Huidig regeringsbeleid nog weinig impact op asielzoekersstroom

DATA - Vorige week constateerden we al dat er een afname was in de stroom asielzoekers. Maar hoe verhoudt dit zich tot de lange termijn ontwikkeling en vooral, hoeveel asielzoekers mogen uiteindelijk blijven?

Laten we eerst even de recente cijfers in wat langer termijn perspectief plaatsen.

Het moge duidelijk zijn dat de afname van 2011 zeer bescheiden is ten opzichte van eerdere ontwikkelingen. De impact van Paars was veel groter en langduriger. Balkenende (I-IV) zorgde voor de trendbreuk.

Maar asielverzoeken zijn slechts een deel van het verhaal. Uiteindelijk gaat het om hoeveel mensen ook daadwerkelijk asiel krijgen. En dat is wat lastiger te achterhalen.
Het aantal goedgekeurde asielverzoeken is slechts eenduidig beschikbaar voor de jaren 2009 t/m 2011. Dan ziet het er als volgt uit:

Jaar		2009		2010		2011
Ingewilligde aanvragen		8510		8700		8380
Asiel aanvragen		15040		14400		14340
percentage		57%		60%		58%

Hier zijn een paar opmerkingen bij te maken. De daling van 320 in het laatste jaar lijkt wat zwakjes ten opzichte van de daling van ongeveer 1100 in de eerste aanvragen. Een deel kan mogelijk verklaard worden door het verkleinen van de werkvoorraad (van 5.260 naar 4.490) beslissingen. Aangezien altijd ongeveer 60% positief uitpakt, kan je zo 400 verklaren.
Echter, halverwege 2010 werd, nog als gevolg van de maatregel van Albayrak, de procedure verkort. In dat laatste half jaar zijn 3000 extra afhandelingen gedaan. Dat leidde in 2010 echter niet tot een plots hoger aantal inwilligingen. Dat wekt de indruk dat het onder Albayrak toch strenger was dan nu onder Leers.

Maar Leers zegt zelf het volgende:

“Hoewel het totale aantal asielaanvragen daalt, zien we wel een duidelijke stijging van tweede en volgende aanvragen. Een belangrijk deel van deze stijging wordt verklaard door aanvragen van vreemdelingen die in een eerdere procedure zijn afgewezen op grond van de Dublinverordening. Zij hadden asiel aangevraagd in Griekenland en daarom was Griekenland verantwoordelijk voor de behandeling van hun asielaanvraag. Als gevolg van een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, te Straatsburg, kunnen geen asielzoekers worden overgedragen aan Griekenland. Dit omdat het Hof heeft geoordeeld dat het Griekse asielstelsel niet voldoende op orde is. Daarom ben ik gedwongen de tweede en volgende asielaanvragen van deze groep vreemdelingen nu zelf volledig op inhoud te beoordelen. Dit heb ik versneld en projectmatig opgepakt, zoals gemeld aan uw Kamer”

Uit dit stuk blijkt dat het er 1950 betreffen (in februari 2011) waarvan een aantal een tweede aanvraag moet indienen. Dit verklaart het hogere aantal tweede en volgende aanvragen in 2011 ten opzichte van de jaren ervoor.

Maar dan hebben we ook nog de nareis. We hadden al eerder gezien dat de afname van het aantal aanvragen komt door Somaliërs en de nareis. Nu is het met nareis zo dat je daarvoor een MVV moet aanvragen. De toetsing of diegene in aanmerking komt voor nareis wordt dus gedaan terwijl de nareiziger nog in het buitenland is. Pas als de MVV wordt verleend mag de nareis hierheen komen en een asielvergunning aanvragen. Logischerwijs levert dat niet veel afwijzingen meer op. Doordat er sprake is van een hoger percentage niet-nareizigers in 2011 zou je nu juist verwachten dat het percentage afwijzigen hoger zou zijn. Dus toch wel weer een softere Leers?

Oftewel, het juichtweetje van dhr Wilders was misschien iets te voorbarig. We zullen nog even moeten wachten om te zien of het huidige beleid tot een volgende trendbruek (na Paars) leidt.

Dit artikel is tot stand gekomen met hulp van Flip van Dyke.