ACHTERGROND - In Spanje is inmiddels één op de vier mensen werkloos. De economische crisis heeft niet alleen financiële gevolgen. Ook hun psychische gezondheid staat op het spel. Dat roept de vraag op of al die bezuinigingen nu wel zo verstandig zijn.
Afgelopen vrijdag publiceerde het Instituto Nacional de Estadística, het Spaanse CBS, haar nieuwe kwartaalcijfers. Daaruit rijst een dramatisch beeld. Meer dan 800 duizend Spanjaarden verloren het afgelopen jaar hun baan. Inmiddels is een op de vier Spanjaarden werkloos en in sommige regio’s, zoals Andalusië, zelfs een op de drie. In de Andalusische provincie Jaén gaat het zelfs om vier op de tien inwoners. De werkloosheid onder jongeren is zelfs opgelopen tot meer dan vijftig procent. Het aantal gezinnen waar niemand meer werk heeft, nam in een jaar tijd toe van 313 duizend tot 1,7 miljoen.
Bezuinigen en hervormen
Spanje zit inmiddels in de tweede recessie binnen drie jaar. De regering-Rajoy nam flink wat bezuinigingsmaatregelen om de financiën op orde te brengen en de rust op de financiële markten te herstellen. Daarnaast staan er financiële en arbeidsmarkthervormingen op stapel. Rajoy beloofde in de verkiezingscampagne vorig jaar de werkloosheid omlaag te brengen, maar daar komt tot nu toe weinig van terecht. De hervormingsvoorstellen, waaronder een plan om mensen makkelijker te kunnen ontslaan, kunnen echter wel op veel protest rekenen. Op 14 november kan Spanje zijn tweede algemene staking binnen een jaar tegemoet zien.
Toenemende armoede en psychische problemen
Spaanse hulpverleningsorganisaties waarschuwen voor de sociale gevolgen van de crisis. De jaarlijkse collecte van het Spaanse Rode Kruis richt zich dit jaar niet op de slachtoffers van aardbevingen en overstromingen elders op de wereld, maar op het bieden van hulp in Spanje zelf. Door de groei van de werkloosheid en de bezuinigingsmaatregelen zijn inmiddels tienduizenden mensen afhankelijk van voedselhulp en financiële ondersteuning. Maar ook op de sociale voorzieningen wordt nu juist bezuinigd. Voor velen vergroot dat de uitzichtloosheid van hun bestaan. Steeds meer mensen kampen daardoor met psychische problemen.
Groeit de werkloosheid met één procent, dan stijgt het aantal zelfmoorden bijna even sterk, stelt Maria Nyman, directeur van Mental Health Europe. Volgens Nyman leidt meer bezuinigen tot een toename van psychische problemen. Niet alleen zelfmoorden, maar ook depressies, angststoornissen en alcoholverslaving. Mensen dreigen terecht te komen in een vicieuze cirkel: met het toenemen van de angst om hun baan te verliezen neemt het aantal psychische problemen toe, en dat vergroot op zijn beurt weer de kans op werkloosheid. Nyman pleit daarom voor meer preventie. Maar veel mensen die tot nu toe ondersteuning kregen, worden in het kader van de hervormingen opnieuw beoordeeld. Voor mensen die al problemen hadden, zal de situatie daardoor nog verder verslechteren.
Ook het Europese kantoor van de WHO waarschuwde vorig jaar al voor de sociale en psychische gevolgen van de crisis. Door de crisis neemt de armoede toe. Schulden, financiële problemen en problemen met het betalen van huur of hypotheek leiden tot psychische problemen. Hoe meer schulden, hoe groter de kans op psychische problemen. De WHO waarschuwt voor een toename van sterfgevallen in relatie tot geestelijke gezondheid.
Grootste risico voor armen
Wie daarbij het grootste risico lopen zijn degenen met een laag inkomen en degenen die hun huis of baan verliezen. Bovendien lopen de zwakkeren in de samenleving een groter risico op uitsluiting. De WHO waarschuwt dat de sociale ongelijkheid in gezondheid door de crisis kan toenemen. De laagst opgeleiden lopen het grootste risico op een slechte gezondheid na het verliezen van hun baan. Dat raakt niet alleen henzelf, maar ook hun kinderen: extreme armoede kan leiden tot achterstanden in hun emotionele, cognitieve en lichamelijke ontwikkeling. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de korte termijn, maar voor de rest van hun leven.
Dat roept de vraag op of al die bezuinigingen die we op dit moment in Europa ondergaan, wel zo verstandig zijn. Al Jazeera legde die vraag in het programma Inside Story voor aan een panel van deskundigen.
[kliktv nr=1]
Reacties (14)
Dat roept de vraag op of eeuwig bij drukken/lenen door regeringen en het eeuwig redden van banken wel zo verstandig is/was.
Ik ben het met je eens maar om een andere reden: dat aangezien een ineenstorting toch onafwendbaar is, we net zo goed nog even door kunnen gaan met de onbetaalbare socialistische welvaartsstaat. De huidige austerity is geen austerity (er wordt nog steeds meer uitgegeven dan er binnenkomt) en symboolpolitiek.
We moeten iets over hebben voor de hemel op aarde, de Europese superstaat.
Nu er een muntunie is, moet er ook een politieke unie komen, zowel Wellink, als z’n opvolger Knots(gek), roepen dat.
