Is populisme bedreigender dan terrorisme?

COLUMN - van Henk Witte
De samenleving in de Verenigde Staten wankelt. Met dank aan de populist Donald Trump, die er in is geslaagd om grove leugens als waarheden er bij zijn achterban in te pompen. Donald Trump die doelbewust op verwarring, twijfel en chaos heeft aangestuurd en wiens politieke erfenis een ongekend verdeeld land is.  Het is de doorgeslagen populist die ons duidelijk heeft weten te maken waar ongebreidelde politieke avonturiers het land, een volk kunnen brengen. Het is een waarschuwing voor het populisme. Voor de politiek van mensen die niet het landsbelang voor ogen hebben, maar die zijn blind geslagen door politieke zelfbevrediging en zich laten leiden door een eigen gecreëerde werkelijkheid.

Er rust wellicht een zekere zegen voor ons op de ontwikkelingen in de VS. Als we beseffen dat het hier om het land gaat dat lange tijd model stond voor een democratische orde waaraan alle vrije staten zich maar al te graag spiegelden, een land dat door de Westerse landen bijna blindelings werd en wordt gevolgd, ook in zijn doorgeslagen kapitalistische structuren, dan zouden we ons er bewust van moeten worden dat een dergelijke instabiliteit zoals door Trump veroorzaakt, ook zo maar eens realiteit in die andere democratische staten zou kunnen worden. Waaronder de onze, ons Nederland.

Want pas op. Ook in ons land kennen we politici die er op uit zijn om de saamhorigheid, de eendracht, de ons zo kenmerkende solidariteit  te verstoren. Zij zeggen voor het landsbelang op te komen, maar zaaien ondertussen onrust en tweespalt. Ze zetten mensen tegen elkaar op, bewerkstelligen afkeer ten aanzien van bevolkingsgroepen. Ze doen geen enkele poging te komen tot onderlinge verbondenheid en harmonie en brengen onnodige spanningen in ons bestaan. Zij hanteren het aloude adagium ‘verdeel en heers’. In dit geval: haal winst uit afkeer, haat en onderliggende discriminatie.

Wanneer is het moment aangebroken dat ook in Nederland een populist de uitslag van verkiezingen in twijfel trekt, zijn achterban mobiliseert en sluiks zoals Trump dat deed gewelddadig verzet ontketent. Dat moment is wellicht dichterbij dan u denkt. We hebben tenslotte in ons land ook al te maken met iemand die de rechterlijke macht aanvalt en de rechtsstaat ondermijnt, die onze Minister-President corrupt noemt en ons land als bananenrepubliek betitelt. Ook wij kennen politici die ons willen opzetten tegen de zogenaamde elite. Het zijn dezelfde politici die de Hongaarse leider Orban warm steunen in zijn afbraak van de rechtsstaat.

Het is de leider die geen enkele vorm van democratie en vrije meningsuiting binnen zijn beweging toestaat. Het is dezelfde politicus die alleenheerser binnen zijn beweging wil zijn en die zonder twijfel hetzelfde gedrag zou vertonen mocht hij ooit aan de macht komen. Het is de enge populist, de man die voor zijn eigen wereldbeeld desnoods een land in chaos stort. Het is de man die er voor pleit om linkse leraren aan te geven en een soort McCarthy-jacht wil ontketenen. Het is de man die oorlogssituaties in een land in vrede wil doen ontstaan. Een land waarin de buren bang moeten zijn hun mening te uiten, want waar eindigt zo’n lerarenjacht?

Laat de ontwikkeling in de VS een waarschuwing zijn. Waak in de eerste plaats over de saamhorigheid en de harmonie in het land.


Deze column van Henk Witte verscheen eerder op Joops Oog.

Reacties (23)

#1 Julia

@0: ik werd een beetje op het verkeerde been gezet door de term homogeniteit. Ik moest direct denken aan de “homeopathische verdunning” van FvD leider.

  • Volgende discussie
#1.1 Joop - Reactie op #1

Prachtig dat gejank op de sociale media van die populistisch knakkers met hun haatzaaien, polariseren en zwart maken.

https://www.trouw.nl/buitenland/ook-apple-verwijdert-twitterconcurrent-parler-uit-app-store-veiligheid-van-mensen-in-gevaar-gebracht~b0b30362/

  • Volgende reactie op #1
#1.2 KJH - Reactie op #1.1

Mensen klagen over Twitter die Trump zou hebben gefaciliteerd, en nu klagen mensen over Twitter dat ze op opportunistische wijze Trump het zwijgen op hebben gelegd. Conclusie: er valt altijd wat te klagen.

Ik durf de stelling wel aan dat Trump, als hij in de eerste dagen van zijn presidentschap van Twitter en Facebook was gehaald (en zulke akkefietjes speelden ook toen aan de lopende band), hij zijn herverkiezing misschien wel had gewonnen. Hij had dan nooit een dergelijke directe, oerdomme indruk kunnen maken, en omgekeerd, hij was dan ook nooit dusdanig beinvloed geworden door allerlei randdebiel tuig dat hem aanspoorde om het nemen van redelijke maatregelen rondom de Covid-uitbraak, te negeren. Want daarnaast is hij toch een president geweest, die de beurs lekker hoog heeft gehouden, en die weinig tot geen militaire en buitenlandse avonturen is begonnen (en wat hij gedaan heeft op dat vlak, was vaak een succes). Zulke mensen worden herkozen.

Dus, je kunt Twitter ook bedanken voor het feit dat Trump verloren heeft ;-)

#1.3 Jos van Dijk - Reactie op #1

Ik ook. Wat is er tegen de verstoring van homogeniteit, saamhorigheid en eendracht? Klinkt nogal kneuterig. Degenen die hier denk ik bedoelcd worden hechten juist veel waarde aan homogeniteit en hebben de pest aan diversiteit.

  • Vorige reactie op #1
#2 Henk Witte

Een ongelukkig foutje in mijn column. Overtuigend moet overtuigd zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Frank789 - Reactie op #2

Mc Carty moet McCarthy zijn.

“model stond voor het democratische orde” moet “model stond voor de democratische orde” zijn.

  • Volgende reactie op #2
#2.2 beugwant - Reactie op #2

1ᵉ alinea, laatste zin: lijden. Woordspelling of woordspeling?
Verder lezend zie ik meer van dit soort kleine slordigheden en ik betrap me erop dat ze de eigenlijke boodschap van de tekst overschaduwen. #correctielezen

  • Vorige reactie op #2
#3 beugwant

Ik denk dat Europa zich meer aan de Amerikaanse welvaart dan aan de Amerikaanse invulling van democratie heeft gespiegeld.
.
Verder kent de doorsnee Sargassiaan het gehuichel van die blonde boon wel. Over het gebalk van die nieuweling echter geen woord. Terwijl die met zijn bakvissengedrag en achterban toch veel meer parallellen met de Tan dump lord heeft.

Is bovenstaande bede van Henk Witte ook aan aan de klassieke machtspartijen* geadresseerd? Want die hebben de voedingsbodem voor dit soort bewegingen laten ontstaan.
.
*je weet wel, die met het woord democatie in de naam.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Stoic

Het IQ is te meten aan de hoeveelheid onzin iemand gelooft.
Ted Cruz beweerde dat er Antifa leden onder de bestormers bevonden: zullen we eens, om te beginnen, aan de al opgepakten zelf vragen, hoe ze genoemd willen worden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 Joop - Reactie op #4

Dat heeft niets met iq te maken, maar met rondstrooien van propaganda, valse info, en hopen dat volgers of beter gezegd trollen het oppakken. De sociale media staat er vol mee. En je ziet hier op Sargasso af en toe ook wat opduiken. Want de valse info komt niet alleen uit de koker van de populisten.

  • Volgende reactie op #4
#4.2 majava - Reactie op #4

Niet alleen Ted Cruz, tot op de dag van vandaag nog vele Qanon figuren. Ik had meteen iets van: meegaan met die idioterie en de headshots van die gasten op de social media gooien met de oproep om ‘dat antifa tuig’ op te sporen. Had wel leuk geweest. :D

  • Volgende reactie op #4
  • Vorige reactie op #4
#4.3 Hans Custers - Reactie op #4

Ik denk ook dat het niet veel met IQ te maken heeft, maar veel meer met de illussie om de wijsheid en waarheid in pacht te hebben. Dat soort zelfoverschatting, met de bijbehorende afwezigheid van zelfkritiek, zou wel eens meer voor kunnen komen bij mensen met een hoger IQ. Er zijn zelfs Nobelprijswinnaars die er last van hebben.

In het geval van Cruz lijkt het me overigens niet onaannemelijk dat het vooral komt door een ontbrekend geweten.

  • Vorige reactie op #4
#5 mivleeuw

Is populisme bedreigender dan terrorisme? En wat als we die vraag beantwoord hebben? Wat schieten we daarmee op?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Henk Witte - Reactie op #5

Om te beginnen een aangepaste taakomschrijving voor de Nationaal coördinator terrorismebestrijding.

#5.2 mivleeuw - Reactie op #5.1

Wat moet er veranderen aan de taakomschrijving voor de Nationaal coördinator terrorismebestrijding?

