OPINIE - Als een product gratis is, dan ben jij het product dat wordt verkocht. Tijd voor een andere kijk op klantdata vindt Sander Zwaard.
Tegenwoordig denkt zo’n beetje ieder bedrijf rijk te worden aan het vermarkten van klantdata. Het is niet voldoende om producten te verkopen die consumenten nuttig, handig of leuk vinden. Het doel van veel bedrijven is ook om ‘klantenprofielen’ aan te leggen, zodat een ander bedrijf kan zien wat een klant allemaal nog meer zou willen kopen.
Baggerdata
Best leuk, maar in de meeste gevallen zijn dat soort profielen pure bagger. Als ik voor de verjaardag van een kennis babykleertjes koop, heb ik echt geen behoefte om tot in lengte van dagen platgespamd te worden met babyaanbiedingen. En nadat ik een boormachine heb gekocht, heeft het ook niet zoveel zin meer om me nog eindeloos te bestoken met advertenties van boormachines.
Maar er zijn ook gevallen waarbij grote hoeveelheden ‘klantdata’ best nuttig kan zijn. Tomtom gebruikt hun navigatiekastjes bijvoorbeeld ook om de actuele verkeersdrukte te bepalen. En dat geeft naast aardige plaatjes (aardige plaatjes) ook nuttige informatie. Niet alleen over files, zodat je voor je rit kunt kiezen welke route je kunt nemen. Als een navigatiesysteem je kan waarschuwen dat je over 500 meter op een stilstaande file inrijdt, dan is ‘handig’ een understatement.
Hetzelfde geldt voor mobiele telefoniedata: Als je de aanwezigheid van het aantal mobiele telefoons telt in een gebied, kun je dat gebruiken om te zien waar op een bepaald moment veel mensen zijn. Maar je kunt ook kijken waar ze vandaan komen. Of welke nationaliteit die mobieltjes hebben.
Klantdata is van ons allemaal
In beide gevallen gaat het om geaggregeerde data, zonder verdere persoonskenmerken. Eigenlijk hoort dat soort data toe aan het publiek. Net zoals we dijken met z’n allen betalen, en niet alleen laten betalen door mensen die in een overstromingsgebied wonen. Op dezelfde manier zou je dit soort data die door een flink deel van alle Nederlanders wordt gegenereerd publiek toegankelijk moeten maken. Tot nut van iedereen, en niet alleen van instanties en bedrijven die voor veel geld jouw en mijn data op een manier verkopen waarbij we er zelf nauwelijks zicht op hebben.
Alle data open data
Daarom een wild plan: zodra een bedrijf meer dan bijvoorbeeld 100.000 klanten of meer dan 20% marktaandeel heeft, is zo’n bedrijf verplicht om hun klantdata te aggregeren (om privacy-issues te voorkomen) en als ‘open data’ aan te bieden. Dat heeft twee voordelen: het is niet meer lonend om klantdata te gaan vermarkten, en tegelijkertijd maakt het die data wel toegankelijk voor mensen die daar in geïnteresseerd zijn.
Natuurlijk zijn daar kosten aan verbonden. Maar net zoals een ‘verwijderingsbijdrage’ zou je ook een duppie ‘open data bijdrage’ kunnen invoeren bij een mobiel abonnement of een navigatiesysteem. En dat lost ook een deel van het hele advertentieprobleem op, waarbij bedrijven ‘gratis’ producten aanbieden waarvan de kosten moeten worden gedekt met advertenties.
Reacties (8)
Leuk idee. Veronderstelt wel een ommekeer in het huidige marktdenken, privatisering, etc. Ben benieuwd wie hier achter gaat staan.
@1:
Gokje: in elk geval niet de bedrijven waar het om gaat. En hun belangenbehartigers in het parlement ook niet.
@1: Ik sta hier idelogisch gezien helemaal achter, maar ik ben realistisch genoeg om in te zien dat je dit niet zomaar even verandert. Maar stappen in die richting onderschrijf ik zeker. Ik denk dat informatie asymmetrie één van de belangrijkste oorzaken is van het bewust of onbewust vertragen van échte vooruitgang voor de mensheid, want immers als we echt maximaal transparant met elkaar zouden willen zijn en ons in deze ook massaal kwetsbaar in op zouden stellen, dan is er ook geen enkele reden meer om dingen te gaan verbergen of beschermen (zelfs niet tegen kwaadwillenden, want die kunnen dan niet meer op niveau van data concurreren, want is immers voor iedereen toegankelijk). Het is in feite de ultieme democratisering van informatie.
@1-3: dat je hiervoor bij veel nederlandse politieke partijen weinig animo voor zal vinden zal me niets verbazen. Maar ik denk dat er vanuit de EU/EC best een aardig draagvlak voor te vinden is. De indruk die ik heb is dat die veel meer op de lijn zitten dat ‘open source/open data’ stimulerend is voor kleine, innovatieve bedrijfjes.
En soms heb je alleen maar een set lokale ambtenaren + politici nodig die datasets en ontwikkelaars bijelkaarbrengen, in de hoop dat daar iets uitkomt waar de plaatselijke gemeenschap iets aan heeft. Zoals in bath, engeland.
Dat is nog helemaal niet zo’n gek idee. Ik denk eigenlijk, dat veel politieke partijen hier wel degelijk in mee zouden gaan als je het goed frame’d. Misschien zoiets als “Take back control” ? Dat werkte vorig jaar nog heel goed op een naburig eilandje …
interessant:
Eigenlijk hoort dat soort data toe aan het publiek. Net zoals we dijken met z’n allen betalen, en niet alleen laten betalen door mensen die in een overstromingsgebied wonen.
geldt dit niet alleen voor data die met belastinggeld is verzameld, gestructureerd, geschoond, onderhouden, etc? dus de databanken van de Kadasters en CBS’en van Nederland (die overigens grof geld verdienen met de verkoop van data).
is zo’n bedrijf verplicht om hun klantdata te aggregeren (om privacy-issues te voorkomen) en als ‘open data’ aan te bieden. Dat heeft twee voordelen: het is niet meer lonend om klantdata te gaan vermarkten
hmmm… vanuit de praktijk bezien: aggregeren van data is niet de meest voor de hand liggende manier om privacy-issues te voorkomen. anoniemisering en versleuteling zijn gebruikelijker. daarnaast zijn geaggregeerde data een stuk minder waard, dus een markt voor persoonsniveau data blijft bestaat.
@6: het probleem met versleutelen is dat je al snel voldoende persoonskenmerken over houdt om iemand uniek te identificeren. Met leeftijd op dagbasis, geslacht en postcode op 4 digits kun je 98% van de populatie in een wijk koppelen aan een andere dataset (waar die data ook in zit, natuurlijk). Hetzelfde geldt natuurlijk voor cookies e.d.; als je alle ‘unieke cookies’ uit een bestand haalt, kun je met de sites die iemand bezoekt een uniek persoon ook wel achterhalen (het aantal mensen wat sargasso en frontaalnaakt bezoekt is al snel redelijk uniek). Het lijkt me dat je niet wilt dat de data van iedereen publiek gemaakt wordt (ivm privacy).
Voor de bulk van de toepassingen hoef je helemaal niet te weten welk persoon wat doet, al was het maar omdat je een oneindig aantal mogelijkheden krijgt (‘2 mensen die xhamsters en geenstijl bezocht hebben kopen boormachines maar verder niets’ ). Voor verkopers is het vaak interessanter welk marksegment ze aanspreken (‘jongeren onder de 25 uit amsterdam kopen scooters’).
het probleem met versleutelen is dat je al snel voldoende persoonskenmerken over houdt om iemand uniek te identificeren. Met leeftijd op dagbasis, geslacht en postcode op 4 digits kun je 98% van de populatie in een wijk koppelen
alleen als je inderdaad leeftijd, geslacht en pc4 meeneemt. er zijn genoeg individuele velden (bijvoorbeeld: kleur van de auto, als je auto’s verkoopt) die verder niks vertellen over wie je voor je hebt.
punt was hier: aggregeren is kind met het badwater weggooien en is niet in de praktijk niet de manier om “privacy-issues” (whatever that may mean) op te lossen.
Voor verkopers is het vaak interessanter welk marksegment ze aanspreken (‘jongeren onder de 25 uit amsterdam kopen scooters’).
nee hoor. online marketing is erg duur. richten op “segmenten” als “jongeren onder 25 ,etc” is online schieten met een kanon op een mug. de winst zit in het vastleggen van de individuele klantreis. dus: wie komt alleen op de site en koopt niet, wie bounced omdat de landing pagina niet goed te zien is op iPhone, etc. daarvoor heb je echt individuele klantidentificatie voor nodig, en daarin wordt fors geïnvesteerd (kan ik uit eigen ervaring vertellen).