Er zijn keren dat je er naast zit, en er zijn keren dat je het bij het rechte eind hebt. Coen van het CPB zit er vaak naast. Zelf gniffelde hij er vorige week nog om: ‘Twee eenvoudige CPB-medewerkers hadden vorig jaar toch niet kunnen voorzien dat Lehman Brothers zou kunnen omvallen? Zo’n grote Amerikaanse bank!’ Eh, nee, inderdaad niet. Maar een ietsepietsie meer zelfinzicht zou geen kwaad kunnen. Zonder het zichzelf te realiseren, legt Coen de vinger op de zere plek. Onverwachte gebeurtenissen zijn niet met zekerheid te voorspellen. Zeker niet door de heren van het CPB. Coen zag de crisis niet aankomen. In het najaar van 2008 onderschatte Coen de gevolgen van de crisis voor Nederland. In de lente overschatte hij diezelfde gevolgen van de crisis juist weer aanzienlijk. Gek vak, hé? Door de geleerde lessen is Coen een nederig man geworden. Herstel: Coen is nu pas echt goed op dreef geraakt!
Rekenmachine
Zo leest hij nu anderen vrolijk de les over hoe ze de crisis zouden moeten aanpakken. Coen uitte kritiek op de Deeltijd WW van minister Donner en had ‘en passent’ stevige kritiek op de FNV. Coen uit zijn frustratie over de deeltijd-WW in het boek ‘de grote recessie’. Ik parafraseer: “Deeltijd-WW? Een mislukking! Het zorgt voor een vastlopende economie én er vindt op grote schaal misbruik plaats.” Zowel de FNV als Donner waren niet blij met de kritiek van Coen. Zo zei Donner: ”Dat soort kritiek is onaanvaardbaar. Het UWV controleert de deeltijd-WW heel goed. Er is geen aanwijzing dat de regeling wordt misbruikt door de firma list en bedrog.” En de FNV was ook al niet blij met Coen: “FNV Bondgenoten heeft dinsdag het Centraal Planbureau (CPB) opgeroepen zich te beperken tot rekenwerk en geen politieke uitspraken te doen. Zij hadden voor CPB-directeur Coen Teulings een rekenmachine meegenomen, maar die wilde het apparaat niet in ontvangst nemen.”
Beleidsadviezen
Coen zijn voorspellingen komen zelden uit. Coen doet politieke uitspraken. Coen weet dondersgoed dat zijn vak veel gelijkenissen toont met de meteorologie. Een paar dagen vooruit voorspellen gaat tegenwoordig aardig. We kunnen zelfs iets zeggen over een eventuele klimaatverandering. Maar de exacte temperatuur van 13 mei 2010? Aan die voorspelling moeten we ons niet wagen. Dat doen meteorologen niet en dat moeten economen ook niet doen. Daarnaast moet het Coen zich niet bemoeien met beleid. Hij moet rekenen. Het CPB is namelijk een onafhankelijk rekeninstituut: niets meer en niets minder. Dat weet Coen natuurlijk ook wel. Aangezien Coen heel goed weet wat de rol is van zijn instituut, is het des te kwalijker dat hij zich misdraagt. Kortom: hij moet vage vermoedens niet als feiten presenteren en ophouden met geven van beleidsadviezen. En anders? Anders is het tijd om op te stappen Coen!
Reacties (32)
Was hij niet degene waarvan gefluisterd wordt dat hij een GHB verslaving heeft?
Vanwaar deze frontale aanval? Dat het CPB er vaak naast zit, is bekend. Maar dat er iemand vanaf de zijlijn van de politiek af en toe iedereen scherp houdt, is toch niet verkeerd? Daar hebben we het CPB toch juist voor? Om te zorgen dat politici geen onzin-besluiten nemen? Dat afdoen als een ‘politiek gekleurd advies’, geeft alleen maar aan dat zijn critici geen betere tegenargumenten hebben.
