COLUMN - Er zijn inmiddels flink wat hoge lui bij Scientology vertrokken, wat tot een hausse in documentaires leidde. De beste serie tot nu toe is wel ‘Scientology and the Aftermath’ van soapactrice Leah Remini, die opgroeide binnen de sekte en na een lidmaatschap van ruim dertig jaar in 2013 uittrad. Remini schreef een boek over haar ervaringen, legde contact met andere ex-leden, en zette haar nieuwe netwerk in voor de serie. Ze kreeg er dit jaar een Emmy voor, en terecht.
Vergezeld van de eveneens uitgetreden Mike Rinder, jarenlang de internationaal woordvoerder van Scientology annex hoofd van hun inlichtingendienst (in de rechtszaken die de sekte tegen mij en mijn toenmalige geliefde aanspande, heb ik meermalen met hem te maken gehad), bezoekt Remini een stoet mensen. Ze legt feilloos de vinger op alle zere plekken: vrouwen die routineus tot abortus worden geprest omdat hun zwangerschap de sekte ‘slecht uitkomt’; families die verplicht worden alle contact met uitgetreden gezinsleden te verbreken; seksueel misbruik en geweld – ook jegens kinderen – dat onder tafel wordt geveegd; de gewelddadige uitbarstingen van David Miscavage, de huidige leider van Scientology; hoge leden die soms jarenlang gevangen worden gehouden; de eindeloze pressie om meer te doneren, weer een dure cursus te doen – het houdt maar niet op.
Een advocaat die een hoog ex-lid verdedigde toen de sekte na haar vertrek een zaak tegen haar aanspande, verzucht in een aflevering: “De tegenpartij maakt je cliënten vaak zwart; ik ben dat gewend, ik heb heel wat akelige zaken gedaan. Maar nooit, werkelijk nog nooit in mijn leven heb ik meegemaakt dat de tegenpartij mij, de advocaat, persoonlijk aanviel, en geloof me: het was niet mis wat ze bij mij uithaalden.”
De rol van Rinder, die trouw bij alle interviews aanschuift, is drieledig. Soms geeft hij achtergrondinformatie: hoe zit het beleid van de sekte precies in elkaar, waarop is het gebaseerd etc. Vaak weet hij uit zijn lange geschiedenis als insider de verhalen van de geïnterviewden te onderbouwen, en dist hij details op die alleen bij de hogere echelons bekend waren. En soms krijgt hij de tranen in zijn ogen wanneer een geïnterviewde vertelt: hij zit daar, zo proef je dan, ook deels om boete te doen. Want hij was immers hoogstpersoonlijk Scientology’s enforcer.
Remini verdient alle lof voor hoe ze deze precaire interviews aanpakt. Ze steunt, ze troost, ze weerlegt, ze vraagt door, ze relativeert, ze legt bloot.
Elke aflevering opent ze met de beschuldigingen die de sekte publiceerde over de mensen die ze spreekt, net zoals ze haar afleveringen doorspekt met passages uit de advocatenbrieven die ze zelf ontving. “De Scientologykerk ontkent dat…” “De kerk herkent zich niet in…” “De kerk heeft geen behoefte aan…”
Na verloop van tijd werkt het als een buitengewoon effectief stijlmiddel. De kerk weet van niets en ontkent alles. Maar de ex-leden vertellen intussen honderduit, nu al voor het tweede seizoen.
Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.
Reacties (22)
@ Karin, men wou wel dat men sommige vorming niet had gehad. Het keert maar terug.
Die sekte roeptoeterde al decennia lang ‘fake news’ voordat het cool was. De FBI had die bende al lang geleden opgerold kunnen hebben. Het is en blijft een criminele organisatie.
http://www.at5.nl/artikelen/173673/grote-scientology-letters-lichten-op-in-de-wibautstraat
@3: Letters die oplichten? Het is een teken! Zulke emails krijg ik ook!
Als een mevrouw ‘in de sekte opgroeide’, en dat beviel haar niet, dan moet ze volgens mij bij haar ouders wezen, niet bij de sekte.
Erg scientology, maar niet beter of slechter dan andere religies.
@5: Kunnen we dat ook zeggen als ouders een kind naar een school sturen waar de kinderen lijfstraffen krijgen?
Of naar een kinderdagverblijf waar sexueel misbruik plaatsvindt?
Er is geen regel dat een sekte alles met een kind mag doen zolang de ouders niet protesteren.
Kinderen verdienen bescherming, juist ook als de ouders die niet bieden.
Ik heb me zo’n 10 jaar intensief bezig gehouden met deze sekte, ben zelf vals beschuldigd van het sturen van wat werd genoemd “explicit spam e-mails”, oftewel harde porno, werd bedreigd met een rechtszaak vanwege mijn website “wegens smaad en laster” en “leugens en onwaarheden” op die website.
Dat van die spam bleek dus verzonnen, wat heel makkelijk bewezen kon worden, en ik heb nóóit iets gewijzigd of verwijderd van mijn website. (De oorspronkelijke versie is te vinden onder http://www.scamofscientology.nl/archief )
Ik kan zeggen dat alles wat in de serie aan bod komt voor 100% klopt. De sekte is een gevaar voor de samenleving, en een nog groter gevaar voor degenen die zich door de mooie praatjes laten verleiden om “cursussen” te gaan volgen: het is regelrecht hersenspoelen wat men daar doet, en het kost je al snel een vermogen.
@3: Om nog meer geld van de leden af te troggelen moeten lokale organisaties van eigen geld een gebouw kopen en inrichten, dat vervolgens in handen van Scientology US komt. Die verhuren het vervolgens weer terug aan de lokale organisatie. Win-win!
Ik vraag me af in hoeverre internet scientology de das omdoet.
25 jaar geleden werd iedere krant en tijdschrift en schrijver die iets negatiefs over scientology schreef tot bloedens toe met rechtszaken vervolgd, zoals Spaink aan den lijve heeft ervaren.
Maar met honderden vrije blogs als Sargasso is dat onmogelijk geworden. Alle shit van scientology is permanent en voor altijd vindbaar op internet in plaats van verborgen in oude kranten, tijdschriften en documentaires.
@10: Wist je dat heel lang het voor leden van de sekte verboden was om op het internet te komen?
Toe het wel mocht moest er wel eerst een filter geïnstalleerd worden die zorgde dat geen enkele kritiek vindbaar was.
Zo kon de sekte voorkomen dat leden kritische berichten konden lezen, en daarmee de kans dat ze weg zouden lopen.
@11: Nee, wist ik niet, maar ik had ook meer het oog op aspirant leden.
Maar bestaat er een perfect filter? Lijkt me niet.
En nu je op je mobieltje of bij een vriendje of op school het internet op kan lijkt me dat filter ook niet meer effectief.
@8
Is iedere religie niet een hersenspoeling? En is dan de ene hersenspoeling aanvaardbaarder dan de andere? Hetzelfde geldt trouwens voor ideologie.
@12: Ik weet niet of dat nog steeds gebruikt wordt.
Overigens, in een infantiele poging om óók door leden van de sekte gebruik te laten maken van internet werd een CD verspreid waarmee elk lid een “eigen” website kon maken.
Inmiddels is dat weer verdwenen en heeft men trouwe leden gevonden die zichzelf voorstellen d.m.v. een video.
Die zijn hier te vinden (Europa hier): http://www.scientology.org/videos/meet-a-scientologist/region/europe.html
Alles “halleluja” wat de klok slaat!
En ze hebben niet door dat ze belazerd worden, en beroofd van zelfstandig denken en beslissen: dat doet de sekte immers al?
@13: iedere religie of anderszins geloofsovertuiging die niet op wetenschappelijke feiten is gebaseerd is eng. Op basis van religie voorrechten krijgen, of toekennen druist tegen het gelijkheidsbeginsel. Pas als het bestaan van Allah wetenschappelijk is aangetoond, de wonderen van Maria wetenschappelijk worden onderbouwd en het brandende braambos van Mozes is bewezen mogen voorrechten worden toegekend. Totdat is geloof een privé zaak waar geen voorrechten aan mogen worden ontleend (maar ook geen nadelen van mogen worden ondervonden). Iets in de sfeer van Sinterklaas en de paashaas.
Dus ophouden met aftrekbare donaties, discriminatie op basis van geloof
@6: & @13: Die vind ik te makkelijk. Er zijn wel degelijk gradaties. En Scientology hoort bij de ernstigere gradaties, omdat het gehalte van de indoctrinatie van en de schade aan de (ex-)leden veel verder gaat dan bij de meeste andere religies/sektes. Dus nee, ik stel Scientology niet op “gelijke hoogte” met bijvoorbeeld Lutheranisme. Scientology is slechter en de hersenspoeling is onaanvaardbaarder.
Overigens heb ik de serie van Leah al helemaal gezien, en ondanks dat ik van vrijwel alles al lang op de hoogte was heeft de serie mij toch enorm bij de strot gegrepen.
Wat wel gezegd moet worden is, dat vooral de hoger echelons van de sekte hieraan bloot worden gesteld.
Maar gewone leden kunnen, wanneer ze langer lid zijn en wat hoger geklommen zijn, óók te maken krijgen met “disconnection” (het gedwongen verbreken van alle familiebanden en vriendschappen). En alle leden krijgen al vroeg te maken met keiharde methodes om toch vooral maar geld te besteden aan een volgende “cursus”, of, bij grote bijeenkomsten, tot het afdragen van zoveel en zo groot mogelijke “donaties”. Waarbij men de deuren sluit zodat niemand kan ontsnappen.
Voor het overige: mijn standpunt is dat élke religie gebaseerd is op het verkrijgen van macht over zoveel mogelijk mensen/gelovigen.
Scientology is hier een extreem en absurd voorbeeld van.
@16
Het is jouw mening dat Scientology slechter is dan Lutheranisme. (de mijne ook trouwens) Maar wie ben jij of ik om dat te bepalen? Het punt wat ik maak in @13 daar ga je aan voorbij. Religie is hersenspoeling. In gradaties wel te verstaan. Ook de vatbaarheid voor hersenspoeling verschilt van persoon tot persoon. Je stelt dat de hersenspoeling Scientology onaanvaardbaar is. Maar met dezelfde argumenten kan dat ook over de fundamentalistische islam gezegd worden. Je hebt de PVV achterban direct aan je zijde.
@17
Het is niet zozeer dat elke religie er op gebaseerd is. Het vloeit van nature voort uit de werking van religie. Er is immers een leidraad waar de volgeling aan moet voldoen. En als de religie volgens een hiërarchisch systeem werkt, zullen de machtigen binnen de religie de gelovigen vertellen of ze het goed doen of niet.
@18: Noem me één religie die níet hiërarchisch is opgebouwd of werkt.
Overigens ben ik van mening dat Scientology géén religie is.
Het is ooit opgezet als zelfhulp organisatie.
Maar nadat de organisatie met enorme belastingschulden kwam te zitten maakte men er een religie van. Daarmee kon men gebruik maken van de wet die zegt dat religies geen belastingen hoeven te betalen. Men ging zelfs zo ver dat men korte tijd met priesterboordjes rond liep!
@19: Mensen verenigen zich vaak met goede bedoelingen. Maar veelal trekken enkelingen in de vereniging de macht naar zich toe.
En zo zien we nu het IOC of de FIFA of de Formule 1 of de katholieke kerk.
Scientology is een businessmodel gebaseerd op slavernij en afpersing.
@20: Eéns!!
@19: Het hangt af van de definitie van religie.
Het liefst definiéer ik religie als een diepe overtuiging, waardoor mensen bereid zijn iets goeds te doen.
Dan is scientolgy geen religie (net zo min als het geloof in UFO’s, heksen of Chakra’s dat is). Als Chakra’s en UFO’s bestaan, verschilt het geloof daarin niet van het geloof in quarks.
Het geloof in een plek in het hiernamaals verschilt voor mij niet wezenlijk van het geloof in Sinterklaas, of, als het bestaan van het hiernamaals aangetoond wordt, de overtuiging dat bewegen goed is tegen hartklachten.
Maar als je Scientology opvat als een stelsel overtuigingen waardoor mensen hun leven anders inrichten, kun je het wel een religie noemen.
Sommige mensen noemen communisme ook een religie.