COLUMN - Of het nu om de zorgtoeslagenaffaire of de keihard falende participatiewet gaat, de klucht die ‘overheid helpt mensen de vernieling in’ heet keeps on giving.
Ook de afgelopen weken stapelden de verhalen zich op. Mensen die naar de klote worden geholpen omdat ze voor een paar tientjes per week boodschappen krijgen van een familielid, terwijl hetzelfde krijgen via de voedselbank wél mag. Mensen waarvan de ex de gezamenlijke kinderen wat zakgeld geeft, dat teruggevorderd wordt omdat het extra inkomen zou zijn. En wat we horen is waarschijnlijk het topje van de ijsberg. Het is makkelijk om dit af te doen als excessen, maar dat zijn het niet. Het is geen overijverige ambtenaar die de regeltjes wat te streng interpreteerde. Nee, het is het beleid. Het zijn de regels. Er zijn zelfs systemen ontwikkeld die dit soort ‘fraude’ moeten ontdekken en afstraffen. Het ís onze overheid.
Een overheid die er het afgelopen decennium onder het mom van ‘werken moet lonen’ voor koos om niet het werken lonend te maken, maar ons sociale stelsel af te breken zodat de bedragen waar je van moet rondkomen ‘niet meer van deze tijd zijn’. Een overheid die een wirwar van regeltjes optuigde die alleen nog maar met een universitaire graad zijn te ontwarren zodat velen niet eens krijgen waar ze recht op hebben. Een overheid die als je een misstap maakt dat per definitie fraude noemt en zo veel geld terugvordert dat je direct de schuldsanering in moet, ware het niet dat je daar als fraudeur niet voor in aanmerking komt en het dus letterlijk game over is.
Diezelfde overheid trekt zich steeds verder terug en verwacht dat we meer en meer voor elkaar zorgen – de participatiesamenleving, weet u nog -, maar straft mensen die dat doen tegelijkertijd af. Bijvoorbeeld door te korten op een uitkering als iemand te veel tijd doorbrengt bij de persoon voor wie iemand mantelzorgt, omdat diezelfde overheid de thuiszorg heeft kapotbezuinigd. Of door mensen te straffen omdat ze dat doen waar je ze toe dwingt: het bedrag dat te laag is om van rond te komen aanvullen.
Je moet en zal in de bijstand ónder het bestaansminimum moeten leven. Je gaat je bijna afvragen of dit ook is wat Hannah Arendt bedoelde met ‘de banaliteit van het kwaad’.
Reacties (27)
Mag ook niet. Officieel dan, he.
Inderdaad. We leven in een land waar mensen helpen die het echt nodig hebben ‘gedoogd’ wordt.
Wat een land is Nederland toch.
Weten jullie nog? Dat een dikke 3 jaar geleden een ruime meerderheid van de Tweede Kamer moest stemmen over het onderzoeken of het sociaal minimum en met name de bijstand nog toereikend is? En Wat Er Toen Gebeurde Zal Je Niet Geloven!!1!
https://sargasso.nl/wegkijken-voor-gevorderden/
“Ook de afgelopen weken stapelden de verhalen zich op. Mensen die naar de klote worden geholpen omdat ze voor een paar tientjes per week boodschappen krijgen van een familielid” Dit klopt weer eens niet, je mag in de bijstand iets van €220 per maand aan extra inkomsten hebben zonder consequenties, ook meer, maar dan word er een deel ingehouden op je uitkering.
Je moet dit wel opgeven, logisch want bij de ene is dit echt een paar tientjes en bij de ander loopt dit op tot €7000,- ergens moet er natuurlijk een grens liggen waar je niet meer zelfvoorzienend ben. Bij de voedselbank haal je die €220 niet, daarbij is dit bijna altijd economisch afgeschreven voedsel en heeft bovendien iedereen in de bijstand daar recht op. Feitelijk is dat daarmee een extra vrijstelling, niet iedereen heeft en moeder die €7000,- kan bijspringen.
Dat het allemaal wat soepeler mag o.k., dat vrijstelling bedrag mag ook wel wat omhoog, maar daar wordt al over gesproken. Voor de rest is en blijft de overheid een star en traag orgaan, dat zit nu eenmaal ingebakken in het systeem. Daarom moet je er ook zo min mogelijk van hebben.
Le R versus de experts:
“Bij de voedselbank haal je die €220 niet, daarbij is dit bijna altijd economisch afgeschreven voedsel en heeft bovendien iedereen in de bijstand daar recht op. Feitelijk is dat daarmee een extra vrijstelling”
“Juridisch gezien is daar inderdaad geen verschil tussen”, zegt Gijsbert Vonk, hoogleraar socialezekerheidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Maar in de praktijk wordt dat door gemeenten gedoogd als een gift.” De bijstand is bedoeld om in basaal levensonderhoud te kunnen voorzien, zegt Vonk. “Huur, energie, eten en drinken. En als in dat laatste structureel wordt voorzien, is daar dus geen bijstand voor nodig, redeneren gemeenten. Net zoals iemand die bijklust op de bouwplaats en daar inkomen uit haalt: dat wordt gekort op de uitkering.“
De voedselbank is wel degelijk puur gedoogwerk (zolang het nog duurt, slapende PVFVD honden zijn inmiddels wel wakker gemaakt).
Verder leuk dat je constant die €7000 blijft herhalen (klinkt lekker groot), maar dat kwam neer op minder dan €50 aan boodschappen per week, dus ook minder dan €220 per maand.
De voedselbank zelf schat de waarde van het gemiddelde pakket op 43 euro per week.
Dat een product economisch is afgeschreven betekent niet automatisch dat jij dat gratis kunt verkrijgen. Soms betreft het restpartijen omdat de verpakking is gewijzigd of dat het product uit het assortiment gaat.
Waar veel supermarkten met 30% kortingsstickers werken als de houdbaarheidsdatum te dicht bij komt, geeft b.v. Jumbo die producten gewoon aan de voedselbank. Die ziet dus af van 2/3 van de prijs, dat is een gift aan de voedselbanken.
Dank je voor het illustreren van mijn punt. Aan de onderkant moet je aan allerlei regeltjes voldoen, dus ook elke gift die je krijgt bijhouden, zodat de overheid je kan korten als je, als iemand die al zo goed als niets heeft, een paar tientjes te veel hebt gekregen. En dat voor mensen die al in de shit zitten. Het is duur om arm te zijn en hard werken om werkeloos te zijn. Deze vrouw had geen andere neveninkomsten, dus haar ‘fraude’ bleef ruim onder waar ze recht op had. Haar misdaad was dat ze niet opgegeven had dat ze minder hulp kreeg dan ze mocht krijgen.
En dat adagium ‘zo min mogelijk’ overheid. Ja, dat hebben we gemerkt in de zorg en dergelijke. We hebben al decennia een overheid die zich steeds meer terugtrekt en steeds meer aan de markt en burgers overlaat, en het geld dat dat oplevert overhevelt naar het bedrijfsleven. De overheid wordt vervangen door bedrijven, en die maken er nog een grotere zooi van omdat zij ultiem alleen maar verantwoording schuldig zijn aan aandeelhouders en de ‘klanten’ ze aan hun reet kunnen roesten, zeker op gebieden waar klanten geen enkele zak te zeggen hebben. We hebben geen kleine overheid nodig, we hebben een rechtvaardige overheid nodig die de menselijke maat in het oog houdt, uitwassen tegen gaat en zeker niet eentje die gaat functioneren als een bedrijf.
“We hebben geen kleine overheid nodig”
Jeetje Joost, ik stem ook geen VVD en droom niet van een nachtwakerstaat, maar wie is precies “wij”? Want drommen mensen stemmen toch echt gewoon met ogen open voor die ideologie hoor. Laten we er in ieder geval niet vanuit gaan dat de zwevende kiezer zich 3x (en straks 4x) aan dezelfde steen stoot. Ik ben (ook?) lid van een politieke minderheid, en daar berust ik mij in, ik pretendeer in ieder geval niet voor de Nederlander te spreken.
Ja, “aan de onderkant moet je aan allerlei regeltjes voldoen”, want dat is geld wat wij samen opbrengen. Een zelfstandige ondernemer moet ook aan allerlei regeltjes voldoen, en bij hem/haar vallen de knaken niet als manna uit de hemel. Laten we niet doen alsof er massaal draagvlak is voor UBI en het alleen Rutte is die kwaadaardig dwarsligt.
“Het is … hard werken om werkeloos te zijn”, het is ook hard werken om als ZZP’er te proberen er iets van te maken. Dat is natuurlijk niet voor iedereen weggelegd, het is niet zaligmakend, en er is ook veel schijnzelfondernemerschap, maar mijn hemel, het is niet alsof iedereen die tot de 90% behoort allemaal achterover leunt aan zijn bureau op de Zuidas, bij velen van ons gaat de wekker ook gewoon om 6:45 hoor, en wij kunnen ons ook niet door een zelfrijdende leasebak naar kantoor laten rijden.
Is dit je verhaal? Dat ik me naar de huidige realiteit moet schikken en dat een zzp’er het ook heus zwaar heeft? Allemachtig.
En ja, ‘we’ hebben een rechtvaardige overheid nodig, een kleine overheid mag niet het doel zijn, maar is hooguit een middel om een doel te bereiken.
Dus nee, ‘we’ hebben een kleine overheid niet nodig als dat betekent dat daardoor veel mensen buiten de boot vallen. Net zoals ‘we’ mensenrechten nodig hebben, waar de laatste tijd door partijen ook aan gezaagd wordt.
Maar jij vindt een kleine overheid dus prima, ook als dat meer onrechtvaardigheid met zich mee brengt.
Die vrijstelling geldt voor 6 maanden, en maar voor 25% van de waarde. Daar vallen deze boodschappen niet/nauwelijks onder.
Dan zijn er nog giften, waarbij er bij veel gemeenten een vrijstelling is tot een bepaald bedrag, maar misschien niet bij allemaal, dat kon ik niet zo snel vinden. Dus in elk geval in sommige gemeentes mag je een deel van de boodschappen houden (en dus ook de voedselbank).
Iedere keer dat op een vvd congres wordt voorgesteld de sociale voorzieningen nog verder af te knijpen reageert de zaal als een bende hooligans met bronstig gejuich.
Brievenbusfirma’s op de Zuidas, belastingontwijking door multinationals geen probleem. Dát vinden ze juist goed. Kansen pakken!
In de bijstand zijn er nog gekkere voorbeelden. Ik heb al weer een paar jaar geleden een zaak voorbij zien komen van een vrouw in de bijstand die één dag in de week op twee kleinkinderen paste. Dat was een op geld waardeerbare activiteit. Ze had haar zoon daarvoor geld moeten vragen zodat haar uitkering omlaag kon. Ook dat standpunt van de gemeente hield stand bij de rechtbank.
Ik ben benieuwd welke politieke storm er ontstaat als de Belastingdienst bij iedere ouder die zijn kind bijvoorbeeld rijles of zelfs een auto geeft schenkingsrecht gaat heffen.
Ja. Opa en oma passen bij ons ook wekelijks op. Analoog hieraan zou ik dit moeten opgeven aan de belastingdienst omdat het eigenlijk inkomen is. Maar ik heb al geld, dus ik mag hulp accepteren.
De idiotie is enorm. Als je in de bijstand zit mag je niemand meer helpen, want daar had je ook geld voor kunnen vragen, en je mag niets accepteren, want dan krijg je meer dan je recht op hebt.
Tegelijkertijd zijn er constructies waarbij vermogende ouders huizen kopen en die dan verhuren aan hun kinderen, waarbij de huur via allerlei constructies uiteindelijk gewoon aftrekbaar is.
Tja, als oma bijstand heeft en van alle kinderen de hele week zo’n beetje als gastouder een huis vol kinderen heeft lijkt me problematisch. Ik begrijp dat ik chargeer en in de praktijk het daar niet op uitdraait, maar ergens zul je uiteindelijk wel een grens moeten trekken. Je kunt ook niet in de bijstand de hele week gratis bijles wiskunde of gitaarles geven, dan kun je gewoon als ZZP’er aan de slag.
Voor giften aan eigen kinderen gelden hogere belastingvrijstellingen dan aan niet-kinderen.
Voor erfenissen aan eigen kinderen gelden hogere belastingvrijstellingen dan aan niet-kinderen.
Dat zou toch ook moeten gelden voor oppassen op eigen kleinkinderen en klusjes en dergelijke?
Ah ja, want oma zou er werving en selectie op na moeten houden.
En aan het andere eind van het spectrum krijgt een heel gezin op grondwettelijke basis miljoenen om te verbrassen, want woning, boot etc worden al door diverse ministeries betaald. En de auto’s komen van Pon.
Niet om Wimlex per se te verdedigen, maar die 2e woning in Griekenland en de boot aldaar worden m.i. niet door de overheid betaalt. Die man bulkt zelf van de centen, als een topvoetballer zijn centen aan een auto of boot uitgeeft hoor je ook niemand.
Bovendien durf ik te wedden dat die boot ver vóór de corona is besteld. Die laat je toch echt niet een jaar in de haven liggen, want corona?
Ik zou niet voor het tienvoudige salaris de baan van Alexander willen hebben waarbij je alleen kunt poepen zonder dat iedereen meekijkt en er net geen ministeriële verantwoording nodig is voor het afvegen van je reet. En als ik het toch zou moeten doen dan ging ik me ter compensatie ook te buiten aan een grote zeilboot en ging ik, net als vele andere Nederlanders (!), gewoon in corona tijd op vakantie naar mijn eigen 2e huis.
Overigens kosten presidenten ook bakken met geld en daar zijn er ook regelmatig schandalen.
Een groot verschil tussen een republiek en een monarchie is: de familie. Bij een president gaat het om een president. En de first man of lady. Die kosten geld. Bij een monarchie heb je niet alleen de monarch maar ook zijn/haar echtgenote, hun kinderen, broers, tantes, ooms, opa’s, oma’s, kinderprinsesjes die allemaal gratis geld krijgen om te jagen en bootjes en buitenhuizen te kopen.
“Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima, Prinses Beatrix en de Prinses van Oranje (naar rato vanaf 7 december 2021) ontvangen volgens de Grondwet een uitkering. Andere leden van het Koninklijk Huis ontvangen geen uitkering van de Staat.”
Dus van de kinderen alleen de kroonprinses Amalia, niks geen broers, zussen, laat staan ooms, tantes etc.
Nog steeds vergelijkbaar met een president(e) dus. En vaak krijgen (de vele?) oud-presidenten ook nog vergoedingen en beveiliging.
https://www.koninklijkhuis.nl/onderwerpen/financien-koninklijk-huis/vraag-en-antwoord/wie-krijgt-een-uitkering-van-de-staat
https://www.parlement.com/id/vh8lnhrrs0qs/uitkeringen_leden_koninklijk_huis
In de meeste stelsels betalen presidenten etc. belasting. In de meeste gewone landen betalen monarchen ook belasting. In Nederland niet. Dat was bijvoorbeeld fijn voor opa Bernhard, die kocht Ferrari’s zonder de buitengewone verbruiks belasting te hoeven betalen, hij kon ze goedkoop doorverkopen. Met zijn winst steunde hij behoeftige vrouwen. Ook WimLex en zijn intimi betalen geen belasting.
Nog steeds vergelijkbaar met een president(e) dus.
Dat belasting betalen is waarschijnlijk niet zo een groot verschil dat de totale kosten van huisvesting, ceremonies, beveiliging etc. van huidige én oud-presidenten dan echt veel lager uitvallen.
Even voor de duidelijkheid, geef mij maar een president(e) en verlos de Oranjes van hun ketenen en geld.
”Die man bulkt zelf van de centen,”
Iedereen wiens familie twee eeuwen de boel ongestoord kan afromen zou bulken van de centen. Zo’n beetje het enige dat je niet voor geld kunt kopen is de adelstand. Dichterbij dan zich ermee omringen komt het grote geld niet. Het is alleen verworden tot een ongegeneerde hielenlikkerij en lintjesgeilheid.
.
Maar al zou van Amsberg een pilaarheilige worden of in een ton gaan wonen, daarmee is het probleem van de opgelegde zelfredzaamheid van mensen die dat ten eerste niet in zich hebben en indien toch het ze onmogelijk wordt gemaakt niet opgelost.
Hoe komen we van die ondeugdelijke rotwet af? Je zou hem terzijde kunnen leggen, maar getuige de toeslagenaffaire is bestuurlijke ongehoorzaamheid vooralsnog teveel van ambtenaren gevraagd.
En waarom deed die (D66?) rechter in die €7000,-boodschappenzaak die uitspraak? Was het een dorknoper eerste klas die droogjes de regels toepast, al zou hij zichzelf daarbij ook in de ellende storten, of wilde hij juist dat daarmee de schadelijkheid van die wet in het voetlicht kwam. En wat hebben we aan een grondwet als rechters het gekloemel van het kabinet er niet eens aan mogen toetsen?
Vraag me echt af hoe zo een rechters ’s avonds thuis komt? Aangedaan dat hij de wet moet handhaven of geheel in zijn nopjes dat hij de wet heeft gehandhaafd?
In de wet staat een verplichte terugvordering, dus als de rechter constateert dat wettelijk en overtuigend bewezen is dat aan de inlichtingenplicht niet is voldaan, dan is ze dus schuldig en dan zegt de wet 100% terugbetalen.
Hoeveel ruimte heeft hij dan nog? Hij kan haar moeilijk onschuldig verklaren.
Verder:
– er zijn ook domme rechters
– er zijn ook niet-D66 rechters
– er zijn ook rechts conservatieve rechters
– er zijn ook bange rechters die niet durven afwijken
– er zijn ook onervaren rechters die net beginnen
Ja maar ik vraag mij dus af of die rechters dan last hebben van hun geweten als ze zo een wet moeten uitvoeren zonder speelruimte….of dat ze inderdaad denken: Dura lex, sed lex. Want dan geldt inderdaad het principe van Hannah Arendt.
Rechters zijn er nu juist in getraind om de wet toe te passen, ongeacht wat ze zelf vinden. Dat zorgt er uiteindelijk voor dat iedereen gelijk is voor de wet. Dat lijkt me een groot goed, be careful what you wish.
Een terzijde, maar het lijkt mij dat de focus van de verontwaardiging scheef is. De inzet van de wet is nu dat de overheid bijpast wat je te kort komt, en niet meer. Dit zorgt voor eerlijkheid, het zorgt ervoor dat mensen zonder hulpbronnen evenveel krijgen als mensen met allerlei hulp. Het gaat ongelijkheid tegen. Mensen die in de praktijk onderhouden worden door hun rijke ouders kunnen niet ook nog een bijstandsuitkering krijgen.
Het probleem is natuurlijk veel meer in hoe hoog die steun dan is, namelijk vaak te weinig om van rond te komen. Dat maakt de situatie zo schrijnend.