De nieuwe ‘Wet aanpassing Wob’ wordt een ramp voor journalisten en burgers op zoek naar transparantie. Er zitten een aantal venijnige veranderingen in die effectieve democratische controle nagenoeg onmogelijk maken.
De nieuwe wet wordt gepresenteerd onder het mom van aanpakken van misbruik van de Wob. Inderdaad zijn er (commerciële) partijen die ambtenaren via de Wob aan het werk zetten om er zelf (vooral financieel) beter van worden. Ze mikken op incasseren van de dwangsom, of ze willen grote datasets voor commerciële toepassingen. Daarnaast is er de categorie verzoekers die een overheidsorgaan bewust wil frustreren door het met onredelijk veel werk op te zadelen.
Maar de nieuwe wet is niet het juiste antwoord. Het zal ‘misbruik’ blokkeren, maar en passant alle overige informatievragers op onoverbrugbare afstand zetten. Het wordt namelijk aan de overheid gelaten om te beslissen of een verzoek is gericht op het verkrijgen van informatie (en dus valide is), of dat het andere doelen dient (en dus terzijde gelegd kan worden).
Daarnaast is het voortaan ook aan het bestuursorgaan om te beslissen of de ambtelijke capaciteit die nodig is om informatie te verzamelen en te verstrekken, ‘evenredig is ten opzichte van het belang van openbaarheid’, zoals het in de Memorie van Toelichting staat omschreven.
Dat is de absolute dood in de pot. Ten eerste kan de buitenstaander nooit controleren hoeveel ambtelijke tijd een verzoek kost. En àls het al – objectief aantoonbaar – veel tijd kost, is het maar de vraag of dat aan de verzoeker of aan het bestuursorgaan ligt. Als het eigen archief niet op orde is, kan dat voortaan dus reden zijn om een Wob-verzoek terzijde te leggen. Bovendien gaat er, zo blijkt in de praktijk, vaak héél veel tijd verloren met het weigeren van informatie die in tweede of derde instantie gewoon openbaar blijkt. Ik heb ze gezien, de dossiers van honderden pagina’s waarin – in strijd met de regels – alle namen waren weggelakt, tot en met de naam van de minister (sic!). Na bezwaar werden alsnog de volledige pagina’s verstrekt. Een ambtenaar (van OC&W) heeft hier dus minstens een week en volkomen nutteloos met de zwarte stift zitten spelen.
Of wat te denken van een zeer recent Wob-verzoek, waarbij de dienstdoende juriste van het ministerie (V&J) meldt dat het concept-besluit inmiddels door vier mensen is gezien, waarna twee anderen nog moeten reageren voordat het ‘de lijn’ in kan waar vijf mensen een oordeel moeten geven, zodat het uiteindelijk naar de directeur-generaal ter ondertekening kan. Dertien (!) ambtenaren die er naar kijken.
De nieuwe wet kent nog een andere grote valkuil. De overheid mag een verzoek zelfstandig inperken. Als – bijvoorbeeld – wordt gevraagd om declaratiebonnetjes van de afgelopen vijf jaar, mag het bestuursorgaan beslissen dat alleen het laatste half jaar wordt verstrekt. Tegen die beslissing is pas na afloop van de hele procedure – maanden later dus – bezwaar en beroep mogelijk. Bovendien moet de verzoeker dan zelf eerst ‘aannemelijk maken dat het in het belang van goede en democratische bestuursvoering is’ dat de rest alsnog wordt verstrekt. Concreet: als uit de bonnetjes van het eerste half jaar onrechtmatige uitgaven blijken, maakt een verzoek om de rest kans. Anders niet.
Eén aspect lijkt redelijk, en een verbetering: de speciale regeling voor toegang tot informatie over jezelf. Informatie die onder de Wob wordt verstrekt is automatisch openbaar voor iedereen. Nu heeft een verzoeker dus de keus: gevraagde informatie over hemzelf wordt afgewezen óf is meteen beschikbaar voor de hele wereld. In de nieuwe wet wordt een derde weg geopend: informatie kan dan worden verstrekt aan de rechtstreeks betrokkene, onder de conditie dat hij niet verder wordt verspreid. Overtreding van die voorwaarde wordt een misdrijf, waar een jaar cel op staat.
