Laat die G20 toch. Begin een eigen club

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vorige week werd duidelijk dat Nederland weer niet aanschuiven als de G20 regeringsleiders komende november in de badplaats Cannes bijeenkomen. Minister van Financiën Jan Kees de Jager reageerde teleurgesteld. De G20, de groep van twintig ‘belangrijkste’ economieën, zou uitgegroeid zijn tot hét politieke forum voor internationale economische afspraken. Nederland zou daar als zestiende economie ter wereld, handelsland, en grote financiële speler, bij moeten zijn. ‘Maar we gaan helaas niet over de uitnodigingen’, aldus de Jager.

Helaas voor Nederland is Europa al oververtegenwoordigd in de G20 met permanente zetels voor Duitsland, Frankrijk, Italië, het Verenigd Koninkrijk én een voor de EU als geheel. In de door Wikileaks gelekte ambtsberichten weten we dat Nederland ‘geen schijn van kans maakt’ op een vaste zetel. Nederland zou in Benelux-verband nog wat kunnen proberen, maar voorlopig zijn we veroordeeld tot gelobby en geleur voor de schaarse wildcards.

Maar heeft Nederland eigenlijk wel zoveel te zoeken bij de G20?

Natuurlijk is het nuttig om aan tafel te zitten als de regels van het financiële stelsel worden herzien (hoewel het maar de vraag is hoeveel de G20 nou echt zal bereiken), maar het forum heeft een aantal manco’s. Ten eerste heeft de G20 eigenlijk maar één doel: economische groei. Achter dit doel gaat de aanname schuil dat de wereldeconomie oneindig door kan groeien. Maar zelfs bij een voorzichtige schatting van 3% groei op jaarbasis zal de wereldeconomie de komende eeuw maar liefst vertwintigvoudigen(!). Dat is erg onwaarschijnlijk. Economische groei is zelf een schaars goed geworden en dat vraagt om een radicale omslag in ons denken.

Ten tweede staart de G20 zich blind op één bedreiging: financiële instabiliteit. Nu zijn een robuust financieel systeem, evenwichtige handel en gezonde overheidsfinanciën cruciaal voor een gezonde economie. Maar het gevaar van klimaatverandering, haperende ecosystemen en nieuwe schaarste in energie en grondstoffen zijn van minstens even groot belang. Een economisch forum zou verder moeten kijken dan naar enkel staatsschulden, begrotingstekorten, handelsbalansen etc.

Ten derde is de grondslag voor lidmaatschap van de G20 – de grootte van de economie – erg beperkt. Is een land met een grote bevolking en veel economische activiteit meteen ook een interessante tafelgenoot? Is het niet beter om met landen te praten die een sterke, innovatieve economie en een lage werkloosheid combineren met een kleine ecologische voetafdruk? Of die landen waar de economie de meeste kwalitatieve levensjaren of het grootse geluk realiseert? De G20 is een club voor kwantitatieve grootmachten, niet voor kwalitatieve uitblinkers.

Belangrijk is de sturende rol die het bruto binnenlands product (bbp) heeft. Voor de G20 staat het bbp voor ‘de economie’ en bbp-groei voor ‘economische groei’. Maar het bbp is slechts een blinde optelsom van de geldwaarde van geproduceerde goederen en diensten. Het heeft geen oog voor (schade aan) natuurlijke hulpbronnen, verdeling, vrijwilligerswerk, vrije tijd of geluk. Vele (Nobelprijs)economen en activisten protesteren al decennia tegen de hegemonie van het bbp en niet zonder succes: er is een reeks aan nieuwe indicatoren in ontwikkeling die het bbp vervangt of aanvult. Die indicatoren laten weinig heel van de G20-rangorde.

In de laatste versie van de Human Development Index van de Verenigde Naties, bijvoorbeeld, waarbij naast welvaart ook levensverwachting, onderwijs, en gelijkheid meetellen, staan slechts drie G20 landen in de top tien. De Scandinavische landen, alle geen G20 leden, vullen de top tien aan. In de laatste Happy Planet Index, die geluk en levensverwachting deelt door de ecologische voetafdruk, staan slechts zes G20 leden in de top vijftig.

Nederland scoort relatief hoog op deze twee indices, maar ook op zoveel andere terreinen zoals arbeidsproductiviteit, werkgelegenheid, de combinatie werk/vrije tijd. Nederlandse bedrijven als AkzoNobel, KLM,  Philips, TNT en Unilever zijn de duurzaamste in hun sector.

In dit licht is het wrang dat Nederland en al die andere goed presterende maar kleinere economieën zo moeten bedelen bij de G20. Nederland zou er beter aan doen een nieuwe club op te richten van landen die echt iets bijzonders presteren, een ‘Q20’ van de twintig kwalitatief sterkste economieën, samengesteld op op basis van alternatieve indicatoren. Er zou een enorme inspirerende werking van uit gaan en wie weet wordt er ook nog naar geluisterd.

Als Nederland hier het voortouw in neemt, weet je in ieder geval een ding zeker: dan gaan we wél over de uitnodigingen.

Reacties (21)

#1 Cracken

Nog meer clubjes?
Hebben we er al niet genoeg, IMF, Wereldbank, G20, G8, EU, OECD, VN, WEF, etc.

Hoe meer mensen door elkaar lopen te schreeuwen hoe minder je uiteindelijk toch echt verstaat.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

@1: De G8 is niet meer (daar is de g20 voor in de plaats gekomen). De WEF en OECD spelen geen belangrijke rol, in de Wereldbank en VN (en eigenlijk ook het IMF) laten ze zo’n beetje iedereen binnen en bovendien/daarom is het daar een kakofonie en de EU daar heeft onze regering nou net een broertje aan dood. Daar komt nog bij dat iedereen weet dat in de G20 eigenlijk alle besluiten van al die andere clubjes worden voorgekookt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 JSK

Er is een groot tegenargument Paul: onze huidige economie is zeer afhankelijk van de financiële sector en de afspraken over internationaal kapitaalverkeer worden toch bij de G20 gemaakt (er is geen ander forum).

Jouw bezwaren zijn interessant maar niet acuut.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Cracken

@2
Dus precies het argument toch dat er niet nog een multilateraal clubje bij moet, als het bij al die andere ook al niet heeft geleid tot iets zinnigs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bolke de big

Gewoon een kwestie van je economische spieren laten rollen om een uitnodeging af te dwingen, m.a.w. de G20 kan beslissen wat ze willen, maar Nederland kan feitelijk elk besluit blokkeren d.m.v. haar veto in de EU.

En als de EU de afspraken van de G20 niet uitvoert dan is feitelijk elke afspraak van de G20 meteen waardeloos.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 InvertedPantsMan

M20?

edit: Of gelijk maar inzetten op K20…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Paul Teule

@JSK klopt. Voor nu. Maar het is triest dat we ons zo laten piepelen. Als ik Obama was zou ik liever met Jan Kees de Jager praten dan met Berlusconi… Bunga Bunga daargelaten natuurlijk.

De ballotage klopt gewoon niet.

Overigens is mijn voorspelling voor November: negatieve uitruil van maatregelen waar individuele landen minder goed uitkomen (China vetoot b.v. wisselkoers als zorgenkind)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Olav

Zou die hele G20 niet gewoon een orgaan van de VN moeten zijn, en dan openstaan voor ieder land dat zich erbij wil aansluiten? Ik zie de meerwaarde niet zo van een club waar alleen landen aan mogen meedoen die zichzelf superieur achten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

@8: Dan kun je net zo goed de VN zelf gebruiken. Het hele idee is juist dat een zekere elite aan landen in kleine club de knopen doorhakt, omdat het met zijn bijna 200-en niet te doen is. Bovendien moet het natuurlijk niet zo zijn dat 100 onbelangrijke landjes uit Afrika/Azië/Oceanië samen iets kunnen beslissen waar de VS, China, Japan of Duitsland tegen is.

Vandaar dat juist de belangrijkste landen (militair/economisch) een eliteclubje bouwen, waar ze voor de vorm nog wat wannabe’s aan toevoegen om representatief te lijken. Reken maar dat ook binnen de G20 uiteindelijk toch maar een paar landen de lakens uitdelen en dat landen als Indonesië, Argentinië en Zuid Afrika er alleen ja mogen knikken in ruil voor hun aanwezigheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Herman

Je pleidooi gaat op één punt mank. Internationale organisaties werken over het algemeen alleen goed als een grootmacht in staat is macht uit te oefenen. Die grootmachten zijn juist in de G20 vertegenwoordigd en hebben dus geen enkel belang bij een alternatieve club. Als het gaat om het opstellen en afdwingen van internationale regulering zal een dergelijke club dus dood geboren worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Olav

Bismarck: Dan kun je net zo goed de VN zelf gebruiken.

Ja, dat zeg ik toch?

Bismarck: Het hele idee is juist dat een zekere elite aan landen in kleine club de knopen doorhakt, omdat het met zijn bijna 200-en niet te doen is. Bovendien moet het natuurlijk niet zo zijn dat 100 onbelangrijke landjes uit Afrika/Azië/Oceanië samen iets kunnen beslissen waar de VS, China, Japan of Duitsland tegen is.

Dat lijkt me anders ideaal, als dat zou kunnen.

Maar je hebt natuurlijk gelijk, het is gewoon een clubje regeringen die macht willen uitoefenen over anderen. Met Paul zeg ik: Laat die G20 toch.

Of laat je één keer uitnodigen en trek dan als minister van Financiën namens Nederland je broek naar beneden tijdens zo’n vergadering. Maar ja, ijdele hoop.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Kameleon

Nederland (16de economie van de wereld) is via de zetel voor de EU vertegenwoordigd in de G20. En trouwens Spanje (12de economie)is ook niet vertegenwoordigd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JSK

Maar dan is het toch niet zo vreemd dat we er graag bij willen zijn @Paul? We kunnen wel met Zweden en Denemarken in een Noord-Germaanse Economische Bond zitten, maar dat neemt niet weg dat een groot deel van onze welvaart afhankelijk is van de trans-Atlantische geld en goederenstroom.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Cracken

@12
Hielden vast een siësta of wellicht een fiësta toen de zetels werden verdeeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Andre

@12
In dat geval horen Duitsland, Frankrijk, VK en Italië er ook niet apart land te zitten, toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 JanT

En waarom gingen we ook alweer naar Afghanistan? Anders zouden we toch buiten spel worden gezet?
Q20, ik ben voor!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Maikel

@11 laatste paragraaf: Hahaha! :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Harm

De kapitalische economie is voor de dommen, want ze wordt feitelijk slechts beheersd door één wet:

De wal keert het schip.

G8, G20 of G100, dat verandert daar allemaal niets aan. Binnen een dergelijk systeem bestaat er maar één vorm van slimheid: weten wanneer dat punt gekomen is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Industrial Supply

This g20 summit will not effect in the field of stocks, May be I think

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Cracken

@19
Bot, of verdwaald/verward?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Reinaert

Ideetje voor De Jager en Verhagen: eigen clubje, veel macht, veel te manipuleren, moet voor hen kicken zijn.

  • Vorige discussie