Persoonlijk denk ik dat als iemand dingen zegt, waar zowel het FNV als Donner van over de zeik raken, hij of zij er niet ver naast kan zitten. Je kunt wel als een soort Barosso iedereen proberen te vriend te houden, maar dit houdt wel iedereen wakker.
Ik ben het er helemaal mee eens dat je niet te zwaar op CPB-adviezen moet leunen, maar een persoonlijke aanval als hun kritiek je even nier uitkomt en hun bestaansrecht in twijfel trekken, is het andere uiterste.
Wie de fuck is AB ook alweer?
@ 2 Ik trek het bestaansrecht van het CPB niet in twijfel.
Ik vind wel dat de directeur zich (die ook in de SER zit) bescheiden moet opstellen. Zijn ongevraagde adviezen wekken de onterechte schijn dat zijn persoonlijke mening -langer doorwerken- , ook de mening is van het onafhankelijke instituut is waar hij directeur van is. Geen goede zaak, vind ik.
Zie ook:
http://www.nrc.nl/economie/article2353116.ece/FNV_Teulings_zit_met_dubbele_pet_in_de_SER
Met statistieken kan je iedereen voor de gek houden en de meest linkse onzin ‘waarheid’ maken. Natuurlijk moet je kritisch zijn op het CPB en vooral goed kijken hoe ze het onderzoek hebben uitgevoerd voordat je naar het resultaat kijkt, en wie er belang heeft bij het resultaat. Leugenachtige prietpraat overigens, amici.
Ja, alleen rechtse waarheid is waarheid. Dat zie ik iedere dag op drudgereport, politico en de dagelijkse standaard. Dûh.
@1 lekker downplayen, iemand in diskrediet brengen zonder inhoudelijke reactie, makkelijk, goedkoop
Welkom in de wereld van de statistiek, de kunst waarmee iedereen met sommige/alle cijfers elke stelling kan onderbouwen…
Het cpb kan leuk lineaire stelsels doorrekenen, maar omdat er nog geen goed stelsel is waarmee de werkelijke economie doorgerekent kan worden blijft alles wat er gezegd wordt een voorspelling/richtlijn. Niet meer niet minder. Dat bestuurders en media en FNV etc. etc. daar zo zwaar aan tillen toont meer hun eigen incapabelheid/onwetendheid dan die van het cpb.
@7 Dat de FNV, Donner en anderen er zwaar aan tillen heeft ook wel degelijk te maken met de wijze van presenteren. In het ene interview geeft Teulings een genuanceerd beeld: zijn voorspellingen hebben beperkte waarde. Bij de presentatie van zijn boek, in enkele interviews en bij de presentatie van nieuwe voorspellingen laat hij die noodzakelijk nuanceringen te vaak achterwege…
Eindelijk wordt hier eens iets van gezegd!
Mijn indruk van Coen Teulings is namelijk dat hij vooral theoretisch een sterk econoom is, maar helaas empirisch werk nauwelijks serieus neemt (vooral als bewijs aandraagt als het zijn theorie onderstreept, en anders laat hij het “links” liggen). Een goed voorbeeld hiervan is dit rapport:
https://www.nidi.knaw.nl:10011/en/output/2003/kov-report-03me18.pdf/kov-report-03me18.pdf
Het doel van dit rapport is te bepalen wat de rol van de overheid zou moeten zijn. Een goede vraag, maar de analyse bestaat echter alleen uit economische redeneringen en kan dus onmogelijk tot een bevredigend antwoord leiden (zonder empirisch werk dus.)
Zijn opmerking over uitkeringsmisbruik is dan ook kenmerkend voor Teulings aanpak, aangezien hij het theoretische argument van het bestrijden van free-riders vaak als bestaansrecht voor een overheid aanhaalt. Ook in dit geval gaat hij uit van free-riders zonder dat dit empirisch is vastgesteld en dus allerminst zeker. Kortom, niks mis met theoretische economen, maar een directeur van het CPB zou inderdaad iets meer waarde aan de rekenmachine mogen hechten, zeker voordat hij uitspraken doet die hier betrekking op hebben terwijl hij de grootste rekenmachine van Nederland tot zijn beschikking heeft.
@9
economie is geen wetenschap
het bestaat alleen uit afgeleides bepalen en aan de hand daarvan een conjunctuur uitrekenen. De input kan willekeurig gekozen worden en controle daarop wordt of niet uitgevoerd of gebagatelliseerd. De nuance wel of niet toevoegen is een keuze om het doel wat je hebt te bereiken. Het is allemaal natte-vinger werk.
@JanT:
Zijn opmerking over uitkeringsmisbruik is dan ook kenmerkend voor Teulings aanpak, aangezien hij het theoretische argument van het bestrijden van free-riders vaak als bestaansrecht voor een overheid aanhaalt.
Een andere crisismaatregel, de slooppremie, is in zijn korte leven al voor miljoenen getild. Zie: http://www.volkskrant.nl/economie/article1272524.ece/Massale_fraude_met_Duitse_slooppremie.
Ook voor de deeltijd WW zijn er aanwijzingen voor fraude:
Verder gaat uitkeringsinstituut UWV steekproefsgewijs controleren of werkgevers geen fraude plegen met deeltijd-WW en het personeel stiekem laten doorwerken. Bij fraude worden bedrijven uit de regeling gegooid. Ze lopen kans op een boete en moeten al het uitkeringsgeld terugbetalen. Er loopt één justitieel onderzoek naar een bedrijf dat via de voorganger van de deeltijd-WW, de werktijdverkorting, personeel minder liet werken en daarvoor in de plaats goedkopere buitenlandse krachten zou hebben ingehuurd.
Opportunistisch gedrag is geen theoretisch curiosum. Ik vind het een beetje vreemd dat hier de kant voor gekozen van de gevestigde orde (de zgn Sociale Partners) die in het verleden er niet voor schroomden bepaalde groepen werknemers en werkgevers te spekken op kosten van de belastingbetaler. Zie ook het WAO-debakel van de jaren ’80.
Daarnaast trekt AB als leek een te grote broek aan. Opinions are like assholes: everyone has one. Economen zijn kudt en alle linkse betweters van Sargasso weten het zoveel beter dan iedereen, pff vertel me iets nieuws ofzo.
@10: Net als grammatica (“doorgerekent kan worden”) niet waar? Geen wetenschap, allemaal natte vinger werk, volledig overbodig, blabla…
@2: “Daar hebben we het CPB toch juist voor? Om te zorgen dat politici geen onzin-besluiten nemen?”
Kan ik me wel in vinden. Maar dat is niet wat in het bovenstaande stuk beschreven wordt (namelijk genomen besluiten achteraf bekritiseren).
@paul
Tja, wat is tegenwoordig eigenlijk nog WETENschap, ik zou het eigenlijk niet ook niet WETEN.
@JSK
De sloop premie is een goed voorbeeld, empirisch bewijs voor free-rider gedrag binnen de slooppremie.
Het WW voorbeeld dat je geeft onderschrijft wat ik zeg. Er zijn aanwijzingen voor free-rider gedrag (al was het maar vanuit de economische theorie), en dat wordt door UWV empirisch onderzocht. Prima, daarna kun je zeggen of free-riders ook echt (en niet alleen theoretisch) een probleem vormen. Teulings draait de zaken om. Bovendien heeft het WAO-debakel van de jaren ’80 dat je aanhaalt er toe geleidt dat er nu reeds veel strengere controles zijn, waarmee free-rider gedrag minder aantrekkelijk geworden is.
Verder, uiteraard is opportunisme geen theoretisch curiosum, maar het is ook geen natuurkundige wet (daarom is economie ook een sociale “wetenschap”) Economen die economische theorien zien als natuurkundige wetten kwamen in het verleden vaak tot vreemde conclusies (neem bv Wereldbank en IMF en hun Washington concensus). Met Teulings gedachtegoed gaan we terug naar die rigide tijd.
Ik zelf heb overigens net als AB ook liever een te grote dan een te strakke broek, beter voor je zaad.
Bovendien heeft het WAO-debakel van de jaren ‘80 dat je aanhaalt er toe geleidt dat er nu reeds veel strengere controles zijn, waarmee free-rider gedrag minder aantrekkelijk geworden is.
Ja in het zeer specifieke geval van het dumpen van overtollige werknemers in de WAO. Mijn punt met dat voorbeeld was niet zozeer dat er gefreeridet werd op de arbeidsongeschiktheids voorzieningen, maar dat de Sociale Partners niet de natuurlijke bondgenoten zijn van de gemiddelde (of modale) Nederlander. Het deelbelang van de FNV (veel laaggeschoolde leden in industriele sectoren) en minister Donner (wil vooral geen gedoe met werkloosheid in zijn termijn) staat niet gelijk aan het algemene belang. Er zijn goede redenen – theoretische *en* empirische – om sceptisch te zijn tegenover de nu gedane crisismaatregelen.
Maar in plaats daarvan stelt AB het CPB (in de persoon van Teulings) tegenover de minister en vakbeweging, en kiest de kant van de laatst genoemden. Niet op basis van concrete feiten maar op retoriek – want Teulings zegt A, en de FNV en Donner zeggen B – terwijl er a priori geen reden is om meer gewicht te hechten aan de woorden van de Sociale Partners dan aan die van het CPB. In tegendeel zou ik zeggen. Het CPB heeft misschien 11 van de 10 recessies correct voorspeld, maar het bepaalt *niet* over de verdeling van miljarden aan belastingsgeld.
@JSK
Er wordt hier geen kant gekozen voor de sociale partners of Donner, maar er wordt vastgesteld dat Teulings de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet. Het is gewoon irritant dat de grote jongens als Teulings en Wellink de crisis niet zagen aankomen terwijl zij als geen ander de middelen ter beschikking hadden, en nu vanuit hun oude gedachtegoed prediken hoe het wel moet.
economie een sociale wetenschap?? eerder een vaag omschreven samenhang van willekeurige grafieken.
marx: alles in handen van de overheid
friedman: alles op de vrije markt
maak zelf het rijtje af met gelauwerde economen/´wetenschappers´ die theorieen bedacht hebben (zonder dat ze zelf met hun arbeid enige echte waarde hebben toegevoegd)
@12: taal is een afspraak en geen wetenschap
hij loopte naar de pomp, hij liep naar de pomp, hij loopde naar de pomp. Je begrijpt bij elke zin de bedoeling, maar we maken een afspraak wat correct is en wat niet.
Wetenschap gaat over feiten: de zwaartekracht is geen afspraak maar een feit, de appel valt naar beneden (niet ver van de boom) en niet omhoog.
Er wordt hier geen kant gekozen voor de sociale partners of Donner, maar er wordt vastgesteld dat Teulings de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet.
Okee, dan is het een jij-bak. Het is nog steeds niet erg boeiend. Niet de kritiek wordt geanalyseerd, enkel de criticaster. Tsja.
@paul: wiskunde is ook een afspraak.
@paul
Zijn processen die alleen met behulp van statistiek te beschrijven zijn nog wetenschap?
En, is redeneren vanuit een set aan aannames wetenschap?
@JSK
als de criticaster directeur van het CPB is, gaat de kritiek verder dan de criticaster zelf. Of het boeiend is, tja, dat lijkt me humeur afhankelijk :)
@jsk
ik heb nooit beweert dat wiskunde een wetenschap is. Het is een instrument dat je kan gebruiken om een theorie te onderbouwen. En ook om die theorie te controleren. Vervolgens om aan de hand van die theorie een correcte voorspelling te doen.
hypothese -» onderzoek -» conclusie
voorbeeld:
archimedes: een lichaam geplaatst in water ondervindt een opwaartse kracht gelijk aan de massa van de verplaatste hoeveelheid water. Deze stelling experimenteel onderzoeken en met wiskunde bewijzen. Zodanig dat als je een willekeurig voorwerp neemt dat je een voorspelling over de opwaartse kracht/diepgang kan maken, met behulp van wiskunde, die waar is.
economisch voorbeeld:
tsjah, ik kan er geen bedenken, mischien jij wel
grammaticaal voorbeeld:
kan ik ook niet bedenken
@jant
redeneren uit een stel aannames is onderzoek. De conclusie is wetenschap. De correctheid moet getoetst worden. Experimenteel vaststellen.
Och het is zo’n armoede om telkens weer die discussie over al of niet vermeende wetenschappelijkheid te zien oplaaien. Op die manier is het toch net brommers kieken en vergelijken. Somber somber somber.
Nooit wordt er in dit soort kringen eens gekeken naar het probleem van de methode.
@21: Hier http://andrewlias.blogspot.com/2004/08/is-mathematics-science.html, een artikel van een *professor* in de wiskunde die betoogt dat wiskunde wél een wetenschap is.
@klaplong
hypothese -» onderzoek -» conclusie
de methode hoort bij het onderzoek. Als alle methoden nog geen bevredigende conclusies hebben geleverd, dan is de eindconclusie dat economie nog geen wetenschap is. Laat de economen een methode bedenken die ons is staat stelt correcte voorspellingen te doen. Dan is economie een wetenschap.
@paul
Jouw uitspraak: “economie is geen wetenschap” wordt onder jouw definitie nogal betekenisloos.
De vraag is of je eigenlijk:
“Denken over de economie is zinloos.”
wilde zeggen.
@jant
denken over de economie is leuk, maar geen harde wetenschap. Uitspraken doen over de economie aan de hand van cpb voorspellingen is jezelf begeven op glad ijs.
Waar moet het dan wel om gaan? Het moet gaan over Jan Burger en of hij aan het einde van de maand nog wel brood voor zijn familie kan betalen. Uiteindelijk is de economie de optelsom van de huishoudboekjes van alle Jan Burgers (samenleving). Het idee dat je kan zorgen aan de hand van afgeleides van het totaal dat alles goed gaat is overgewaardeerd. De economen hebben nog geen goede theorien kunnen produceren.
@paul
Dat denken over de economie geen harde wetenschap is zal niemand ontkennen, maar wandelen over glad ijs gaat nog altijd beter dan over water (hoewel religieuzen het hier misschien niet mee eens zullen zijn).
Ik vind overigens de theory achter het Marshall plan wel een goed voorbeeld van een aardige theorie, die bovendien ook door het Marschall plan zelf enigsinds empirisch onderbouwt is.
@JanT
Het marshallplan is zeker niet zonder critici en ik zie de vergelijking met de deeltijd-ww of andere cpb ramingen ook niet. Hij toont aan dat de economie niet te voorspellen is.
Coen is typisch zo´n econoom die aan de hand van modelletjes en grafieken denkt te weten wat er aan de hand is en wat de oplossing is. Dit soort economen heeft nog nooit echte waarde toegevoegd, gewoon met z´n handen gewerkt voor een CAO-loontje. Onbetrouwbaar, los van de samenleving en zijn salaris niet waard.
@paul
Als we het over het nut van economisch denken in het algemeen hebben, daar ging ik ten minste van uit toen je over Marx en Friedman begon, dan hoeft het Marshallplan toch geen relatie met het CPB te hebben?
@JanT
nee het hoeft geen relatie te hebben.
Het economisch denken in het algemeen kan niet zoveel kwaad. Wel als de plannen voor de toekomst erop gebaseerd worden. Iets met behaalde resultaten in het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
Ik ben geen fan van het Marshallplan; Nederland heeft het goeddeels gebruikt voor de politionele acties. De economie in Nederland is in de periode 45-48 (pre-marshall) al zoveel op eigen kracht gegroeid dat we het voor onze eigen economie niet nodig hadden.
@29 “Coen is typisch zo´n econoom die aan de hand van modelletjes en grafieken denkt te weten wat er aan de hand is en wat de oplossing is.”
OK, even een reality-update voor Paul: zo werken de meeste economen – met modellen. Anders noemen we het “koffiedik kijken” en we delen er zelfs nobelprijzen voor uit (voor economie, niet voor koffiedik kijken).