Hoe nauw hangen geluk en succes met elkaar samen? Is geluk afdwingbaar of te garanderen? Of is talent doorslaggevend voor succes? Is het een kwestie van geluk dat je talent bezit? De drie personages in Esther Freud’s nieuwe roman Een kwestie van geluk ervaren ieder op eigen wijze dat talent schromelijk wordt overgewaardeerd.
Op hun eerste dag aan de toneelschool vertelt de directeur een heel ander verhaal. ‘Op Drama Arts leer je je transformeren in een personage. Je speelt geen toneel. Je huppelt niet verkleed rond. (…) Je moet leren zijn. Je moet leren bestaan in je eigen wereld op het podium. Op andere toneelscholen leer je niks. Op andere toneelscholen wordt een reeks stukken opgevoerd in de hoop dat er met een beetje geluk iets blijft hangen. Zulke acteurs hebben geen idee waar ze zijn of waar ze naartoe gaan. Een student van Drama Arts onderscheidt zich echter van deze kleurloze troep. Een student van hier heeft een doel, een bepaalde energie die hem voortdrijft. Je leert iets, je krijgt een opleiding!’
Eén van de studenten sputtert nog tegen: ‘Soms zie ik namelijk echt goede stukken, met acteurs die niet eh… hier zijn opgeleid… en eh, is dat dan een kwestie van geluk dat ze goed zijn?’ Volgens de directeur van de toneelschool is dit niet een kwestie van geluk, maar het onvermogen van de student om het verschil te zien tussen kunst en interpretatie.
Eén van de personages, Nell, heeft nadat ze van de opleiding is gestuurd moeite om een baantje te vinden. De agent van Nell stuurt haar daarom naar een auditiecoach. De coach helpt haar om meer zelfvertrouwen te krijgen. Dit lijkt Nell echter wel heel gemakkelijk: ‘Dus het is gewoon… een kwestie van zelfvertrouwen. Is dat alles?’. Daarop antwoordt de auditiecoach: ‘Zelfvertrouwen. En van talent natuurlijk, en geluk’. Twee weken later heeft Nell haar eerste professionele rol.
De verhaallijnen van de drie personages die je in dit boek volgt, sluiten niet op elkaar aan. Je krijgt als lezer telkens losse fragmenten aangereikt uit hun leven. Tussen deze losse fragmenten is er met de personages alweer een hoop gebeurd. Het boek bevat dus open plekken en biedt veel ruimte voor eigen interpretaties. Naar mijn mening doet dit af aan het verhaal, omdat het door de open plekken lijkt alsof het verhaal niet compleet is. Dat is jammer, omdat het thema van het boek zo niet goed uit de verf komt, terwijl de titel van het boek juist goed gekozen is op het thema. Want is niet iedereen benieuwd naar het beste medicijn voor succes in het leven?
(Als we het boek even laten voor wat het is,) hoe vaak komt het niet voor dat men de juiste baan, studie of partner vindt dankzij geluk: via social media, een datingsite. Of via een handige kruiwagen. Heeft familie van een bekende Nederlander automatisch meer kans op succes? Denk bijvoorbeeld aan Monique Smit, het zusje van Jan Smit, of aan de zoon van André Hazes (André Hazes jr.). Is dit meeliften op het succes van familie of is er sprake van echt talent? Naar mijn mening komt het vaak voor dat familie van een bekende Nederlander meer kans krijgt op succes. Of ontstaat succes juist door het initiatief dat wij zelf nemen? Dwingen de personages in het boek hun geluk af door voor Drama Arts te kiezen?
Mijn mening is dat geluk wel degelijk afdwingbaar is. Door zelf initiatief en interesse te tonen in de dingen die jij leuk vindt trek je geluk naar je toe. ‘Nee heb je, ja kun je krijgen’. Men mag meer durven, meer zekerheid uitstralen dan ze vaak al doen. Geluk of succes trek je aan, maar niet door jezelf te verbergen. In het boek komt dat ook naar voren. Uiteindelijk nemen de personages zelf het initiatief om hun leven te veranderen.
Recensent: Esther van Dam
Reacties (12)
O, wat een heerlijke versimpeling: “geluk is afdwingbaar”. Typisch VVD-taal voor “ik mag mensen die het slechter hebben dan ik laten rotten, want ik zeg dat het hun eigen schuld is”. Helpt het als je doelen hebt, als je gemotiveerd bent? Natuurlijk. Maar het sprookje van afdwingbaar geluk is een variant op de uitvinding van de orenmaffia (copyright Karin Spaink), die doodleuk elke ziekte toeschrijft aan je eigen negatieve energie. MS? Eigen schuld. Kanker? Had je maar positiever moeten zijn.
Geluk is *deels* afdwingbaar, maar het leven deelt ook dreunen uit die je niet kunt voorzien. Waar je gebeuren wordt, in wat voor omgeving, of je wel of niet overhoop wordt gereden door een dronken automobilist. “Geluk is afdwingbaar” is een excuus om anderen in de stront te laten zakken.
…waar je *geboren* wordt. Stop de tijd.
Geluk is afdwingbaar? Gooi maar eens 100 keer met een muntje. Ik durf te wedden dat je niet 100 keer munt kunt gooien. Afdwingbaar geluk is precies wat Eric zegt: ondoordachte lulkoek van een stelletje cynische types met een hoge aaibaarheidsfactor.
Verder is de boekbespreking zo slecht dat ik blij ben dat het niet afgedrukt is in een krant of zo. Dat zou echt zonde zijn geweest van het papier. Goed recenseren kun je in elk geval niet afdwingen.
Wie voor het eurtje gebeuren is, zal nooit tot de stuiver geraken. Je moet dus maar net onder een gelukkig gesternte zijn gebeuren. En wie maatschappelijk met twee linkerhanden gebeuren is, is tegenweurdig een doodgebeuren kind.
Shit gebeurt, weet je.
Krekel: ik woon in Biltheuven, dan geboort eh… gebeurt zoiets wel eens per ongeluk. ;-)
’t Is mooi, Eric.
Je onderbewuste denkt, zoals we dan maar van Jung moeten aannemen, in symbolen en associaties. Je verschrijving laat ons dus zien dat je onderbewuste adequaat reageert op het onderwerp. Origineel bovendien, want het stelt in feite dat het eeuwige en vooral dodelijk saaie ‘nature vs. nurture‘ (‘geboren’ versus ‘gebeuren’, feitelijk) een oneigenlijke breuk is.
Immers, zo stelt jouw onderbewuste, is de geboorte niet ook gewoon een gebeurtenis? En is, omgekeerd, iedere gebeurtenis niet ook gewoon de geboorte van weer een nieuwe gebeurtenis? Geboorte en gebeurtenis zijn dus een en dezelfde. De ‘geboortenis’, als het ware. Op ’s mans leven is dus feitelijk slechts één factor van invloed op ál zijn successen, nederlagen en omissies aan te wijzen: zijn geboortenis.
En kunnen wij onszelf deze ‘geboortenis’, die natuurlijk gewoon de Voorzienigheid met een malle naam is, aanrekenen? Kunnen wij zeggen, Wij hebben de Voorzienigheid afgedwongen! … ? Natuurlijk niet, stelt jouw onderbewuste. Wie geluk heeft, past deemoed.
Ik ben geneigd het daarmee eens te zijn.
@Krekel LOL! Wat een pracht van een pastiche.
God is een Kunstenaar, en Zijn Werk een numineuze pracht om te aanschouwen inderdaad.
kunst is geluk, maaar echt gelukkig zijn ook een kunst
Er is een verschil tussen het geluk een handje helpen en het afdwingen. Nummero uno in de reaguurderslijst verward ’t ook nog eens met postief denken. Dat is idd een gruwel, lees daarvoor Barabara Ehrenreich’s brightsided, https://sargasso.nl/archief/2010/12/22/lachen-om-niet-te-huilen/ (sargief)
Dimitri: ik leg slechts een verband met het positief denken-sprookje. Ik zeg niet dat het hetzelfde is, wel dat het dezelfde achtergrond heeft. Beiden zijn namelijk kutsmoezen om je handen af te trekken van mensen die het slechter hebben dan jij. Je geeft ze simpelweg volledig de schuld van hun eigen situatie, wat er ook gebeurd is.
Het is de wat simplistische reactie van links op rechts Eric.
Rechts stelt dat succes volledig is te wijten aan inspanning. Dat is natuurlijk niet zo en deze zienswijze kan inderdaad voor vervelende consequenties leiden. Zoals het laten verpieteren van mensen die pech hebben of minder talentvol zijn.
Links stelt echter dat je totaal geen invloed hebt op succes. Dat het leven een bijeenraapsel is van toevalligheden en pech. Ook dat leidt tot vervelend consequenties als slachtoffergedrag, free loaders en mensen die hun verantwoordelijkheid niet nemen.
De waarheid ligt in het midden en dat wordt in dit stuk goed beredeneerd.