Anti-extremismebeleid gebeurt vanuit de onderbuik

door Annemarie van de Weert en Quirine Eijkman. De Hogeschool Utrecht doet een reeks onderzoeken naar het effect van de lokale aanpak van extremisme. Het draait daarbij vooral om de vraag hoe lokale eerstelijns professionals omgaan met de opdracht om jongeren die neigen naar gewelddadig extremisme - radicalisme - op tijd te identificeren. Oftewel, kunnen professionals de bereidheid om over te gaan tot geweldpleging en terrorisme op juiste wijze signaleren, duiden en beoordelen? Het antwoord: het kan en moet een stuk beter. Vroegsignaleren op lokaal niveau Voor ons meest recente onderzoek hebben we gekeken naar het wegings- en duidingsproces op het lokale niveau. Het idee is dat eerstelijnsprofessionals zoals  jongerenwerkers, gemeenteambtenaren en wijkagenten door vroegsignalering potentieel risicovolle individuen eruit kunnen pikken. Om te voorkomen dat jongeren afglijden en er ideeën of gedrag op na gaan houden die niet stroken met de hier geldende democratische normen en waarden. Het gaat niet om signalen die aantoonbaar bewijs leveren van strafbaar handelen, zoals de voorbereiding van een aanslag of uitreizen naar Syrië of Irak. In het rapport hebben we gekeken naar de beoordeling van onder meer afwijkend gedrag. Welke norm wordt daarbij gehanteerd en wanneer vormt iemands gedachtegoed een bedreiging voor de democratie en de veiligheid van andere burgers?

Foto: Esther Vargas (cc)

Uw volgende bank: Facebook

COLUMN - Grote techbedrijven zoals Amazon, Facebook en Google proberen steeds nieuwe markten te verzwelgen. Waar Amazon begon met boeken en films, en daar later wasmachines en schoenen aan toevoegde en tussendoor allerlei techbedrijfjes opkocht (een weg die ook het Nederlandse Bol.com volgt), hebben ze de laatste jaren nogal ‘afwijkende’ bedrijven opgekocht. Denk aan de overname vorig jaar van Whole Foods Market, een Amerikaans-Britse supermarktketen voor biologische producten. De laatste aanwinst, nog geen anderhalve maand geleden: PillPack, een online apotheek die tevens beschikt over grote hoeveelheiden patiëntengegevens.

Google heeft een tijdlang geprobeerd haar eigen versie van patiëntendossiers op te zetten (Google Health), en tracht daarnaast al een tijdje zijn voet tussen de deur te krijgen op het vlak van de kleine betalingen, via Google Wallet. Tot nu toe hebben ze PayPal niet kunnen wegvagen, maar de markt van onderlinge betalingen – van privépersoon naar privépersoon – is een zeer verleidelijke. En het wordt er steeds drukker.

De nieuwste mededinger op dat vlak: Facebook. Vanwege veranderingen op zowel de Europese als de Noord-Amerikaanse regelgeving over data-uitwisseling en open data, mogen derde partijen banken tegenwoordig vragen hun allerlei gegevens over hun klanten ter beschikking te stellen. Zowel Facebook als Amazon zijn daarin zeer geïnteresseerd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Kooien vol met kinderen

Inside an old warehouse in South Texas, hundreds of children wait in a series of cages created by metal fencing. One cage had 20 children inside. Scattered about are bottles of water, bags of chips and large foil sheets intended to serve as blankets.

One teenager told an advocate who visited that she was helping care for a young child she didn’t know because the child’s aunt was somewhere else in the facility. She said she had to show others in her cell how to change the girl’s diaper.

Foto: Bankenverband - Bundesverband deutscher Banken (cc)

Oplichting loont, helaas

COLUMN - Het was een heterdaadje geweest, schreef hij. Hij had mijn computer gehackt en had zowel opnames gemaakt van de vunzige sites die ik bekeek, als van de dingen die ik deed terwijl ik daarnaar keek. Voorts had hij al mijn contacten van mijn computer geplukt. Als ik niet binnen twee dagen 3600 dollar zou overmaken op zijn bitcoin-account, dan stuurde hij al die mensen de video in kwestie op. Ging ik op zijn eisen in: zand erover, niets aan de hand, prettig zaken te hebben gedaan.

Nu schrik ik niet snel, en bezoek ik zelden sekssites. Masturberen achter de computer doe ik ook nooit, want mijn bureau staat pal naast het raam. Bovendien is mijn webcam afgeplakt.

Waar ik wel van schrok, was de titel van de chantagemail: die bevatte een oud wachtwoord van me, voor LinkedIn. Verhip. Dus die klojo wist wel iets van me.

Ik dacht even na. De feiten klopten niet, de chanteur mailde geen bewijs voor zijn claims – zelfs geen screenshot van mijn desktop, of van mij – en het wachtwoord was oud. Wacht: was LinkedIn niet een paar jaar geleden gehackt, en daarna had ik dat wachtwoord toch veranderd? Bovendien: hoe ver komt iemand met mijn wachtwoord daar, aangezien ik overal een ander wachtwoord gebruik?

Foto: Roel Wijnants (cc)

De overjarige geheimen van de BVD

VERSLAG - In de jaren vijftig van de vorige eeuw waren alle inspanningen van de geheime dienst gericht op de bestrijding van het communisme. Onderzoek daarnaar wordt nog steeds belemmerd door de ‘geheimhoudingsreflex’ van de AIVD.

Ondanks dat transparantie vrijwel elke politicus tegenwoordig in de mond bestorven ligt heeft de overheid nog steeds vele geheimen. Gevoelige dossiers blijken keer op keer extra gevoelig omdat er informatie is achtergehouden die pas na volhardend speurwerk van journalisten boven tafel komt. De geheimhouding raakt niet zelden de integriteit en reputatie van huidige diensten, diensthoofden en zittende politici. Verklaarbaar, al deugt het in de meeste gevallen niet en is het strijdig met die veelgeroemde openheid die de overheid tegenwoordig nastreeft. Als die geheimhouding echter ook gehanteerd wordt voor het overheidsbeleid van meer dan zestig jaar geleden lijkt alle redelijkheid zoek. Zoals bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de militaire inlichtingendienst MIVD, waar, zoals Prof. Dr. Hans Blom, emeritus hoogleraar geschiedenis, het formuleerde ‘per saldo de geheimhoudingsreflex overheerst’.

Zullen we ooit kunnen achterhalen wat de geheime dienst in het verleden ter bescherming van onze democratie allemaal heeft uitgespookt? Van de naoorlogse archieven is nog slechts een fractie overgedragen aan het Nationaal Archief, dat de taak heeft alle overheidsarchieven openbaar toegankelijk te maken. De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten geeft burgers onder zeer strikte condities toegang tot de archieven die nog bij de AIVD en de MIVD liggen. Ze kunnen, als ze vermoeden dat de dienst gegevens over hen bewaart, een persoonlijk dossier opvragen. Historici kunnen inzage vragen in ‘bestuurlijke aangelegenheden’ van de AIVD en voorgangers. In beide gevallen zijn de resultaten van dergelijke inzageverzoeken teleurstellend. Veel gegevens worden eenvoudig geweigerd en kopieën van archiefstukken die wel worden verstrekt bevatten veel weggelakte delen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Jagen op ‘bijstandsfraudeurs’

Uit de Volkskrant: over het controleren van mensen in de bijstand, en rechts(on)zekerheid:

Om eindelijk van de verhoren en huiszoekingen af te zijn, vroeg Erik de sociale dienst meermaals om duidelijkheid: hoeveel nachten mag hij straffeloos logeren bij zijn vriendin? Het antwoord is steeds hetzelfde: dat het een grijs gebied is en dat hij maar op een A4’tje moet bijhouden wat hij de hele dag doet. ‘Tja, een grijs gebied, daar kunnen ze lekker alle kanten mee uit’, zegt Erik. Een 50-jarige Friezin kreeg een plastischer antwoord toen ze vroeg waar de grens ligt. ‘De rechercheur deed z’n vinger in z’n mond en stak hem in de lucht. ‘Als wij denken dat het misgaat’, zei hij.’

Foto: FNV vakbond (cc)

Persvrijheid onder druk

OPINIE - Volgens Reporters Zonder Grenzen (RSF) kent Nederland in 2018 na Noorwegen en Zweden wereldwijd de meeste persvrijheid. Of ons land die positie komend jaar ook nog zal innemen mag worden betwijfeld. Het aantal aanvallen op een vrije en onafhankelijke pers groeit.

In de toelichting op het klassement wijst RSF op een rapport uit 2017 van de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) ‘Een dreigend klimaat‘. Het onderzoek van Marjolein Odekerken en oud-ombudsman Alex Brenninkmeijer, gebaseerd op enquetes onder ruim zeshonderd journalisten, laat zien dat meer dan 60% van de journalisten te maken krijgt met bedreigingen. In steeds meer gevallen is dit een reden geweest om een reportage af te breken.

De ernst van de bedreigingen is toegenomen. Journalisten ervaren zowel in Nederland als in het buitenland serieuze bedreigingen zoals bedreigingen van hogerhand. Sommige bedreigingen hebben een georganiseerd karakter. Bedreigingen hebben gevolgen voor de mentaliteit van journalisten (toenemende terughoudendheid en angst) en de manier waarop zij hun werk uitoefenen; ze mijden bepaalde wijken/ locaties en onderwerpen: zelfcensuur als bron van zelfbescherming.

Naast bedreigingen van journalisten noemt RSF de aanvallen van politieke partijen op de rol van de media en de nieuwe bevoegdheden van de geheime dienst die het journalisten moeilijker maken onbespied hun werk te doen.

Foto: nicodangelo (cc)

Waar zou Google zoal voor lobbyen?

COLUMN - Eva Schram doet verslag van de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Alphabet, het moederbedrijf van Google

Met een flinke thermosbeker koffie (ik was op twee uur file voorbereid, die ik ook kreeg), trok ik vorige week op pad naar het hoofdkantoor van Google in Mountain View. Daar hield Alphabet, Google’s moederbedrijf, haar jaarlijkse aandeelhoudersvergadering. Ik dacht dat het misschien wel spannend zou worden, in het licht van de privacy-schandalen rondom Facebook (want alles dat Facebook doet, doet Google ook), maar dat viel mee. Daarmee is niet gezegd dat ik er helemaal niets aan vond, maar er was weinig vuurwerk te bemerken.

Dat is ook wel logisch, want voorstellen van de aandeelhouders worden zelden aangenomen bij Alphabet. Er bestaan namelijk verschillende categorieën van aandelen bij Alphabet, en maar met een select aantal heb je ook daadwerkelijk stemrecht (met het zogenaamde B-aandeel krijg je zelfs tien stemmen per aandeel). Het bestuur, oprichters Sergey Brin en Larry Page voorop, bezit een meerderheid van die aandelen met stemrecht (maar niet een meerderheid van het totaal aantal aandelen). Als het bestuur tegen een voorstel stemt, heb je in feite al verloren.

Genoeg transparantie

Zo was er een voorstel van een aantal institutionele investeerders (vermogensfondsen, enzo) dat vroeg om een gedetailleerd rapport over de lobby-activiteiten van Alphabet. Het bedrijf gaf tussen 2012 en 2016 83 miljoen dollar uit aan lobby-werk op federaal niveau. Grassroots lobbyen (direct aan consumenten/burgers, om hen voor of tegen een bepaalde wet te positioneren) en op regionaal of lokaal niveau zit daar dus niet bij. De indieners van het voorstel riepen Alphabet op meer inzicht te geven in hoe dat geld besteed werd, en bovendien invloed uit te oefenen op de Amerikaanse Kamer van Koophandel, om hen meer richting klimaatvriendelijkheid te bewegen. Het bestuur van Alphabet stemde tegen het voorstel, omdat het bedrijf al genoeg aan transparantie rondom lobby-activiteiten zou doen. Het verwees daarbij naar een website over hun standpunt op dat gebied.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Rue89 Strasbourg (cc)

De orgaandonatiewet is bij uitstek geschikt voor een raadgevend referendum

OPINIE - U heeft nog een paar dagen om de aanvrage voor een referendum over de orgaandonatiewet te ondersteunen.

Eerlijk gezegd heb ik wel geaarzeld over de ondertekening van de aanvrage van een referendum door Hart voor Democratie. Het initiatief komt uit dezelfde koker als het vermaledijde Oekraïne-referendum van twee jaar geleden. Daarover zaaiden de initiatiefnemers zelf zoveel twijfel dat ik er niet aan mee heb gedaan. Maar in het geval van de orgaandonatiewet vind ik dat we het verzoek niet moeten beoordelen op de aanvrager maar op het onderwerp van het referendum: een wet die in het parlement en in de samenleving veel discussie heeft opgeleverd. Niet alleen over het doneren van organen, maar ook over de vraag hoe ver de overheid mag ingrijpen in de integriteit en autonomie van de burgers.

Maar eerst even over het raadgevend referendum. Het Oekraïne-referendum was een miskleun. De initiatiefnemers hadden eigenlijk vooral een anti-EU agenda. En internationale verdragen zijn veel te moeilijke onderwerpen voor een keuze tussen voor en tegen. Het referendum over de sleepwet heb ik graag gesteund. Ook geen eenvoudig onderwerp. Maar het effect is wel geweest dat er voor het eerst in de geschiedenis een maatschappelijk debat heeft plaatsgvonden over de ruimte die een geheime dienst krijgt. Los van wat er nu verder met de wet gebeurt vind ik dat uit democratisch oogpunt pure winst.

Vorige Volgende