Gecalculeerd gokken

We weten niet precies wat de gevolgen van klimaatverandering zullen zijn. Moeten we dus wel of niet preventief ingrijpen? Mensen houden wel van een spelletje. Echte gokkers kunnen dan ook hun hart ophalen bij het klimaatcasino, waar onzekerheid op onzekerheid gestapeld is. Wat is de kans dat het klimaat de komende honderd jaar drastisch verandert wanneer we niets doen aan onze uitstoot van broeikasgassen? Is niets doen niet de meest onverstandige gok om te nemen? Prof. dr. mr. Herman Philipse sprak in de lezingenreeks Klimaatverandering over hoe te handelen in situaties van onzekerheid.

Door: Foto: John Wardell (cc)
Foto: NWFblogs (cc)

Klimaatverandering is een moreel probleem

, door

Juist de morele vragen rondom klimaatverandering staan eenvoudige oplossingen in de weg.

‘Wat kan mij het klimaat nou schelen? Wanneer de grootste veranderingen intreden ben ik toch al dood!’ Dat is een veelgehoorde reactie wanneer je mensen op hun verspillende, onduurzame gedrag aanspreekt. Onterecht. Want ook voor mensen van nu is klimaatverandering een urgent probleem: een moreel probleem, zo stelde prof. dr. mr. Herman Philipse tijdens zijn tweede lezing in de serie Klimaatverandering.

Morele vragen

Moeten we minder broeikasgassen uitstoten om zo de klimaatverandering zo min mogelijk te belasten? Of moeten we juist maatregelen nemen om onszelf te weren tegen mogelijke bedreigingen die met klimaatverandering samen gaan? Dat zijn volgens Philipse de vragen die wij ons moeten stellen. Tenminste drie morele kwesties daarbij een belangrijke rol.

Ten eerste is er de vraag hoe wij de aarde voor toekomstige generaties achter behoren te laten, zodat ook die op een leefbare wereld terecht komen. Daarnaast is er de vraag hoe de verdeling van de CO2-uitstoot moet worden geregeld. Moeten landen die vroeger veel broeikasgassen hebben uitgestoten ook de lasten daarvan dragen? Of moeten juist opkomende economieën getemperd worden in hun drang om steeds meer fossiele brandstoffen te verstoken?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Years of Living Dangerously

, door

DOCUMENTAIRE - Eerste aflevering Amerikaanse documentaire over klimaatverandering. Wat we er nu al van merken, wat de oorzaken zijn en hoe de toekomst er uit kan zien.
Veel bekende namen uit de Amerikaanse filmindustrie maken hierin opwachting: Harrison Ford, James Cameron, Arnold Schwarzenegger, en Jerry Weintraub.

Foto: Julia Manzerova (cc)

Energiekennis als bokshandschoen

, door

ACHTERGROND - We kunnen veel leren van Duitse stakeholdersdialoog: daar speelt wetenschappelijke kennis een hele andere rol in het energiedebat dan in Nederland.

Inspiratie haal ik tegenwoordig bij onze oosterburen, ik schreef dat al eerder. Winkelen in Duitsland is niet alleen interessant als het om hernieuwbare energie gaat, ook op het gebied van fossiel kunnen we nog van Duitsland leren. We kunnen leren hoe het niet moet, en leren hoe het wel moet.

Hoe het niet moet: fossiele energie, in het bijzonder bruinkool, bevorderen. Bij de huidige randvoorwaarden en beleidsmaatregelen ontwikkelt de energiehuishouding in Duitsland (maar ook elders) zich schizofreen: duurzame energie groeit hard, maar (bruin)kolencentrales blijven vooralsnog behoorlijk overeind.

De winning van bruinkool wordt in Duitsland sinds jaar en dag met allerlei directe en indirecte en verborgen regelingen bevorderd. De duurzame-energiewetgeving heeft tot een nieuwe, perverse prikkel geleid: de elektriciteit die gebruikt wordt bij de bruinkoolwinning is vrijgesteld van de heffing waarmee hernieuwbare energie wordt gefinancierd. Alsof de exploitanten van een bruinkoolmijn anders bij Venlo de grens over zouden gaan om daar verder te graven.

Leerzaam: zo moet het niet. Maar kom als land maar eens los van zo’n benadering, die van oudsher gesteund wordt door onder meer de vakbonden en de SPD.

Foto: Muzaffar Bukhari (cc)

Een onheilspellend experiment

, door

Het al dan niet opzettelijk negeren van alle kennis over klimaatverandering is weinig meer dan een onverantwoord en onheilspellend experiment.

‘De mensheid voert een onbedoeld en ongecontroleerd experiment uit, waarvan de uiteindelijke gevolgen alleen vergelijkbaar zullen zijn met een wereldwijde nucleaire oorlog.’ Deze klare taal werd gesproken in 1988 gesproken op de Conferentie voor Klimaatverandering in Toronto.

Sindsdien is de kwestie van klimaatverandering steeds urgenter geworden, maar de aanpak van het probleem lijkt er niet makkelijker op te worden. De klimaatonderhandelingen in Kopenhagen van 2009 liepen uit op een teleurstelling. Afgelopen maandag (31 maart) verscheen het laatste rapport van het klimaatpanel IPCC, waarin werd geconcludeerd dat we de klimaatverandering nu toch echt op alle fronten beginnen te merken.

Overkoepelend perspectief

De mens is dan ook architect van de eigen ondergang. Dat stelt filosoof prof. dr. Herman Philipse in de eerste lezing van de reeks Klimaatverandering.

Maar wat heeft een filosoof eigenlijk aan dit debat toe te voegen? Weten astronomen, chemici, fysici, meteorologen, geografen, economen, sociologen niet veel meer over klimaatverandering?

Philipse legt uit dat elk van deze onderzoeksgebieden essentieel is voor de studie van het vraagstuk. Maar als afzonderlijke wetenschappers slechts over hun eigen vakgebied praten, bestaat er geen enkel overzicht. Als filosoof beschouwt Philipse het probleem vanuit de ethiek. Zo probeert hij als het ware een overkoepelend verslag te geven.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

Worden 2014 en 2015 de warmste jaren ‘on record’?

, door

Dat zou best eens kunnen, meent men bij Bits of Science. En het heeft allemaal te maken met El Niño:

And that, to go short, is statistically the most logical thing to expect if the approaching El Niño would reach at least moderate strength (as forecast) – and continu through the second half of the year (as most models indicate): the average global temperature will be lifted enough for a new global record in 2014 (as anything close to +0.05C would likely do that trick) and 2015 is then likely to immediately break that record and become even hotter – caused by delayed El Niño effects, and of course an ever-rising temperature trend, in line with ever-rising atmospheric CO2-concentrations.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Van die dingen | Verpakking

, door

COLUMN - Ik wilde alleen even een nieuwe toner uit de verpakking halen. Dat ging niet zomaar. Ik moest op zoek naar een stanleymes om door de dikke plastic verpakking heen te snijden. Daarna volgden nog de plastic verpakking, de papieren verpakking, het plastic zakje om de toner en tenslotte het plasticje dat de inkt tegenhield. Ik keek naar de berg rotzooi op tafel en ik werd woest. Was dit nou allemaal nodig? Deze berg afval?

Ik heb navulverpakkingen geprobeerd, maar dat werkte voor geen meter. Ik zat heel snel en altijd op onmogelijke momenten zonder inkt, dus dat ging hem niet worden. Dus weer terug naar deze verpakkingsterreur. Wel eens stilgestaan bij de hoeveelheid verpakking die er om een elektrische tandenborstel zit? Na het uitpakken van de Sinterklaascadeaus stampen we de container nog even extra aan, zetten we een extra zak plastic meuk aan de straat en gaan de Chinese nepbatterijen de speciaal daarvoor bedoelde afvalbak in.

We hebben verpakkingsbelasting hier in Nederland, maar dat wordt allemaal doorberekend aan de klant, dus dat zet geen zoden aan de dijk. Ik betaal voor verpakkingen die ik niet wil. Leuk natuurlijk dat er allerlei initiatieven zijn om van de (plastic)afvalberg nieuwe producten of kunst te maken, maar het moet gewoon een stuk minder en dat kan volgens mij ook. Waarom moet alles vier keer ingepakt worden? Waarom in plastic, dan weer in papier en daarna nog een keer in plastic? Een soort zou toch voldoende moeten zijn?

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update februari 2014

, door

DATA - Februari mocht dan in Nederland buitengewoon warm zijn geweest, wereldwijd kwam het niet verder dan de veertiende plaats voor de laatste 36 jaar.

Overigens kende februari 2014 geen dagrecords qua maximumtemperatuur in Nederland. Afgelopen maart daarentegen, had er maar liefst vijf.

Maar goed, wereldwijd een dip dus ten opzichte van januari.

wereldtemp_201402_475

De grote vraag die nu leeft onder veel volgers van dit onderwerp is: komt er een stevige El Niño dit jaar of niet? De meest recente voorspelling wijst wel in die richting:

figure4

Verder nog wat losse nieuwtjes uit de klimaatwereld: een aantal onderzoekers maakt zich zorgen over de mogelijke veranderingen in de diepere oceaanstromen. De bufferwerking voor zowel energie (warmteopslag in de diepe oceaan) als CO2-opvang zou daarmee kunnen verzwakken. Dit zou direct effect hebben op de opwarming van de lucht in de rest van de wereld.

Amerikaanse wetenschappers luidden een paar weken geleden de noodklok. Waarom ze dat deden vlak voor het verschijnen van het rapport van werkgroep II van het IPCC (over impact opwarming) is niet duidelijk.

Als toetje een studie over het ijsverlies van de gletsjers op Antarctica. Dat zegt dus weinig over het ijsoppervlakte aldaar, maar wel over het ijsvolume.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende