En weer gaat het geld naar de multinationals en niet naar de samenleving

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Dossier:

COLUMN - Iemand – ik weet helaas zijn naam niet – zei het heel treffend, afgelopen vrijdag tijdens de bijeenkomst van WO in Actie: de huidige plannen laten wéér zien hoe dit kabinet vooral geïnteresseerd is in multinationals en nauwelijks in de toekomst van de eigen samenleving.

Iedereen begint er langzamerhand genoeg van te krijgen, de manier waarop stelselmatig zulke bedrijven worden bevoordeeld die tegelijkertijd op alle mogelijke manieren duidelijk maken lak te hebben aan de samenleving waarin ze verkeren: als het ze hier niet bevalt, zijn ze weer vertrokken en dus kan zelfs een loonsverhoging voor het personeel er niet vanaf.

De plannen van Van Rijn die minister Van Engelshoven nu zo innig omarmt gaan ook weer precies die richting op: geld wordt verschoven van alfa-, gamma- en medisch onderzoek naar bèta-onderzoek en in de praktijk vooral naar de technische universiteiten. Waarom? Omdat de banen in de bèta-industrieën veel belangrijker worden gevonden. Waar bevinden die banen zich? Precies.

Weer aan de beurt

Het kabinet wil dus liever investeren in jonge mensen die daarna een internationale carrière krijgen en zo waarschijnlijk weinig zullen bijdragen aan onze samenleving dan aan leraren Nederlands (alfa), traumapsychologen (gamma) of huisartsen (medisch). Op een indirecte manier wordt zo wederom gemeenschapsgeld gestopt in het uithollen van de gemeenschap in plaats van in het versterken ervan.

Er waren ongeveer vijftig mensen aanwezig bij de bijeenkomst gisteren, waarvan er slechts één afkomstig was van een van de technische universiteiten (namelijk Wageningen). Aan de eenheid van de wetenschappen of aan de noden van de samenlevingen buiten Delft, Enschede, of Eindhoven laat men zich aan de voormalige hogescholen bijzonder weinig gelegen liggen. De tientallen miljoenen worden in dank aanvaard en verder trekt men zich niets van de maatschappij aan.

Behalve dat het van weinig inzicht getuigt in het belang van een rijke wetenschappelijke omgeving, ook voor technici, is het ook financieel een vorm van kortetermijndenken. Zoals iemand anders gisteren zei: er wordt al heel lang een politiek van verdeel en heers gespeeld. Over een paar jaar zijn de bèta’s gewoon ook (weer!) aan de beurt.

Opstand

Het is goed om dan op zo’n bijeenkomst te zijn, het is altijd beter om je te organiseren. De aanwezigen, veel vertegenwoordigers van de eigen universiteit die lokaal de acties coördineren, waren duidelijk gemotiveerd, en er komen acties aan. Wat precies, dat werd pas min offer concreet toen de enige aanwezige journalist (van ScienceGuide) vertrokken was, dus dat zal ik hier ook niet onthullen.

Maar dit lijkt me wel de boodschap: een belangrijke functie van wetenschap is om de samenleving te verrijken met kennis. Ze is nietom steenrijke bedrijven nog een beetje rijker te maken. Een ieder die zich zorgen maakt om de verschuiving van de ene vorm van rijkdom naar de andere, moet in opstand komen tegen het totale cynisme van de huidige minister.

Op de site van WO in Actie staat een lijst met lokale vertegenwoordigers. Sluit je aan!
Overigens is niets van wat ik hier schrijf een officieel WO-in-actie-standpunt.

Reacties (14)

#1 Pieter

Ik vind dit wel een beetje kort door de bocht… Het geld gaat niet naar de multinationals, maar naar de technische universiteiten. Nou wil ik niet naief gaan claimen dat technische universiteiten volledig los staan van technologische multinationals, maar ik denk dat het niet veel anders is dan bij algemene universiteiten.
Daarbij: lang niet alle afgestudeerden met een ingenieursdiploma gaan een ‘internationale’ carriere achterna; denk aan de leraren wiskunde, de biomedisch technologen die in de gezondheidszorg terechtkomen, of de statisticus bij het CBS die ervoor zorgt dat anderen zinvolle data hebben over onze maatschappij. Het maakt je argument niet zo sterk als je moet aannemen dat iedere ingenieur voor Shell of Philips gaat werken.

De overheid zou er beter aan doen om de WBSO af te schaffen. Er wordt door die subsidie geen uur extra onderzoek gedaan, het geld gaat gewoon naar de bedrijven die het handigst zijn in subsidie regelen (de multinationals). Het feit dat er bedrijven zijn die al core-business hebben het helpen met aanvragen van WBSO, laat al zien dat het een mislukking is. Ruim 1.2 miljard euro aan WBSO kan elk jaar wat mij betreft beter naar de universiteiten gaan, en dat komt toevallig vrij dicht in de buurt van wat “WO in Actie” wil. Ik wens de actie dus veel succes, maar hoop wel op betere argumenten…

Was getekend: iemand wiens werk door de WBSO ondersteund wordt.

  • Volgende discussie
#2 Ara

@0: Iedereen begint er langzamerhand genoeg van te krijgen

Onzin. De VVD -toch wel de multionationalpleaser bij uitstek- is al tig verkiezingen de grootste partij van Nederland.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 su

Omdat de banen in de bèta-industrieën veel belangrijker worden gevonden. Waar bevinden die banen zich?

Goede ICT’ers vallen anders niet aan te slepen. Meer als genoeg werk hier voor ze met prima arbeidsvoorwaarden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Marc van Oostendorp

@1
Natuurlijk is er allerlei bijvangst aan de Technische Universiteiten: er worden ook leraren wiskunde opgeleid, enz. Maar dat is niet wat het rapport van Rijn noemt als een belangrijke reden om de 4TU te steunen. Het lijkt er meer op dat men nu ook weer niet zoveel aan micromanagement wil doen dat men de technische universiteiten wil dwingen alleen nog mensen af te leveren die bij Shell gaan werken.

@2
Juist de VVD lijkt hier voorzichtig een draai te maken, zie de recente opmerkingen van Dijkhoff. Zelfs als die voor de bühne zijn, is er kennelijk een bühne.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Henk van S tot S

@3:
Ik vraag me af waar die goede ICT’ers eigenlijk werken.
Je kunt geen krant of nieuwssite doornemen of er functioneert een systeem niet of onvoldoende of ligt helemaal plat.
Misschien is een voorselectie voor de toelating van ICT-studies geen overbodige luxe, om echte ICT’ers te krijgen i.p.v. “toestenbordtikkers”.
;-)
N.B.
Het is natuurlijk een gotspe dat gezien de te korten aan medisch personeel, daar geld wordt weggehaald.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 beugwant

@5: Hetzelfde geldt voor het onderwijs in mijn moedertaal, die wordt ook hier op Sargasso nogal eens mishandeld door spatiebalkgeswaffel. Nog geen half uur geleden zelfs nog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 zilverdael

@5: ach zolang er onmogelijke deadlines worden gevraagd, de doelen steeds worden verzet, koppige managers niet luisteren naar de experts, en je met een halve voorbereiding al aan de slag moet want “we zijn toch allemaal zo lekker agile” zal het hebben van briljante ICT-ers het probleem niet oplossen… dat vervolgens de helft niet fatsoenlijk kan programmeren maakt al bijna niet meer uit, een zooitje is het toch wel…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Le Redoutable

Ik dacht dat links het klimaatprobleem op dit moment de hoogste prioriteit gaf, en voor die hele energietransitie en aanverwante maatregelen zijn toch vooral heel veel technici nodig en geen filosofen, sociologen en taalkundigen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 KJH

@5: Juist de medische industrie is een waterhoofd. Kijk naar de Nederlandse begroting: om en nabij 100 miljard gaat naar de medische zorg!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 KJH

@8: Net zoals het slechtste ding dat een socialistisch partij kan doen, is zijn stemmers rijk maken (want dan stemmen ze niet meer voor een socialistische partij), zo kan ook het klimaatprobleem maar beter onopgelost blijven (want dan stemmen mensen geen GroenLinks meer).

Dus gaat Jesse straks pleiten om vooral veel genderstudies-mensen in te zetten voor de oplossing van het klimaatprobleem!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Frank789

@9: Niet uitgaven en begroting door elkaar halen.

Naast medische zorg en de kosten van medicijnen worden bijvoorbeeld ook kosten voor kinderopvang en welzijn meegerekend. Zonder die kosten komen de totale zorguitgaven uit op bijna 79 miljard euro.

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/begrotingen/2018/09/18/miljoenennota-2019

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 KJH

@11: ‘Zonder die kosten komen de totale zorguitgaven uit op bijna 79 miljard euro.’

Juist. En dat is maar een klein bedrag, tenslotte.

Overigens reken je de collectieve bijdrage aan de zorgverzekeringen (verplicht) niet mee: ook nog om en nabij de 10 miljard.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Frank789

@12: [ En dat is maar een klein bedrag ]
En eerst zei je dat het een “waterhoofd” was.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 JANC

@8: Want al die mensen gaan in de groene energie werken. Zindelijk denken is aan veel mensen niet weggelegd.

  • Vorige discussie