Over de nieuwe wet – die momenteel open staat voor consultatie via http://www.internetconsultatie.nl/wetaanpassingwob – is het laatste woord nog niet gesproken, ook niet op Sargasso.
Heeft u tips over onderwerpen die een Wob waard zijn? Mail ons op wob at sargasso punt nl. Hoe concreter, hoe beter.
Reacties (6)
of ze willen grote datasets voor commerciële toepassingen.
Dat valt niet onder misbruik. Het motief voor het verkrijgen van de informatie is expliciet (en terecht) irrelevant in de wet.
Nu heeft een verzoeker dus de keus: gevraagde informatie over hemzelf wordt afgewezen óf is meteen beschikbaar voor de hele wereld. In de nieuwe wet wordt een derde weg geopend: informatie kan dan worden verstrekt aan de rechtstreeks betrokkene, onder de conditie dat hij niet verder wordt verspreid. Overtreding van die voorwaarde wordt een misdrijf, waar een jaar cel op staat.
Waarom die sanctie als de enige reden van die procedure is dat de betrokkene zelf zijn gegevens kan beschermen?
omdat ‘zelf eigen gegevens kunnen beschermen’ niet die enige reden is. Je haalt de wetten bescherming persoonsgegevens en openbaarheid van bestuur door elkaar.
Leg het me toch even uit. Vroeger: Als de betrokkene om gegevens vroeg, kreeg iedereen ze te zien. Nu: Als de betrokkene dat aangeeft krijgt hij alleen de gegevens te zien als hij er om vraagt, maar als dan alsnog iedereen het te zien krijgt (via de betrokkene), krijgt de betrokkene een jaar gevangenisstraf.
Dus vanwaar de sanctie op verspreiding, als het enige doel van de wijziging is dat de betrokkene de informatie voor zich kan houden (omdat hij zelf niet wil dat iedereen hem krijgt)?
Dat gemorrel vanaf eerste poging Donner is meer dan schandalig,zo niet misdadig, en vallen voor mij onder hongaarse en russische toestanden.
Het bezwaar van ” misbruik van WOB procedure,voor andere redenen dan,openbaarheid en transparantie bestuurzaken/beleid,alsmede, de tijd en geld het dus zou kosten,ook bij “rechtmatig” gebruik.(waarvan auteur prima uiteenzet,hoe tijdsslurpend het functioneren van ons ambtenarenapparaat op zichzelf al is) Deze non argumenten ter rechtvaardiging van ontoelaatbare cencuur,en toetsing,controle,transparantie publiekelijke belangen, en verantwoording,als basis fundament van elke beschaafde democratie,in 1 klap, in de doofpot ,beerput,levend begraafd,en vakkundig om zeep helpt.
Indien men, het gehele ratteplan van tot stand komen, beleid besluiten en publiekelijke zaken, (wij betalen, en dus de maatschappij,volstrekte inzage moet hebben) automatisch, meteen openbaar op internet plempt,elke stap,daarvan op de overheidsside.Is dit probleem met zowel het misbruik,als de tijd en geld,en sabotage-middellen het sowiso al kost,en heeft geintergreerd,daarmee in 1 klap opgelost.
Het is niet voor niets,dat de eerste aankondiging van Donner tot opheffen WOB, door onze lijdzame gemakszuchtige onverschillige zeer slecht opgeleidde journaille/ pers voorlichters/kopie en past drukkerijen,
onder luid applaus /staande ovatie, ontvangen werd, op de dag van de vrije pers nota bene.
Omdat ook hen veel te veel tijd bezig moeten,met de meest simpele WOB verzoeken,en dat al te duur is (er is geen geld voor goed gedegen onderzoeksjournalistiek,uitsluitend voor snelle scorende scoops;brood en spelen voor het volk,in hypes bediend, die nog wat opleveren,waarmee elke kritische waarheidsvinding,en de controlerende functie ,juiste en volledige informatie,het beroep bestaansrecht verleent,al vrijwillig opgeofferd, door deze sector,gedreven door het snelle geld,en korte termijn bevrediging,alsmede zelfcensuur)
En vanwege die tijd vretende frustrerende wegen, voor journalisten,de meest simpele wob verzoeken al kosten (= ook een vorm van sabotage,onwil en incompetentie der bureaucratie,en functioneren)
Deze newe generatie wanna be journalsiten het luid toejuichde,nu hoefde ze daar geen tijd en enrgie mer aan te besteden,en konden ze zich volop storten op elke snipper en scheet,de staat,en staatslieden zoals wilders, hen toewerpen, en oplblazen tot waanzinnige proporties van absoluut non- nieuws,bij gebrek aan schaarste. waarbij ook nog de vrijwillige keuze; degene die ze de kruimels toewerpen volledig laten bepalen,hoe groot, en belangrijk dat gemaakt moet worden..
De onverschilligheid, daarin van deze beroepsvrkrachtende ” journaille”
niet minder, dan die van ons volk; En dat baart me meer zorgen, dan 1/enkele dictators, die dat uitsluitend kunnen worden; door datzelfde volk;en onze mentalieit ,en instelling is reeds uitermate geschikt,daaarvoor..
Net zo lang tot 1 geschikte leider,wie dan ook uit binnen of buitenland;dat optimal weet op te pikken, en uit te buiten;
en of velen zullen komen en gaan, tot..de juiste persoon,al hetgeen in ons zit, volledig weet uit te spelen ,en in te zetten is een kwestie van tijd.
Met dank aan de media en pers, die dit soort tirannen, dictators,narcisten en psychopaten groot maakt,en het volk en,diens fuhrer voedt en aan elkaar verbind.Kritiekloos op onze wenken bediend,we zelf niet meer kritisch na hoeven te denken/onderzoeken,maar lekker achter aan kunnen hobbellen,en fact free papagaaien.
Als ik onze koningin was, zou ik nu alvast naar engeland gaan,met dit volk valt gen land te bezeilen,daar afstand van nemen, morsen en seinen in geheime taal, de enige weg; Gezien, heel de samenleving doordrenkt en aangetast, onderdeel is..van datgene..verzet ontbrak..
Elke niet geslaagde/ mislukte poging, en de volgende de bestaande behoefte van ons volk voedt,al nog wat graadjes erger zijn in overtreffende stap.We weten waar ons volk naar zoekt,wat hen beweegt,en ze diep in hen hart vinden; Nu nog, een juist charismatisch persoon, hen verlosser en redder,ze naar het beloofde land te lijden.
Dat zegt dus meer over ons volk,includo pers,als over die ene narcist/dictator
Het is mij een volkomen raadsel hoe de auteur, in laatste alinea,
het een verbetering vindt;wat de nieuwe wet zou inhouden voor,opvraag persoonlijke gegevens/informatie..onder absolute restrictie,tot geheimhouding/zwijgplicht op straffe van 1 jaar cel.
(lijkt op het strafbaar willen stelllen van je eigen geld van de bank halen,i.p.v het bestraffen van de bankenier die dat heeft misbruikt)
ABSURD, en mogelijk het meest gevaarlijkste onderdeel van die hele misdadige dictatuur en terror wet)
dan zouden mensen zoals Spijker, van defensie, klokkenluiders, of bv, de nabestaanden van de minimaal 75 doden vanwege Q koorts, tienduizenden zieken, slachtoffers van vastgoedfraude, of b.v de schipholbrand inzake onwettige bouwbesluiten en oplevering, etc etc
De monder gesnoerd worden;en niet de misdadigers, wetsovertreders of veroorzakers van misstanden aangepakt,en burgers, en publiekelijke belang beaschermd en gewaarborgd,maar degene die ze getuigd.
