Sedlácek

Afgelopen vrijdag was ik bij “Arnon Grunberg meets…” in de Balie. Grunberg ging er in gesprek met de excentrieke, rossige econoom Tomáš Sedlácek. Hoewel, gesprek. Het was meer een twee uur durende brainwave van Sedlácek waarbij niets onbesproken bleef. Economie, religie, film, vriendschap, Sedlácek rijgt ze moeiteloos aan elkaar, en met humor. Het was eigenlijk Grunberg die er een beetje bij hing, net niet de juiste vragen stelde en, heel vreemd, echt belabberd Engels spreekt. Maar dat mocht de pret niet drukken. Sedláček heeft een plekje in mijn hart veroverd. Het beste kijk je gewoon het gesprek terug op de site van de Balie, want een geschreven stukje doet geen recht aan de charme en dynamiek van Sedláček.  Maar toch even een paar woorden ten geleide.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Labour Youth (cc)

Jongeren vaker werkloos door ontslagbescherming

ACHTERGROND - Jongeren zijn de dupe van een strikte ontslagregelgeving. Ze zijn vaker werkloos dan zittende oudere werknemers. Arbeidsmarktflexibilisering leidt mogelijk tot een verloren generatie. Sociale compensatie – denk aan meer kinderbijslag voor jonge ouders – is op zijn plaats, beargumenteren sociologen Maarten Wolbers, Marloes de Lange en Maurice Gesthuizen.

Jongeren hebben minder kansen op een baan in landen met een strikte werkgelegenheidsbeschermende wet- en regelgeving, zoals een weinig soepel ontslagrecht. Vooral middelbaar en hoger opgeleide jongeren ondervinden daar nadelen van. Het arbeidsmarktsegment waarin zij terechtkomen is over het algemeen meer gereguleerd (bijvoorbeeld via CAO’s) en hun ontslagkosten zijn hoger.

Dit blijkt uit de voorlopige resultaten van ons lopende onderzoek naar de integratie van jongeren op de arbeidsmarkt in 29 voornamelijk Europese landen. Dat een strikte ontslagregelgeving negatieve gevolgen heeft voor de intrede van jongeren op de arbeidsmarkt is al eerder aangetoond, maar niet op zo’n grote schaal.

Hoge jeugdwerkloosheid

Ruim een op de vijf Europese jongeren onder de 25 jaar is momenteel werkloos. Vooral in Zuid-Europa is de jeugdwerkloosheid tot schrikbare hoogte gestegen. In Spanje en Griekenland zit ongeveer de helft van de jongeren zonder werk; in Italië en Portugal ongeveer een derde. Ook in veel Oost-Europese landen, zoals Polen, is de jeugdwerkloosheid hoog. In Nederland bedraagt de werkloosheid onder jongeren zo’n 10 procent; het laagste percentage van de Europese Unie. Nederland wordt op de voet gevolgd door Duitsland, Oostenrijk en Denemarken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hogepriesters van de onzichtbare hand

ACHTERGROND - De prestaties van topbestuurders worden zelden rationeel beoordeeld – met alle gevolgen van dien.

Onlangs verscheen een opmerkelijk bericht op de website van het NRC. Topman Ton Büchner van AkzoNobel heeft wegens oververmoeidheid ziekteverlof moeten nemen, met als gevolg dat zijn bedrijf nog dezelfde dag maar liefst vijf procent van de beurswaarde verloor. Binnen enkele uren verdampte ongeveer 600 miljoen euro.

Wat we hieruit kunnen concluderen is dat onder beleggers verwachtingen omtrent de prestaties van een topman veel zwaarder wegen dan de eigenlijke prestaties zelf. AkzoNobel, zo merkte een wat nuchterder analist op, verkoopt er straks ‘geen potje verf minder om.’

Niet alleen beleggers, maar ook diegenen die de salarissen van topbestuurders vaststellen, laten zich meer leiden door irreële verwachtingen omtrent de toekomstige prestaties van CEO’s dan de prestaties (if any) zelf. Het is bijvoorbeeld opvallend dat in de maakindustrie zo’n 90% van de werkelijke productiviteitsgroei wordt gerealiseerd door nieuwe intreders (pdf) in de markt. Zelfs bedrijven met voldoende kapitaal om volledig nieuwe fabrieken te bouwen slagen er nauwelijks in de productiviteit in hun bestaande fabrieken te verhogen. Dit suggereert dat bazen, in tegenstelling tot wat veelal wordt aangenomen, maar weinig echte mogelijkheden hebben de efficiëntie van een organisatie te verbeteren.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De verkiezingen en de euro

Waarin Tom Doormal betoogt dat de PvdA en de VVD, zoals bekend gedoemd om samen te werken, beide geen duidelijk verhaal hebben over Europa en de euro. Terwijl juist dat nu de hoogste urgentie heeft.
Of er politiek veel veranderd is op 12 september weet ik niet. Hans Wiegel, die ooit politieke wetenschappen studeerde in Amsterdam, had altijd mooie relativeringen: als je gewetensvol een indeling in rechtse en linkse partijen maakt, vallen historisch gezien de sprongen in verkiezingsuitslagen nagenoeg weg en blijft er vooral stabiliteit over. Die sommetjes kunnen ook nu.
Dat wil zeggen: stabiliteit op de as, die er toe doet, namelijk die van de verdeling. Politiek gaat over de vraag “who gets what, when and how”, zoals de politicoloog Lasswell het ooit formuleerde. Die vraag naar de verdeling is de links-rechts-vraag: links wil eerlijker, gelijker; rechts wil initiatief en inspanning lonend maken. Het probleem zit in de beoordeling van verschillen tussen mensen: rechts vindt dat je verantwoordelijk bent voor wie je bent geworden, wat je kunt, wat je wilt. Links ziet dat anders: mensen worden al verschillend geboren en hebben ook maar beperkt invloed op omstandigheden waaronder ze opgroeien.
Op 12 september werd die verdeling in links en rechts bevestigd: maar door de overmatige media-aandacht viel een bericht over het Verfassungsgericht uit Karlsruhe een beetje weg. 
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitsland klopt Nederland wat duurzame energie betreft

Duurzame energie uit Duitsland zorgt er voor dat Nederlandse centrales stil komen te liggen, meldden diverse kranten deze zomer. Duitsland is ons nu dus niet alleen met voetbal, maar ook met elektriciteit de baas. Kunnen we met voetbal nog afdruipen, de bondscoach vervangen en opnieuw beginnen, in de energiewedstrijd kost een koerswijziging meer tijd. Daar moeten we nu mee beginnen. Maar kansen zijn er nog steeds.

De Duitsers hebben jarenlang stevig geïnvesteerd in de verduurzaming van hun energiehuishouding. Dat kostte extra geld, dat door alle stroomconsumenten werd opgebracht, maar dat begint zich nu uit te betalen. Het interessante van hernieuwbare bronnen als zon en wind is namelijk dat het neerzetten van het productievermogen geld kost, maar dat de stroomkosten (preciezer gezegd: de marginale kosten) bijna nul zijn. Er is dan immers geen brandstof nodig om elektriciteit te maken. Dat betekent dat als het waait en/of als de zon schijnt, duurzame energie veruit de goedkoopste aanbieder is op de (internationale) elektriciteitsmarkt. Duitse zon en wind drukken inmiddels andere centrales ‘uit de markt’ en verlagen de elektriciteitsprijzen – nu ook in Nederland. Dat lijkt leuk, maar op de lange termijn zit Nederland vast met een duur, inflexibel systeem uit een fossiel tijdperk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Inkomensongelijkheid en geluk

Waarin de auteur de factcheck door Nieuwsuur van Samsom’s uitspraken over geluk en inkomensgelijkheid zelf checkt. 

Nieuwsuur factcheckte gisteren de volgende uitspraak van Diederik Samsom: “We zijn een land waar de inkomensverschillen relatief klein zijn. Er zijn maar een paar landen die gelukkiger zijn en dat zijn landen waar de inkomensverschillen nog net iets kleiner zijn.” Die uitspraak beoordeelde de Nieuwsuur-redactie als “half waar”, omdat er zowel landen zijn met kleinere inkomensverschillen (Denemarken) als grotere verschillen (VS en Australië) waar men tevredener is dan in Nederland. Het is vooral de welvaart die gelukkig maakt, aldus de redactie. Maar is deze factcheck  zelf wel waar?

Allereerst de cijfers over geluk/tevredenheid. Nieuwsuur zegt zich te baseren op OESO-cijfers, maar volgens de OESO-cijfers die ik ken staan de VS en Australië toch gewoon onder Nederland wat betreft “life satisfaction”. Wie rondneust in ander geluksonderzoek ziet dat Australië het inderdaad iets beter doet, maar dat Amerika het toch echt aflegt tegen Nederland  – zeker als je kijkt naar het aantal gelukkige levensjaren,  de geluksongelijkheid  of het geluk van de jeugd waarbij Nederland wereldkampioen schijnt te zijn.

De grote vraag is natuurlijk wat de relatie is tussen inkomensongelijkheid en geluk. Ruut Veenhoven toonde (met veel slagen om de arm) in een onderzoek uit 2010 aan dat in westerse landen meer inkomensongelijkheid resulteert in minder geluk, maar dat in algemene zin inkomensongelijkheid een heel licht gunstig effect op het gemiddelde geluk lijkt te hebben.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-03-2022

Ik stem toch D66

Normaal gesproken stem ik D66. Ten eerste spreekt de houding mij aan. D66 is open minded, eerlijk en optimistisch. D66 houdt het hoofd koel, maar heeft – in tegenstelling tot de VVD –een warm hart. D66 is vooral ook een ideeënpartij en geen belangenpartij en dat maakt D66, denk ik, inhoudelijk sterker dan andere partijen – reden twee. D66 doet de meest redelijke en vooruitziende voorstellen wat betreft onderwijs, milieu, woningmarkt, arbeidsmarkt en pensioenen. En ten derde zijn D66-ers effectieve politici. Zij krijgen relatief veel gedaan. Boris Dittrich was bijvoorbeeld het enige Kamerlid sinds 1838 dat vier initiatiefwetten door de Kamers heeft geloodst. Mijn grote bezwaar is wel dat D66 te ver op drift is geraakt wat betreft Europa.

“Europa. Ja!”, was de slogan van D66 bij de Europese verkiezingen van 2009. Het was relatief makkelijk om daarmee stemmen binnen te halen. Een groep kosmopolitische, kennisintensieve kiezers, die zich afzette tegen het opgekomen anti-Europa sentiment, lag voor D66 gewoon voor het oprapen. Een simpel “Ja” was genoeg, helaas.

D66-ers lopen wat betreft de Europese integratie te ver voor de troepen uit. Zij snappen niet dat anderen niet snappen wat zij snappen. Voor een D66-er is de Europese Raad en de Raad van Europa, de ECB en ECR, de CAP en CEPS, gesneden koek. Voor een D66-er is de logica van een stap vooruit, naar een echte (gekozen) Europese regering, en een echt Europees parlement (met Europese kieslijsten), zo klaar als een klontje. Sowieso snapt een D66-er niet dat mensen niet de geestelijke ruimte hebben om verschillende identiteiten te hebben. De Venloose, Limburgse, Nederlandse en Europese identiteit bestaan toch gewoon naast elkaar?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende