Uitputting grondstoffen leidt tot diefstal putdeksels

Het dievengilde blijkt uit te blinken in hedendaags marktdenken. Niet altijd even briljant, want nu worden er ineens putdeksels gestolen. Een grote putdeksel levert rond de vijf euro op bij de schroothandelaar. IJzer doet 17 cent per kilo. Een grote putdeksel weegt tussen de 20 en 50 kilo.

Die cijfers komen uit nieuwsberichten van de afgelopen jaren. In Arnhem en Velp werden in de nacht van 1 op 2 oktober 88 putdeksels van 20 kg. per stuk gestolen. De NOS maakte er later 120 van. Dat zou de dief dan ruim 400 euro opleveren. Met aftrek van de kosten voor de auto misschien net onder de 400 euro als de dief binnen een straal van 30 kilometer van de gestolen waar woont.

Als deze ondernemer een bedrag reserveert voor het bedrijfsrisico, de zogenaamde pakkans, dan is het de moeite eigenlijk niet waard. Op een door één persoon gepleegde diefstal staat een boete van maximaal 18.500 euro of een gevangenisstraf van maximaal vier jaar. De maximale boete heeft een dief er pas uit als hij bij één actie 5442 putdeksels van 20 kg. per stuk ontvreemd.

Niet bij ijzer alleen, lijkt het dievengilde te denken. Uit de beursnoteringen voor schroot op staalprijzen.nl, blijkt dat koper veel lucratiever is.

Handgepeld koper levert 5,70 euro per kilo op. Voor gewoon “oud loper” krijg je 5,20 euro per kilo.
Op 2 oktober bleek iemand wat stukken afgeknipt te hebben van een bliksemgeleider op het dak van het Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal.  Afgaande op een bericht uit het AD (2007) en vertaald naar de huidige prijs voor koperschroot, moet een dief ruim 3321 meter bliksemgeleider stelen om een maximale boete weg te strepen in zijn boekhouding.

Ook voor brons wordt meer betaald dan voor ijzeren putdeksels. Er gaat geen maand voorbij of er worden wel ergens bronzen beelden gestolen. De laatst bekende ontvreemding vond 30 september plaats in het Limburgse Geijsteren.

Maximale boetes en gevangenisstraffen worden niet uitgedeeld. Voor het dievengilde loont het al wat minder te stelen dan in bovenstaande voorbeelden is genoemd. De sector laat zich ook niet afschrikken door de beveiligingsmaatregelen die gemeenten nemen om hun openbare brons te beschermen of door de actie Koperslag, die minister Opstelten in juni 2011 lanceerde. Jusitie, ProRail en de MRF (Metaal Recycling Federatie) werken samen om de metaalroof tegen te werken.

De MRF heeft een meldpunt opgericht en pleit voor een registratie- en identificatieplicht bij de schroothandel. Dat wordt in België al langer toegepast, maar in het jaarrapport 2010 van de federale politie wordt een sterke toename van koperdiefstal gemeld: “De verplichting voor schroothandelaars te registreren wie hun leveranciers zijn heeft de sterke toename in 2010 veroorzaakt door een stijging van de koperprijs, niet kunnen voorkomen”.

De prijsstijgingen van metaalschroot hebben alles te maken met recycling als middel om te voldoen aan de vraag naar grondstoffen door, onder andere, groei-economieèn als China en India. Voor de uitbreiding en nieuwbouw van steden zijn natuurlijk kilometers koperen leidingen nodig en moeten talloze nieuwe rioleringen van massa’s putdeksels worden voorzien.

De wereldwijde groeit gaat sneller dan de groei van de voorraad grondstoffen. Omdat het in de vigerende economische folklore een gewoonte is dat schaarste tot prijsopdrijving leidt, stijgen dus de prijzen voor hoogwaardig schroot als koper en brons. En omdat een dief ook een ondernemer is, ziet hij hier dus een lucratieve markt.

Het probleem wordt door lokale en regionale overheden aangepakt door zich louter op de criminaliteit te richten en van collega-overheden in andere landen te eisen hetzelfde te doen. Het idee om de prijsstijgingen aan banden te leggen, komt natuurlijk bij niemand op. Het zou misschien aardig wat ontwikkelingshulp schelen als die hinderlijke wisselwerking tussen schaarste en prijzen eens doorbroken werd. Mooi bijverschijnsel is dan dat het dievengilde in metaalroof niet langer is geïnteresseerd.

Reacties (26)

#1 kevin

Het zou misschien aardig wat ontwikkelingshulpschelen als die hinderlijke wisselwerking tussen schaarste en prijzen eens doorbroken werd.

Interessant, maarre…. Hoe denk je dat te gaan doen?

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

120 putdeksels passen niet in een auto. Bovendien weegt dat grapje bijna 2,5 ton. Daar hebben ze toch echt een vrachtwagen voor moeten huren. Om zoveel voorwerpen van 20 kg los te wrikken en op te tillen in één nacht, spreken we waarschijnlijk van meerdere mannen (geen vrouwen). Bovendien zijn schroothandelaren ook geen gekke Henkie en betalen die waarschijnlijk ver onder de marktprijs voor zo’n partij verdachte waar (zij zitten immers ook met een bedrijfsrisico vanwege heling). Reken er maar op dat er die nacht nog geen 100 euro de man is verdiend door de dieven (en waarschijnlijk zelfs niet de helft daarvan).

Echt, uit economisch oogpunt is dit soort diefstal nog altijd weggelegd voor de dommere dieven, ook bij de huidige prijzen. Als je een beetje een handige oplichter of zakkenroller bent, verdien je met veel minder moeite in veel minder tijd een veelvoud zonder een grotere pakkans.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Yevgeny Podorkin

Kantelpunt kopererts ligt rond 2016 (gedolven versus nog te delven = 50%) en piekkoper rond 2025 (incl. 10 gestaag dalende cycli recycling).

http://www.roperld.com/science/minerals/copper.htm

Ach en het zijn vast Roemeense of Bulgaarse vrachtwagenchauffeurs geweest die geen retourlading hadden. Voor hun is de euro nog een daalder waard…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bismarck

@3: 2,5 ton ijzer door heel Europa rijden, wat kost dat niet aan brandstof, extra slijtage en omgekochte douaniers?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Grolschje

“Het idee om de prijsstijgingen aan banden te leggen, komt natuurlijk bij niemand op. Het zou misschien aardig wat ontwikkelingshulpschelen als die hinderlijke wisselwerking tussen schaarste en prijzen eens doorbroken werd. ”

Sorry hoor, maar dit is serieus één van de aller domste stukken tekst die ik ooit in mijn leven heb gelezen….
De wisselwerking tussen schaarste en prijzen is meermalen en in diverse landen doorbroken, wellicht even kijken hoe fantastisch dat daar werkt(e).

Begin me nu trouwens wel af te vragen of ik niet keihard in een satirisch stuk trap.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Yevgeny Podorkin

@4

Hij moest toch al die kant op (= brandstof). Dat zal alleen aan de grens met Roemenië probleempje kunnen geven, hoewel, daar controleert men alleen op Ned. kenteken:

http://www.presseurop.eu/nl/content/blog/965081-gemiddelde-roemeen-snapt-nederlands-veto

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 weerbarst

De markt neemt het vanzelf over als overheids leugens niet meer stroken met de werkelijkheid.

http://www.extraenvironmentalist.com/2012/10/01/episode-50-marketsbyothermeans/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Fred de aap

“Het idee om de prijsstijgingen aan banden te leggen, komt natuurlijk bij niemand op. Het zou misschien aardig wat ontwikkelingshulp schelen als die hinderlijke wisselwerking tussen schaarste en prijzen eens doorbroken werd. ”

Nare vraag en aanbod ook! Hou een sop! Bij de wisselwerking tussen schaarste en prijzen in de drugswereld werkt het tegengaan ook zo fantastisch!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 benjbenj

Als deze ondernemer een bedrag reserveert voor het bedrijfsrisico, de zogenaamde pakkans, dan is het de moeite eigenlijk niet waard. Op een door één persoon gepleegde diefstal staat een boete van maximaal 18.500 euro of een gevangenisstraf van maximaal vier jaar. De maximale boete heeft een dief er pas uit als hij bij één actie 5442 putdeksels van 20 kg. per stuk ontvreemd.

Bij de pakkans gaat het natuurlijk vooral om de kans om gepakt te worden. Als de metaaldief gemiddeld slechts in 1 op de 1000 diefstallen daadwerkelijk gepakt wordt, is de kans erg groot dat hij ruim de mogelijkheid heeft gehad om geld opzij te leggen voor het betalen van die boete van 18.500 euro.

Belangrijkste vraag is dus: hoe groot is de pakkans precies?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Boer

Het waren er geen 88 maar slecht 54 en die gebruiken we niet voor het omsmelten maar als vloerbedekking.
Keer wat anders als ikea laminaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 pim

Het gaat toch goed met de metaalindustrie in Duitsland

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Joost

@Boer: wat anders DAN ikea-laminaat

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 lapis

Het idee om de prijsstijgingen aan banden te leggen, komt natuurlijk bij niemand op.