#5.3 Henk Witte - Reactie op #5.2

Laten we eens beginnen met de eis dat partijen die in een democratie aan de verkiezingen mee willen doen zelf democratisch georganiseerd dienen te zijn. Is dat niet het geval dan moeten ze als onwenselijk worden beschouwd, zoals we dat ook doen met niet-democratisch georganiseerde scholen. Zie de wet op het onderwijs zoals die per 1-1-2021 geldt (medezeggenschap verplichting binnen de organisatie).

Schijn van ondemocratische verhoudingen of van minachting van democratische beginselen binnen organisaties, van moskeeën en kerken tot scholen, van stichtingen en verenigingen tot politieke partijen en zelfs van bedrijven dient als bedreigend voor de generale democratie te worden beschouwd en daarom door de NCTB in de gaten gehouden te worden. De naam moet aangepast worden in Nationaal Coördinator Democratie bewaking o.i.d., waaronder terrorisme bestrijding.

#5.4 Frank789 - Reactie op #5.3

[ partijen … zelf democratisch georganiseerd dienen te zijn. ]
De ultieme democratie lijkt mij nu juist dat ik mijzelf zonder partij voor de verkiezingen mag aanmelden.

Hoe democratisch moet een partij dan zijn? 100%? Hoe dan?
Ik vind juist dat je een sterk bestuur moet hebben dat de ideologie/richting/visie van de partij bepaalt en dat dat de kiezer moet overhalen om op die partij te stemmen. Een partij die nergens voor staat en via polls bij elk onderwerp bij hun ballotageloos geaccepteerde leden gaat bepalen welke standpunten ze moeten innemen is geen partij. Dat wordt een speelbal van de heersende opinie.

Ik ben geen voorstander van de situatie bij de PVV waar één man alles bepaalt en de rest van de kamerleden maar mee moeten stemmen met de grillen van Wilders, zelfs als het tegen het partijprogramma indruist.
Maar je wilt toch ook niet dat bv D66 een georganiseerd invasie van leden krijgt die opeens van D66 een religieuze partij willen maken?

  • Volgende reactie op #5.3
#5.5 Spam - Reactie op #5.3

Er doen helemaal geen partijen mee aan de verkiezingen. Burgers stellen zich verkiesbaar en verenigen zich op kieslijsten. Als tien mensen samen op een kieslijst willen, dan mag dat. Als ze anderen willen laten meebeslissen over wie er op die lijst komen, dan mag dat ook. Maar hoe en waarom wil je dat democratischer maken? Door alleen nog kieslijsten van politieke partijen die aan jouw democratische normen voldoen toe te laten tot de verkiezingen? Daar wordt het dan toch juist minder democratisch van?

  • Vorige reactie op #5.3
#6 Hakan

16 jarig meisje uit Monfoort doodgestoken door 35 jarige Syrische (asielzoeker?) . Volgens Telegraaf. Reken maar dat de PVV bruinhemden hier weer misbruik van gaan maken om vluchtelingen in het verdomhoekje te plaatsen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6.1 Rigo Reus - Reactie op #6

Het meisje is gestoken, niet doodgestoken, met een groot mes, door een statushouder. Wel is ze nu haar nier kwijt en is haar lever zwaar beschadigd. Evenals haar ziel nu, denk ik.

#7 sikbock

Sargasso ageert tegen “wappies” maar plaatst wel dit soort stukken? tsja.. serieus?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Sjap

Wie o wie heeft de auteur op de korrel? Voor wie worden wij gewaarschuwd? Ik lees geen namen.
Bedoelt hij een politicus die niet door de stad kan fietsen zoals Mark Rutte? Een politicus die niet boodschappen kan doen? Een politicus van wie de voordeur beklad wordt? Politici die dag in dag uit voor fascist, racist, kannibaal worden uitgemaakt. Politici die naar verluid er op uit zijn om de saamhorigheid, de eendracht, de ons zo kenmerkende solidariteit te verstoren?

Ik weet het niet want ik leef in een land waarin de buren bang moeten zijn hun mening te uiten, die gaan namelijk naar een demonstratie van het corona-beleid en worden voor asociaal uitgemaakt en door het slijk gehaald.

Laat de ontwikkeling in de VS een waarschuwing zijn.

Straks word ook u wakker in China.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Hans Custers

Laat de ontwikkeling in de VS een waarschuwing zijn.

Moeten we dit opvatten als een uiting van bezorgdheid of als een dreigement?

O, en als je je beklaagt over “politici die dag in dag uit voor fascist, racist, kannibaal worden uitgemaakt” of buren die “voor asociaal uitgemaakt en door het slijk gehaald” worden is het niet zo handig om zelf mensen met andere opvattingen meteen maar te vergelijken met het onmenselijke regime van China.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie