Fundamentalisme is wat je krijgt als je religie in handen van rationalisten geeft. Die lezen een oud boek en denken vervolgens dat je alles wat erin staat systematisch moet gaan doorvoeren, terwijl de doorsnee gelovige er wat pragmatischer (of hypocrieter, als u dat woord graag gebruikt) mee omgaat. De gewelddadige jihad is dan ook eerder een product van de moderne tijd dan een vijand ervan – maar dat had u al eens bij John Gray gelezen.
Hoe dan ook, ik kwam hierop door een nieuw boek dat probeert te verklaren waarom er zoveel hoger opgeleiden, met name ingenieurs, bij Al Qaida en IS zitten. Er worden allerlei sociale en economische redenen bijgesleept die academici extra vatbaar zouden maken voor radicale gedachten. Leuk geprobeerd, denk ik dan. Maar het toont vooral dat hedendaagse westerlingen zich niet meer kunnen voorstellen dat een bloedige aanslag de consequentie kan zijn van rationeel handelen.
Reacties (26)
Meteen maar twee boekentips erbij:
* John Gray – Al Qaeda and what it means to be modern
* Arthur Koestler – Darkness at Noon
Datzelfde zag je bij Breivik, mensen riepen in koor dat hij gestoord was.
In elke oorlog blijken er opeens massa’s mensen bereid de vijand te martelen of genocide te plegen. Waren al die mensen gestoord? Of hebben zij gewoon hele andere (rationele) opvattingen over macht en leven en dood?
“An irrational passion for dispassionate rationality will take all the joy out of life,”
Wie zegt dat ingenieurs rationeel zijn? Of zou het logischer zijn wanneer je veel acteurs en beeldend kunstenaars onder jihadisten zou vinden? Artsen misschien? Fietsenmakers?
Hoe rationeel ben je dan, als je in een boek gelooft?
Mijn rationele denkraam stelt: ‘geloven’ is gelijk aan ‘stoppen met erover nadenken en blindelings voor waar aannemen’.
De psyche van een rationele geest maakt dat er een houvast gezocht wordt als je jezelf een loser vindt buiten jezelf om. Mensen met weinig zelfvertrouwen zoeken dat graag in perfectionisme. Dat kan je met alles combineren: van het schaakspel tot en met jihadvoeren: je hebt geen doelloos leven meer.
@5 Iedere rationele redenering begint met een premisse die zelf niet rationeel is. Je laatste zin is daar een voorbeeld van.
@7.
Dat geloof ik maar half.
@7:
Waar leer je deze onzin?
Ahumm….. Ik heb zowel een HBO- als ook een WO-ingenieursdiploma.
Dit is een intrigerend onderwerp. Het artikel in op de site ft.com** is wel interressant
** http://www.ft.com/cms/s/0/3ec8f126-da29-11e5-a72f-1e7744c66818.html
Volgens mij is Volkert van der G. ook ingenieur (landbouwingenieur). ***
*** https://nl.wikipedia.org/wiki/Volkert_van_der_Graaf
@10:
T.U. niet haalbaar ? ;-)
@9 Wanneer je onze vooronderstellingen over de werkelijkheid ontrafelt, zul je vroeger of later stuiten op veronderstellingen die niet sluitend te bewijzen vallen.
Zoals de veronderstelling dat de werkelijkheid echt is en geen illusie; dat onze waarneming betrouwbaar is; dat er een relatie is tussen wat wij waarnemen en de dingen zelf; dat het ik/zelf bestaat; dat de materie voorafgaat aan het bewustzijn; en als men nog wat verder denkt kan men daar ongetwijfeld nog meer voorbeelden bij bedenken.
Hoewel ik het niet eens ben met Christian dat dergelijke oer-veronderstellingen irrationeel zijn – ze vallen mijns inziens rationeel te rechtvaardigen en zijn als zodanig ook rationeel houdbaar; houdbaarder dan de alternatieven in ieder geval -…
…houden ze desondanks stuk voor stuk een beslissing in (tenminste, wanneer men goed op zich laat inwerken dat men deze veronderstellingen niet sluitend kan bewijzen; niet enerzijds en ook niet anderzijds).
