De vruchten van toekomstige economische groei ‘niet meer voor iedereen’?

Wij importeren veel uit de VS. Amerikaanse economische ideeën en strijdpunten zijn dan ook regelmatig voorboden van wat ons op economisch gebied in Nederland te wachten staat. Zodoende is het de moeite waard om zo nu en dan eens te kijken waar men zich aan de overkant van de Atlantische Oceaan mee bezighoudt. Vorige week publiceerde de Washington Times een interview met Chrystia Freeland, auteur van het boek The Plutocrats: The Rise of the New Global Super Rich and the Fall of Everyone Else. Dit interview leverde verschillende interessante inzichten op. Zo werden dezelfde mensen (vaak werkzaam op Wall Street) die in 2008 de signalen van een komende crash volledig over het hoofd zagen recentelijk opnieuw compleet verrast door het verlies van Romney in de Amerikaanse presidentsverkiezingen. In beide gevallen leidde het tot een situatie waarin deze superrijken aanzienlijke financiële investeringen van de ene op de andere dag volledig konden afschrijven. Een ander opvallend punt dat in het interview naar voren kwam is dat in de Angelsaksische beleving de zakenman – en niet, bijvoorbeeld, de wetenschapper of filosoof – de grote held is die de meest waardevolle bijdrage aan de samenleving levert. Zodoende is het natuurlijk niet vreemd dat libertarische sprookjesfiguren als Ayn Rands creatie John Galt met name in de Verenigde Staten als inspirerend voorbeeld worden beschouwd.

Door: Foto: Martin LaBar (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Over de fiscal cliff

, door

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Paul Teule over hoe de Verenigde Staten financieel aan de afgrond staan.

De inkt is nog niet droog of Obama heeft het begrotingsvoorstel van de Republikeinen alweer van tafel geveegd. Als beide partijen er niet uitkomen, zal de Amerikaanse economie vanaf 1 januari voor zo’n 600 miljard dollar – zo’n 4% van het bbp – afgeknepen en belast worden. Amerika staart in de ‘fiscal cliff’, de begrotingsafgrond.

Ik volg dit getouwtrek met gemengde gevoelens. Zowel de Democraten, als de Republikeinen hebben mijn inziens een punt – de Republikeinen als het gaat om de urgentie van bezuinigingen, en de Democraten als het gaat om de extra bijdrage die rijkeren kunnen geven.

Eerst de urgentie. De Amerikaanse overheid geeft elk jaar 1000 miljard dollar meer uit dan ze binnen krijgt. De staatsschuld bedraagt inmiddels meer dan 16.000 miljard dollar, grofweg 100% van het Amerikaanse bbp. En dat kan snel uit de hand lopen. Stel dat de Amerikaanse economie de komende jaren met 2% per jaar groeit, maar dat het begrotingstekort 6,5% van het BBP blijft. Dan zal de schuldquote in een generatie naar 200% stijgen. Groeit de economie niet, dan heb je binnen tien jaar Griekse toestanden, en bij 2% krimp is dat al over zes jaar. Ja, Amerika kan nu nog goedkoop lenen (1.6%), maar voor hoe lang?

Foto: J. Griffin Stewart (cc)

Feit of fabel: steun aan Griekenland

, door

ACHTERGROND - Vorige week brak Rutte zijn verkiezingsbelofte dat er geen cent meer naar de Grieken zou gaan. Hoe zit dat nu eigenlijk precies? 

‘Het was wel winst die we maakten op de Griekse leningen en ik vind het eerlijk gezegd wel goed dat we geen winst maken over de rug van Grieken.’ (bron) Aldus Diederik Samsom, over het verlagen van de rente die Griekenland over zijn schulden moet betalen.

Op 27 november werd duidelijk dat Griekenland meer financiële steun krijgt, tijd om de feiten op een rij te zetten.

Gaat er nieuw geld naar Griekenland?

Nee het gaat hier om de uitbetaling van een volgende tranche van een eerder overeengekomen steunpakket.

Op wat voor manieren leent Nederland geld aan Griekenland?

Nederland draagt op drie manieren bij aan financiële steun aan Griekenland: de ‘Greek Loan facility’, het EFSFen het IMF. Omdat Nederland niet direct een stem heeft in beslissingen van het IMF laten we dat hier buiten beschouwing.

Greek Loan Facility (GLF)

De GLF is speciaal voor Griekenland opgericht, hierin zitten alle eurolanden. Mei 2010 zijn de eerste leningen uitgekeerd. In totaal is hiermee 53 miljard aan Griekenland geleend (alles is uitgekeerd). Het Nederlandse aandeel hierin is 3.2 miljard.

Onderdeel van de nieuwe afspraak met Griekenland is dat het rentepercentage dat Griekenland over deze 53 mld (en Nederland dus ontvangt) betaalt, wordt verlaagd met 100 bps. Nederland zal dus minder aan rentebetalingen ontvangen dan ingecalculeerd.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | De prijs van de EU

, door

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag Paul Teule, over EU en haar begroting. En de prijs van democratie.

Voor een econoom is alles relatief. Een ‘prijs’ is niets anders dan een verhoudingsgetal dat pas betekenis krijgt in perspectief. Het feit dat een net mandarijnen 1 euro kost, betekent pas wat als je weet hoeveel mandarijnen je krijgt, wat je verder nog voor een euro kan kopen en, belangrijk, hoeveel je voor die euro hebt moeten werken. We vinden iets ‘duur’ als de prijs zich niet goed verhoudt tot iets anders – en dat ‘iets anders’ kan van alles zijn.

Neem nou de ‘prijs’ van de EU. De moeizame onderhandelingen over de Europese meerjarenbegroting (2014-2020) gaan over de vraag of de EU meer of minder dan 1000 miljard euro zal kosten, grofweg 140 miljard euro per jaar. Noordelijke lidstaten vinden de EU te duur, zuidelijke lidstaten en de Europese Commissie niet. Beide kampen goochelen met verhoudingen. Een paar voorbeelden:De Commissie zet de EU-begroting graag af tegen ons gezamenlijke Europese inkomen. 140 miljard per jaar is zo bezien slechts 1% van onze welvaart. Peanuts dus, want 1% van iets is altijd weinig. Ook als je de 140 miljard afzet tegen de som van alle nationale begrotingen – 6.300 miljard euro per jaar – en je bedenkt dat van die 140 miljard ook nog eens 94% terugvloeit naar de lidstaten, waar hebben we het dan helemaal over?

Foto: bies (cc)

Malaise voor de klas: Jonge docenten verliezen hun baan

, door

ANALYSE - In het onderwijs gaan de laatste jaren veel banen verloren. Vooral jonge docenten zijn daarvan de dupe.

In 2011 waren er ruim 7000 mensen minder aan het werk in het basis- en voortgezet onderwijs dan een jaar ervoor. Er is vooral minder vraag naar tijdelijke krachten, jonge onderwijzers en leraren in opleiding. In 2010 werkten er nog 303.660 mensen in het onderwijs. In 2011 waren dat er 296.460. Vooral in het basisonderwijs verdwenen veel arbeidsplaatsen, terwijl in het voortgezet onderwijs de afname juist relatief meeviel.

We baseren dit nieuws op een uitgebreide analyse van de personeelscijfers van alle publiek betaalde scholen, zoals aangeleverd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). We kunnen daarbij inzoomen tot op schoolniveau (zoek zelf een school op in onderstaande visualisaties). De cijfers zijn iets vertekend, vanwege fusies en foutieve aanlevering van de cijfers door scholen, maar het beeld is in grote lijnen correct, bevestigt woordvoerder Robert Sikkes van de Algemene Onderwijsbond (AOb).

Uit de cijfers blijkt dat vooral de jonge docenten de pineut zijn.

Net afgestudeerde docenten hebben het niet makkelijk. Voor hen was er veel minder plek, vooral in het basisonderwijs. Daar daalde het aantal docenten onder de 25 in één jaar tijd met liefst 21 procent. In het speciaal basisonderwijs was de klap nog groter; tussen de 25 en 30 procent banenverlies voor deze groep. In het voortgezet onderwijs was de daling iets minder groot, maar nog altijd 9,4 procent. Tegelijkertijd stijgt het aantal docenten dat tussen de 55 en 65 is. Eveneens daalde het aantal tijdelijke plaatsen en stageplekken voor leraren in opleiding:  in 2011 met bijna de helft ten opzichte van het jaar daarvoor. Toen waren er nog 300 plaatsen, in 2011 slechts 166. In 2007 konden er nog 585 terecht op de scholen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende