Marxistische mallemolen van Mei ’68

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

Regelmatig verwijst Martin Bosma naar de Marxistische mallemolen die in mei 1968 een generatie politici in verwarring heeft gebracht. Ze hielden aan de jaren ’60 allerlei malle ideeën als tolerantie, emancipatie en vrijheidsrechten over. De PVV wil Nederland beschermen tegen de “gek” geworden progressieve elite met haar malle ideeën. De PVV wil een Nederlandse traditie van vrouwenemancipatie, scheiding van kerk en staat, homo-rechten en vrijheid van meningsuiting beschermen tegen een progressieve elite die deze traditie te grabbel gooit.

Tony Judt merkt in zijn Postwar op dat de culturele revolutie van de jaren ’60 weinig heeft opgeleverd. Het marxisme maakte binnen de muren van de universiteit een kleine opleving, maar dat heeft eigenlijk nauwelijks wat opgeleverd: buiten de universiteiten waren dat soort economische ideeën weinig waard. Het fascinerende is dat er al vanaf 1945 een sociaal-democratische consensus was in Nederland over de invoering van een ouderdomspensioen, bescherming bij ontslag en goede zorg voor ouderen – u weet wel de weinig fantasierijke, van linkse overgeschreven sociale paragraaf van het PVV-programma. Hoe dan ook de mallemolen van ’68 heeft niet gezorgd voor een opleving van socialistisch beleid.

Het enige wat, volgens Judt, de jaren ’60 hebben opgeleverd is een vrijzinnigere moraal. Nederland was voor de jaren ’60 een Christen-democratisch land: gescheiden zwemmen van vrouwen en mannen, een verbod op abortus en euthanasie, strenge wetten over echtscheiding en een ongelijke behandeling van homo’s en hetero’s. Dit was een teken van de sterke inmenging van het geloof in het maatschappelijke leven. Onder druk van de nieuw-linkse emancipatiebewegingen veranderde politiek Nederland in begin jaren ’70 rap van mening over homoseksualiteit, echtscheiding en (zij het iets minder rap) abortus.

Het idee dat er in Nederland een eeuwenlange traditie van vrouwen- en homorechten was, is een mooi voorbeeld van invented tradition. De culturele verandering van de jaren ’60 is eigenlijk nog relatief dichtbij. Nog geen halve eeuw geleden moesten homoseksuelen hun gevoelens geheim houden voor hun familie en hadden vrouwen minder rechten dan mannen. Nederland heeft een traditie van relatieve religieuze tolerantie (waar Wilders misschien nog wel wat van kan leren), maar dat heeft nou niet geleid tot een eeuwenlange vrijzinnige behandeling van mannen en vrouwen of van homo’s en hetero’s. Het is fascinerend dat we zo snel aan het idee gewend zijn dat een man met een man kan trouwen en een vrouw een leidende politiek kan rol hebben in een politieke partij – zij het dat alleen linkse partijen een vrouwelijke fractievoorzitter in de Tweede Kamer aan durven. Het zijn de emancipatiebewegingen van de jaren ’60 en hun progressieve bondgenoten in de Tweede Kamer geweest die deze verandering in gang hebben gezet.

Het is natuurlijk prachtig als zelfs de PVV, als Nederlands home-grown xenofoob nationalistische partij, het opneemt voor deze progressieve waarden die we hebben overgehouden aan de jaren ’60. Eigenlijk wil de PVV het liefst dat alle Moslims in Nederland een klap van de Marxistische mallemolen van mei ’68 krijgen: dan worden ze meteen voorstander van vrouwen- en homo-rechten. Volgens mij zou de PVV niet de grootste criticus van de jaren ’60 moeten zijn, maar de grootste voorstander van de bevrijding van de religieuze moraal.

Maar de PVV, de partij die zo hecht aan de vaderlandse geschiedenis, heeft geen historisch besef: ze beseffen niet dat deze culturele vrijheid in Nederland werd geboren toen mensen zichzelf ontworstelden aan hun religieuze leiders en hun geboden. Het is niet zo dat mensen zich bevrijden van religieuze dwang als ze worden uitgesloten vanwege hun religieuze identiteit: juist dan trekken mensen zich steeds meer terug in hun religieuze schulp. Toen de Protestanten de Katholieken het meest aan vielen op hun Katholicisme bouwden de Katholieken een muur van verzuilde, religieuze organisaties om zich heen. Pas toe zij zich in Nederland geaccepteerd voelden, voelden Katholieken zich vrij genoeg om te twijfelen aan hun geloof.
[cmon]

Reacties (19)

#1 Martijn Grooten

Veel van de houding van de PVV doet met juist aan die “Marxistische mallemolen” denken. Dat ontzettende overtuigd zijn van het eigen gelijk, het zien van zichzelf als de enige vernieuwers.

  • Volgende discussie
#2 Peter

Tja, die ‘culturele vrijheden’, kreeg ik ontzettend spijt daarvoor op de barricaden te zijn gestormd, toen de PVV opkwam. Als ex-Marxist-dweper, bied ik iedereen dan ook mijn oprecte excuses aan voor deze historsich verkeerde keuze. Ik had Stalinist moeten zijn ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 xx

@1

PVV ers zijn de nieuwe babyboomers?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Martijn Grooten

@3: de nieuwe babyboomers-toen-ze-20-waren dan toch weerder.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 pedro

@3: Ook in België en Nederland trad een geboortegolf op: met name in 1946 en 1947, maar ook in de twintig jaar daarna, werden aanzienlijk meer kinderen geboren dan in de perioden ervoor en erna
Zoals #4 al aangeeft, waren de oudste babyboomers in 1968 22 jaar oud en zal ongeveer de helft van de babyboomers toen nog onder de 10 jaar oud zijn geweest. Bedoel je, dat pas geboren baby´s en kleuters in 1968 probeerden hun marxistische idealen op de samenleving te projecteren? Is het een ironische reactie om te laten zien, hoe PVVers allerlei zaken veel te veel generaliseren, waardoor veel van hun uitspraken niet kloppen? Of is het gewoon een populistische uitspraak, een kans om lekker op ‘de babyboomers’ af te kunnen geven, omdat dat zo lekker klinkt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 xx

“Bedoel je, dat pas geboren baby´s en kleuters in 1968 probeerden hun marxistische idealen op de samenleving te projecteren? ”

Bedoel je dat iedereen mee deed aan die mallemolen? De oudste babyboomers waren 22. Dat is een mooie leeftijd om er vreemde idealen op na te houden en gek genoeg te zijn om met politie op de vuist te gaan. kleine kans dat het in 1968 een stel 40 plussers waren die aan de mallemolen meededen.

“het een ironische reactie om te laten zien, hoe PVVers allerlei zaken veel te veel generaliseren, waardoor veel van hun uitspraken niet kloppen? Of is het gewoon een populistische uitspraak, een kans om lekker op ‘de babyboomers’ af te kunnen geven, omdat dat zo lekker klinkt?”

Zijn dat de enige twee opties die ik krijg? Beetje zuinigjes hoor. Ik bedoel dat net als de babybommers toen, die geweld gebruikten, hun eigen ideeën er op na hielden en volledig overtuigd waren van hun gelijk een aantal overeenkomsten hebben met PVV ers van nu, zoals @1 mooi beschrijft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 xx

@Pedro,

uit de NRC, waneer je googlet op: Mei 1968: “In 1968 liet de progressieve babyboomgeneratie voor het eerst van zich horen. Haar revolutie was begonnen met studentenrellen en protestmarsen in Parijs, Berlijn, Warschau, Washington en Praag.”

Of heeft deze krant ’t ook fout?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Eli

De man-vrouw verhouding bij de PVV is erg jaren ’50. Hoe ging dat ook al weer: doen wat we zeggen en zeggen wat we doen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 pedro

@6: typisch. Ik wijs je er slechts op, dat je generaliseert. Vervolgens is je argument een bewijs dat het benoemen van ‘de babyboomers’ een generalisatie is (“Bedoel je dat iedereen mee deed aan die mallemolen?”), maar daarna doe je toch weer alle mogelijke moeite om het met mij oneens te zijn.

@7: als die krant bedoelt, dat iedereen aan die mallemolen mee deed, is dat citaat ook niet juist, inderdaad.

De hele generatie van de babyboomers verantwoordelijk houden voor de ‘marxistische mallemolen’ van toen is hetzelfde als de hele generatie jongeren van nu (alle jongeren onder de 22 jaar) PVVers te noemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 xx

@9

” Ik wijs je er slechts op, dat je generaliseert.”
Je wees er niet op, je gaf mij een keus bestaande uit twee opties wat ik bedoelde met een reactie. Daarmee bedoelde ik gewoon wat er staat, en niet één van de opties. Ik generaliseer trouwens niet, en houdt ook niemand verantwoordelijk. Ik heb ook nergens iemand iets kwalijk genomen, dus deze reactie snap ik niet van je.

” Vervolgens is je argument een bewijs dat het benoemen van ‘de babyboomers’ een generalisatie is”

Onzin, ik maak juist een onderscheid tussen de vroege babyboomers, ondersteund door het NRC, en de veel latere. Jouw ontkenning dat het babyboomers waren is gewoon onjuist. Het is dus niet zozeer een argument, alswel respect voor de feiten.

“als die krant bedoelt, dat iedereen aan die mallemolen mee deed, is dat citaat ook niet juist, inderdaad.”

Die krant bedoelt gewoon wat het schrijft, wat dus weergegeven staat in mijn quote.

“De hele generatie van de babyboomers verantwoordelijk houden voor de ‘marxistische mallemolen’ van toen is hetzelfde als de hele generatie jongeren van nu (alle jongeren onder de 22 jaar) PVVers te noemen.”

hoezo voel jij je aangevallen? Ik houdt niemand verantwoordelijk, en al zeker niet de hele generatie babyboomers voor 1968. Ik dacht dat we dat station gepasseerd waren, maar de oudste waren max 22 jaar oud. Ik ben het slechts met @1 eens, dat de babyboomers van toen, zeer veel overeenkomsten hebben met de PVV ers van nu. That’s it. Geen verwijt, niemand moet zich verantwoorden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 xx

@ mezelf

“Jouw ontkenning dat het babyboomers waren is gewoon onjuist. ” = Jouw ontkenning dat het geen babyboomers waren is gewoon onjuist.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 pedro

@11: Je laatste reactie is vrij genuanceerd, en daar kan ik het redelijk mee eens zijn. Als je meteen zo genuanceerd was geweest in #3, hadden we geen discussie gehad (#4 gaf ook al aan, dat je daar niet duidelijk was).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Jos

Het worden verwarrende discussies als je de generaliserende uitspraken van een PVV’er serieus neemt. Wat ik in dit stuk veel belangrijker vindt is de constatering: “Het is niet zo dat mensen zich bevrijden van religieuze dwang als ze worden uitgesloten vanwege hun religieuze identiteit: juist dan trekken mensen zich steeds meer terug in hun religieuze schulp.” Met de uitsluiting van islamieten uit de Nederlandse samenleving houdt de PVV zijn vijand kunstmatig in stand. Problemen die samenhangen met een gebrekkige integratie van nieuwkomers worden door de uitsluitingspolitiek die de regering voert onder invloed van de PVV rechtstreeks in de hand gewerkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 xx

@12
Wat lees jij in de ene zin in @3? Lijkt me meer dan duidelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Verbal Jam

Het lijkt mij toch het duidelijkst wanneer je uitsluitend de generatie die (in Nederland) werd geboren tussen 1945 en 1955 rekent tot de babyboomers. Anders krijg je toch teveel vervaging van het begrip, met bijbehorende verwarring.
Het begrip omvat in de beleving van babyboomers namelijk méér dan alleen het geboortecijfer: het is ook een tijdsbeeld.
En dat tijdsbeeld kantelde absoluut na 1960: toen deed de echte welvaart zijn intrede en begon het ‘consumentisme’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 pedro

@14: ik lees in #3 dat je mij als babyboomer gelijkschakelt met het kleine groepje revolutionaire marxisten uit 1968, toen ik net op de middelbare school zat, en dat je mij als babyboomer gelijkschakelt aan de PVV. Je presenteert jezelf steeds als een redelijk persoon en spreekt mij er op aan, als ik eens een keer een generaliserende populistische uitspraak doe. Ik geef dat dan toe. Jij hebt daar meer moeite mee, omdat je zo overtuigd bent van je eigen gelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 xx

Zoveel intepretatie in één zinnetje! Misschien dat ik dat nog ga missen. Maar ook hier geldt weer. Het is niet langer interessant. Ik ben uitgesproken met je.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 pedro

@15: als je zo rekent, ben ik net geen babyboomer ;-)

Het begrip babyboomers als een tijdbeeld is onjuist. Je hebt gelijk, dat het tijdbeeld na pakweg 1960 door de toenemende welvaart veranderde, maar de oorzaak daarvan was de toegenomen welvaart, niet de babyboomers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 pedro

@17: als je wat genuanceerder had geschreven, was al die interpretatie minder goed mogelijk.

Wel uiterst grappig om te zien, hoe je hier gelijk krijgt, nadat je je verder hebt genuanceerd, en toch weer alle mogelijke moeite doet om het met me oneens te zijn.

  • Vorige discussie