@7 – “Iedere rationele redenering begint met een premisse die zelf niet rationeel is. Je laatste zin is daar een voorbeeld van”
Ik geloof niet in die laatste zin (“Mijn rationele denkraam stelt: ‘geloven’ is gelijk aan ‘stoppen met erover nadenken en blindelings voor waar aannemen.’”). Het is een stelling: iets wat je per definitie niet zonder meer voor waar aanneemt. Is het postuleren van falsifieerbare stellingen dan geen onderdeel van een rationeel proces?
Fundamentalisme is wat je krijgt als je religie in handen van rationalisten geeft. Die lezen een oud boek en denken vervolgens dat je alles wat erin staat systematisch moet gaan doorvoeren, …
Consequent zijn maakt je nog geen rationalist. Iemand die een boek leest en dat gelooft zonder bewijsvoering is niet rationeel. Zo’n iemand is een hersenloze slaaf. Dus rationalisme in religie is niet het probleem. De wens naar zekerheid en masochisme is het probleem – en in sommige gevallen ook indoctrinatie. Karl Popper heeft naar mijn mening voldoende beargumenteerd dat rationalisme erkent dat dat de mens nooit zeker kan zijn van zijn kennis. Geloof in absoluut zekere kennis is irrationeel.
Dit artikel toont in zijn onzinnige redenering fantastische aan dat hedendaagse westerlingen zich niet meer kunnen voorstellen dat een bloedige aanslag de consequentie kan zijn van religieus fanatisme.
Want dat de geponeerde stelling onzin is, blijkt uit het feit dat er slechts 1 geloof is dat nu sterk radicaliseert – dat preekt dat je in de hemel komt en 72 maagden krijgt door mensen van andere geloven te vermoorden.
Gelukkig de eerste islamhater heeft zich gemeld. Tuurlijk is de opvatting van ander allemaal onzin. Want de reden is islam. Hij vergeet dat islam 100 jaar geleden nog niet bekend stond als een religie waar ze zelfmoordaanslagen pleegden. Dat waren toen bijvoorbeeld de anarchisten in Rusland die tsaren en andere hoogwaardigheidsbekleders vermoordden.
@16 Wat een onnozele reactie, typisch voor wegkijkers van moslimfundamentalisme. Want wat was er precies 100 jaar geleden? Inderdaad, de islamitische genocide op Armeense christenen.
@17.
Islamitisch? Turks-nationalisme bedoel je. Rood voor je ogen. Wat een haatzaaier ben jij.
Ach, als we kijken hoe Israël met de Palestijnen omgaat, en landje pik doet. En hoe er daar wordt weggekeken, want de Israëli’s willen immers vrede. En zijn democratisch. En de Palestijnen, tja, allemaal terroristen, want moslimfundamentalisten.
Naast de Armeniërs werden de Kurden ook vervolgd, en waren de christelijke Grieken ook niet zo netjes. Dus je moet wel het gehele verhaal vertellen en niet selectief winkelen.
@17:
Komt vast omdat ze op school over Joshua gelezen hebben en dachten wij willen ook mensen vermoorden ;-)
Wat serieuzer:
Dat voortdurend naar de slechtheid van andere verwijzen, zal de mensheid geen vrede opleveren.
Mijn idee:
Zwijg allemaal een poosje.
Houdt de oren even dicht voor haatpredikers als Wilders, sommige Imans, andere krankjorume religieuze leiders en een zootje politieke gekken.
Verbeter de wereld en begin bij je zelf.
Help mensen in je omgeving.
http://thumbs.dreamstime.com/x/de-haard-van-de-regenboog-met-vredesteken-22254843.jpg
@17.
De Armeensgezinde lobby heeft het in NY voor elkaar.
https://www.nysenate.gov/legislation/resolutions/2015/j4117
Maar zonder gekheid, het is niets anders dan propaganda een Armeense genocide. Er zijn immens veel mensen om het leven gekomen. De reden was dat ze als landverraders werden gezien, ze wilden zich aansluiten bij Rusland. Daarom werden ze in groten getale getransporteerd naar delen van het rijk die niet naast de grens met Rusland lagen. De Russen zouden trouwens de Armeniërs te hulp komen, wat ze niet hebben gedaan.
Moslimfundamentalisme is totaal wat anders. Daar doet elke benzinegebruiker in NL aan mee. Want vrijwel elke madras die het salafisme of wannabisme predikt is gefinancierd door de Saoedi’s met voornamelijk Westers oliegeld. Ik rijd geen auto, dus ben niet verantwoordelijk. De autorijder, dat is de wegkijken, want mede verantwoordelijk. Geld daar gaat alles om immers.
@15 Dit kun je alleen volhouden als je volstrekt negeert hoe religieus fanatisme zich onder Israëlische orthodoxe joden aan het ontwikkelen is.
Van geschifte godsdienstwaanzinnigen onder de kolonisten die aanslagen plegen op Arabische gezinnetjes en feestjes vieren over vrouwen en kinderen die levend zijn verbrand; via het verereren van reliterroristen zoals Yigal Amir; tot rabbijnen die het discrimineren van Arabieren tot religieuze verplichting maken, buitengerechtelijke executies propageren, of zelfs oproepen tot etnische zuivering.
Dat zagen we honderd jaar geleden allemaal ook niet; verschil is dat er met dergelijk religieus extremisme en fanatisme inmiddels politiek voordeel te halen valt.
Er staat een hoop op het spel aan materiële goederen, en er valt staatsbevoorrechting, land en natuurlijke hulpbronnen mee te winnen ten gunste van de in-group (religieuze Joden), en ten koste van de out-group (Arabische moslims/christenen).
Mormonen waren ook militant toen hen dat uitkwam. Religieus fanatisme is een politiek instrument.
@0: “Maar het toont vooral dat hedendaagse westerlingen zich niet meer kunnen voorstellen dat een bloedige aanslag de consequentie kan zijn van rationeel handelen.”
Nou, dat wordt door meer dingen aangetoond. Als er één rationele bloedige aanslag is, dan is dat wel het kapot bombarderen van duizenden mensen in Irak, compleet met de vergiftiging van het land door verarmd uranium, door de VS en de UK. Met als irrationele premisse dat dat land massavernietigingswapens had en achter de aanslag van 9/11 zat.
Het “westen” heeft een grote staat van dienst wat dat betreft.
Dat je dat niet betrekt bij je beschouwing is toch tekenend voor de vanzelfsprekende argeloze macht waar wij Nederlanders deel van uitmaken.
@15 He Awi, wat grappig, je gebruikt exact dezelfde bewoordingen als Likoed Nederland onder de kopie van dit stukje op mijn eigen blog.
Ik las ergens anders een prachtig gesprek over terrorisme en beschaving. Terrorisme waarbij onschuldige burgers kapot gemaakt worden, is nooit goed te praten. Maar ook zogenaamde terroristen reageren vaak op onrechtvaardigheid. Er is altijd sprake van maatschappelijke misstanden waarover geen gesprekken mogelijk waren. Soms brengt terrorisme wel een dialoog op gang. Maar het had nooit zover moeten komen. Hun stem had eerder gehoord dienen te worden, zelfs al zouden hun angsten onterecht zijn geweest.
Er is vóór de terroristische daad al een barst in de beschaafde wereld. Er werd niet echt geluisterd naar elkaar.
@22
De sjiieten en soennieten slachten elkaar ook graag af in Jemen, dat kunnen zij ook zonder Westerse bemoeienis.
Dat doen zij namelijk al 1.400 jaar.
@25 Wat een ahistorische quatsch!
Wat er nu in Jemen plaatsvindt is omdat Saoedi-Arabië als Iran elkaar naar de kroon steken als dominante speler in de regio.
Iran breidt zijn invloedssfeer uit in Irak en dat vindt Saoedi-Arabië maar niks. Op haar beurt tracht Saoedi-Arabië het regime Assad uit het zadel te wippen en dat vindt Iran weer niks. Jemen is een speelbal in dat regionale potje Risk.
Maar Saoedi-Arabië doet op haar beurt weer niets zonder Amerikaanse toestemming, al dan niet stilzwijgende, aangezien ze afhankelijk is van Amerikaanse bescherming en Amerikaanse wapens.