Een jaar geleden schreef ik hier over Wolinski Phallocrate. Wolinski was een van de slachtoffers van Charlie Hebdo. Het was een eerbetoon en een herinnering aan een boekje van hem dat ik veertig jaar geleden kocht. In schetsen en teksten bespreekt hij de eenvoudige gecompliceerdheid van de verhoudingen tussen man en vrouw.
Hij noemt zichzelf Phallocrate, maar ook een hele lieve en gevoelige man. Het boekje bevat schetsen, humor en overwegingen, die voor schuldbewuste mannen nog niets aan waarde of betekenis hebben verloren. Met vrouwenemancipatie gaat het maar langzaam.
Ik was woedend over de primitiviteit der moordenaars. “De profeet is gewroken” schalde door de straat, nadat ook de islamitische politieman was afgemaakt. Is er iets ter rechtvaardiging of begrip te zeggen over dit wrede geweld?
Het laat niet los. De nieuwe aanslagen van het najaar waren ongericht, massaler, verschrikkelijker. Ik probeer te begrijpen, maar het lukt me niet. Het islamitisch radicalisme en het gebrek aan respect voor individuen gaat mijn verstand te boven.
Hitchens
De journalist en ongelovige Christopher Hitchens heeft de laatste 8 jaar van zijn leven gestoken in de strijd tegen religieuze bigotterie. Op Youtube is nog veel van zijn debatten terug te vinden, b.v met Tariq Ramadan. Daar moet je wel even goed voor gaan zitten, want met Ramadan discussieert hij anderhalf uur. Hij toont zich onverzoenlijk tegen religieus geïnspireerde wandaden en fileert de verdedigers daarvan met een fanatieke consequentheid.
Mijn zoekgedrag in het actuele is van intuïtieve aard: ik sta voor mijn boekenkast en weet niet precies waarom ik iets van de plank pak. Maar ik vind wat ik niet zocht. Met internet is het niet anders; ik scharrel wat en vind wat. Ik betrap me er op dat ik vaak naar Hitchens kijk op Youtube, dat ik zijn verhalen lees en herlees: Hitch 22, Meulenhoff, 2011, of zijn biografie van Thomas Paine.
Waarom? In het Midden-Oosten doen de economische belangen en religieuze gekte haasje over, vrees ik. De overeenkomst van het westen met Iran veroorzaakt belangrijke concurrentie op de oliemarkt, waar de verhoudingen in Saudi-Arabië van af hangen, dus het verdwijnen van de sancties schept ineens nieuwe instabiliteit. Hitchens overleed in 2011 maar schreef veel over het Midden-Oosten.
Vrouwen
In de reacties op mijn stuk over Wolinski kwam ineens de sociale positie van de vrouw pregnant boven. Simpele vraag: kan de Islam pas doordringen in de moderniteit als er een herwaardering van de positie van vrouwen heeft plaatsgevonden? Ik stelde die vraag in een verhaal over Rojava, waar de invloed van Bookchin op Öcalan merkbaar is: de zuidelijk van Turkije gelegen strook Syrië waar de Koerden een vorm van communaal besturen proberen te ontwikkelen, met gelijkheid van vrouwen als belangrijk element.
Hitchens maakte zich druk over besnijdenis van jongens (waar hij in Israël veel vijanden mee maakte) en meisjes: hoe kan God zo iets gruwelijks met jonge kinderen willen?
Öcalan riep vanuit zijn cel op tot het neerleggen van de wapens door de PKK, maar Erdogan voert inmiddels strijd tegen de Koerden, in het oosten van Turkije. Zo gek is dat niet, want zeker 30% van Turkije is Koerdisch. Met lede ogen ziet hij de steun van de V.S. voor de Koerden aan; dat zijn de enige strijders, die IS durven te bevechten. Maar een autonome staat Rojava in een uiteenvallend Syrië is riskant voor zijn aspiraties.
Ook vrouwen doen mee aan de strijd: als je door een vrouw wordt gedood, kun je de martelaarsstatus wel schudden, dus de strijdsters zijn gevreesd. Het is absurd theater.
Een nieuw jaar
Ik leg deze verbindingen, omdat ik gefascineerd ben door de mogelijkheden die we met elkaar hebben. Vaak ben ik teleurgesteld over de discussies die ik zie. Soms ligt het aan mij, ben ik te snel, te associatief. Ook bij anderen zie ik vaak niet het vrijdenken waarop ik hoop en dat ik verwacht. Maar toch gebeurt het ook vaak dat lezers een ander perspectief openen. Dat was het geval bij een aantal van mijn teksten. Zie hiervoor.
Dan zijn de zoekfuncties van Google en Youtube rijke bronnen van kennis, nieuwe verbindingen en inzichten. Ik schrijf sedert 2010 op Sargasso. Soms heb ik zorgen over wat we met elkaar doen. Maar als ik even terugkijk, dan is het vaak de moeite toch zeer waard.
Ik wens de phallocraten een goed jaar toe, met de liefde en gevoeligheid die Wolinski hen voordeed, voordat hij op zijn tachtigste werd vermoord door een middeleeuwer, die boos was omdat zijn profeet beledigd was. “Papa est mort, mais Wolinski vive” zei zijn dochter.
Reacties (6)
Mooi stuk, van harte aanbevolen.
Wolinski en zijn Harakiri/Charlie Hebdo vrienden brachten hun werk altijd zo bot mogelijk; blijken het fijngevoelige geesten te zijn als je ze wat beter leert kennen! Religies doen precies het tegenovergestelde: eerst lieve woordjes over vrede en barmhartigheid prevelen en dan er op los knallen.
@2: Maar wat dunkt u? Een mens had twee zonen, en gaande tot den eersten, zeide: Zoon! ga heen, werk heden in mijn wijngaard.
Doch hij antwoordde en zeide: Ik wil niet; en daarna berouw hebbende, ging hij heen.
En gaande tot den tweeden, zeide desgelijks, en deze antwoordde en zeide: Ik ga, heer! en hij ging niet.
Wie van deze twee heeft den wil des vaders gedaan? Zij zeiden tot Hem: De eerste. Jezus zeide tot hen: Voorwaar, Ik zeg u, dat de tollenaars en de hoeren u voorgaan in het Koninkrijk Gods.
Want Johannes is tot u gekomen in den weg der gerechtigheid, en gij hebt hem niet geloofd; maar de tollenaars en de hoeren hebben hem geloofd; doch gij, zulks ziende, hebt daarna geen berouw gehad, om hem te geloven.
@3: Ja dat is ook weer zoiets. Nooit begrepen waarom de bijbel in een soort Vlaams was uitgegeven.
@4: :)
Het went niet: het thema vrouwen en cultuur blijkt in Keulen en omstreken bloed actueel.
Het thema radicale gekte evenmin: in Parijs is weer een gek doodgeschoten die met een mes een politiebureau binnen liep namens Allah.
Het thema liefde kwam in de herdenkingen mooi voor de dag: Maryse Wolinski die de post-itt briefjes van George nog steeds laat hangen in haar huis.
Het thema klunzigheid blijft ook: Hollande onthulde een gedenksteen waar Wolinsky op stond. Ik keek op Google en trof een boze weduwe Wolinski. Maar de Fransen zijn niet kinderachtig, de fout is al gerepareerd zag ik nu bij het journaal van heden.