Hoe staat het met de Duitse de-industrialisatie?

De voorspelde negatieve gevolgen van de Duitse energietransitie op de industrie blijven uit. Naar verwachting worden de nieuwe amendementen op de Duitse duurzame energiewet in augustus van kracht. Een van de doelen van deze wijzigingen is om een belangrijk – maar niet-bestaand – bijeffect van de Duitse energietransitie aan te pakken: industrie die het land uit wordt gejaagd. Nieuwe cijfers van Deutsche Bank tonen hoe erg de Duitse industrie 'lijdt'. Zoals iedereen weet is een van de belangrijkste doelstellingen van de Duitse energietransitie om de economie te ruïneren. Dat is althans het beeld dat ik krijg bij het lezen van internationale rapporten. Afgaande op de laatste data van Deutsche Bank (pdf) behaalt de energietransitie deze doelstelling echter niet. 'Capaciteitsbenutting is momenteel hoog,’ schrijven de analisten van Deutsche Bank in hun rapport en ze voegen er aan toe dat ze verwachten dat de reële industriële productie in Duitsland in 2014 met 4% zal groeien. De export naar West-Europa stijgt, maar de wereldwijde groei blijft achter. Dat zorgt ervoor dat de inflatie laag blijft op 1,1% in de eerste helft van 2014, ondanks de ‘goede arbeidsmarktsituatie’.

Door: Foto: nispi2002 (cc)
Foto: Justin R (cc)

Plaszak

ACHTERGROND - Bent u begaan met het milieu? En gebruikt u medicijnen? Plas dan in een plaszak.

Die plaszak doet het goed in de media. Dat is mooi want daarmee komt het vraagstuk van de medicijnresten in ons water opnieuw in de schijnwerpers. In die discussie zijn twee heikele aspecten die werkelijke voortgang belemmeren. Het eerste is dat we niet meetbaar kunnen aantonen dat de diverse stoffen schadelijk zijn voor de mens. Het tweede is de vraag wie van de betrokken partijen de kosten voor zuivering op zich zou moeten nemen.

Beide aspecten bieden de mogelijkheid om eindeloos te onderzoeken hoe we dit varkentje nu het best zouden kunnen wassen. En dat is precies wat er gebeurt. Waterschap Groot Salland gaat daar nu een steentje aan bijdragen. Woordvoerder mevrouw Jonkman: ‘Het waterschap is verantwoordelijk voor schoon water en wil haar bijdrage leveren aan minder medicijnresten in het water.’

Hiervoor start het waterschap in samenwerking met het Deventer Ziekenhuis (DZ) het plaszakonderzoek. Het onderzoek start begin 2015. Het doel is volgens Rob van Putten van het DZ om uit te vinden of patiënten aan te zetten zijn tot gedragsverandering met het motief ontlasting van het milieu.

Het ziekenhuis gaat patiënten die een CT-scan krijgen, vragen om na het onderzoek thuis de urine op te vangen voor bepaalde tijd. In die urine zitten namelijk resten van contrastvloeistof die voor het nemen van een scan wordt ingebracht. Er is voor deze groep patiënten gekozen omdat de belasting van het onderzoek voor hen goed draagbaar is én omdat de contrastvloeistof goed meetbaar is. Gemiddeld zijn er jaarlijks een paar honderd mensen die een CT-scan krijgen in Deventer. Van Putten: ‘Uiteraard is elke patiënt vrij in de keuze om mee te doen of niet. Vanwege die vrijwilligheid is vooraf nog niet in te schatten hoeveel patiënten uiteindelijk mee zullen doen aan het onderzoek.’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Michaela (cc)

Duitse export van elektriciteit waardevoller dan import

ANALYSE - De elektriciteit die Duitsland in 2013 exporteerde was 6,3% duurder per MWh dan de elektriciteit die het land importeerde. De realiteit is dus precies tegenovergesteld aan het veelgehoorde verhaal dat Duitsland haar overschot aan duurzame elektriciteit tegen dumpprijzen verkoopt in omliggende landen.

Vooral voor Frankrijk is de situatie ongunstig; de Duitse elektriciteit die wordt geïmporteerd is 24,4% duurder dan de elektriciteit die Frankrijk naar Duitsland exporteert.

Trek dus maar 2,8 miljard Euro af van de kosten van de Energiewende in 2013. Dit bedrag verdiende Duitsland dat jaar met de export van energie.

De algemene aanname is dat Duitsland haar overtollig geproduceerde duurzame elektriciteit (een gevolg van ‘onberekenbare’ wind- en zonne-energie) dumpt in omliggende landen. Dit zou dan betekenen dat de elektriciteit die Duitsland exporteert minder waard moet zijn dan de waarde van de elektriciteit die Duitsland – naar wordt aangenomen op zon- of windloze dagen – importeert.

Dat lijkt een logische conclusie, maar als we naar de data kijken, ontstaat een heel ander verhaal.

