Naar Mars, of in de diepvries!

COLUMN - Jaren geleden opperde een Amerikaanse kennis bloedserieus dat het heus verstandig was als ik mezelf tijdig zou laten invriezen. Ik had immers MS, en je wist maar nooit hoe die ziekte zich bij mij zou ontwikkelen. Zonde als ik nog meer invalide zou raken, toch? Over honderd jaar was er vast een geneesmiddel voorhanden; als ik tegen die tijd werd ontdooid, kon ik wellicht van mijn ziekte worden bevrijd. Hoe ik hem na die opmerking heb aangekeken, weet ik niet precies meer, maar het moet een blik vol afgrijzen zijn geweest.

Hoe kóm je op het idee: werkelijk iedereen van wie je houdt op de gok achter je laten, en helemaal in je up – bovendien in een maatschappij die je niet kent, en waarin al je vaardigheden, verworvenheden en kennis volslagen irrelevant zijn geworden – wakker worden en dan solitair denken dat je herboren bent? Leven doe je met anderen, en zonder inbedding in het weefsel van de maatschappij, je geliefden en je interesses om je heen resteert alleen een bar naakt bestaan.

Datzelfde afgrijzen bekruipt me telkens wanneer Elon Musk en consorten hun plannen ventileren voor kolonies op Mars. De aarde verwarmt, het klimaat verhit, het leven hier wordt onleefbaar als we niets doen – komaan, laten we dan maar verhuizen, en ons met een zeer select groepje op Mars vestigen. Beginnen we daar gewoon overnieuw.

De plannen van Musk hebben nog het relatieve voordeel dat hij voorziet in hele families die met je meeverhuizen. Je hoeft van hem niet iedereen achter te laten. Aan de andere kant: je moet wel superrijk zijn, Musk begroot zijn emigratieplannen geloof ik op een miljoen dollar per persoon. Knappe vrienden- en familiegroep die zo’n bedrag kan opbrengen. Plus dat ik me persoonlijk ernstig afvraag of ik me thuis zou voelen in een groep die zo met geld smijt, en die onze vertrouwde wereld zo makkelijk verzaakt.

Temeer daar het grosso modo precies dezelfde groep is die de wereld nu al decennia in de steek laat: die haar van haar maatschappelijke inkomsten berooft, die haar plundert, en die alleen aan haar eigen overleving denkt. De groep die redeneert: als het hier mis gaat, dan maar de lucht in. Mars, here we come! En laat de rest op aarde maar stikken.

Ik snap dat Musk gefascineerd is door technologische vooruitgang. Voor wat hij voor elektrische auto’s en zelfsturend verkeer doet, zal ik hem altijd dankbaar zijn. Maar zijn idee dat we onze troep achter ons kunnen laten en elders overnieuw kunnen beginnen, als een tabula rasa, acht ik ronduit perfide.

Temeer daar Musk zijn inventiviteit en zijn Marsmiljoenen evengoed – en nuttiger, voor de rest van ons – kan investeren in maatregelen om de opwarming van de aarde te vertragen, en zo tijd kan winnen. Er zijn slimme plannen om het smelten van de ijskappen tegen te gaan met grote ruimteschermen die zonnewarmte tegenhouden. Waarom investeert Musk daar nou niet in?

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.