Encore Charlie

Een jaar geleden schreef ik hier over Wolinski Phallocrate. Wolinski was een van de slachtoffers van Charlie Hebdo. Het was een eerbetoon en een herinnering aan een boekje van hem dat ik veertig jaar geleden kocht. In schetsen en teksten bespreekt hij de eenvoudige gecompliceerdheid van de verhoudingen tussen man en vrouw. Hij noemt zichzelf Phallocrate, maar ook een hele lieve en gevoelige man. Het boekje bevat schetsen, humor en overwegingen, die voor schuldbewuste mannen nog niets aan waarde of betekenis hebben verloren. Met vrouwenemancipatie gaat het maar langzaam. Ik was woedend over de primitiviteit der moordenaars. “De profeet is gewroken” schalde door de straat, nadat ook de islamitische politieman was afgemaakt. Is er iets ter rechtvaardiging of begrip te zeggen over dit wrede geweld?

Door: Foto: https://www.flickr.com/photos/pointyears/16271059135 copyright ok. Gecheckt 24-09-2022

Quote du Jour | Imperialistisch atheïsme

Hitchens, op zijn beurt, schreef “dat de krachten vertegenwoordigd door Al Qaeda en de Taliban vrij eenvoudig te begrijpen vallen, maar niet vrij eenvoudig mee samen te leven.” Hij ontvouwde een vulgaire kritiek op religie, langs lijnen die inmiddels tot vervelens toe vertrouwd zijn.

De problemen in het Midden-Oosten stamden niet voort uit imperiale bemoeizucht in een olierijke regio maar uit de islam zelf, een geloof dat het gevolg was van (en vervolgens gekoesterd werd door) waandenken. Op grond van die zet was Hitchens in toenemende mate in staat zich te verbinden aan de kwalijkste elementen van Amerikaans rechts en tegelijkertijd vol te houden dat hij progressief was gebleven.

U kunt wel inzien hoe dat argument werkt. Als geloof in God voortkomt uit intellectuele gebrekkigheid, dan zijn alle gelovigen imbecielen en de vroomste zijn het imbecielst van allemaal. Alle godsdiensten zijn kwalijk maar sommige godsdiensten – in het bijzonder die in het Midden-Oosten, bij zuiver toeval! – zijn erger dan anderen.

In de naam van verlicht atheïsme arriveert men derhalve bij een ouderwets imperialisme: de mensen die wij toevallig juist bombarderen zijn nu eenmaal zwakhoofdige wilden, onontvankelijk voor rede en beschaving. Dat was het geheim van Hitchens’ succes: hij voorzag in een liberaal-progressieve rechtvaardiging voor de “war on terror”.

Je kunt verkondigen dat je een atheïst, een vrijdenker, een geestdriftig aanhanger van de Verlichting bent – en er toch op de een of andere manier in slagen om rechtsconservatieve christenen als George W. Bush en Ben Carson te steunen in hun campagnes tegen de moslimse horden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Robert Croma (cc)

Innocence of muslims, Salman Rushdie en Charlie Hebdo

COLUMN - Dat Innocence of Muslims clearly a piece of crap is, moge duidelijk zijn. Maar maakt dat wat uit?

Innocence of Muslims. Ik heb ‘m niet gezien, maar overal waar ik kom lees ik het dat het zo ongeveer de slechtste film aller tijden moet zijn. En inderdaad, als ik foto’s zie, dan ziet het er niet best uit. De maker heeft niet eens de moeite genomen zijn acteurs schaduwen mee te geven.

Zelfs Salman Rushdie, wiens Joseph Anton: a Memoir (over de fatwa die hij in 1989 aan zijn broek kreeg) deze week is uitgekomen, laat niet na te bandrukken dat Innocence of Muslims een smerige kutfilm is. “Clearly, it’s a piece of crap, it’s very poorly done and it’s malevolent.” Hij gebruikt dit om aan te tonen hoe buitenproportioneel de reactie van sommige radicale moslims is, maar toch. Eigenlijk zou het niet uit moeten maken of het nu een piece of crap is of een piece of art. 

In datzelfde stuk wordt Christopher Hitchens geciteerd. In zijn autobiografie Hitch-22 schrijft hij wat zijn reactie was toen The Washington Post hem op 14 februari 1989 hem vroeg wat hij vond van Rushdie’s fatwa: “It was, if I can phrase it like this, a matter of everything I hated versus everything I loved. In the hate column: dictatorship, religion, stupidity, demagogy, censorship, bullying, and intimidation. In the love column: literature, irony, humor, the individual, and the defense of free expression.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Waterboarding

…, if waterboarding does not constitute torture, then there is no such thing as torture.

Aldus opper-atheist en neo-con Christopher Hitchens nadat hij zelf vrijwillig aan de marteling was blootgesteld, uitgedaagd door een Vanity Fair redacteur. Al na een paar seconden gaf Hitchens aan dat hij ‘onverdraagzame stress’ onderging en werd het experiment afgebroken, Hitchens verbijsterd en een wijze les rijker achterlatend. Bezigde hij vorig jaar in een Slate-artikel nog het CIA-eufemisme ‘extreme interrogation’, dat laat hij nu wel uit z’n hoofd.

Zijn verslag van het experiment is te lezen op de site van Vanity Fair, de (toch nog vrij gruwelijke) video van het experiment is daar ook te zien.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

The Hitch

So the rather diffident and wispy ex-Reverend Bryan, so recently my guest at dinner, had bloodily mudered my mother and then taken his own life. Beneath that scanty exterior had lain a raving psycho.

Christopher Hitchens leest voor uit zijn biografie ‘Hitch-22’, in deze thuisgemaakte docu van Kristoffer Hellesmark.

De in 2011 overleden Hitchens was een markante persoonlijkheid in het medialandschap. Hij kwam uit de radicaal-linkse, marxistische studentenbeweging, schreef voor the Times en the New Statesman, totdat hij in 1981 naar de VS verhuisde, om te gaan schrijven voor the Nation.

Hij gold lange tijd als journalistiek licht op Links, en klaagde in woord en geschrift Bill Clinton, moeder Teresa en Henry Kissinger aan. Na 9/11 ontpopte hij zich echter tot een liberale havik, die de islam als het grootste gevaar voor de wereldvrede beschouwde en de invasie van Irak toejuichte.

Het was in die hoedanigheid dat hij een breder podium kreeg. Tevens liet Hitchens zich kennen als uitgesproken atheïst, die de rol van de godsdienst in de Amerikaanse samenleving en wereldwijd scherp bekritiseerde.

Wat je verder ook over Hitchens kunt zeggen, hij was onmiskenbaar een begaafd redenaar en schrijver, breed belezen op het vlak van literatuur en politiek, en hij kon zijn standpunten en argumenten helder verwoorden. Als je ooit de kans ziet om ‘God is not Great’ (2007) op de kop te tikken, kan ik dat aanbevelen, al was het maar omdat het uitermate geestig is geschreven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.