Briljant! Ik heb ook nog wel een oplossing: gewoon geen putdeksels meer gebruiken. Naast elke open put plak je een sticker met “gelieve niet in te vallen”. En standbeelden maken we gewoon van beton of polystyreen i.p.v. brons of koper. Zo lust ik er nog wel een paar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Anton B

“Het idee om de prijsstijgingen aan banden te leggen, komt natuurlijk bij niemand op.” Want als je de prijsstijging vastlegt hef je de schaarste op? Volgens mij maak je iets juist nog schaarser door de prijs kunstmatig laag te houden, dan loont het immers niet om zuinig en inventief met de schaarse stof om te gaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Bismarck

@6: Een lege vrachtwagen gebruikt even veel brandstof als één met 2,5 ton lading? Bovendien krijg je in Roemenië waarschijnlijk geen 17 cent per kg putdeksel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 mbmb
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Yevgeny Podorkin

@16

Dus was ik vooringenomen. En ik was ook al aan het kijken of er toevallig een zigeunerkamp in de buurt was…

@15

Het ging slechts om 1000 kg putdeksels..en als je de bandenspanning verhoogt heeft dat miniem effect op brandstofverbruik. Ach..en wat weet jij nou helemaal van het truckersleven man. Bismarck. Ik heb als Ice road trucker nog over de ijsvlakten op de Dalton Highway gereden en weer terug. Op een 20+- tonner met aanhanger. Met je 2,5 ton: daar lachten wij om. Het stuur tussen de knieën en in de linkerhand een broodje rauwe pelsrob…

Putdeksel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Bismarck

Blijkbaar weet ik er minder van dan jij. Maar ik heb dan ook nog nooit douaniers omgekocht (want ja, binnen de Schengenzone wordt ook gewoon weer aan de grenzen gecontroleerd).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Optimus Prime

@17,

“broodje rauwe pelsrob”

Wat een luxe zeg, wij moesten onderweg gewoon de rob zelf doodknuppelen en brood dat hadden we niet ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Yevgeny Podorkin

Ja, maar geen permanente grensbewaking slechts met camera’s op kenteken en vervolgens steekproefsgewijs controle en op import w.s. strenger als export…een Roemeen had makkelijk dat risico kunnen nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 P.J. Cokema

@9 Volgens antwoorden op Kamervragen (pdf – mei 2012)was de pakkans bij koperdiefstal bij het spoor in 2010 4,5% en dit jaar 8%.

In de Rotterdamse Havens was de pakkans in 2010 10%, volgens een scriptie (2011) van een student aan de Haagse Hoge School.

In die scriptie wortd ook gesteld dat vooral het verhogen van de pakkans invloed heeft (ook de gepercipieerde
pakkans). De strafmaat speelt natuurlijk ook een rol, maar deze is minder groot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 P.J. Cokema

@1 Tja, om te beginnen zou “kunstmatige” schaarste aangepakt kunnen worden, ofwel de monopolies aanpakken. In 2010 berichtte het Belgische De Tijd dat 1 enkele handelaar 80 tot 90 procent in bezit heeft van de kopervoorraad die op de London Metal Exchange, de grootste grondstoffenbeurs ter wereld, wordt verhandeld.

De OPEC verlaagt de productie als de benzineprijzen dalen. Kan dat ook andersom?

Verder weet ik ook wel dat in het huidige systeem verlaging van prijzen weer tot schaarset kan leiden. Het enige antwoord dat ik dan kan bedenken is: minder groei. Maar ja, dat is taboe.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Boer

Iiek ,joost gaan we spellingchecken?, hier in twente zeggen we ALS, en de deur is los.
Bemoei je met je eigen tekst a.u.b.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 HansR

@Boer
ja in Twente (deksel van de beerput!)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Joost

Geen spatie tussen de komma en de er voor komende letter, “Joost” en “Twente” zijn met een hoofdletter, geen komma’s achter vraagtekens, de eerste letter na een vraagteken een hoofdletter en ALS is een kutziekte. Ik weet niet in welk dialect “Iiek” een woord is.

Die laatste zin, daar heb ik niets op aan te merken, ook erg beleefd zo. Als je nou ook nog geen putdeksels zou zeggen te stelen, dan zou ik de rest misschien al bij je eerste comment door de vingers hebben gezien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Ximaar

Op TV zag ik dat het niet om putdeksels ging, maar om de veel kleinere trottoirkolkdexels die maar 40 bij 40cm in het vierkant zijn. Wegen ook een stuk minder.

  • Vorige discussie