Doe het niet

COLUMN - GroenLinks moet meeregeren, klinkt het nu alom. Ik kan die partij alleen maar dit op het hart binden: doe het niet. In een kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks – de oplossing die nu rond zoemt – is GroenLinks de kleinste partij. Met haar 14 zetels zou ze de overige drie partijen, samen 71 zetels groot, dan naar links moeten sjorren? Wees realistisch, dat gaat niet lukken. GroenLinks wordt in zo’n kabinet de nationale schaamlap: leuk voor de show, maar het heeft werkelijk niks om het lijf, en met pech loop je nog een akelige longontsteking op.

De belangrijkste tegenstrever van het kabinet wordt de PVV, die nu bovendien wordt geflankeerd door liefst twee andere hoogst ondemocratische partijen: het autoritaire Denk, en het neofascistische FvD van Baudet. Binnen een kabinet dat met moeite bij elkaar wordt gehouden, is de bewegingsruimte van GroenLinks danig gekortwiekt en moet het populistische blok worden gepaaid – dat is een positie waarin GroenLinks zich nooit, maar dan ook nooit mag laten manoeuvreren.

Belangrijker: er is meer dan ooit behoefte aan een inhoudelijke, consistente en inspirerende oppositie: aan een partij die de angst achter zich laat, die vrijheid en tolerantie verdedigt, die inclusief is, zich inzet voor het klimaat, voor eerlijker delen, en voor duurzaamheid en vergroening. Aan een partij die kan helpen het populisme te ondermijnen.

Laat GroenLinks liever samen met de PvdD – en waar mogelijk de SP en de CU, of zelfs de PvdA – permanent alternatieven voor het regeringsbeleid uitwerken , Doe betere voorstellen. Laat zien hoe het anders kan, en pleit daarvoor.

GroenLinks heeft de afgelopen maanden een grote schare actieve aanhangers op de been weten te brengen. Benut dat potentieel: die mensen kunnen meer dan flyeren en applaudisseren alleen. Bind ze nu juist des te meer aan je. Zet ze aan het werk: richt groepen op die kunnen meedenken en ideeën uitwerken, die voorstellen doorlichten, alternatieve plannen verspreiden, lobbyen voor ander beleid, en het draagvlak voor verandering helpen vergroten. Laat zien dat het anders kan.

Maar ga niet, in hemelsnaam niet, het huidige elan van die partij verprutsen door jezelf onderdeel te maken van een kabinet waarin je permanent moet inbinden, inschikken en opschuiven, en je eigen ideeën permanent moet verdoezelen.

Regeringsdeelname mag dan lekker klinken, het is de dood in de pot wanneer je daarvoor je principes moet opgeven We hebben bij de Partij van de Arbeid helaas gezien waartoe dat leidt: een gestage, onstuitbare afkalving. Linkse plannen maken alleen kans wanneer je daarvoor eerst draagvlak hebt gecreëerd; je bokst ze niet voor elkaar vanuit een minderheidspositie in een overwegend rechts kabinet.

Dan kun je maar beter een goede, degelijke linkse oppositie helpen vormen.

En nog één ding: kan dat vreselijke gedoe over die Jessias ophouden? Tenzij je als partij haakt naar kruisiging, natuurlijk.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.