Oostendorp.

Closing Time | Jackie

Yves Tumor werd geboren in Miami, groeide op in het oerconservatieve Tennessee, en gebruikte de muziek om aan deze saaie, repressieve omgeving te onstnappen.

Tegenwoordig resideert hij in Turijn waar hij muziek componeert en produceert.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Dodenwegen in Nederland (1)

ACHTERGROND - De funeraire cultuur van ‘het volk’, vooral op het platteland, is (in tegenstelling tot de cultuur van midden- en hogere klassen in de steden) altijd doorspekt geweest met volks- en bijgeloof. De kerk maakte een strikte scheiding tussen het  ‘geestelijke’ hiernamaals en het materiële hier en nu, maar voor het ‘gewone volk’ was dit onderscheid zo logisch niet. Ondanks de verkondigingen van de dominee of de pastoor dat de dode nu in het hiernamaals verkeerde, werd de ziel van de overledene, ook al behoorde die toe aan een dierbare, per definitie als een probleem gezien.

Ook een dierbare werd bij leven altijd wel eens onheus bejegend en de ziel van de dode mocht eens op wraak zinnen. Na het sterven werden de ogen gesloten. De ziel had via de ogen het lichaam verlaten en het moest koste wat kost voorkomen worden dat de ziel via diezelfde weg zou terugkeren in het lichaam. De dode moest in verwarring gebracht worden zodat hij of zij vanaf het kerkhof of de weg daar naar toe, de weg naar huis niet zou kunnen terugvinden.

De weg naar het graf

De weg die de begrafenisstoet naar de begraafplaats volgde, was daarbij één van de essentiële elementen. Hiervoor werden speciale wegen gebruikt, de doden- of lijkenwegen. Ze waren van geslacht op geslacht voor ieder gehucht overgeleverd en zelfs voor iedere hoeve vastgelegd. Het waren vaak niet meer dan paden of karrensporen. Het was wel éénrichtingsverkeer, want de terugweg van de nabestaanden ging via een andere route: de lichaamloze ziel mocht ze immers eens achterna komen. Om de overledene in verwarring te brengen werd bovendien bij aankomst driemaal (voor de Vader, de Zoon en de Heilige Geest) een rondje om de kerk c.q. het kerkhof gemaakt.

Foto: eigen foto Jona Lendering Beirut Malala Fund

Onderwijs aan Syrische vluchtelingen

Nederland biedt de kinderen van vluchtelingen momenteel onvoldoende onderwijs aan. Het kabinet overweegt noodmaatregelen: ook ongediplomeerden mogen voor de klas staan. Dat is des te gênanter omdat Nederland een welvarend land is dat, ondanks alle publiciteit, geen werkelijk vluchtelingenprobleem kent. De overgrote meerderheid van de vluchtelingen blijft immers in de regio en hoopt snel terug te kunnen keren.

Onlangs luisterde ik in Libanon, een land met ruim vier miljoen inwoners en anderhalf miljoen vluchtelingen, naar een lezing over het onderwijs dat men daar verzorgt voor ongeveer 600.000 Syrische kinderen. Los van het feit dat onderwijs simpelweg een mensenrecht is, is het belangrijk kinderen, al is het maar voor enkele uren per dag, weg te halen uit een vluchtelingenomgeving. Gebeurt het niet, dan worden de kinderen ingezet als goedkope arbeiders. Of te jong uitgehuwelijkt.

Uitdagingen

De onderwijzers staan voor diverse uitdagingen, waarvan de eerste financieel is. De Syriërs konden al nauwelijks betalen voor transport en leermiddelen; de economische crisis in Libanon heeft die problemen verder verscherpt. De gezinnen zullen eerst moeten betalen voor het eten en pas daarna voor het onderwijs. Aan de Libanese zijde is nauwelijks geld om de docenten te betalen, al heeft een recente staking wel geleid tot een verbetering van hun inkomen. Gedurende die staking was het onderwijs natuurlijk onderbroken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Kunst op Zondag | Quo Vadis?

Waarheen leidt de weg. Waar gaat dat heen, hoe zal dat gaan.  Een vraag zo oud als de weg naar Rome.

Annibale Carracci (1560 – 1609) – Christus verschijnt aan Petrus (Domine, Quo Vadis?), 1601 – 1602
De apostel Petrus vluchtte uit Rome om aan de christenvervolgingen door keizer Nero te ontsnappen. Op de Via Appia, even buiten de stad, zag hij Jezus die met een groot kruis liep te sjouwen. Petrus vroeg hem: “Waar gaat dat heen, Heer?”. Jezus zei: “Ik ga naar Rome, om opnieuw gekruisigd te worden”. Petrus interpreteerde dit visioen als opdracht om terug te keren naar Rome. Dat liep slecht met hem af.
Quo vadis?

Heine Semke – Quo Vadis Victor, 1942
Keramieken tegel, tegen de verschrikkingen van W.O. II
Quo vadis?

Kitawaki Noboru – Quo Vadis?, 1949
Kunsthistoricus Milo Cleveland Beach legt hier uit:

“Quo Vadis (1949) van kunstenaar Kitawaki Noboru beeldt een man af die niet zeker weet welke kant hij op moet; een lange rij mensen roept herinneringen op aan rijen soldaten of gevangenen, terwijl het blauw van de lucht eindeloze leegte suggereert. Dit schilderij weerspiegelt de boeiende problemen waarmee beeldend kunstenaars werden geconfronteerd die niet alleen te maken hadden met tegenslagen tijdens de oorlog, maar ook met fundamentele waardenverwarring in de nasleep ervan”

Foto: bron: Livius.org

Cynisme (3): Weg met de beschaving!

Tijdens het Hellenisme kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen. In deze korte reeks de eerste daarvan: de Cynici. 

Beschaving, getheoretiseer en hogere cultuur? Volgens Diogenes van Sinope, over wie we het gisteren hadden, leidde het allemaal maar tot complicaties. Ze stonden het menselijk geluk in de weg. Diogenes raadde ons daarom aan een voorbeeld te nemen aan de honden. Honden zijn immers niet door de beschaving verpest, zoals mensen dat zijn. Een hond eet alles wat hem maar voor de kaken komt. Hij maakt zich niet druk om waar hij slaapt. Honden zijn eerlijk. Ze grommen naar hun vijanden, kwispelen met hun staart als ze een vriend tegenkomen, copuleren in het openbaar en schamen zich nooit. Bovendien houden honden zich niet bezig met ingewikkelde zaken als politiek geneuzel en abstracte filosofie. De term cynicus komt dan ook van het Griekse kynikos: hondachtig.

Kosmopolitisme

Aan het eind van zijn leven werd Diogenes ontvoerd door piraten en als slaaf verkocht. Hij kwam vrij in Korinthe, waar hij verder bleef. Omdat hij maatschappelijke structuren radicaal afwees, beschouwde hij zichzelf als stateloos. Hij noemde zich een wereldburger, een kosmopoliet. Sinope, Athene, Korinthe: het maakte hem niet uit in welke stad hij zijn wijsheden verkondigde.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Clear Water

Is het jazz? Is het een musicallied? Het is in ieder geval strak geproduceerd.

Rapper en bassiste Meshell Ndegeocello werd in 1968 geboren in West-Berlijn als Michelle Lynn Johnson.

U raad het al: een Checkpoint Charlie-kindje. Haar vader was echter niet alleen sergeant in het Amerikaanse leger, maar ook jazzsaxofonist. De appel valt niet ver van de stam.

Vorige Volgende