Orbán als splijtzwam in Europa

ELDERS - Hongarije verliest bij het Europese Hof. Het conflict van ‘dissident’ Orbán met de EU verscherpt.

Hongarije en Slowakije hebben hun zaak bij het Europese Hof van Justitie over de vluchtelingenquota verloren. Terwijl de Slowaakse premier Fico de beslissing van het Hof respecteert noemde de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto het een ‘verschrikkelijke, onverantwoordelijke door de politiek gestuurde uitspraak’. Volgens hem is er sprake van ‘een verkrachting van de Europese wet en Europese waarden’. Waar hebben we een dergelijke reactie op een rechterlijke uitspraak eerder gehoord?

Hongarije zou volgens EU-afspraken 1294 vluchtelingen, die nu nog in Griekenland en Italië verblijven, moeten opnemen, Slowakije 802. Slowakije heeft inmiddels enkele asielzoekers opgenomen, Hongarije weigert net als Polen en Tsjechië aan de afspraken te voldoen. Wel heeft de Hongaarse premier Viktor Orbán de EU aangeslagen voor de kosten van een hek langs de grens met Servië en Kroatië dat eventueel nieuwe stromen vluchtelingen moet weren. Een ‘gebaar van solidariteit’, noemde Orbán zijn claim. Volgens voorzitter Juncker van de Europese Commissie is solidariteit niet à la carte te verkrijgen. Maar Orbán meent dat de rekening voor de bescherming van Europa tegen ’terroristen’ niet eenzijdig bij de Hongaarse belastingbetaler gelegd kan worden. De Pester Lloyd, een Duitstalige kritische internetkrant, stelde namens die belastingbetalers de rekening op voor wat Orbán hen nog schuldig is vanwege een reeks van dubieuze maatregelen.

Na een eerdere clashes tussen Brussel en Boedapest, recentelijk nog over de sluiting van de Europese Universiteit en beperkingen die NGO’s met buitenlandse financiering worden opgelegd, kan de vraag gesteld worden of de bedreiging van de Europese eenheid door Hongarije en Polen niet veel groter is dan de Brexit. Dat schrijft Patrick Smyth, correspondent van de Irish Times in Brussel.  Binnenkort zal de Commissie de lidstaten vragen in te stemmen met juridische maatregelen tegen Polen dat zich niets aantrekt van Brusselse bezwaren tegen hervorming van het Poolse rechtssysteem. Hoe gaan Hongarije en de andere Centraal-Europese lidstaten hierop reageren?

Orbán kan een splijtzwam worden in Europa vanwege zijn conservatieve ideologie die ook buiten Hongarije in de belangstelling staat, en niet alleen in Polen. Afgelopen weekend waarschuwde Orbán op een ‘civic picnic’  in Kötcse voor de ‘islamisering’ van Europa. “The Islamization of Europe is real. Unlike in China or the United States, where it doesn’t stand a chance,” zei hij. De komende twintig jaar verwacht hij 60 miljoen immigranten uit Afrika die het aandeel van de moslimbevolking in 2030 volgens hem op 20% gaat brengen. Het beschermen van de nationale identiteit is een van belangrijkste punten waarop hij zich met zijn regering de komende tijd wil gaan richten.

Voorafgaand aan deze jaarlijkse bijeenkomst van Fidesz-intellectuelen had zijn partijgenoot minister Zoltán Balog van Mensenrechten, minderheden en Religieuze Zaken aandacht gevraagd voor de situatie van christenen. Christenen zijn volgens hem de meest vervolgde religieuze groep en zij worden ook in Europa in het defensief gedrongen.

„Christianity is being attacked ever more fiercely by more and more people through administrative and legal means, and to this end they are also using a part of the press and various forums of publicity. They are attempting to present Christians as backward oddballs. They want to relegate the Christian set of values and the profession of our faith to beyond the boundaries of the law. This is what we observe when they attack fundamental institutions such as marriage, calling into question that it is the relationship of one man and one woman.

Hungarian Spectrum, een andere kritische stem over Hongaarse zaken, schrijft dat de Fidesz-regering religieuze scholen bevoordeelt ten koste van openbaar onderwijs. Het aantal religieuze scholen is in de afgelopen zeven jaar meer dan verdubbeld. In 95 dorpen bestaat geen openbare school meer. In 30 kleinere steden is er geen keuzemogelijkheid voor leerlingen die naar het voortgezet onderwijs gaan. Christelijke scholen worden rechtstreeks door de regering gefinancierd en zouden 2,6 keer zoveel financiële ondersteuning krijgen als openbare scholen die door gemeenten worden onderhouden. Ook voor de inzet van het christendom als wapen tegen de ‘islamisering’ zullen Orbán c.s. elders in Europa wel de nodige steun kunnen vinden.

De rechtstreekse bemoeienis van de staat met het christelijk onderwijs reikt zelfs over de grens. De Roemeense regering verhinderde onlangs de oprichting van een katholieke school in  Targu Mures, een stad in Roemenië waar veel Hongaren wonen. Volgens de Roemenen vanwege de verdenking van corruptie. De Hongaarse regering reageerde woedend met een blokkade van het Roemeense lidmaatschap van de OECD.

Die bemoeienis van de Fidesz-regering met Hongaren over de grens heeft al eerder tot diplomatieke spanningen geleid, zowel met Roemenië als met Slowakije. Opvallend is dat Orbán afgelopen weekend verwees naar een voor nationalisten en aanhangers van de Groot-Hongaarse gedachte pijnlijke gebeurtenis uit het verleden: het Verdrag van Trianon (1920) na de Eerste Wereldoorlog over de opdeling van de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije. We hebben er lange tijd niets aan kunnen doen, aldus Orbán, maar in de afgelopen zeven jaar is Hongarije er weer in geslaagd een centrale rol in de regio te spelen. Dankzij mij, bedoelde hij. En dat zal allemaal verloren gaan, voegde hij er aan toe, als we er volgend jaar niet in zouden slagen opnieuw de verkiezingen te winnen.

Voorlopig zit Orbán op rozen. De laatste peilingen geven hem een enorme voorsprong. Ondanks dat een meerderheid ook voorstander is van een regeringswisseling. Maar de oppositie is verdeeld en veel te veel gefocust op de persoon Orbán, aldus de Pester Lloyd.