COLUMN - GroenLinks moet meeregeren, klinkt het nu alom. Ik kan die partij alleen maar dit op het hart binden: doe het niet. In een kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks – de oplossing die nu rond zoemt – is GroenLinks de kleinste partij. Met haar 14 zetels zou ze de overige drie partijen, samen 71 zetels groot, dan naar links moeten sjorren? Wees realistisch, dat gaat niet lukken. GroenLinks wordt in zo’n kabinet de nationale schaamlap: leuk voor de show, maar het heeft werkelijk niks om het lijf, en met pech loop je nog een akelige longontsteking op.
De belangrijkste tegenstrever van het kabinet wordt de PVV, die nu bovendien wordt geflankeerd door liefst twee andere hoogst ondemocratische partijen: het autoritaire Denk, en het neofascistische FvD van Baudet. Binnen een kabinet dat met moeite bij elkaar wordt gehouden, is de bewegingsruimte van GroenLinks danig gekortwiekt en moet het populistische blok worden gepaaid – dat is een positie waarin GroenLinks zich nooit, maar dan ook nooit mag laten manoeuvreren.
Belangrijker: er is meer dan ooit behoefte aan een inhoudelijke, consistente en inspirerende oppositie: aan een partij die de angst achter zich laat, die vrijheid en tolerantie verdedigt, die inclusief is, zich inzet voor het klimaat, voor eerlijker delen, en voor duurzaamheid en vergroening. Aan een partij die kan helpen het populisme te ondermijnen.
Laat GroenLinks liever samen met de PvdD – en waar mogelijk de SP en de CU, of zelfs de PvdA – permanent alternatieven voor het regeringsbeleid uitwerken , Doe betere voorstellen. Laat zien hoe het anders kan, en pleit daarvoor.
GroenLinks heeft de afgelopen maanden een grote schare actieve aanhangers op de been weten te brengen. Benut dat potentieel: die mensen kunnen meer dan flyeren en applaudisseren alleen. Bind ze nu juist des te meer aan je. Zet ze aan het werk: richt groepen op die kunnen meedenken en ideeën uitwerken, die voorstellen doorlichten, alternatieve plannen verspreiden, lobbyen voor ander beleid, en het draagvlak voor verandering helpen vergroten. Laat zien dat het anders kan.
Maar ga niet, in hemelsnaam niet, het huidige elan van die partij verprutsen door jezelf onderdeel te maken van een kabinet waarin je permanent moet inbinden, inschikken en opschuiven, en je eigen ideeën permanent moet verdoezelen.
Regeringsdeelname mag dan lekker klinken, het is de dood in de pot wanneer je daarvoor je principes moet opgeven We hebben bij de Partij van de Arbeid helaas gezien waartoe dat leidt: een gestage, onstuitbare afkalving. Linkse plannen maken alleen kans wanneer je daarvoor eerst draagvlak hebt gecreëerd; je bokst ze niet voor elkaar vanuit een minderheidspositie in een overwegend rechts kabinet.
Dan kun je maar beter een goede, degelijke linkse oppositie helpen vormen.
En nog één ding: kan dat vreselijke gedoe over die Jessias ophouden? Tenzij je als partij haakt naar kruisiging, natuurlijk.
Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.
Reacties (56)
100% mee eens, hoop dat het klaver niet in z’n bol schiet al dat succes. Weet niet of het waar is maar hoorde deze week op de radio dat het wel een erg ijdel persoon is. We gaan het zien. Laat Rutte lekker zweten en uiteindelijk toch met gedoogsteun van PVV in zee gaan.
Daar komt bij dat VVD-blauw, CDA-groen, D66-groen en Groen Links-rood een soort poepbruine diarreekleur wordt.
Jesse Klaver heeft in zijn leven al zo vaak “dat kan helemaal niet” gehoord, die legt dit soort adviezen direct naast zich neer.
Ik snap eerlijk gezegd nooit zo goed waarom mensen al voor de onderhandelingen zijn begonnen bang zijn voor een ongunstige uitkomst. Het is juist dit soort defaitisme dat door kiezers afgestraft wordt. Wil links weer wat gaan voorstellen in Nederland, dan is iets meer ‘yes we can’ in de mindset een voorwaarde.
Alsof GroenLinks vanuit de oppositie het kabinet wel naar links kan doen buigen. Als GroenLinks weigert gaat men het proberen met de CU. Deze combi heeft een meerderheid in beide Kamers.
@3: Leren van ervaringen van anderen misstaat een partij niet. En zeker niet een die nog geen regeringservaring heeft. Meedoen aan een kabinet met zowel VVD als CDA is voor GroenLinks politieke zelfmoord. Met als gevolg dat links in Nederland nog verder wordt gereduceerd.
Een belangrijk argument tegen deelname van GL aan een rechtse regering blijft onderbelicht: de komende raadsverkiezingen. Juist op lokaal vlak is GroenLinks altijd sterk geweest. In veel grote en middelgrote plaatsen heeft de partij bestuurservaring met veel positieve effecten. Het Haagse GL dat onvermijdelijk zware concessies zal moeten doen aan VVD en CDA gaat deze ervaring in één klap op het spel zetten. En op termijn geldt hetzelfde voor de uitstekende rol die GL in Europa speelt. Het wordt tijd Den Haag een wat bescheidener rol te geven. Op lokaal en Europees niveau ligt voor GroenLinks meer perspectief dan op het door de waan van de dag geregeerde Binnenhof.
@3: moet ie zeker doen Klaver, kan ie over 2 jaar mooi bij hoofdstuk Sap aansluiten. Waardeer zeer je stukken maar je oogkleppen we betreft GL adoraties wt minder. Maar laat ze het maar proberen. Want waarom zou het een partij zonder landelijke bestuurservaring en als kleinste partij van de coalitie wel lukken wt de PvdA niet gelukt is: gehaaide en doorgewinterde VVD-ers je wil opleggen
Ps zonder al te veel je eigen idealen en principes op te geven.
Jeetje. Is het ergens ook nog belangrijk dat we de komende vier jaar een zo groen mogelijk beleid krijgen, of moet alles worden bekeken door de lens van electorale/partij-strategische overwegingen?
Ik maak me toch een klein beetje zorgen over het klimaat en zo.
Als het niet GL wordt, wordt het de CU, wat minder liberaal maar ook acceptabel. Dit kabinet kan de gemiddelde linkse kiezer best wel eens gaan bevallen, de economie groeit, groen wordt het ook vanzelf vanwege het Parijs akkoord. Alle bangmakerij van links qua dat VVD en CDA gelijk met Wilders in een kabinet zouden stappen is al ontkracht en de rest zou ook wel eens een stuk socialer kunnen blijken dan het doemscenario van links, rechts is tegenwoordig veel linkser dan vroeger.
GroenLinks wordt dan overbodig, net als Angela Merkel met haar Energiewende de Duitse Groenen overbodig heeft gemaakt. Dit zou dus wel eens de laatste kans van GL kunnen worden om met dit aantal zetels een stem in een kabinet te hebben. Als ze gaan wachten tot er een linkse meerderheid in Nederland komt, dan heeft Jesse al grijze haren en is zijn populariteit bij de schoolmeisjes ook wel verdwenen.
@7
Hear hear.
Overigens:
– Waarom gaat de hele discussie de hele tijd over wat GL wellicht zou moeten opgeven? Waarom wordt CDA of VVD niet doorgezaagd? Of gebeurt dat alleen in de Telegraaf?
– Waarom gaat iedereen ervan uit dat D66 zomaar meedoet? Er liggen op de as met CU/CDA nogal wat strijdpunten die – in tegenstelling tot de strijdpunten GL-VVD – niet met geld te overbruggen zijn – wiet, voltooid leven, donorregistratie.
@9: Het zit er inderdaad redelijk dik in dat D66 geen trek zal hebben in een coalitie zonder GL. Om die reden kan GL ook wel met redelijk forse eisen aankomen voor deelname.
@4:
Als de C.U. de schepping van “haar heer” naar de gallemiezen helpt, zegt haar aanhang dat het de wil van god is.
;-)
Klaver wordt door veel van zijn kiezers nooit meer vertrouwd.
