De laatste plenaire vergadering van de Tweede Kamer voor het zomerreces past in een traditie om voor een reces tot diep in de nacht door te vergaderen. Iets wat ook gebeurt als er een politieke crisis in de lucht hangt, maar voor een reces staat de agenda bol van ‘nog af te handelen’ zaken.
De vergadering begon donderdag 2 juli om 10.15 uur en eindigde krap negentien uren later, op de vroege vrijdagochtend van 3 juli, 5.10 uur.
Bijzonderheid: deze vergadering heeft zich op de derde plaats genesteld van de top vijf langstdurende vergaderingen. Tot voor kort waren de ‘Nacht van Ayaan’ (19 uur 23 min.), de laatste vergadering voor het zomerreces van 1980 (19 uur 2 min., met daarin het debat over een olie-embargo tegen Zuid Afrika) en de ‘Nacht van Schmelzer’ (18 uur 25 min.) de drie langste plenaire vergaderingen sinds 1945.
Nu ziet de top vijf er zo uit:
28/29 juni 2006: Nacht van Ayaan – 19 u. 23 min.
26/27 juni 1980: debat olie-embargo – 19 u. 02 min.
02/03 juli 2020: Laatste voor zomerreces – 18 u. 55 min.
13/14 okt. 1966: Nacht van Schmelzer – 18 u. 25 min.
02/03 juni 1999: debat vliegramp Bijlmermeer – 18 u. 13 min.
Eén van de redenen waarom de vergadering van 2 juli jl. lang duurde was het grote aantal stemmingen. Er kwamen 370 moties aan de orde, waarvan er 350 ter stemming werden gebracht (18 werden tijdens de bespreking aangehouden, 2 werden ingetrokken).
Dertien moties kostten extra tijd omdat er in drie rondes over werd gestemd. Dat waren de moties waarvoor de indiener(s) een hoofdelijke stemming hadden aangevraagd. Zolang de coronamaatregelen van kracht zijn, gebeurt dat in drie groepen zodat de Kamerleden voldoende onderlinge afstand kunnen bewaren.
Vlak voor een reces kan de actualiteit ook voor een extra volle agenda zorgen. Deze keer natuurlijk de coronacrisis, maar ook de Black Lives Matter-demonstraties leidden bij de Kamerleden tot de onbedwingbare impuls er over te debatteren en 24 moties in te dienen. Een paar opvallende daarvan behandelden we hier al.
Er zijn meer bijzonderheden te melden over de gang van zaken rond een aantal moties. Zo was daar het gedraai van de ChristenUnie, over een stem tegen de opvang van vluchtelingenkinderen. Medeplichtigheid verklaard vanuit het idee van regeringsverantwoordelijkheid.
Maar alle coalitiepartners stemmen wel eens buiten de pot. Daar is niets mis mee. Een coalitie hoeft niet tot in alle vezels een eenheidsworst te zijn. En dat bleek 2 juli dan ook toen de coalitiepartners bij 75 (21,4%) van de 350 moties het niet met elkaar eens waren.
De VVD stemde in die 75 gevallen vaker buiten de coalitieboot. Je zou ook kunnen zeggen: CDA, D66 en CU stemden het meest buiten de VVD-boot. De VVD soleerde bij 35% van die 75 moties, of de andere drie lieten de VVD daar in de steek. De formulering hangt natuurlijk af van welk politiek perspectief je aanhangt.
Afgemeten aan de krachtsverhoudingen binnen de coalitie, naar aantal parlementszetels en aantal kabinetsleden, zouden CDA, D66 en CU de ‘dissidente’ coalitiepartners zijn als ze anders stemmen dan VVD.
De VVD stemde dus 26x solistisch anders dan de coalitiegenoten. Samen met het CDA stemde de VVD 22x anders dan D66 en CU. Hier een overzichtje van de combinaties waarin de VVD anders stemde dan de coalitiepartners (aantal x van de 75).
Het CDA stemde slechts 2x geheel zelfstandig anders dan de rest.
Overzicht in % van de 75 moties waarbij de coalitiepartners in de Tweede Kamer niet eensgezind bleken.
We ontdekten één ‘verborgen dissident’: mevrouw De Vries van de VVD of de VVD-fractie zelf. Aukje de Vries was mede-ondertekenaar van de motie 35250-43 Dik-Faber (CU), overigens ook ondertekend door de andere coalitiepartners, hier vertegenwoordigd door mevrouw Mulder (CDA) en de heer Sienot (D66).
Eendracht dus. Maar bij de stemming bleek de VVD (samen met Van Haga) tegen!
Nu is de vraag: was dat een vergissing? In het verslag van de vergadering zien we aantal keren dat kamerleden hun stem herzien. Als dat gebeurt voordat de voorzitter de uitslag uitroept, wordt de stem geteld zoals het kamerlid dat wenst. Herroept iemand de stem daarna, dan blijft de uitslag ongewijzigd, maar wordt de opmerking van het kamerlid in de Handelingen genoteerd (artikel 71 van het Reglement van Orde).
Maar nergens in het verslag staat dat de VVD deze stem gecorrigeerd wenste te zien. Het heeft in dit geval geen vervelende consequenties, de motie blijft hoe dan ook aangenomen, maar ergens heeft iemand van de VVD zitten suffen.
Reacties (6)
“Medeplichtigheid verklaart vanuit het idee van regeringsverantwoordelijkheid.”
Ik vermoed dat je wat anders bedoelt dan je hier zegt (let even op je vervoegingen, ook elders in dit artikel).
@1: verklaart moet verklaard zijn. Gecorrigeerd en hopelijk de rest van de fouten ook….
“De VVD stemde in die 75 gevallen vaker buiten de coalitieboot.”
Dat de VVD vaker buiten de coalitieboot stemt komt omdat er in dit kabinet heel veel zaken worden besloten die principieel tegen het VVD programma ingaan, denk aan bijvoorbeeld de nutteloze snelheidsverlaging op de snelweg. De VVD moet in de afgelopen 3 kabinetten nu eenmaal meer water bij de wijn doen dan de coalitiepartners om de vrede te bewaren, al zijn die andere partijen er vaak slechter in om dat te communiceren naar de pers en de achterban. Rutte beheerst de kunst om tegen de achterban te zeggen, “we moeten weer een klote maatregel invoeren” terwijl bij de ander partijen de kiezers dan gillend weg zouden lopen.
“Nu is de vraag: was dat een vergissing?”
Aukje de Vries is zelf een noorderlinge, dat die achter de desbetreffende motie stond is dus niet zo gek. De stemming was toch hopeloos verloren voor de VVD, dus waarom zou je die stem dan later herroepen? Er waren die dag wel belangrijker zaken, zoals het welles nietes over een sprookjesfiguur tussen PVV en Denk.
@3: Je hebt er niet echt sjoege van hè? Ik weet niet of je er tijd voor hebt, maar probeer eens eerst zelf dingen op hun feitelijke rij te krijgen voor je hier wat opschrijft. Is een leuke oefening en wie weet zie dat de horizon een stukken breder is dan je altijd gedacht hebt.
Over dat “er in dit kabinet heel veel zaken worden besloten die principieel tegen het VVD programma ingaan”:
Dat geldt natuurlijk ook voor de andere drie coalitiepartners. En zie (in een van de vorige stukken over dit onderwerp): de CU komt met een publieke stemverklaring en loopt de CU leeg? Welnee, geen gegil. Het lijkt de VVD wel zou je kunnen zeggen.
En dan Aukje de Vries. Ze is actief op het dossier waar de genoemde motie over gaat en heeft dus ook andere moties mede ondertekend. Zie https://www.aukjedevries.nl/index.php/nieuws2/laatste-nieuws/1563-vvd-vraagt-oplossing-voor-fiscale-gevolgen-van-regelingen-groningen
De moties die zij daar noemt zijn allen unaniem aangenomen in de Kamer. Je weet misschien wel dat ‘unaniem’ staat voor ‘hee, kijk nou, de VVD doet mee’.
Opvallend: mevr. de Vries noemt in haar stukje die motie van mevr. Dik-Faber niet. Ik heb een en ander gecheckt bij de griffie van de Tweede Kamer gecheckt en die bevestigd dat die motie wel degelijk door mevr. de Vries is mede ondertekend en dat de VVD desalniettemin heeft tegen gestemd.
De stemming kan niet hopeloos verloren zijn voor de VVD want de VVD is eigenlijk voor (tenzij mevr. de Vries ineens (staande de vergadering) niet van de VVD is?
@3: ” in dit kabinet heel veel zaken worden besloten die principieel tegen het VVD programma ingaan, denk aan bijvoorbeeld de nutteloze snelheidsverlaging op de snelweg.”
Als sneller dan 100 rijden een principieel VVD-programmapunt is, dan is die partij wel erg principieel populistisch. Het nut van trager dan 130 rijden staat overigens wetenschappelijk wel vast, gaat al gauw om rond de 15% minder CO2 uitstoot bij een reductie naar 100 (maar ook minder fijn stof, geluidsoverlast en ongelukken).
@5 vergeet niet dat bij lagere max snelheid de doorstroming ook beter is, dus minder files.
Overigens was die 130 km per uur wel een briljante zet destijds van de VVD. Daarmee heeft men vele kiezers verleidt tegen het eigenbelang maar voor de VVD te stemmen. VVD beleid is gericht op mensen die meer dan een ton netto per jaar verdienen.
Echt niet voor Jan modaal. Maar Jan Modaal is wel vatbaar voor populisme, en daar zijn ze niet vies van bij de VVD.
En dat de VVD populistische manipulatie werkt wordt hier dagelijks door le redoutable bevestigd