En dat zou een verbetering zijn?
Waanzin, en tijd dit land te verlaten, niet vanwege diens incompetente leiders,en idem, journaille; maar de mentaliteit,van het ganse volk en onverschillige lijdzaam heid die dit mogelijk maakt.Is levensgevaarlijk,en onaangenaam vertoeven.
Te verwend en alles vooor granted nemen ,in een gesrpeid bedje zonder tegenslag nooit ergens echt voor hoeven knokken (de ontberingen van ouderen die dit voor ons mogelijk hebben gemaakt) Maakt dat men geen flauw benul/besef heeft van de waarden daarvan,en noodzaak tot toegang.
Het zou zomaar kunnen dat de crisis, eerst echt keihard toe moet slaan hier,ons uit de ” conform zone” als vanzelfsprekendheid te halen.
Europa keihard moet ingrijpen in onze woning markt, en begrotings uitgaven/inkomsten. En mogelijk zelfs de “bevrijding van ons volk” en diens zelf verkozen klaaglot,niet anders meer kan gaan, dan middels forse dictatuur,repressie, tirranie,en staatsalmacht.
Daar hebben we dan letterlijk zelf om gevraagd en expliciet voor gekozen,en deze hardleersheid, uitsluitend via de zware, ellendige omwegen..moet gaan, voor we weer opgebouwd hebben wat we hadden,
echter dan in vol besef van de waarden en betekenis daarvan.
Sommige mensen/superieur wanende landen..boven “elke dictatuur en cencuur,en coruptie verheven” hebben nu eenmaal, harde lessen nodig voor ze willen leren, en moeten eerst dusdanig hard op hen bek gaan,willen ze zich maar ergens voor inzetten.
Sommige,moeten eerst ondergaan; wat je uit allen macht ,een ieder zou willen besparen. Voordat ze hen lot en verantwoording voor de samenleving,en eigen leven,weer in handen nemen.
So be it.
Ons ,nederlands voetbal team, is dan ook een perfecte afspiegeling van onze samenleving,wat hen drijft,en hoe dat functioneert ( of niet) .
En vals zelfbeeld bovendien…De kleren van de keizer..
“In de nieuwe wet wordt een derde weg geopend: informatie kan dan worden verstrekt aan de rechtstreeks betrokkene, onder de conditie dat hij niet verder wordt verspreid. Overtreding van die voorwaarde wordt een misdrijf, waar een jaar cel op staat.”
Dit is verwarrend.
Ten eerste, dit betreft alleen informatie verstrekt aan diect betrokkenen, en betekent dus concreet dat de informatie expliciet NIET openbaar gemaakt mag worden/gemaakt wordt. Een de facto afwijzing.
Ik vraag me dan af wat soort praktijkvoorbeelden dit oplevert.
Gevoelsmatig druist het in tegen het principe ’that what has been seen can not be unseen’, oftewel ‘Dat wat is gezien kan niet ongezien worden’
Praktijkvoorbeelden zijn nodig om duidelijkheid te verschaffen.
Als een direct betrokkene informatie opvraagt om te zien of er een fout gemaakt is die in zijn/haar nadeel uitpakt, wat als dan vervolgens die informatie niet in een rechtszaak zou mogen indienen omdat de informatie dan openbaar wordt? Klopt het dat dat er een gevolg van is?
Verder wil ik er op wijzen dat de overheid wel alle persoonlijke informatie van de burger inkijkt als zij dat nodig acht. E-mai, internet en telefoongesprekken. Van de burger wordt dus verwacht volledig transparant naar de overheid toe te zijn. Daar mag best wat tegenover staan als wederzijds vertrouwen het doel is. Deze video kan ik overigens aanraden in deze context:
http://www.youtube.com/watch?v=6QSsBETGff0
http://www.youtube.com/watch?v=6QSsBETGff0