Deze week: Hoe kunst de wereld niet kon redden, of een droef verhaal in vrolijke termen
Vandaag gaan we starten met een excuus. Van Gogh was eigenlijk geen populist, maar iets veel veel erger: een democraat. Want het blijft een moeilijke oefening: iets zo elitairs voor zoveel geld omtrent zo weinig nuttigs te sluizen. Met dan nog een horde betweters, arrogant en aandoenlijk, slim en stom, belachelijk en noodzakelijk tegelijk die het hele spektakel omzwermen.
Reeds menig vernissage dweilde ik af, en toch komt het bezoekerspubliek in mijn herinnering over als een zwarte rolkraag, grijze manen, hippe bril over voor de mannen, en een veel ruimer kleuren- en juwelenpalet voor de vrouwen die allemaal niet op elkaar lijken en daarom wel. Die ook hun haar niet duf gewoon laten, maar waar alijd wel een Bedoeling en Idee achter zit.
Nu is het zo dat zij een archetype zijn waar het plebs steeds hard mee moet lachen, categorie Boomknuffelaarster. Is dat wel terecht? Weet het na de klik…
We hadden het al over uw tante die ook wel eens haar penseel ter hand neemt en op zeer vrije wijze toch altijd weer met hetzelfde resultaat komt – ongeacht wiens tante dat is.
Welnu: kunst schijnt de grote gelijkmaker te zijn: koop uzelf een doos tubes, een lekker ruikend canvas, een kliederschort en de tweedegoedkoopste set penselen in de winkel en heeey: misschien hangt uw werk ‘er wel tussen’ over een jaar of honderd. Niet echt dat je dant denkt natuurlijk. Maar je weet maar nooit.
Maar natuurlijk: de gimmick tegenwoordig is: breng de kunst naar het volk en doe het zo format als je maar kan. Er kan geen notoir museumdirecteur meer bestaan of hij moest voor het oog van de camera zijn ‘antwoord geven’ over (in volgorde) 1) is dit kunst 2) is dit waardevol en 3) van wie denkt u dat het is.
Tot slot: ter leering ende vermaek: enkele populaire muziekmensen uiten zichzelf ook in 2D. 
En nog dit: natuurlijk zijn de vernissagedwellers heerlijke mensen! Er bestaat namelijk geen enkele zoals het cliché zou willen. Ze zijn van vlees en bloed, hebben hun verdrieten en vreugdes in het leven, weten dat er soms iets meer is in dat leven dan een aantal tvprogramma’s en zijn in de natuur te vergelijken met de bijen: als die niet meer bestaan, dan houdt het leven op. Zonder kunst kan de mens niet bestaan.
Reacties (57)
Mmm… Hou jij wel van kunst?
Zelden iemand zo zuur cynisch over kunst zien schrijven. En dat zegt iemand die kunst definieert als opium voor intellectuelen – ik dus – maar toch wel van een mooi schilderijtje houdt.
Vorige week en vandaag.
Ik hou mijn hart vast voor de vervolgen.
Wist u dat Jackson Pollock (samen met Herman Brood overigens volkomen kleurenblind)
Zeker weten? Ik kan het nergens terugvinden en dit lijken me nogal veel verschillende kleuren rood voor een kleurenblinde, om dit is ook aan de subtiele kant. Pollock is in tegenstelling tot autodidact Brood ook naar de kunstacademie geweest.
Als HansR gelijk heeft, zijn de geruchten wààr : Crachàt = Anton Corbijn ! En het is allemaal uit haat en nijd !
HnsR: het feit dat ik niet wijdbeens openga voor alles wat op een vlak kleeft, wil nog niet zeggen dat ik niet van kunst hou. Mer zelfs: ik adoreer het.
Maar heb een bloedhekel aan fake, aan hypocrisie en kleren van de keizers.
Ik verwacht dan ook niets anders dan dat mensen (zoals zelfs commenteurtjes) de vele goedbedoelde positieve dingen in deze tekstjes lezen. Of hebben ze zelf een sarcastische kijk die hen van objectiviteit weerhoudt?
Eignlijk vind ik het affrontelijk denigrerend en misplaatste opmerking van je, nog eens herlezend. Maar goed, dweil verder. Ik volg mijn kunstwereld verder op de voet zoals ik dat al heel mijn leven doe.
en o ja, zuurstokkie: dit is een reeks, voor als je het niet doorhad – en in dit stukje gaat het over de negatieve kant ervan. Want die bestaat ook, zelfs voor mensen ‘die toch wel van een mooi schilderijtje houden’.
We leven om te leren.
@ crachat
“Eignlijk vind ik het affrontelijk denigrerend en misplaatste opmerking van je”
Weet dat het kwaad wat dat betreft bij jou erg snel geschied is. Maak je niet te druk Crachat!
Verder vermaak ik me wel met die wijze van formuleren in jouw postings. Al krijg ik meer het gevoel dat het losse barokke opmerkingen zijn dan dat je ook daadwerkelijk een onderwerp aansnijdt. Dat maakt niks uit, het is leuk om te lezen.
en tenslotte: als je niet met kunst en de uitwassen en de wonderlijke verschijningsvormen eromheen kan lachen, dan valt er weinig over te zeggen.
En staan we voor eeuwig stil – wat nu al sinds Warhol het geval is.
persies 2x klaplong. thx.
@Crachàt
Je bent echt zuur en snel op je pik getrapt.
Je schrijft twee stukkies (over kunst? wel op zondag!) en ik heb er nog geen positief woord in kunnen ontdekken.
Ik zie het denigrerende (= minachtend, kleinerend) nog niet.
Wel constaterend (zuur cynisch) en vragend (hou jij wel van kunst) en bangerig (Ik hou mijn hart vast).
Maar wellicht is mijn reactie gewoon cognitieve dissonantie, zo heb ik net geleerd, en heb je gewoon gelijk. Of wordt Sargasso geregeerd door managers die geen negatieve reacties kunnen accepteren? Of vindt jij het zelf een positief stukkie?
@Ceachàt: Tja, daar schets je een tableau rechtstreeks voortvloeit uit de Romantiek, de l’art pour l’art, de netwerk-avantgarde en ons economisch systeem.
Die laatste twee moet ik even uitleggen.
Toen de kunstenmakers er ineens alleen voor stonden (geen opdrachtgevende burgmeesters, voorzitters der KoophandelKamers, hotemetotige bruidsparen, enzovoorts, die ze van werk voorzagen)is de vernissage ontstaan.
Niets anders dan een netwerkbijeenkomst. Nodig alles uit aan potentiële kopers, pers en collega’s, die onder het genot van een hapje en een drankje je werk bespiegelen en ekaar bepotelen.
Zo is vandaag een beetje artiest driekwart van de tijd bezig het netwerk te onderhouden. Houdt-ie nog net wat tijd over voor een paar kwasttstreken, waarmee is verklaard waarom aardig wat doeken weinig meer verschillen met de kwaliteit die je tante aflevert.
En die democratisering van de kunst is niet anders dan het zoveelste gaatje op onze economische markt. Die moet het hebben van groei, en pakt alles op waar een centje mee binnen te slepen valt.
Daar hebben we de ministeck, kleurplaten, kleidozen en klant-enklare schildersets aan te danken. Wel een soort van erkenning: er zit blijkbaar Brood in Kunst.
En die popsterren? Ach, ook onder hen zijn er die na lange tijd touren hun inner circle willen doorbreken, vanuit het idee dat er meer op de wereld moet zijn dan drie akkoorden en de dwangbuis van de platenmaatschappij.
Zo zie je sommigen hun heil in de heer zoeken en anderen zien op een vernissage het licht: verrek, dat zou ik ook wel kunnen!
Is kunst een vak, waar ambachtelijkheid, expertionele keuze van materiaal en techniek, wezenlijk zijn voor de expressie?
Ik vind van wel. Wat niet wegneeemt dat er altijd een tante kan opstaan die onbevangen een bijzonder kunstje flikt.
Maar dat kom je in elk vak tegen.
Uiterst, HansR. Omdt het net het cynisme op de korrel neemt, het ‘lachen met de rolkragen’, en geen enkel heilig huisje voor waar aanneemt.
Dat heet satire, gemengd met woede en begrip.
Het enige wat ik niet goed aanpak is een voorbereiding van de reeks. Dat komt door tijdsgebrek. Maar het is een bewuste keuze, want ik neem aan dat na een 50tal stukken de lijn pas duidelijk zal worden. En koop dan het boek, zo rond 2012.
Dat ik snl op de pik getrapt ben zal te maken hebben met het feit dat je pas tijd hebt om rond middernacht twee uur aan een stuk te schaven, redigeren en schrappen – en dat je dan een gratuite commentaar van een nochtens als verstandig overkomend reageerder op je maag krijgt.
Ik, om te beginnnen, zou me heel wat schroomvalliger opstellen tegenover de schrijver van een post.
En ik zou meteen gaan teruglezen en zien dat Wierts en Duchamp uiterst liefdevol omschreven zijn.
En nu stop ik met het overduidelijke uit te leggen.
Zeer begrijpelijke en deuggdoende comment, Peter.
Weetje hoe het ook is (imo), kunst op zondag is leuk, maar niet op een weblog. Achter je pc lezen over kunst is stukken minder interessant dan kunst bekijken in een schouwburg, museum of andere real-life omgeving. Daarom vind ik persoonlijk Kunst Op Zondag een saaie rubriek.
Verder snap ik je conclusie niet: “Waar men tot voor een kleine eeuw geleden nog door een keurdienst van academici, arrivéés en bornéés moest spartelen om tot het manna der duiten te geraken, is dat tegenwoordig helemaal anders: iedereen doet in zijn vrije tijd wat hij wil met die doos tubes (twee soorten rood!), maar een vreemde verzameling van 90% mannen, 90% homosexuelen, 90% cynici en 2 procent echte kunstliefhebbers (het zijn er uiteindelijk maar een 100tal in de Benelux) bepaalt dat Uw werk Meer is dan enkel ‘die expressie, gemaakt met de intentie om gedachten en emotie te stimuleren’.”
Wil je daarmee zeggen dat kunst meer moet zijn dan expressie, een uiting van gedachten en emoties? Naar mijn idee is het namelijk niet meer, ook de werken die in grote musea hangen zijn uiteindelijk gewoon uitingen, maar dan gebracht door mensen met een uitzonderlijk talent voor schilderen (of andere kunstvormen) en veel fantasie. Dus wat de hobbykunstschilder doet is in principe hetzelfde als dat wat de grote meesters doen.
Thomas, als je “imo” gebruikt waarom zeg je dan niet “ik vind kunst op een weblog niet leuk”?
Lelijke afkorting trouwens.
Yep. Het mag dan wel saai lezen, maar eens dewoorden in de juiste volgorde ingenomen werden: ik spreek mij nergens voor of tegen uit. Noch omtrent de highbrow (lege ruimte), noch omtrent de lowfi (zigeurnerin met traan).
Ik heb 5 jaar lang een tentoonstellingsruimte gehad met alle teksten van KOZ tegen wanden en ik dacht zo: laat ik eens wat anders proberen.
ahum.
Volgende week: Hoe en Waarom Mensen Naar Kunst Kijken. In Alweer Een Wilde Mix van Twijfel en Zekerheid, ter leering ende vermaeck.
@ 14, doe niet moeilijk , het komt toch precies op hetzelfde neer.
@Thomas
Waarom gebruik je die afkorting?
“…en ik dacht zo: laat ik eens wat anders proberen”.
Ah! Waar menig artiest driftig zoekt naar stijlvastheid, gaat deze eens wat anders proberen.
Hulde. Zou een basishouding moeten zijn. En niet alleen bij kunstenaars.
@13: “… of andere real-life omgeving.
Om even bij de beeldende kunst te blijven: Jawel, de confrontatie met het de verf moet je het liefst pal voor het doek aangaan. Da’s waar. Een museum is aardig, een galerie kan leuk zijn, maar als we het over real-life hebben, waarom stellen de kunstenaars hun werkplaatsen alleen open op zgn. open dagen (atelier opgeruimd en tot een soort galerietje omgetoverd).
Mij lijkt het veel spannender als je elk moment binnen kan lopen en getuige mag zijn de kunst in wording.
Zonder kunst kan de mens niet bestaan
Zonder subsidie ,valt 70 % vd kunstenaars om
Verplichte workshops geven, twee recensies en 3 exposities per jaar halen om je uitkering zeker te stellen.
Daar gaan de exposite dwellers, family friends en de inteeltclub.
Jaaromzet drie keer nada en kunstuitleen hallen tjokvol meuk.
Hoezo het is een vak met een beroep.
@19: Hema, zo bekeken is het net zo’n beroep als ……???
Verplichte aandeelhoudersvergaderingen, eenmaal een prognose en eenmaal een jaarverslag, minsten 3 nieuwe producten per jaar om je groei zeker te stellen.
Daar gaan de aandeelhouders, branchegenoten en de old-boys-network.
Jaaromzet drie maal veel en de warenhuizen tjokvol troep.
Het verschil zit ‘m enkel in die omzet.
tja ,”kunstenaars”,
Er zijn er maar weinig die er van kunnen leven, velen werken part time, meestal een gekraakt atelier vanwege huurkosten en dat zijn nu eenmaal de randvoorwaarden die onze overheid stelt aan de bewuste uitkering.
Let wel ik zeg niet dat die uitkering een vetpot is.
Het betekend voor de gemiddelde kunstenaar dat degene die het meest bekwaam is in marketing en imago au serieux wordt genomen.
Dat staat in contrast met zijn professie.
De Gordonisering van de kunst.
ga lekker voor 20 euro naar een diamanten schedel kijken voor 5 minuten concept omdat dat scoort met bezoekersaantallen.
De amateur kunstenaar mag hopen op een uitbesteding van de gemeente ivm 1% regeling dat een opdrachtgever verplicht is daarvoor kunst te kopen , maar daar ontstaan meer en meer overeenkomsten tussen de grote jongens en overheden.
De échte kunstenaar kan geen kant op en moet wachten tot hij dood gaat,
Zo hoort het ook , niets voor niets is kunst van dode kunstenaars de beste.
Mijn provincie bijvoorbeeld wordt bestierd door 3 sleutelfiguren , mogen die je niet kun je beter verhuizen of je naam laten veranderen.
Old boys network.nepotisme elitair.
Dat van Jackson Pollock houd ik voor waarschijnlijk (realisme in de kunst was iets voor het Derde Rijk en Soviet Unie immers) maar… heeft u daar ook een linkje bij? Dank! Interessant onderwerp.
Goh – ik ben nog zo van die tijd dat ik kennis uit papieren boeken heb, en erger: van mensen en kenners, en een cultuurzender van de radio… Talloze tijdschriften die je verslindt…
http://www.seekingpicasso.co.uk/index.php?option=com_content&task=view&id=33&Itemid=65 Dit lijkt me een tamelijk goede korte Pollockbio, met een koele omschrijving: “From 1938 to 1942 he worked for the Federal Art Project; in the 1950s, Pollock was supported by the CIA via the Congress for Cultural Freedom (CCF).”
@ klaplong: die kwam in me op op het moment dat ik de reactie postte.
@23: Ja, die tijd….
Ik had toen een leraar die bij allerlei wijsneuzerige vragen ons de bibliotheken injoeg met een “zoekt en gij zult vinden”.
Wij waren dan weer uren bezig. Een manier om de jeugd van de straat te houden.
Later dacht ik, als leraar, datzelfde trucje uit te kunnen halen. En toen was daar internet. Waren de belhamels in een kwartiertje klaar. “Verder nog iets opzoeken, mees?”, brutaalden ze, “nee, niets? Dan kunnen we wel gaan, hè?”
Hoie sneller ze het weten te vinden, hoe lozer de uurtjes op school worden. Daar kan geen wet tegenop.
Kunst toont wat nog niet is maar zal zijn in de wetenschap dat, als het eenmaal is, het verband meerendeels niet gezien wordt.
soort van.
pardon?
1 more time,
Kunst toont wat nog niet is maar zal zijn in de wetenschap dat, als het eenmaal is, het verband meerendeels niet gezien wordt.
soort van.
sorry maar kreeg bij de edit newspeak die ik niet spreek.
@26: Pardon???
@27: Mooi woord. Verkeerd gebruik. Excuses vind ik toepasselijker en nog mooier klinken.
Maar ja , ieder zijn verontschuldigende kunst.
Str8 naar “het” antwoord bekleeft niet, lijkt me @Peter.
@28: Genenoeg is genoeg, hè?
@29: Pardon?
M’n pardon was omdat ik na de save van een kleine edit rare tekens kreeg.
M’n 26 is getyped en gepost zonder dat ik er weet van had…sponane vingers op de toetsen…Excuses *kuch*
Naar aanleiding van schilderende popsterren.
En dan nog dit: (lees ook dit)
Homo Universalis
Als popmuzikant bent u op heel wat terreinen actief.
“Het klinkt allemaal alsof het wat ziekelijks is, maar het is wat ik voorstel van wat de Engelsen een man of many musics noemen. Het verbaast mij dat andere mensen zich niet op meer gebieden wagen. Alleen maar gitaarspelen is heel slecht voor de ruggegraat en zoveel vrolijker word je er ook niet van.”
Fragment uit ‘A Speedy Mind, Houg Scula over zijn carrière’, uit: COKOZ, januari 2009.
Schilders die ook popmuziek gaan spelen?
Of is het niet langer dat popmuziek (maken) eigenlijk enkel dient om da pussey voor male hormones te voorzien?
En, qua prentjes, enig idee wie er achter de vier schuil zou gaan mensen?
Natuurlijk :-) 34 Peter
die horde Vijftigers die allemaal het penseel beroerden, al dan niet met een Chgivas in de ene en een hontpants in de andere. Borstelen deden ze allen zoals Appel.
? Appel smaakte heel fris vond ik. (Mijn appel nu ook overigens)
NOS-journaal..Appel aan het werk..beng..klats.., frisse en ietwat brutale blik in de ogen. NOS reporter vraagt aan Appel “en wat vind U van Rembrandt”. Rembrandt? zegt Appel..wie is dat. De blik van de reporter staat me nog helder voor ogen…dat was kunst toen.
Kwam deze meneer ooit tegen in Bois Du Bologne in zijn ouwe beschimmelde camper..vent die uitsteeg uit mijn schedeldak..hij is/was toen echt ..alsmede zijn spouse..enfin say no more.
Ja, en er is dè documentaire van wat mensen doorgaans als schilder willen zien (verwilderde bezetene) – die waarmee met een kleine lens door een klein gaatje in een doek de kunstenaar aan het werk werd getoond.
Mooi.
http://www.vpro.nl/programma/hollanddoc/artikelen/28247408/
Van links naar rechts:
1. David Bowie; Portrait of J.O.
2. Paul McCartney; Big Mountain Face.
3. Captain Beefheart; Boat and Blue Bodugren
4. Herman Brood; ….???
Met dank aan Rolling Stone.
Herman Brood’s stuk heet Metro
Asltublieft Rolling stoe, en Brood was al helemaal een weggever.
Mooi werk Peter, volgende keer ga ik zelf wat schilderen :-)
@41: Hoe? Wat? U bent ook popartiest?
Overigens googlede ik “david bowie paintings”. omdat ik de eerste van zijn hand schatte.
Zodoende kwam ik op The Art of Music in Rolling Stone.
In vroeger tijden beroerde ik menig snaar op de punkgitaar ja
maar ik bedoelde eigenlijk: ik schilder ‘in de trant van een popartiest die schildert in de trant van een schilder’ en post die dan onder de noemer van een popartiest. Die schildert onder de noemer etc..
Mijn empathie is eindeloos, zeker in visuele materie :-)
Anton Heijboer was ook een heel verdienstelijk punkgitarist.
Ik kan me ook mog herinneren dat we, een obscuur tegencultuurbandje, alle instrumenten en de complete geluidsinstallatie onder schilderden.
Onder de artistus universalis vallen heel wat larmoyante voorbeelden. Maar Armando, die schildert, schrijft en acteerde / Lucebert die dichtte en penseelde / en natuurlijk de archetypische universele Da Vinci, het zijn lichtende voorbeelden.
Misschien tijd voor een Sargasso-lijst van meest gewaardeerde universele artiesten (Steeph????) Minstend drie disciplines per artiest, graag.
Lennon.
Wim .T.Schippers.
Kijk, het begin lijkt er te zijn.
Wel graag opgasven volgens de Steeph-principes.
Liefst drie artiesten/kunstenaars en hun disciplines noemen.
VB.
1#Naam#Discipline1#Discipline2#Discipline3
Mijn namen waren:
1.Da Vinci#Schilder#Arts(anantomie)#Ingenieur (civiele techniek)
2.Armando#Schilder#Beeldhouwer#Dichter
3.Lucebert#Dichter#Schilder#Lithograaf
En maar hopen dat Steeph het op kan pakken.
Ik weet niet of het overal zo is, maar hier in Brabant overstijgen de hoeveelheid galleries in ruime mate de coffeeshops. Allemaal gerund door gesjeesde kunstenaars met ruim bemeten beurzen, vraag mij niet hoe. En ik vind het allemaal rotzooi. Volgens mij is de schildersgilde gewoon de laatste uitstervende mohicaan en onderweg naar industriële productie of bourgeois tijdsverdrijf. Ooit was kantklossen immers ook een kunstvorm.
Misschien een goede zaak dat Fellini niet zong.
@48: Ooit was kantklossen een kunstvorm? Volgens mij was het eerst een ambachtelijke toepassing en werd het pas later een vorm van kunst.
Dat van die galerietjes herken ik. Moet je hier in Den Haag eens kijken. Dan laat ik de coffeeshops nog achterwege die als een semi-galerie functioneren.
Nee, kunst is er genoeg. En dat moet ook zo.
Ooit was kantklossen een kunstvorm? Volgens mij was het eerst een ambachtelijke toepassing en werd het pas later een vorm van kunst.
Volgens mij geldt dat voor alle vormen van traditionele kunst. Wat ik meende te zeggen is dat het moderne kantklossen bijna uitsluitend wordt gepraktiseerd door machines. Er is geen kunst meer aan.
@23: Hartelijk dank! Overigens ben ik ook nog wel van de boeken en tijdschriften, maar dit feitje was ik nog nooit in welke kunstafdeling van de bieb dan ook tegengekomen. Het heet altijd dat abstract expressionisme na WO II vanzelf opkomt, ‘ontdekt’ wordt.
@51: “er is geen kunst meer aan” LOL
Overigens roep je nu wel weer de vraag op of kunst ook door machines gemaakt kan worden.
Zal de toekomstige zorgrobot niet alleen het stofzuigen en eten voeren voor zijn rekening nemen maar ook de het klaverjassen op dinsdagmiddag en het macrameën op donderdagmorgen?
Hoeft een jong aanstormend talent zich geen zorgen te maken over zijn productie na, pakweg, zijn 90e verjaardag?
Must see (klikmelink), fragmentje hier bevat helaas niet zijn uitleg over waarom hij Van Gogh bewondert … http://www.youtube.com/watch?v=9cRO8VrPlc4
+ zie ook PF http://www.panzerfaust.org/?p=3791
o ja.
dillemans.
Die groene veldjes doen mij aan Asterix denken.
56bis cf. album uit 1970 “De Intrigant” … in het Frans “La Zizanie” … En zo weet ik weer wat een “phylactère” is …