OPINIE - Nieuwsuur zond afgelopen dinsdag het vijfde en laatste deel van de reportage ‘De Europese worsteling’ uit. Journaliste Saskia Dekkers probeert aan de hand van enkele interviews in diverse Europese landen de onvrede over de EU te verklaren. In de slotreportage kwam Nederland aan bod.
Het item begon met de presentatie van enkele cijfers om het onbehagen van Nederlanders over Europa te illustreren. De cijfers waren afkomstig van onderzoeksbureau Ipsos, dat in opdracht van Nieuwsuur onderzoek had gedaan.
‘Op de vraag “bent u van plan om te gaan stemmen bij de komende Europese Parlementsverkiezingen?” geeft meer dan 70 procent van de Nederlanders aan dat ze gaan stemmen. In Limburg lopen ze warm voor deze verkiezingen. Daar zegt ruim 60 procent te gaan stemmen,’ aldus presentatrice Astrid Kersseboom, die zo de insteek van de reportage formuleerde.
Geen goede graadmeter
Indien Ipsos deze cijfers zelf serieus zou nemen, had het onderzoeksbureau waarschijnlijk gesproken van een ‘historisch moment’ in de geschiedenis van de Europese Unie. Het opkomstpercentage bij de Europese Parlementsverkiezingen lag in Nederland namelijk nog nooit boven de 60 procent. Een verdubbeling dit jaar zou ronduit sensationeel zijn aangezien in 2009 slechts 37 procent van de kiesgerechtigden een stem uitbracht.
In werkelijkheid wist Ipsos ook wel wat de enquêteresultaten niet helemaal valide waren. In het rapport op de website van Nieuwsuur stond dit ook vermeld: ‘Op basis van de onderstaande resultaten kan geen prognose gemaakt worden van de opkomst bij de komende EP-verkiezingen.’ Na forse kritiek van G500-oprichter Sywert van der Lienden maakte Ipsos dit nog explicieter in een aangepaste versie van de onderzoeksresultaten op de website. ‘Met de vraag naar stem-intentie kunnen we wel vergelijken of er verschil is in de mate waarin Limburg en Nederland “warm lopen voor de verkiezingen”, maar de uitkomst van deze vraag is geen graadmeter voor de werkelijk te verwachten opkomst. Uit ervaring weten we dat – afhankelijk van het soort verkiezing – de werkelijke opkomst beduidend lager ligt dan de gemeten intentie. Het percentage ligt meestal tussen de 50% en 70% van de gemeten stemintentie.’
8 miljoen niet-stemmers
Oftewel: cijfers van Ipsos bevatten nauwelijks voorspellende waarde over de opkomst bij de verkiezingen in mei. Er had net zo goed aan de hand van de opkomst in 2009 een voorspelling kunnen worden gedaan. Uiteindelijk koos Nieuwsuur op basis van het Ipsos-onderzoek voor een reportage in het ‘eurosceptische’ Limburg omdat hier significant meer PVV- en SP-stemmers zouden wonen.
Is deze journalistieke keuze van Nieuwsuur terecht gezien de onderzoeksresultaten van Ipsos? Blijkt het ‘onbehagen over Europa’ niet veel duidelijker uit de 8 miljoen Nederlanders die in 2009 thuis bleven bij de Europese verkiezingen dan de 1 miljoen stemmen voor de PVV en SP? Waarom zegt ruim 70 procent van de ondervraagden dit jaar wél te gaan stemmen dit jaar, terwijl waarschijnlijk de helft van deze mensen thuis blijft? Waarom kan de kiezer nog steeds niet naar de stembus worden bewogen nu er met de PVV en SP zelfs een helder geluid tegen ‘meer Europa’ valt te kiezen?
Deze vragen blijven helaas dankzij Nieuwsuur onbeantwoord.
Dit artikel van Ralf de Jong verscheen eerder op Eurobeeld.
Reacties (27)
Mosterd voor de maaltijd.
“Waarom kan de kiezer nog steeds niet naar de stembus worden bewogen nu er met de PVV en SP zelfs een helder geluid tegen ‘meer Europa’ valt te kiezen?”
Waarom mag ik alleen maar op Nederlandse partijen stemmen, en niet bv. op een Spaanse partij die mij aanspreekt?
@2: Omdat, als het om je eerste vraag gaat, zelfs wanneer deze Eurokritische partijen in Nederland de meerderheid zouden krijgen dat in Europa nog geen zak uitmaakt of verandert.
Nederlandse kiezers zijn niet achterlijk, ze weten dat, dus zien ze van de stembusgang, die meestal frustrerend uitpakt, af.
Zelf zit ik bij elke verkiezing als lid van het stembureau in het plaatselijk stembureau en merk dus duidelijk het verschil, landelijke verkiezingen doen het goed, gemeentelijke verkiezingen , na de gemeentelijke herindeling, erg slecht en verkiezingen voor Europa betekent dat je je de godganselijke dag te pletter zit te vervelen.
@3.
Dank je wel, daar moet ik me voor opgeven. Hele dag lummelen, dat is nou precies wat voor mij. Hoeveel krijg je ongeveer voor het zitten?
Even opgezocht: (Nijmegen)
Vergoeding:
# als lid of voorzitter van een stembureau voor de hele dag krijgt u € 175,- bruto, waarvan € 35,- onbelast, om uw reiskosten, consumpties en maaltijd te betalen. U krijgt dit bedrag ongeveer zes weken na de verkiezingen uitbetaald
# als lid of teller van het stembureau, ’s avonds, krijgt u € 50,- bruto, waarvan € 10,- onbelast, om uw reiskosten, consumpties en maaltijd te betalen. U krijgt dit bedrag ongeveer zes weken na de verkiezingen uitbetaald
@3: Inderdaad. Als je de prognoses zo ziet krijgen Eurosceptische partijen zo’n 1/3 van alle stemmen. Die worden dus dan weer gewoon opzij geschroven daar in Brussel. Maar ach, laten we niet doen alsof het een echt parlement is, die haar eigen voorstellen mag indienen oid. Het is een farce. Een besloten praatclubje waar partijpolitiek lekker uitgespeeld kan worden ver van de nationale pers en controlere.
In geval van een meerderheid kunnen eurosceptische partijen dus enkel blokkeren, maar niets zelf veranderen door de positie van de EC. Totaal zinloos dus
Daarnaast, in de VVD zitten zat Eurokrotosche mensen, maar die worden nou niet bepaalt vertegenwoordigt door het partijbestuur en de EP gezanten.
Nieuwsuur=staatsomroep=pulp!
@4: Hier krijgt een lid van het stembureau 100Euro per dag.
Wat wel betekent dat je een half uur voor opening van het stembureau aanwezig moet zijn, en na sluiting van het stembureau (zonder stemcomputer) de stemmen moet tellen en die daarna nog naar het gemeentehuis in een 30km verderop gemeente moet brengen.
Alles met elkaar zo’n slordige 15 uur.
Je 15 uur de krampen vervelen, ik zou met liefde dat geld geven om het niet te hoeven doen.
Ze noemen dat burgerplicht.
Ik heb dit keer bedankt.
@7.
Moet je dat verplicht doen dan?
@8:
Even lezen, men noemt dat burgerplicht….laat de term even op je inwerken…..
Even lezen., nog even iets verder lezen dus….ik heb dit keer bedankt….sjongesjonge wat ben jij “ad rem” .
De oproepkaart bij binnenkomst verscheuren is -helaas- nog steeds de duidelijkste stem die ik kan laten horen. Wie wel stemt gelooft kennelijk dat als je iets ‘democratie’ noemt, het dan ook een democratie is, of men weet dat het een farce is, maar plukt de materiële vruchten van deze ’tunnelbeschaving’.
Zodra er werkelijk een democratie is die het waard is om te steunen, sta ik als eerste in de rij om mijn betrokkenheid tijdens het stemmen (weer) te tonen.
@5: Het Europees Parlement mist inderdaad nog het initiatiefrecht. Maar het is sinds het Verdrag van Lissabon medewetgever op bijna alle terreinen (defensie, wapenhandel niet bv.). Als er na de verkiezingen een nieuwe eurosceptische groep gevormd kan worden die 1/3 van de kiezers vertegenwoordigt zal deze dus flink wat in de melk te brokkelen krijgen.
@10:
Helaas zal zo niemand iets van je stem horen.
@8:
Zei ik dat dan?
Men noemt zoiets burgerplicht wanneer je vanuit de gemeente waar je woonachtig bent en vanwege je actieve lidmaatschap binnen die gemeente van een bepaalde partij bekend bent.
Het is de bedoeling dat in een stembureau mensen van verschillende partijen aanwezig zijn… Je weet wel, om eventueel gesjoemel te voorkomen.
Men noemt zoiets wel burgerplicht.
Dit keer, zelfs dit hele jaar, zie ik er van af om deze “burgerplicht “te vervullen.
De omstandigheden zijn buitengewoon privé.
En ga ik dus zeker jou niet uitleggen.
Hou eens op met meerdere keren te reageren op dezelfde post, Ter Horst. Bijzonder vermoeiend. Daarnaast werd er een normale vraag gesteld, aangezien je het had over ‘burgerplicht’, en dan reageer je vrij bars en geïrriteerd. Beetje raar en ongepast.
@12:
Dan ga je er dus vanuit dat er ook maar iemand is om op te stemmen, die met mij van mening is dat hij/zij deel uitmaakt van een systeem dat tot in de grondvesten ondemocratisch is en dient om -het gros van- de bevolking zo te manipuleren, dat men doorgaat vrijheid in te leveren, om een sigaar uit eigen doos te mogen roken, minus de rente natuurlijk.
Laat me niet lachen.
@5:
“Maar ach, laten we niet doen alsof het een echt parlement is, die haar eigen voorstellen mag indienen oid.”
Weet waar je om vraagt… Initiatiefrecht voor het Europese Parlement betekent dat ze nationale regeringen (die in het huidige systeem met de initiatieven komen) zo’n beetje volledig buitenspel kunnen zetten. Dan telt je stem in de Europese verkiezingen zwaarder maar je stem in de nationale verkiezingen weer minder zwaar (en krijg je dat 100 miljoen mensen in het Zuiden van Europa makkelijker 50 miljoen mensen in het Noorden van Europa kunnen overrulen). Ik zeg niet dat het per se een slecht idee is, wel dat het niet een gegarandeerde verbetering is en op sommige punten zelfs een verslechtering. Het is niet een win-win van meer democratie voor allen.
@15: ben ik helemaal met je eens. Het zou een gruwel zijn. Een EP machtiger dan de natie zonder Europese demos. Rutte in debat met 28 andere staatshoofden die ik amper ken en veelal niet versta of begrijp qua taalgebruik en cultuur die ze vertegenwoordigen. Nee dank je.
Mijn opmerking laat enkel zien dat het EP nu geen Parlement is, en dat in de andere versie het EP niet Europees is. Al met al een farce en fopdiscussie
@16:
In een echte Verenigde Staten van Europa zou het wel logisch zijn als het EP een echt parlement wordt en dan is het normaal dat de meerderheid van de Europeanen bepaalde dingen kan beslissen die overal in Europa moeten gelden (net zoals de Amerikaanse federale regering en congress dingen oplegt waar alle staten aan moeten voldoen, Texanen zijn wel boos dat ze abortus niet mogen verbieden omdat de meerderheid van de Amerikanen dat niet wil, maar uiteindelijk pakken ze niet de wapens op en accepteren ze niet-Texanen als mede-Amerikanen), dan geldt bv. overal in Europa dezelfde pensioenleeftijd, dezelfde werkweek en is er een Europees leger. Maar dan moeten we dus a) een Verenigde Staten van Europa willen en b) moeten we er ook klaar voor zijn (minder juridische en economische verschillen tussen de lidstaten dan nu).
PVV even groot als PvdA en VVD samen.
http://tinyurl.com/p3r7of7
@18:
Telegraaf even groot als Volkskrant en NRC samen.
@18:
En, Andy, vind je dat een positieve ontwikkeling?
Je wilt het toch eigenlijk niet eens WAAR hebben?
Het is dat het mijn tijd wel zal uitduren, maar ik gun het mijn dochters niet dat een regering met iemand als Wilders dit land overneemt.
Shame on iedereen die op die etterbak stemt.
En kom er maar weer in met je minnetjes, minkukeltjes.
@20:
En wat moet je als pluskukeltje?
@21: nou, eh, iemand een plus geven is inderdaad niet echt tof, maar melden dat je het er wel mee eens bent kan altijd.
@4:
En, ben jij bereid voor dat bedrag een hele dag voor je uit te zitten niksen?
Let wel, van mij mag je en als je denkt dat je er beter van wordt al helemaal .
Voor mij zou het betekenen dat ik de hele dag niks of weinig te doen heb, terwijl ik WEL iemand moet inhuren om thuis de boel te regelen….
Hoe graag ik ook mijn partij vertegenwoordig in het democratisch proces…dit keer niet.
Is het de redactie bekend dat je , als je een video embed (of is het embedt?), autoplay kunt uitzetten? Ik hoor steeds die staatsmuts weer haar debiele autocue introductiebabbeltje starten en dat verstoort mijn concentratie om hier de reacties te lezen en te participeren in een hoog intellectuele discussie.
@24: LOL
@24:
Ja. Stam+t, zoals je ook geleerd hebt op de lagere school. Maar dit terzijde.
@26:
Natuurlijk, net als ‘het regent katten en honden’.