Nederland anno 2017: Rutte II verliest 37 zetels. Lux et Libertas (NRC): Rutte kan door !! Met voor de ‘balans’ nog even krantenwitwasser Thomas von der Dunk die nog een beetje weet wat democratie is.
Waarom gaat het, om het partijbelang of het belang van de samenleving?
Als GL wil groeien, moeten ze in de oppositie blijven. Dat werkt altijd. Als GL het beste voorheeft met de mensheid, moeten ze hun verantwoordelijkheid nemen. In een democratisch bestel betekent dat compromissen sluiten en dat is goed zo.
Het feit dat deze twee voortdurend worden verwisseld, is waarom ik een zekere weerzin voel tegen de politiek. Misschien moeten we de politieke partijen opheffen: ze beletten dat politici denken aan het gemeenschappelijke belang. Al vrees ik dat het ook denkbaar is dat er dan mechanismen ontstaan waardoor het privébelang van de individuele parlementariërs de doorslag gaat geven.
Nog even los van alle strategische overwegingen: de VVD is misschien niet de vijand (dat is de PVV), maar dan toch zeker de tegenpool van GroenLinks. Het is jammer dat links geen meerderheid heeft, maar om dan maar al je voornemens bij het grofvuil te zetten en vrolijk neoliberaal beleid door te voeren, slaat natuurlijk helemaal nergens op.
Laat ChristenUnie zich maar hard maken voor het klimaat binnen Rutte III. Of een minderheidskabinet, kan natuurlijk ook altijd nog. Ik denk dat ook in dat geval het milieu beter af is dan in de afgelopen vier jaar.
Ja, laat de CU het maar opknappen. Als je je doelstellingen wil halen dan moet je niet als juniorpartner in een rechts kabinet stappen. De doelstellingen van GL zijn helemaal contra aan VVD/CDA. Dan wordt misschien de snelheid op de snelwegen weer terug gebracht naar 120. Daar kan je als leider van GL niet mee aan komen. Dan wacht je het PvdA lot over 4 jaar.
En het is niet uitgesloten dat men uiteindelijk op een minderheidskabinet van VVD, CDA en D66 uit komt. Dan heeft GL alsnog de mogelijkheid om wat binnen te halen, zonder dat de kiezer boos wordt.
@13: maar jona met dat zelfde argument kan je ook stellen dat de VVD met de pvv moet gaan regeren en dat uitsluiten onacceptabel is. Nu is de stelling dat het ok is de partij à wel partij b mag uitsluiten maar partij c mag dat niet voor zich zelf beslissen.
@3 Mee regeren? Ok, prima, maar dan niet zoals de PvdA heeft gedaan: neoliberaal beleid uitvoeren met een groen randje. Gezien de uitslag van de verkiezingen is dat het enige wat er in zit – en dat is ook de les die de PvdA heeft geleerd (nou ja, zou moeten leren, tot nog hoor ik alleen maar ‘ze begrijpen ons niet’ of iets in die trant.)
@13 Nee, dat is een foute keuze. Niet het verlies van de PvdA is een probleem maar het verlies van linkse partijen in het algemeen.
Er is nu een meerderheid voor nationalistisch, rechts beleid (in mijn serie over links/rechts leg uit wat ik daarmee bedoel). Zij zijn aan zet Links moet zich niet uit elkaar laten spelen en één blok vormen. Dat hadden ze al voor de verkiezingen moeten doen. Alleen dan kunnen ze voorwaarden stellen.
@2: Op de foto staan ze allemaal in (conservatief?)blauw pak.
@12 Ja, helemaal eens met wat von der Dunk schrijft.
@13: Is het in het belang van de sameleving dat na de PvdA ook GroenLinks gedecimeerd wordt? En dat na Den Haag ook tal van steden en dorpen, die nu nog een gematigd links beleid uitvoeren, bestuurd zullen worden door VVD en CDA?
Een minderheidskabinet lijkt mij ook de beste oplossing als CU niet wil.
