De burger als detective

Huub Dijstelbloem schreef een filosofische verhandeling over een ondergewaardeerd aspect van de politiek: de ogen van de burger. Democratie is voor de meeste mensen op de eerste plaats een kwestie van spreken. Burgers stemmen en eisen inspraak en medezeggenschap. In het parlement eisen politici verantwoording van de regering. De naoorlogse politieke filosofie heeft zich voornamelijk aan 'de stem' opgehangen, schrijft Dijstelbloem. In zijn boek Het Huis van Argus vraagt hij in navolging van Jeffrey Green aandacht voor de 'oculaire democratie': de empowerment van burgers als toeschouwers die inspecteren, observeren en surveilleren. Een kritische blik en een waakzaam oog op de macht kunnen evengoed verandering bewerkstelligen als meepraten, meent Green. Dijstelbloem vult hem aan. Waar Greens model niet verder gaat dan een plebiscitaire democratie waarin de bevolking zich via referenda uitspreekt voor of tegen de macht, vindt Dijstelbloem dat van de burgers meer verbeelding gevraagd mag worden. Ze moeten als controleurs niet alleen naar het verleden kijken, maar ook oog hebben voor de toekomst. Hij verwijst daarbij onder andere naar het begrip contrademocratie van de Franse filosoof Rosanvallon.

SG-café maandag 07-11-2016

Dit is het Sargasso-café van maandag 07-11-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-02-2022

De Kroonboekenclub | Hélène Swarth, Sorella

COLUMN - Het mooie boekje dat Jeroen Brouwers over de dichteres Hélène Swarth (1859-1941) schreef, is inmiddels ook gratis te krijgen. Ik pikte het in ieder geval op van een tafel op mijn werk, waar collega’s boeken neerleggen die ze zelf niet meer willen. Het treurige verhaal van Swarth hoort daar dus bij. Het lag weken op de tafel voor ik het meenam.

Aan het begin van de twintigste eeuw was Hélène Swarth waarschijnlijk de bekendste dichteres in onze taal. Aan het eind van zijn boek beschrijft Brouwers hoe hij in de jaren tachtig hoe hij haar graf bezoekt, en de kerkhofwachter er zijn verbazing over uitspreekt dat er heden nog belangstelling voor Hélène Swarth bestaat. “Ik zeg,” luidt de laatste zin van het boekje, “dat er geen sprake van is dat er heden nog belangstelling voor Hélène Swarth bestaat.”

Inmiddels is er dus ook voor Brouwers’ boekje geen belangstelling meer.

Rondzingen

s-05153De afbladdering begon al tijdens Swarths lange leven. “Van de in 1942 posthuum verschenen bundel Sorella, voor het laatst dat er een boek van Hélène Swarth verscheen, werd geen kennis meer genomen. Het was oorlog, men had wel wat anders aan zijn hoofd.”  Gelukkig is Sorella onlangs gratis vrij gegeven op de website van de DBNL.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Klimaat in verkiezingsprogramma’s | SGP

ANALYSE - Genesis 2 vers 15: “Zo nam de Heere God den mens, en zette hem in den hof van Eden, om dien te bouwen, en dien te bewaren.”
Duidelijke uitspraak aan het einde, eden bewaren, het zogeheten rentmeesterschap. Dus van echte christenen mag je verwachten dat ze alles op alles zetten om de opwarming tegen te gaan. Dit is immers een bedreiging voor de hele aarde.
De SGP heeft haar verkiezingsprogramma ook nog eens de titel “Stem voor het leven”. Dat stemt hoopvol. We duiken er in.

Vreemd genoeg komen “klimaat” en “duurzaam” niet in de uitgebreide inleiding voor. De eerste keer dat duurzaam voorkomt is als het over huwelijken gaat in hoofdstuk drie. En klimaat als eerste als het over het maatschappelijke klimaat gaat.

Wat staat er dan wel? Een eerste verwijzing vinden we bij het hoofdstuk 13 over Hulp en Handel:

Als Nederland en Europa minder fossiele brandstoffen verstoken, heeft dat een positieve uitwerking op de klimaatverandering, en zo óók op de leef- en werkomgeving in ontwikkelingslanden. Nederland moet daarom aandacht besteden aan duurzaam beleid.

Hier nemen ze verantwoordelijkheid. Nog geen maatregel, maar wel een duidelijk voornemen.

Het begint pas echt in hoofdstuk 19 “Landbouw en visserij”:

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Paul Kalkbrenner

Gisteren werd ik door reageerder Spam gewezen op een remix van Leonard Cohen door Paul Kalkbrenner. Iets wat me direct weer deed denken aan het optreden van hem op Lowlands dit jaar. Het was typerend dat hij overdag in de grootste tent (de Alpha) stond, en niet in het hoofdkwartier van de electronica, de Bravo (en ’s nachts). Een groter bewijs dat dit soort muziek nu helemaal mainstream is geworden is er denk ik niet.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

BASF ontweek krap een miljard belasting

Het rapport Toxic Tax Deals laat zien dat het chemieconcern BASF in de jaren 2010 tot en met 2014 naar schatting 923 miljoen euro aan belastingen heeft ontweken in verschillende Europese landen.

“Nederland speelt opnieuw een hoofdrol in het faciliteren van belastingontwijking door multinationals, ditmaal door BASF een effectief belastingtarief van 0,035 procent te geven.” GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout reageert op een nieuw onderzoek naar belastingontwijking en winstverschuiving door het Duitse chemiebedrijf in opdracht van de Groenen in het Europees Parlement.

FBI bedenkt zich weer over Clinton

Clinton kan gerust ademhalen. De angel is uit een potentiële ‘game changer’ voor haar presidentiële kansen. De vraag is hoeveel schade de oorspronkelijke mededeling al heeft aangericht. Een ding is zeker, FBI-directeur James Comey heeft er een potje van gemaakt. Het was al bijna direct duidelijk dat de nieuw gevonden emails zo goed als zeker geen verandering in de zaak zouden brengen. Dat betekent dat hij zo vlak voor de verkiezingen meer terughoudend had moeten zijn met dit nieuws. Het lijkt erop dat Comey’s carrière voorbij is: beide partijen zien hem nu als een potentieel gevaar.

Quote du Jour | Bijna aan het eind

“We are very near the end of a long period of very difficult decisions.”

Behalve de Grieken zelf heeft bijna niemand het meer over de economische crisis daar. Nog even en daar is ook geen sprake meer van, meent premier Tsipras, aanvankelijk gekozen omdat hij zich tegen hervormingen verzette. Volgens hem zit de herstructurering van het land er nu bijna op. De onderhandelingen over schuldverlichting kunnen beginnen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende