Ruim een jaar geleden overleed een van Nederlands grootste componisten: Louis Andriessen. Opdat we niet vergeten vandaag een van zijn vroegere werken: ‘Hoketus’.
Het stuk werd gecomponeerd voor een groep studenten van het Haags Conservatorium en voor het eerst uitgevoerd in de serie mei-concerten (31 mei 1976). De groep is blijven bestaan als het ensemble Hoketus. Tien jaar later hief de groep zich op.
Het was ‘een soort popgroep die de verkeerde noten speelt’, zo werd Cees van Zeeland (een van de Hoketusleden) geciteerd in dit artikel (10 september 1986) dat Frits van der Waa voor het afscheidsconcert schreef in De Groene.
Hoketus is een muzikale techniek, toegepast in middeleeuwse motetten (meerstemmige zangstukken) waarin sommige stukjes door twee stemmen om-en-om werden gezongen.
In dit notenvoorbeeld aangegeven met rode lijntjes. In maat 2 wordt de noot a in de bovenste stem, gevolgd door dezelfde noot in de stem daaronder. In maat 3 idem met de noot g. In maat 6 wordt de laatste noot (de a) opgevolgd door de eerste noot a in maat 7. (notenvoorbeeld overgenomen van Wikipedia).
Verder komt de techniek voor bij sommige traditionele volksmuziek uit Afrika en kennen we het van Zuid-Amerikaanse panfluitmuziek. In de intro van Herbie Hancock’s ‘Watermelon Man’ (1974) wisselt de zangstem af met een panfluit.
Meer over de hoketus techniek in dit artikel van de Britse musicoloog Philip Tagg.
Louis Andriessen schreef ‘Hoketus’ in het kader van een project over minimalisme. Het repetitieve van Amerikaanse minimal music à la Philip Glass of Steve Reich zit er volop in, maar het is veel weerbarstiger (minder melodieus) en daardoor spannender.
Bas Andriessen (geen familie) maakte zes filmpjes over stukken die Hoketus op het afscheidsconcert speelde. Behalve de werken zelf werden de componisten en musici over de diverse werken geïnterviewd. De interviews over ‘Hoketus’ kun je volgen in de volledige versie van Bas Andriessens video.
Als hommage aan Louis Andriessen en de groep Hoketus nu dan de uitvoering die in 1986 werd gefilmd (ongeveer 30 minuten).
Prettige zondag verder.
Reacties (2)
Ben hier voor het eerst en… viel met m’n neus in de boter!
Dank je en jij ook een fijne zondag.
Graag dedaan