Iedereen met een beetje boerenverstand ziet dat de euro één grote vergissing is, en dat de door de euro veroorzaakte ellende de volkeren van de euro zone tegen elkaar opzet, maar degenen die hadden moeten weten wat de euro zou veroorzaken komen niet tot de conclusie dat we die euro weer moeten afschaffen.
Het geloof van simpele zielen in de Europese super heilstaat belemmert ook gedrag in de trant van ‘beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald’.
En zo zal de ellende alleen maar groter worden, en zal de boosheid, zowel van degenen die arm worden of zijn door werkloosheid, als van degenen die mogen bloeden voor de EU en euro stommiteiten, toenemen.
Dat leidt òf tot een fascistische machtsgreep van Brussel, òf tot het uiteenvallen van de EU.
Ik hoop het laatste.
Ook als dat gebeurt was het een hele dure stommiteit.
Gorbatschow schijnt gezegd te hebben dat hele EU alleen maar gaat om economische macht, en dat wat de EU nu aan het opbouwen is de USSR 70 jaar gekost heeft om af te breken.
Daarbij vraag ik me af wat dat is, economische macht.
Succesvolle landen als Duitsland, en ook Nederland, bestaan simpelweg door kennis van zaken, zowel technisch als organisatorisch.
Er komt geen macht aan te pas.
De definitie van het woord recessie is heel beroerd gekozen. Als je Q1 10% daalt, Q2 0.5% groeit, Q3 7% daalt en Q4 1% groeit zit je niet in een recessie. Om de paar maanden roepen we ook hier dat we langzaam groeien en uit een recessie zijn op basis van niets anders dan entropie.
Spanje zit niet in een tweede recessie, het is een verkapte depressie vanaf 2008. Laat terminologie en de beurzen je niet voor de gek houden, het gaat structureel niet goed met de reële economie, zowel in Spanje als de rest van de EU.
De werkloosheid in Spanje is al decennia torenhoog.
Verder wat paralax zegt.
Ik erger me ook altijd rot aan die “winstwaarschuwingen”
Q1 winst 100 miljoen, aandelen bedrijf stijgen.
Q2 winst 150 miljoen, aandelen bedrijf stijgen.
Prognose Q3 220 miljoen, aandelen bedrijf stijgen.
Persbericht: winstwaarschuwing Q3 “Winst Q3 waarschijnlijk slechts 180 miljoen”
Aandelenkoers gaat door het putje.
I rest my case.
@1 Ik zou ook niet willen pleiten voor een ‘na ons de zondvloed’. Wel voor het betrekken van de ingrijpende gevolgen voor grote aantallen mensen in onze overwegingen. Wat heb je aan een begrotingstekort en schuldenbalans die onder controle zijn terwijl tegelijkertijd een kwart, en bij jongeren de helft, van de mensen in armoede langs de zijlijn staat en geen enkel perspectief op een toekomst meer ziet? Heb je als samenleving niet ook de morele plicht ervoor te zorgen dat ook zij een toekomst hebben?
@2 We kunnen blijven discussiëren hoe het zo gekomen is en wie daarvan de schuld is. Dat is zeker zinvol. Maar nog veel zinvoller lijkt me de vraag hoe we een nieuwe toekomst scheppen met een perspectief voor iedereen.
@3 Laten we vooral niet gaan discussiëren over woorden als ‘recessie’. Ga eens in op die ingrijpende gevolgen voor zoveel mensen.
Wellicht toch maar even de data er bij pakken. Het aantal doden door zelfmoord in Spanje (data t/m 2010) is niet gestegen sinds de crisis (2008): http://www.elblogsalmon.com/entorno/el-suicidio-por-la-crisis-como-de-titular-creativo-y-un-ejemplo-particular-de-suicidio-para-la-reflexion
Uiteraard wel benieuwd naar nieuwere data.
@4 “De werkloosheid in Spanje is al decennia torenhoog.”
Dat klopt toch niet helemaal. De werkloosheid in Spanje is op dit moment 25,02 procent. Dat is hoger dan hij sinds begin 1987 ooit geweest is. Bovendien heeft Spanje een lange periode achter de rug waarin de werkloosheid veel en veel lager was dan nu het geval is. Zie ook onderstaande grafiek:
@8 Zie bijvoorbeeld hier:
‘Economic suicides’ shake Europe as financial crisis takes toll on mental health
Spain Hit By Epidemic Of Despair
Austerity is the punishment for not being able to making more debts?
@7
De definitie is juist belangrijk omdat beleidsmakers zich vaak blind staren op juist die (al dan niet zinnige) definities, en daarmee het menselijke aspect uit het oog verliezen.
Door te schuiven met cijfers en definities kan iets van schrijnend naar ‘niets aan de hand’ verschoven worden. Ik denk dat veel mensen steeds minder vertrouwen hebben in instituten omdat wat gevoeld wordt niet in de cijfers tot uitdrukking komt.
@12 Precies, en dat is precies waarom ik liever niet over het begrip ‘recessie’ wil discussiëren. Want het onderwerp van dit blog is de recordwerkloosheid en de daaruit voortkomende uitzichtloosheid, armoede en psychische problemen.
Johanna,
Zou dit niet op enigerlei op israel vast te knopen zijn? D’r moet toch wel ergens een angle te vinden zijn?