Medialogica – Klimaat van Verwarring

Medialogica onderzoekt hoe feiten het verliezen van emotie met klimaatverwarring tot gevolg. Naar wie moet het publiek luisteren? Welke belangen spelen mee? En door wie wordt de publieke opinie beïnvloed? Op zondagavond 21 april ging Medialogica over het publieke klimaatdebat en hoe politici en media over de wetenschap communiceren. Ik kom ook een paar keer voorbij als één van de geïnterviewden. De aflevering ‘Klimaat van Verwarring’ valt hier terug te zien. De dynamiek van het debat werd heel helder uitgelegd door Jan Paul van Soest: Het afwijzen van de klimaatwetenschap gebeurt vooral uit onvrede met het voorgestelde klimaatbeleid. (‘solution aversion’) Het uitvergroten van anti-wetenschappelijke meningen in de media zorgt voor verwarring. https://twitter.com/Medialogica/status/1119247278017925121

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 21-10-2022

Jakobshavn-gletsjer: krimp en groei

ACHTERGROND - De Jakobshavn-gletsjer ligt aan de westkant van Groenland. Het fraaie radarbeeld hierboven uit 2015 (bron: ESA Sentinel-1A) laat duidelijk de rand van de gletsjer zien en het tientallen kilometers lange ijsfjord dat ongeveer loopt tot het plaatsje Ilulissat. Het ijsfjord staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en is gevuld met ijsschotsen en ijsbergen afkomstig van de gletsjer (de ijsmassa die op het land ligt). De Jakobshavn-gletsjer is de snelst stromende gletsjer op dit grootste eiland ter wereld. De rand van de gletsjer, waar het ijs afbreekt en ijsbergen vormt (“calving front” in het plaatje hierboven), ligt nu ver landinwaarts, maar daar heeft hij natuurlijk niet altijd gelegen. De opwarming van de aarde heeft een grote uitwerking gehad op de lengte van de gletsjer zoals het plaatje hieronder laat zien (figuur 1 uit Steiger et al. 2018). In 1850 lag de rand van de gletsjer ongeveer halverwege het huidige ijsfjord en is hij met de jaren steeds verder landinwaarts komen te liggen. De laatste jaren is de stroomsnelheid van de Jakobshavn-gletsjer echter enigszins afgenomen en onlangs werd duidelijk dat de gletsjer weer gegroeid is en de rand van de gletsjer een beetje opgeschoven is richting Ilulissat.


Sommigen zien in dit soort berichten direct een aanleiding om alle wetenschappelijke bevindingen over het klimaat sinds de tijd van Fourier en Tyndall ter discussie te stellen. Wetenschappers daarentegen gaan echter met groot enthousiasme op zoek naar het waarom: Waarom groeit de Jakobshavn-gletsjer weer enigszins na jaren van snelle teruggang?

Een team onder leiding van NASA-onderzoekers, met medewerking van mensen van de Universiteit van Utrecht, geeft in een recente Nature-publicatie (Khazendar et al.) een verklaring voor deze recente groei van de Jakobshavn-gletsjer. De veranderingen in de hoogte van de gletsjer hebben de onderzoekers bepaald via radar- en laserhoogtemetingen. De afbeelding hieronder geeft de hoogteverandering weer tussen 2016 en 2017, de groene kleur staat voor een toename van de hoogte.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

“Isoleren niet noodzakelijk”

Isoleren is NIET NOODZAKELIJK voor het installeren van een warmtepomp. Bekijk dit filmpje wat wel nodig is.

Ja, u leest het echt: volgens Urgenda is het niet noodzakelijk om uw huis te isoleren bij het installeren van een warmtepomp.Volgens zo’n beetje elke expert in de energiewereld is isoleren één van de meest effectieve manieren om de energievraag, én dus de bijbehorende CO2-uitstoot, te verminderen.

Als u denkt dat u in het bijbehorende filmpje een duidelijke uitleg krijgt, dan komt u van een koude kermis thuis.

Een warrig verhaaltje met tegenspraak. Het eerste pareltje:

Het is zelfs zo dat een warmtepomp een slecht geïsoleerd huis kan isoleren.

Huh? Misschien is het handig als Urgende zich even verdiept in wat een warmtepomp is. En verderop:

Daarnaast is het noodzakelijk om enkel glas te vervangen voor dubbel glas of HR++ glas.

Is dat geen isoleren dan? Met een dergelijk onsamenhangend verhaal dat ook nog eens bol staat van de onwaarheden bewijst Urgenda de energietransitie in ieder geval geen dienst.

Foto: R. Cogels, secretaris E-VRA copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Verantwoord ontgassen: als er 1 schip over de dam is, volgen er dan meer?

NIEUWS - Gisteren mocht ik een presentatie geven over varend ontgassen door de binnenvaart op de beurs Maritime Industry 2019. Na afloop van de presentatie vertelde Ruud Cogels, secretaris van de Europese branchevereniging E-VRA, dat een van zijn leden in de Rotterdamse haven een binnenvaarttankschip verantwoord aan het ontgassen was met medeweten van de havenautoriteiten, maar zonder vergunning van DCMR. Burgerlijke ongehoorzaamheid van bedrijfsleven en havenautoriteiten samen.

Presentatie

Tijdens de beurs heb ik onderstaande presentatie gegeven.

In mijn presentatie heb ik aangegeven dat de emissiecijfers nog steeds met veel onzekerheden en vraagtekens zijn omgeven, ook al zijn ze in 2014 met een factor 10 omhoog bijgesteld door het RIVM. Ook heb ik aangegeven dat het een oud dossier is en dat de meeste schippers liever vandaag dan morgen een verantwoorde oplossing voor varend ontgassen gerealiseerd zien.

Om dat te realiseren zijn Nederlandse overheden aan zet. Zij zullen de vergunningen moeten verlenen aan ontgassingsinstallaties en de nieuwe regels uit het ADN moeten gaan handhaven. Anders dan het uitblijven van antwoorden op vragen van Sargasso doet vermoeden werkt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILenT) daar wel aan. Zo is ILenT bezig met het inzetten van drones met e-nose en camera om overtredingen op te sporen.

Foto: Automobile Italia (cc)

Anonieme automobilisten

COLUMN - Afkicken is hondsmoeilijk, ik weet het, maar als het jullie lukt, met zachte hand en door een helder ultimatum geholpen…? Wat zal dat een opluchting voor de rest zijn. Voor de wandelaars, voor de kinderen die buiten willen spelen, voor de fietsers, voor de mensen die graag op een bankje zitten, voor de liefhebbers van de oude stad en de grachten, voor iedereen die langzaam of slecht ter been is of in gedachten wel eens afdwaalt en dan niet altijd voldoende oplet om het alomtegenwoordige langssnellende blik te mijden. Voor de katten en honden op straat, voor de vogels, voor de bloemperkjes, en voor de bomen. Voor het openbaar vervoer. En vooral: voor de stad zelf.

Op veel plaatsen in de binnenstad wordt het blik al een pietsie weggedrukt. Fietspaden zijn verbreed en verbeterd, er zijn tegenwoordig straten waar dertig km/u max de norm is en auto’s slechts ‘te gast’ zijn, niet langer heer en meester. Er ligt vaker gras op trambanen en taxi’s kunnen daar niet meer rijden: dat heeft de aanblik van een deel van de Sarphatistraat en de Plantage Middenlaan op slag enorm verfraaid. Ik verheug me op het moois dat er straks van overtollige parkeerplaatsen gemaakt kan worden: parkjes, bankjes, hang- en staplekken, voetbal- en hinkelveldjes, plukbosjes en doorkijkjes.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Duncan Hull (cc)

Klimaatontkenning: Ladies and gentlemen, we got Fase 5!

Mensen! We moeten praten. De dag die je wist dat ging komen is er. Weten jullie nog dat ik vier fases van klimaatontkenning onderscheidde? In het kort komt het erop neer dat klimaatontkenners steeds meer in een hoek worden gedreven en dan weer met nieuwe smoesjes moeten komen om maar niets te hoeven doen.

  • Fase 1: Klimaatverandering bestaat niet (dus we hoeven niets te doen)
  • Fase 2: Klimaatverandering bestaat, maar wordt niet veroorzaakt door de mens (dus we hoeven niets te doen)
  • Fase 3: Klimaatverandering bestaat, de mens veroorzaakt het, maar we kunnen er niets aan doen (dus we hoeven niets te doen)
  • Fase 4: Klimaatverandering bestaat, de mens veroorzaakt het, we kunnen er iets aan doen, maar alleen met kernenergie (dus we hoeven niets te doen)

Fase vijf!
We zijn inmiddels ruim anderhalf jaar verder, en fase 4 is nog nadrukkelijk aanwezig in het debat, maar nog steeds zonder antwoord te geven op de grootste vraag: hoe gaat het ons helpen de klimaatdoelen op tijd te bereiken? Het antwoord is ‘niet’, en dus zijn er andere smoesjes nodig om niks te hoeven doen. Daarom: without further ado, I present you:

Fase 5: Klimaatverandering bestaat, de mens veroorzaakt het, we kunnen er iets aan doen, eventueel met kernenergie, maar dat heeft geen zin want in de ontwikkelingslanden neuken ze wel door (dus we hoeven niets te doen)

Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Het mysterie van de regiodeal varend ontgassen

ACHTERGROND - In 2014 bracht Sargasso het nieuws dat de gemeente Rotterdam, de provincie Zuid-Holland, de provincie Noord-Brabant en het toenmalige ministerie van Infrastructuur en Milieu een regiodeal varend ontgassen hadden gesloten. Onderdeel van deze regiodeal was een provinciaal ontgasverbod voor benzeen en benzeenhoudende stoffen in Noord-Brabant en Zuid-Holland. Eind vorig jaar maakte het ministerie van Infrastructuur en Water bekend dat de provinciale ontgasverboden niet rechtsgeldig zijn. Begin dit jaar gevolgd door een initiatiefvoorstel van de Rotterdamse VVD fractie om een verbod op varend ontgassen in de regio Groot Rotterdam in te stellen. Voor Sargasso reden om eens na te gaan wat de opbrengst van de regiodeal uit 2014 is.

Wat behelsde de regiodeal varend ontgassen?

Eind 2014 maakte het toenmalig ministerie van I&M bekend een regiodeal varend ontgassen gesloten te hebben met de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant. In het nieuwsbericht gaf het ministerie de volgende opsomming van maatregelen die gezamenlijk genomen zouden worden:

a.   Nationaal convenant (green deal) door ministerie van Infrastructuur en Milieu met branche-organisaties per 1 januari 2015 in te gaan voor benzeen en start onderzoek aanpak benzeenhoudende vluchtige stoffen.

b.   Verbod op ontgassingen te regelen via de provinciale milieuverordening van provincie Noord-Brabant en provincie Zuid-Holland voor benzeen per 1 januari 2015 en benzeenhoudend per 1 januari 2016.

c.   Regionaal convenant (regionaal afsprakenkader Rijnmond) waarin voor het Rijnmondgebied afspraken worden gemaakt tussen onder meer Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, en individuele  bedrijven over het terugdringen van ontgassingen en het realiseren van techniek om ontgassingen te kunnen uitvoeren.

d.   Nationaal verbod op benzeen. Inzet ministerie van Infrastructuur en Milieu vooruitlopend op CDNI verdrag. Zodra er in CDNI kader internationaal voldoende overeenstemming is om over te gaan tot een CDNI-verbod is er basis voor een nationaal verbod op het ontgassen van benzeen en van  nog te bepalen andere zeer zorgwekkende vluchtige stoffen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Varend ontgassen: de saga continues

ANALYSE - De afgelopen maanden zijn er veel vragen gesteld door lokale, provinciale en landelijke politici over varend ontgassen. De antwoorden hierop zijn inmiddels voor het merendeel binnen en de minister van Infrastructuur en Water heeft een voortgangsbrief aan de Tweede Kamer gestuurd. Ook geeft de VVD Rotterdam nog steeds groots op van hun initiatief om in het gebied Groot Rotterdam een pilot met handhaving van een verbod op varend ontgassen uit te voeren. Tijd dus om me daar weer eens een Paasweekend lang doorheen te worstelen en mijn bevindingen te delen. De lezer die het dossier varend ontgassen van zeer zorgwekkende stoffen op Sargasso langer volgt zal zich niet verbazen dat ik na het lezen van alle stukken weer eindig met meer vragen dan antwoorden. Op 8 mei spreek ik tijdens de Maritime Industry beurs over varend ontgassen, wie weet krijg ik dan antwoorden.

Antwoord op lokale vragen

De meeste antwoorden op vragen die op lokaal niveau zijn gesteld geven aan dat de gemeente niet bevoegd is om op te treden tegen varend ontgassen door de binnenvaart. Daar had ik in 2014 in de gemeente Utrecht al een keer een doos wijn op gezet, dus een verrassing kan ik het niet noemen. Daarnaast hebben verschillende colleges brieven gestuurd aan het ministerie van Infrastructuur en Water om te pleiten voor een snel verbod op varend ontgassen.

Foto: Alaska Region U.S. Fish & Wildlife Service (cc)

De techno-oplossers

COLUMN - De ijsmassa op de Noordpool heeft een nieuw laagterecord bereikt, de Australische hittegolf met temperaturen van wel 50oC breidt zich uit naar Nieuw-Zeeland, Nederland heeft zich nog niet hersteld van de droogte van vorig jaar. Daarbij vergeleken klinkt de warmste paasmaandag hier ooit gemeten bijna plezant, maar ook dat record lijkt een teken aan de wand.

‘We vinden er wel iets op, de technologie staat voor niets!’ roepen vooruitgangsdenkers dan optimistisch, en heus, ik help het ze hopen. Maar ondertussen lijkt me evident dat we er niet komen met zelfrijdende auto’s, windmolenparken, plastic recyclen of CO2-heffingen. De wereldwijde uitstoot van CO2 stijgt, terwijl we die drastisch moeten inperken: dat is het allerbelangrijkste dat ons te doen staan. En we moeten daarbij echt minder naar individuele burgers kijken: tien grote Nederlandse bedrijven – waaronder de Shell-raffinaderij, Tata Steel en de energiecentrales – stoten, dwars tegen alle plannen en beloftes in, elk jaar juist meeruit. Samen produceren deze tien bedrijven driemaal zoveel CO2 als alle Nederlandse huishoudens bij elkaar.

Mediafilosoof en technologiecriticus Douglas Rushkoff wees vorig jaar op een ander, vrij fundamenteel manco in de gedachte dat de technologie ons zal redden. Rushkoff was gevraagd een besloten lezing te houden over toekomst en technologie. Tot zijn verbazing bestond zijn gehoor uit slechts vijf hedgefund-managers, die eigenlijk vooral wilden brainstormen hoe ze zichzelf ‘als het zover was’ beter konden beschermen. De een had al een ondergrondse bunker gebouwd, en had een legertje gewapende bewakers paraat. De tweede vroeg zich af hoe hij zijn bewakers en personeel onder de duim kon houden als er voedsel- en watertekorten ontstonden: zou een gehoorzaamheidshalsband iets zijn?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende