De ontslagbrief van Greg Smith in de New York Times was meteen een hit.  Smith neemt ontslag als topman bij Goldman Sachs, omdat hij gewetensbezwaren heeft. In zijn brief ontvouwt hij hoe de traditionele bedrijfscultuur van klantgerichtheid, integriteit en bescheidenheid is verdwenen uit de meer dan 143 jaar oude investeringsbank. Het gaat alleen nog maar om geld verdienen, en niet meer om de klant. Die nieuwe cultuur is ‘destructief en giftig’, want zonder klanten ben je uiteindelijk nergens, niet waar? Reacties op de brief variëren. Sommigen prijzen Smith om zijn moed, vele anderen vragen zich af waarom Smith er in hemelsnaam 12 jaar over gedaan heeft om tot deze beslissing te komen. En waarom Smith überhaupt bij Goldman is gaan werken.  

Als je bij een investeringsbank gaat werken, weet je waar je aan begint. Je hoeft de boeken van Michael Lewis over de Wall Street-‘cultuur’ er maar op na te slaan. Ook Goldman zelf is natuurlijk geen onbekende. Goldman heeft een lange geschiedenis van dubieuze praktijken, van de beurskracht van 1929 tot de internetzeepbel van 2000 en de hypotheekbubbel van 2008. Een genadeloos stuk van Rolling Stone Magazine zette die geschiedenis nog eens uiteen. Uit dat stuk is bij velen het beeld van Goldman als ‘great vampire squid wrapped around the face of humanity’ blijven hangen. De tentakels van Goldman reiken over de hele wereld, en tot in alle gremia die er toe doen. Veel  van Goldman’s deals worden mogelijk gemaakt omdat ex-Goldmanites de politiek beheersen (ook in Europa).

Toen Smith in 2001 werd gerekruteerd, werd Goldman toevallig net ingevlogen om de Griekse overheidscijfers wat te masseren. Met een trucje kon de Griekse staatsschuld meer in de richting van 60% BBP worden gebracht, een  gouden ingreep voor Griekenland, en voor Goldman natuurlijk. Daar plukken we nu allemaal de vruchten van.

Toen Smith’s carrière in 2008 lekker op stoom was, verdiende Goldman haar geld met het verpakken en verkopen van rommelhypotheken aan haar klanten (e.g. pensioenfondsen), om vervolgens nog meer te verdienen aan posities die juist gokten op een koersdaling van deze producten. Dat leverde nog een mooie ‘discussie’ op tussen Lloyd Blankfein, Goldman’s CEO, en de Amerikaanse senator Carl Levin, in het kader van het (inmiddels afgeronde) onderzoek naar de oorzaken van de financiële crisis van 2008. In 2010 werd er al een keer geschikt, maar daarmee is de kous nog niet af.

Smith klaagt dat Goldman’s klanten vandaag de dag worden weggezet als ‘muppets’ waar zoveel mogelijk en zo snel mogelijk aan moet worden verdiend. Maar Goldman lijkt toch al jaren geleden afgestapt te zijn van haar long-term greed-filosofie, die, hoewel ook niet verheffend, in ieder geval een duurzame relatie met de klant voorschreef.

Maar voorlopig heeft Goldman nog klanten zat en gaat het zakelijk voor de wind – gemiddeld verdient een medewerker meer dan 350.000 dollar per jaar. Misschien dat dit de incubatietijd van Smith’s gewetensnood verklaart.