@19: Vooral zijn pleidooi voor een minderheidskabinet aan het eind:
Iedereen lijkt het vergeten, maar eigenlijk is het Markt Rutte die hier een probleem heeft. Zijn partij heeft fors verloren, zijn kabinet is gigantisch afgestraft. Hij krijgt geen meerderheid voor zijn gedroomde kabinet. Waarom zouden linkse partijen ook maar 1 poot uitsteken om hem te helpen ?
Nu weet ik wel, dat er van alles en nog wat aan gedaan wordt om dit heel anders te framen. Je ziet nu al, dat er een soort beeld gepresenteerd wordt waarin Rutte de grote winnaar is, zodat het logisch is dat Klaver een compromis moet sluiten. Quod Non. Wat is er mis met een minderheidskabinet ?
@15 Over een paar jaar rijden we allemaal elektrisch dan kan de snelheid zonder gezeur overal naar 130. VVD, D66 CDA staan allemaal achter het klimaat akkoord van Parijs, dat is alleen al behoorlijk ambitieus, een mooi karwijtje voor GL om te realiseren.
Voor de rest zit GL zo’n beetje tussen PvdA en D66 in, ze zijn economisch lang niet zo links als de SP, meer realistisch zoals de PvdA. VVD, D66 en GL kiezers zij demografisch ook niet zo verschillend, die wonen gezellig naast elkaar in de betere wijken van de stad, zelfs vaak in 1 gezin.
Zelf zien ze er kennelijk ook niet zo’n probleem in:
http://www.volkskrant.nl/politiek/formatie-gaat-verder-met-groenlinks-partijen-zoeken-naar-compromis~a4478039/
Wat @7 zegt.
Ik stem Groen Links in de hoop dat het klimaat er iets bij opschiet, niet om te zorgen dat ze mooie dingen kunnen zeggen in de opposite en dan over vier jaren nog meer stemmen kunnen krijgen.
Laat ze stevig onderhandelen. Ze hebben een uitstekende onderhandelingspositie: Parijs is al ondertekend dus daaraan voldoen is het uitgangspunt en geen concessie, en iedereen begrijpt dat ze, als het compromis niet goed genoeg is, ook probleemloos in de oppositie kunnen gaan.
Laat de anderen maar grote concessies doen, zullen we zien of het ze lukt om GL erbij te krijgen.
@23: Sinds wanneer is de PvdA “realistisch” op economisch vlak ? Het is, after all, de partij van Jeroen Dijsselbloem, de bezuinigingsideoloog …
@24: O, er is op zich niks mis met een beetje onderhandelen. Het probleem is, de vorige keer zagen we Samsom zeer skeptisch de onderhandelingen ingaan, om vervolgens als een soort bekeerde gelovige uit te komen.
Alleen klimaatmaatregelen zijn zeker niet voldoende, wat mij betreft. Ook op sociaal-economisch vlak moeten er concessies gedaan worden, anders moet Klaver voor de eer bedanken.
@21: Ik vind dat juist aan alle kanten rammelen. De laatste twee zinnen zijn een volledige contradictie. Kijk eens we hebben een mooi minderheidskabinet gehad, dat is goed voor de geloofwaardigheid, want de huidige versplintering is het gevolg van een gebrek aan geloofwaardigheid? Dus die twee(!) minderheidskabinetten hebben juist de geloofwaardigheid aangetast met versplintering* als gevolg?
Ik zou trouwens met dat Denemarken als voorbeeld stellen nog even wachten, de afbraak is daar al bezig, al is het einddoel er nog niet bereikt.
*Ik vraag me dan nog even af wat er zo erg is aan versplintering, want op zich is dat gewoon geen argument. Bovendien is het een heel Nederlandse traditie; Minder dan 7 fracties heeft de 2e Kamer sinds de invoering van het algemeen kiesrecht nooit gekend en er zijn sindsdien vaker meer dan 10 dan minder dan 10 fracties de 2e Kamer in gekozen (dus exclusief afsplitsingen tijdens de zittingsperiode).
Het begint trouwens wel heel erg op te vallen, dat vrijwel alle rechtse politici en publicisten GL in het kabinet willen hebben. Alleen dat al zou genoeg reden moeten zijn om het niet te doen.
@23
Voor het klimaat maakt het niet uit of GL in de regering komt, die zaak is toch al verloren. Maar op zich zou ik het wel goed vinden als GL het kabinet wat milieu vriendelijk bij stuurt. Maar! Door mee te regeren verliest GL ook haar functie als milieu geweten.
We dienen ons bewust te zijn dat er van nature een rechtse meerderheid is. Dus al die leuke milieu dingetjes, daar komt sowieso niks van terecht. Het kan nooit meer dan wat wisselgeld zijn. Dus wil GL bestaansrecht houden, dan moeten ze alleen mee regeren als het land dreigt overgenomen te worden door fascistisch rechts. Daar is nu nog geen sprake van.
@28
Meeregeren kost in de regels zetels. Zie de LPF, zie de PVV en CDA na Rutte1 en zie ook recent de PvdA. (en er zijn nog meer voorbeelden) Om te voorkomen dat GL lastig wordt kan je ze het beste in de regering op nemen. Theorie in de praktijk omzetten gaat nu eenmaal niet zo maar.
Het partijbelang boven het landsbelang stellen is dit. Het spel van de verkiezingen is voor deze mensen kennelijk belangrijker dan daadwerkelijk iets bereiken.
De SP en PVV doen dit al jaren. Hopelijk gaat Groenlinks niet in dit belachelijke idee mee.
@31: GroenLinks heeft campagne gemaakt met een fundamenteel andere koers. Niet alleen op klimaatvlak, maar ook op sociaal economisch gebied. Als ze dat niet kunnen verwezenlijken in een kabinet, dan is het toch niet meer dan logisch dat ze er niet in stappen ?
@32: “Als ze dat niet kunnen verwezenlijken in een kabinet, dan is het toch niet meer dan logisch dat ze er niet in stappen ?”
Misschien toch eerst eens gaan praten dan, om te kijken wat er verwezenlijkt kan worden, in plaats van meteen “doe het niet!” te roepen? Ik zou zeggen, kijk eerst eens in hoeverre de andere partijen mee willen, dan kun je altijd nog zeggen, dit is een compromis dat ons niet ver genoeg gaat.
Eerst maar eens kijken wat er mogelijk is. D66 heeft er inhoudelijk en politiek-strategisch ook weinig aan om alleen maar vier jaar conservatief-rechts CDAVVD-beleid te voeren.
@33: Maar wat zie jij dan verwezenlijkt worden ? Ik zie deze partijen nog niet de dwangarbeid in de bijstand afschaffen, om maar eens een voorbeeld te noemen. Of de HRA verder afbouwen. Of het eigen risico verwijderen.
Als de zetels nu ongeveer gelijk verdeeld zouden zijn, dan zou er nog wel iets uitgeruild kunnen worden. Maar met slechts 14 zetels tegenover 71 komt daar heel weinig van terecht, vrees ik.
@28: scherp :)
@35: Daar kun je best wel eens gelijk in krijgen, maar ik zou het toch eerst eens met die 71 uitzoeken en daarbij vooral bedenken dat het feitelijk maar om 52 gaat, want voor D66 zijn de genoemde zaken niet echt halszaken (met de mond belijdt D66 zelfs de wil om de HRA aan te pakken).
@33: ja inderdaad Buma & Rutte gaan nu echt een lekker linksere koers varen om GL in te lijven? Ik heb je wel eens realistischer meegemaakt. En al die beloftes nu aan de onderhandelingstafel……de komende 4 jaar hoeft er maar een tegenvaller zijn en dan is het argument dat al die linkse overeengekomen plannen niet meer haalbaar zijn….
@31
Op zich heb je een punt en tot voor kort was ik het met je eens. Maar we dienen wel te beseffen dat het politieke landschap radicaal veranderd is. De VVD heeft dan wel verloren, maar is in haar eentje groter dan de twee grootste linkse partijen. De VVD met haar kloon de PVV is al meer dan een derde van het electoraat. Maw, de tijd van de links-rechts tegenstelling is voorbij. De ontluistering van de PvdA zegt genoeg dacht ik zo.
Dat betekent ook dat je anders naar het geheel dient te kijken. VVD, CDA en D66 zijn natuurlijke regeringspartijen. De zouteloze soep. De andere partijen zijn degenen die de soep op smaak brengen. GL is helemaal geen natuurlijke regeringspartij. Ze hebben nog nooit geregeerd! Haar taak is om de soep te vergroenen. En dat gaat beter vanuit de oppositie.
Tot voor kort vond ik dat links zich meer diende te presenteren als een natuurlijke regeringspartij. Zoals de PvdA voorheen. Maar de tijd van een grote linkse volkspartij is voorbij.
@33
Natuurlijk is het goed dat ze eerst praten. De fout van de vorige formatie is juist dat er te weinig gepraat werd. VVD en PvdA vlogen elkaar direct in de armen. Beter was het geweest als er eerst andere varianten waren geprobeerd. Al was het maar voor de beeldvorming.
@34
D66 zit in een riante positie. Er zijn weinig serieuze combinaties mogelijk zonder D66. Voor D66 is deelname aan een conservatief-rechts kabinet een uitgelezen kans om weer wat progressief profiel op te doen. Dwz: niet te veel identificatie met VVD en CDA. Dus polariseren binnen het kabinet.
Wat is autoritair aan denk? :o
@22
Zijn partij heeft verloren, maar het is geen frame als ik zeg: het is nog steeds de grootste partij. En wat als het Rutte niet lukt te formeren? Dan gaat de bal door naar de tweede partij: PVV, die zal qua beleid niks zonder de VVD kunnen doen, maar daar is men ook snel klaar mee: niemand wil met de PVV. De derde partij is dan het CDA, die ook niks zonder de VVD zou willen doen. Rutte heeft een probleem, maar niet zo’n groot probleem: voor een volgende regering (met deze samenstelling van de Tweede Kamer) is het haast ondenkbaar dat de VVD er niet in komt.
Waarom linkse partijen Rutte zouden moeten helpen? Om er zelf beter van te worden, is natuurlijk altijd de gedachte. Maar dat vond ik de vorige verkiezingen ook: Rutte moest in 2012 haast wel met de PvdA. Rutte wou (terecht) niet iets doen met Wilders, de derde en vierde partij waren PVV en de SP met 15 zetels, het CDA had er 13. De PvdA had er veel meer uit kunnen slepen, maar heeft dat niet gedaan.
Overigens ben ik geen fan van de VVD, het is de firma List en Bedrog. De PVV is tenminste gewoon eerlijk in wie ze verachten. Rutte is geen staatsman, heeft geen visie en is (dus) geen strateeg. Maar hij is wel een goed tacticus: met de PvdA heeft hij er veel uit kunnen halen, en hij heeft wel mooi twee kabinetten kunnen leiden zonder meerderheid in de Eerste Kamer. Als er een minderheidskabinet komt (in de Tweede Kamer), is hij wel de beste persoon om die te leiden.
Groen Links in een groen-rechts kabinet. Wie ziet dat voor zich? En wat D66 betreft, die partij die zo graag wil, is ook een totaal zwaktebod. Je kunt als linkse partij niet op hun ruggegraad leunen. Dus de macht blijft altijd geconcentreerd op rechts. Ga d’r maar aan staan.
@35: Het alternatief voor GL is de Christen Unie. Gaat die het wel binnenhalen in de formatie? Of hoop je dat over 4 jaar er wel een meerderheid voor is? Wat is je alternatief?
De kiezer is in grote getale opgekomen, en heeft gekozen voor een tweede kamer waar de punten die jij opnoemt weinig steun heeft onder de grootste partijen. Je enige kans om hier iets aan te veranderen, is dat een linkse partij hier iets van binnensleept in de formatie.
En dat kan best. Het afschaffen van het eigen risico is waarschijnlijk een stap te ver (het is ook nogal duur), maar verlagen is zeer wel mogelijk aangezien het CDA dit ook in het verkiezingsprogramma heeft staan. Afschaffen van de verplichting tot werk in de bijstand is wellicht te hoog gegrepen, maar door experimenten van gemeenten met de bijstand toe te staan maak je al een groot verschil, aangezien de grote steden dit maar al te graag willen.
Politiek is niet zwart/wit, zeker niet de Nederlandse met het proportionele systeem, maar vindt plaats op een schaal. Veranderingen kunnen ook in meerdere kleine stapjes, in plaats van in één keer (of helemaal niet).
@20:
We hoeven niet zo heel ver terug in de tijd om te laten zien hoe de wereld er dan uit ziet: in 2012 was GL al gedecimeerd. Dan zie je direct dat het decimeren van GL niet betekent dat die zetels naar rechts gaan: PvdA, SP en PvdD zullen profiteren. Misschien is het juist wel andersom: de grootste uitslagen van GL zijn op het moment dat links als geheel juist klein is.
In 2006 behaalden PvdA, GL, SP en PvdD samen 67 zetels, in 2010 na de CDA-PvdA-CU-regering bleven er 57 over. In 2012 na twee jaar oppositie (!) tegen Rutte 1 kwam links terug op 59. In 2017 zijn er daarvan nog 42 over. Rechts heeft na een coalitieregering waar links de scherpe kantjes van het rechtse beleid moest afhalen twee keer geoogst: 10 resp. 17 zetels. Volgende keer, na de moedige poging van GL om het op te nemen tegen de oude rotten van VVD en CDA, weer zo’n teruggang en Nederland kachelt achteruit naar een land zonder noemenswaardige linkse oppositie. En ondertussen zijn ook lokaal alle posities aan rechts vergeven. Geef mij een reden om minder pessimistisch te zijn!
Zoals ik eerder heb gezegd: van mij mag GL het proberen. Maar wel onder de voorwaarde dat de fractie wordt vrijgelaten, niet aan een regeerakkoord wordt gebonden. Dat geldt dan natuurlijk ook voor de andere partijen die eraan meedoen. Lijkt me ook de beste manier überhaupt om een vierpartijencoalitie aan te gaan.
En Klaver moet in de Tweede Kamer blijven zitten en beslist geen minister worden. Ook dat zou standaard het geval moeten zijn met “politiek leiders”, die horen gewoon niet thuis in een kabinet.
Dat dus nog los van de vraag of Klaver wel geschikt is voor minister. Ik denk het eerlijk gezegd niet, maar GL heeft natuurlijk wel genoeg andere personen op de ledenlijst die het goed zouden kunnen. Ik zou Femke Halsema best graag terug zien komen op een belangrijke en beeldbepalende plek, als ze dat tenminste zelf ook ziet zitten. Bijvoorbeeld Justitie (de VVD moet toch echt eens ophouden dat departement te claimen) of Buitenlandse Zaken.
De malheur die de PvdA heeft getroffen hoeft GL niet te treffen. Je weet het natuurlijk niet, maar er is geen noodzaak voor dat het op dezelfde manier zal gaan als met de PvdA. Probleem van de PvdA was vooral dat het in de afgelopen 25 jaar steeds meer afstand heeft genomen van de sociaaldemocratische basis. Al ver voor Fortuyn (onder Kok) kon je die partij arrogant zien dwalen. GL heeft ook het één en ander doorgemaakt maar is er uiteindelijk sterker van geworden. Als het GL lukt om contact te houden met de basis en het eigen gedachtegoed verder uit te bouwen dan komt het ook een periode in een coalitie wel door zonder al te veel schade.
De volgende partij die na de PvdA in een coalitie gesloopt moet/kan/zal worden is naar mijn mening eerder het CDA. Weg met die hypocrieten.
Karin zegt dit omdat ze GL een warm hart toedraagt. Ik ben het met haar eens omdat ik GL een koud hart toedraag. Ik vind dat GL en de PvdD in de marge moeten verdwijnen. Ik vind dus dat ze het niet moeten doen, _zodat_ ze uiteindelijk in die marge zullen verdwijnen, maar ook om praktische redenen. Te vreemde eend in de bijt. Te veel mensen met een kwestieus verleden. Nog nooit geregeerd. Nee, doe PvdA of CU. Liefst PvdA. Wie weet veren ze weer op. Dat verdienen ze in ieder geval wel.
@47 Halsema op justitie zou geweldig zijn, maar dat gaat natuurlijk never nooit niet gebeuren. Veiligheid & justitie zijn VVD en CDA thema’s, punten waar de VVD veel kiezers mee gewonnen heeft, als ze zich zelfs op zo’n kernthema de kaas van het brood laten eten door het kleine broertje in de coalitie dan geven ze dat hele thema op bij de volgende verkiezingen.
Normaal gesproken zou VVD die altijd opeisen, maar ja, was niet zo’n groot succes het afgelopen vier jaar dus misschien geven ze hem aan het CDA (ze moeten zo ondertussen ook wel eens een keer door hun mannetjes heenraken), maar iets anders zit er gewoon niet in.
GroenLinks krijgt gewoon ministers op de thema’s die zij het meeste kunnen claimen, een minister van milieu, staatssecretaris van sociale zaken en misschien een belangrijke maar politiek neutrale post als minister van financiën. Dat vindt de VVD stemmer allemaal prima.
Kun je dat je voorstellen? in 2021 “we hebben de afgelopen 4 jaar onder een regering waar wij de leiding over hadden ons veiligheidsbeleid overgelaten aan een linkse softie, maar als je nu op ons stemt dan gaan we echt voor strengere straffen en hard optreden tegen terroristen want iets anders doen is onverantwoordelijk”.
@45: “Het alternatief voor GL is de Christen Unie. Gaat die het wel binnenhalen in de formatie?”
Nee. Waar komt toch die rare, anti-democratische neiging vandaan om koste-wat-kost linkse punten te verwezenlijken ? Er is simpelweg op dit moment geen draagvlak voor fundamenteel ander beleid, zoals je zelf ook al zegt:
“De kiezer is in grote getale opgekomen, en heeft gekozen voor een tweede kamer waar de punten die jij opnoemt weinig steun heeft onder de grootste partijen. ”
Juist ja ! Die punten kunnen nu dus niet binnengehaald worden. Het heeft geen enkele zin om het dan alsnog te proberen. Het is veel beter, om nu alvast bezig te gaan om ze in het volgende kabinet te verwezenlijken. Dat begint met het opbouwen van electorale steun, en als junior-partner in een rechts kabinet zal GroenLinks daar niet toe in staat zijn.
@45:
“En dat kan best. Het afschaffen van het eigen risico is waarschijnlijk een stap te ver (het is ook nogal duur), maar verlagen is zeer wel mogelijk aangezien het CDA dit ook in het verkiezingsprogramma heeft staan. Afschaffen van de verplichting tot werk in de bijstand is wellicht te hoog gegrepen, maar door experimenten van gemeenten met de bijstand toe te staan maak je al een groot verschil, aangezien de grote steden dit maar al te graag willen.”
Je bent je ervan bewust, dat dit exact de manier van redeneren is die de PvdA aan 9 zetels heeft geholpen ?
Aan snelle Jelle: incrementalism during TINA (there is no alternative) III to achieve your ideals does not appear to be a real option to me. Sagen sie das mal zu den realos und fundis in ihre partei.
@51: Juist. Verder kijken dan één verkiezing of de problemen van het moment. Oftewel:
L a n g e t e r m i j n d e n k e n.
Ik spel het maar even uit, daar zijn we bij links niet erg goed in.
@54:
Moet ook gebeuren natuurlijk. Maar wie daarbij de korte termijn laat voor wat het is komt ook niet verder. Dan ben je een luchtfietser.
@55: In dit geval komt korte termijn meestal neer op het sociaal uitvoeren van rechts beleid: het is altijd te weinig en te laat. Dat geldt ook voor het klimaatbeleid. Na vier wordt links er op afgerekend, nooit rechts, dat er alleen maar sterker van wordt. Die les moet onderhand toch wel geleerd zijn.
Daarom is samenwerking van links, en het krijgen van een linkse meerderheid noodzakelijk en daarvoor moet je goed oppositie voeren voor een duidelijk, realistisch en haalbaar beleid dat de noodzakelijke maatregelen neemt voor het klimaat èn sociaal is èn er voor zorgt dat iedereen die wil en kan werken werk heeft voor een goed loon.