Ladies and gentlemen, watch Ruth!
Zelden in popmuziek zo’n waanzinnig gebruik van de marimba gezien. Met dank aan Ruth Underwood, die percussie speelde in de beste jaren van Frank Zappa. Het hele nummer (Don’t You Ever Wash That Thing?) is hier te beluisteren.
Bij Sargasso zetten we zo nu en dan een bepaald instrument in de spotlight. Bij Kunst op Zondag paradeerde koperblazers (trombone, trompet en tuba). We doken de piano in. En bij de dagsluiters was er speciale aandacht voor de fagot, de theremin en de chapman stick.
Het slagwerk, met name de percussie, bleef wat onderbelicht. Eenmaal besteedden we wat aandacht voor de tabla. Aan het spel van Ruth Underwood ontlenen we nu de inspiratie om de marimba centraal te stellen.
Het instrument is vooral bekend van volksmuziek en klassieke muziek. In popmuziek zien we het niet zo vaak, bij jazz weer wat meer. Waar Ruth Underwood haar inspiratie vandaan haalde om ook de marimba in haar korte muzikale carrière te betrekken, is niet te achterhalen. In 1977 stopte ze met publieke optredens. Maar twee voorbeelden hebben wellicht een aanzet gegeven.
Gloria Parker (1921 – 2022) en haar big band (helaas slechte opname, geluid loopt niet synchroon).
En een van de eerste composities voor orkest en marimba: ‘Concertino for Marimba’, een compositie van Paul Creston (1906 – 1985). . In 1940 in première gegaan en destijds uitgevoerd door Ruth Stuber Jeanne (1910 – 2004) en het ‘Orchestrette Classique’.
Daar is geen filmpje van. We hebben wel deze uitvoering van deel 3 uit dat concertino, gespeeld door de Koreaans Song Hye Bin, begeleid door piano.
De marimba wordt, zoals we schreven, vaker aangesproken in de (ook hedendaagse) klassieke muziek. Bijvoorbeeld de ‘Solo voor marimba’, gecomponeerd door Florian Magnus Maier. Hier uitgevoerd door Tatiana Koleva, een van de beste marimbaspelers en docent aan het Gronings conservatorium.
We houden het kort, naar muziek luisteren kost immers meer tijd dan plaatjes van beeldende kunst kijken (wat niet zo zou moeten zijn…). Een compositie van de vorig jaar overleden Louis Andriessen. Voor woodblocks en marimba. Uitgevoerd door Konstantyn Napolov.
Fijne dag verder.
Reacties (3)
In de video’s hierboven viel me op dat marimbaspelers geen bereik hebben over het hele instrument vanaf een positie. En dat ze dus heen en weer moeten lopen tussen het laagste en het hoogste deel van de noten. Dat moet de coördinatie ontzettend lastig maken, lijkt me.
In mijn favoriete Tom Waits liedje zit een marimba, trouwens. Niet heel virtuoos, wel heel prachtig.
Lijkt me ook lastig. En helemaal als er een compositie moet worden gespeeld waar de lage en hoge noten behoorlijk uit elkaar liggen en toch tegelijkertijd gespeeld moeten worden’.
Maar klein van stuk laat zich daardoor niet van de wijs brengen. Let op op ongeveer 52 sec.
De marimba maakt het lied “Pa” van Doe Maar wat lichter.
Mijn persoonlijke favoriete marimba-compositie is Six Marimbas van Steve Reich
https://www.youtube.com/watch?v=RaYvMwQd3cs