Zo zijn in Frankrijk de stroomprijzen vaak flink negatiever dan in Duitsland. (Negatieve stroomprijzen worden berekend wanneer, met name in daluren, veel overtollige energie op het elektriciteitsnet wordt gedumpt – bijvoorbeeld door een teveel aan wind of zon, maar ook door de relatief hoge kosten van het naar beneden schakelen van conventionele kern- of kolencentrales.)

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Nieuw record: dertien maanden op rij bovengemiddeld warm in Nederland

DATA - Vorige week kwam Weeronline met het bericht dat het voor de zevende maand op rij warmer was dan gemiddeld. Het duurde een paar dagen voor ik me realiseerde dat dit eigenlijk een verkeerd beeld schetst. Het betreft hier namelijk een vergelijking met het gemiddelde voor de periode 1981-2010. En die periode bevat al een flink stuk opwarming.
Dus op zoek naar een betere vergelijking.

KNMI heeft de maandreeksen met normalen erbij online staan tot 1999. En daarnaast alle maandwaarden tot 1901 terug. In de eerste reeks vinden we dus ook de normalen voor 1961-1990 en 1971-2000. En uit de tweede reeks kunnen we zelf de gemiddelden voor de 20ste eeuw uitrekenen.
Met alledrie de reeksen levert de vergelijking op dat juni 2014 de dertiende maand op rij is met een bovengemiddelde temperatuur.
En dat het bovendien nog niet eerder voorgekomen is. Wel twee keer twaalf maanden op rij (2000 en 2007).

mndrecord_475

Intussen is trouwen juli aardig op weg om de veertiende maand op rij te worden met een bovengemiddelde temperatuur.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update mei 2014

DATA - Voor de zevende maand op rij was het bovengemiddeld warm in Nederland. En dan met als referentieperiode 1980-2010. Maar hoe staat het nu met de rest van de wereld? Helaas lopen daar de cijfers wat minder snel van binnen. Dus verslag over de maand mei. De op twee na warmste meimaand in onze reeks. En verder een nieuw record voor de lopende dertigjaars- en elfjaarsgemiddelden. Hoezo pauze in de opwarming?

Afijn, hier de visualisatie.
wereldtemp_201405_475

Heel benieuwd wat de WK-koorts wereldwijd voor de maanden juni en juli gaat betekenen.
Oh, en nieuwe mijlpaal: drie maanden lang boven de 400PPM CO2 in onze atmosfeer.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van UAH MSU, RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: zeeuwsebibliotheek (cc)

Nederland gasland leeft op te grote voet

OPINIE - Het gasconflict tussen Rusland en Oekraïne leidt tot flinke krantenkoppen. En tot zorgen in Europa: als Rusland de gaskraan naar Oekraïne dichtdraait om af te dwingen dat ze daar voortaan marktprijzen gaan betalen, komt dan niet ook de voorzieningszekerheid in Europa in gevaar? Dat laatste is, volgens diplomaten en energiedeskundigen die onlangs bijeen kwamen, waarschijnlijk niet het geval. Er zijn inmiddels verschillende pijpen waardoor Russisch gas EU-landen kan bereiken naast de Oekraïense, en bovendien: Rusland kan zich niet veroorloven betrouwbare, goed betalende afnemers in de vorm van EU-landen te verliezen.

Zo afhankelijk als de EU is voor import van fossiele brandstoffen uit Rusland, zo afhankelijk is omgekeerd de Russische economie van de export van fossiele brandstoffen. Volgens de EU importeert Europa dagelijks voor 1 miljard euro aan energie. Van alle in Europa gebruikte gas wordt 66% geïmporteerd, en 42% van de importen komt uit Rusland. Van de in de EU gebruikte olie wordt 90% geïmporteerd, 33% van alle olie-importen komt uit Rusland. Met die enorme inkomstenstromen zal Rusland niet zomaar willen dobbelen. Wat niet in de geldstromen tot uitdrukking komt is de enorme ecologische voetafdruk (footprint) van gas en olie uit Rusland.

De discussie over methaanlekkages bij gaswinning en vooral -transport is de afgelopen jaren opgelaaid, vooral aangewakkerd door de zorgen die de opmars van schaliegas in de VS met zich meebracht. Studies daar laten zien dat de carbon footprint, met inbegrip van methaan die een ongeveer 25 keer sterkere broeikaswerking heeft dan CO2, uiteenloopt van iets meer dan die van goed gemanagede aardgaswinning tot om en nabij die van kolen, afhankelijk van de omstandigheden en de maatregelen ter plekke. In geval van Russische importen gaat het vooral om methaanlekkages uit dikwijls slecht onderhouden installaties en pijpleidingen. Die brengen de totale carbon footprint van Russisch gas met gemak op ‘kolenpariteit’. De voetafdruk wat betreft andere impacts is (bijvoorbeeld biodiversiteit, verstoring van de stikstofhuishouding e.d.) zal ook niet verwaarloosbaar zijn.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende