Ooit was zij een volstrekt onbekende singer-songwriter, maar inmiddels is Lady Gaga uitgegroeid tot een wereldberoemde megaster. Hoe is het zover gekomen, waar komt het succes van Lady Gaga vandaan? Mijn zoektocht naar het antwoord op deze vraag bracht mij tot een uniek moment dat ik figuurlijk de geboorte van Lady Gaga wil noemen.
Het antwoord lijkt in eerste instantie heel makkelijk, het is gewoon haar commerciële ondersteuning. Die heeft Lady Gaga beroemd gemaakt. Zonder deze ondersteuning zou Lady Gaga nog steeds onbekend zijn, simpel. Alleen is dan de volgende vraag waarom bij haar wel is gelukt wat bijvoorbeeld de manager van Dries Roelvink nooit voor elkaar heeft gekregen. Ik moet dus verder doorvragen, ik moet vragen wat de commerciële aanpak rond het succes van Lady Gaga zo bijzonder maakt. Waarom lukt bij haar wel wat bij anderen nooit lukt?
De commerciële ondersteuning van Lady Gaga komt van een groep mensen die zich “Haus of Gaga” noemen. Let wel Haus, dus niet het Engelse house maar het Duitse Haus en dat geeft al een eerste aanwijzing waar ik verder moet zoeken. Het spoor leidt naar Duitsland. Ik vind bijvoorbeeld haar lied “Alejandro” eigenlijk ook iets Duits hebben. Ik weet niet, iets van Duitse schlager. Misschien een beetje in geactualiseerde vorm, maar toch.
Zou het dan dit soort Duitse schlager-achtige muziek zijn die Lady Gaga zo beroemd heeft gemaakt? Hmm… Duitsland kent een lange schlagertraditie en het is altijd heel slechte muziek. Ik vraag me altijd af hoe zoiets de grens over kan komen. Misschien omdat wansmaak internationaal is, dat zou kunnen. Maar zou de internationale wansmaak alleen al het succes van Lady Gaga kunnen verklaren, is het gewoon genoeg dat haar muziek een beetje naar Duitse schlager klinkt? Dat kan ik me niet voorstellen… en dat is ook niet zo. Het zal vast helpen, maar het is zeker niet voldoende. Dat blijkt al daaruit dat dezelfde aanpak al eerder met duidelijk minder succes werd toegepast.
Velen zullen zich het Dallas-sterretje Audrey Landers niet meer herinneren, maar ook zij scoorde ooit een kleine hit met het behoorlijk schlagerachtige Manuel Goodbye:
Hetzelfde geldt ook voor Looking for Freedom van de man met de sprekende auto, David Hasselhoff:
Deze zangers scoorden slechts een bescheiden hitje, terwijl Lady Gaga echt veel meer heeft bereikt dan dat. Maar waarom? Waarom toch… Nou, er is een duidelijk verschil: Lady Gaga is vervangbaar. Zo vreemd als het mag klinken, het succes van Lady Gaga komt voort uit haar vervangbaarheid. Audrey Landers en David Hasselhoff waren niet echt vervangbaar, want zij hadden al eerder iets bereikt, zij kwamen ergens vandaan, namelijk uit tamelijk bekende televisieseries. Lady Gaga daarentegen kwam uit het niets. Dit lijkt een nadeel, maar het geheim van haar succes is dat het Haus of Gaga het voor elkaar heeft gekregen dit juist in haar voordeel te laten werken. Door haar vervangbaarheid kan eigenlijk iedereen Lady Gaga zijn. In dat verband zijn ook eerder gelanceerde geruchten over haar eventueel onduidelijke genderidentiteit en zo te interpreteren. Niet alleen elke vrouw, maar ook elke man kan Lady Gaga zijn. Lady Gaga zijn wij allemaal en dat maakt haar zo succesvol.
Nou ja, en het idee van succes door vervangbaarheid komt natuurlijk ook uit Duitsland, dat lijkt me duidelijk. Moet ik er nog over schrijven? Nou, vooruit: De oorsprong van het idee van succes door vervangbaarheid ligt natuurlijk bij de Duitse zanger Heino. Lady Gaga is eigenlijk de Heino van de 21ste eeuw. Heino is een Duitse schlagerzanger die vooral bekend werd door zijn blonde, pruikachtige haar en zijn zonnebril, deze twee dingen waren, figuurlijk gesproken, zijn Haus of Gaga.
Iedereen met een blonde pruik en een zonnebril kon Heino vervangen en dat werd in het verleden ook vaak gedaan, er zijn vele “wahre” Heinos geweest. Een eerste voorbeeld is zanger Georg Kreisler:
Daar vandaan was het tot Lady Gaga natuurlijk nog een lange weg. Het unieke moment dat ik de geboorte van Lady Gaga wil noemen kwam pas later. Het is een fragment uit een speelfilm met de Duitse komiek Otto Waalkes. Geactualiseerde Duitse schlager, vervangbaarheid… er zit alles al in. Hier komt Lady Gaga vandaan, geen twijfel mogelijk :
Een historisch filmfragment mag ik wel zeggen.
Reacties (29)
Grappig stukje.
Maar Lady Gaga zijn wij allemaal…?
Ik in elk geval niet ;)
Duitsland kent een lange schlagertraditie en het is altijd heel slechte muziek.
Als dat je veronderstelling is, ga je hoe dan ook de mist in.
Vind je? Heb je dan misschien een voorbeeld voor een Duitse schlager die niet heel slecht is? Ik ben benieuwd.
Ik zou het liever andersom zien. Jij beweert dat álle Schlagers slecht zijn. Dan moet je toch makkelijk met een voorbeeldje of 30 kunnen komen. Overigens heb je in je artikel al een heel erg goede schlager verwerkt, met één van de vele meesterwerken van Heino.
Had ik nou niet verwacht moet ik zeggen. Eerder de Comedian Harmonists misschien of Alexandra. Maar daar heb je het niet over.
Hoe dan ook, ik zou inderdaad 30 voorbeelden kunnen noemen, maar laat ik maar met een vrij onbekende beginnen, want dan hoeft de rest misschien niet meer: Tina York met `Wir lassen uns das Singen nicht verbieten`. Als je het kent, zeg jij vermoedelijk dat je dat ook een meesterwerk vindt. Dat kan ik dan, net als bij Heino, niet serieus geloven, maar voor mij mag het natuurlijk. Wie ben ik om daarover te mogen oordelen? Als ik een plaat van Heino of Tina York zou hebben, mocht jij hem hebben. Gratis.
Alexandra was goed.
Heel, héél af en toe wordt er in Duitse schlagers niet onaardig gezongen. Maar de muziek is altijd formulaïsche meeklapbagger.
Mocht je een uitzondering weten te vinden dan bevestigt die alleen de regel.
Dat je zo’n gedachtensprongetje maakt, snap ik ergens nog wel. Maar dat je zo’n brainfart dan op een “serieuze” site als Sargasso zet, begrijp ik dan weer niet.
Nou, ik begrijp soms ook iets niet. Bijvoorbeeld de aanhalingstekens.
Tjongejongezeg, er komt nog wel meer moois uit Duitsland dan schlagers hoor! Cheri lady, Gaga!
Duitse Schlagers zijn volgens de hier geldende conventie misschien slecht, maar er zullen toch erg veel mensen stiekem kippevel krijgen bij de eerste tonen van Peter Maffay’s “Du” of uit hun dak gaan in de homodisco op “Ich bin wie du”van Marianne Rosenberg. Of draaien we het om, en zijn dat geen schlagers omdat ze niet slecht zijn? Goed of slecht zijn als objectief begrip onhanteerbaar in kunst, en zeker in muziek..
Inderdaad, niet alle Duitstalige popmuziek is schlagermuziek.
Objectief is moeilijk, ik weet het. Ik bedoelde het ook meer als een subjectief statement.
Je had gewoon een mening. Overigens is het niet Lady Gaga maar Lady Slaga.
Ik vond ‘Alejandro’ eigenlijk toch meer weg hebben van Fernando van ABBA.
Blij dat ik nooit naar de radio luister,ik ben tot nu toe gespaard gebleven van de muziek van deze “lady”.Zo te zien heb ik niets gemist.
G.Drios heeft over het algemeen goede muziekcolumns,maar dit onderwerp vond ik toch zonde van de tijd.
(glim)lach jij wel eens?
Iedere dag weer als ik al die sukkels zie die denken dat ze zo bij de tijd zijn.En muziek hoef ik niet op de radio te horen,heb meer dan 8000 albums dus heb helemaal geen zin uren te wachten tot ik iets op de radio hoor dat me bevalt.
En in de kroeg natuurlijk waar ze muziek draaien,geen bagger.
Laten we er maar van uitgaan dat dit stukje grappig is bedoeld. Anders is het wel erg makkelijk om het onderuit te halen.
(Schlager = Duitse vertaling van “Hit”)
Vraag: wat is nog erger dan Duitse Schlagermusik?
Antwoord: Nederlandse schlagermuziek (oh sorry, dat heet smartlappen)
@20 Hierbij nederig excuus aan G.Drios ,in bovenstaand licht bezien is het wel een leuk stukje.
Dank je wel. Ik ging me al zorgen maken. Als een zeer gewaardeerde reageerder zijn teleurstelling kenbaar maakt, vind ik dat ook niet leuk.
Ik persoonlijk vind vooral het filmpje van Heino echt heel erg en ook de andere behalve de laatste twee. Als ik dat dan schrijf, ben ik me van geen kwaad bewust, want ik kan me echt niet voorstellen dat iemand zoiets leuk vindt. Toch gaan dan andere eveneens zeer gewaardeerde reageerders protesteren en dat respecteer ik, want ik wil hier niemand persoonlijk aanvallen voor het hebben van een mening die de mijne niet is.
Schlagermuziek is gezellie!
Gitte, Dahlia Lavi, Rita Pavone, Ireen Sheer, Wencke Myhre, Mireille Mathieu, Costa Cordalis, Bata Illic, Vicky Leandros, Roberto Blanco, Karl Gott, Vico Toriani, Udo Jürgens, Heintje en Jan Smit. Wat hebben deze schlagerzangers en -zangeressen gemeen?
Nou,wat dan…..?
Scandinavië, Israel geloof ik, weet ik niet, Engeland, Scandinavië, Frankrijk, Griekenland, Bulgarije of zo, Griekenland, Cuba, Tschechië, Zwitserland geloof ik, Oostenrijk, Nederland, Nederland. En vergeet niet Peter Maffay. Wat erg dat ik zoiets weet…
Goed gedaan! De oplossing is: Denemarken, Israël, Engeland, Noorwegen, Frankrijk, Griekenland, Joegoslavië, Griekenland, Tunesië, Tjechië, Zwitserland, Oostenrijk, NL, NL. Peter Maffay is geboren in Roemenië.
Ik ben vergeten om Lena Valaitis te noemen, ze is geboren in Litouwen.
Nee joh het is nog veeel bizarderder…..
Gordels om en alu hoedjes verplicht: Lady Gaga, The Illuminati Puppet