Bas Haring breekt zich het hoofd over rente. Ik doe met hem mee. Bas Haring schrijft al een tijdje economiecolumns in de Volkskrant. Het is best leuk om te zien hoe een buitenstaander zich kan verbazen over de economische wetenschap en over de basics van marktwerking en geld. Twee weken terug wierp hij de vraag op hoe het toch komt dat rentepercentages altijd ongeveer vijf procent per jaar zijn, waarmee hij bedoelt: grofweg tussen de één procent en tien procent. Waarom niet 200, 5000 of min tien procent. Hij komt zelf met een nogal bizarre redenering die hij in zijn column van afgelopen weekend weer intrekt, omdat iemand hem enkele onoverkomelijke bezwaren gemaild. Niemand mailde hem echter een bevredigende alternatieve verklaring, want hij stelde de vraag opnieuw. ‘Feit blijft dat het een raadsel is: waarom is de rente vijf procent?’ Ik weet niet of ik een antwoord heb.
Duizenden klanten twitteren dat ze geld kwijt zijn, niet kunnen pinnen of rood staan. ING heeft nog geen bevredigend antwoord op wat er aan de hand is.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
INTERVIEW - Welke spelletjes zijn er gespeeld in de hoogste torens van de bancaire sector? Een gesprek met Dirk Bezemer over zelfveroorzaakte zeepbellen en een nieuw sociaal financieel systeem.
Hij was één van de belangrijkste beleggers op Wall Street en zit nu een straf uit van 150 jaar wegens fraude. Bernie Madoff moet flink boeten voor zijn financiële misdaden en blijft volhouden dat hij niet alleen handelde. Zijn partners in crime, de grote Amerikaanse banken, wisten ervan en deden vrolijk mee, zei hij deze week in een interview met The Wall Street Journal.
‘Die spelletjes van toen hebben zich ook al eerder afgespeeld,’ vertelt Dirk Bezemer mij. Bezemer doet onderzoek naar de rol van de financiële sector in de economie en hij volgt de bancaire sector op de voet. In de jaren ’90 verdiepte hij zich in Oost-Europese landen die de overstap maakten van een communistische centraal geplande economie naar een markteconomie. Het was de tijd van deregulering van de financiële markten. Het kleine land Albanië bleek het beste jongetje van de klas. Ze deed alles volgens het IMF-boekje: minder regels op de financiële markten, kleinere overheid, je meer open stellen voor handel. En met succes: de economie groeide als kool. Totdat in 1996 de Albanese economie onverwacht volledig instortte, met alle gevolgen van dien: paniek in de samenleving en stromen vluchtelingen.
ELDERS - Steeds meer Spanjaarden worden hun huis uitgezet omdat ze de hypotheek niet langer kunnen betalen. De woede van de “hypotheekgedupeerden” voedt de oppositie tegen de aanpak van de crisis in Spanje.
Meer dan 100.000 Spanjaarden zijn het afgelopen jaar het huis uitgezet wegens hypotheekschulden, vier keer zoveel als in 2007 voor het begin van de crisis. Aan het begin van dit jaar liepen er nog bijna 200.000 processen. De dreiging van de banken heeft sommige gevallen al geleid tot zelfmoord van de huiseigenaren . Het Platform van Hypotheekgedupeerden is op dit moment de aanvoerder van de oppositie tegen het crisisbestrijdingsbeleid van de conservatieve Spaanse regering. Ada Colau, de woordvoerder van het platform, dankt haar enorme populariteit aan haar niet aflatende steun aan huizenbezitters die in conflict zijn met hun bank. En aan haar openlijke beschuldiging van de bankiers tijdens een hoorzitting in het parlement over de woningmarkt. Terwijl ze zich keerde naar de vertegenwoordiger van de Spaanse vereniging van bankiers zei ze: ‘Deze man is een misdadiger en zo moet hij ook behandeld worden.’Colau verwoordde de gevoelens van heel veel Spanjaarden van alle politieke richtingen. Een petitie voor hervorming van het hypotheeksysteem werd ondertekend door 1,4 miljoen mensen. Demonstraties in vijftig steden onderstreepten vorige maand deze eis. Inmiddels heeft het Europese Hof uitgesproken dat de Spaanse hypotheekwetten in strijd zijn met de Europese regels voor bescherming van de consument.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Goh, hoe zou dat nou komen?
ACHTERGROND - Vrachtwagenchauffeurs zijn gebonden aan rigide regels rondom rij- en rusttijden, om de verkeersveiligheid van henzelf en andere weggebruikers te bewaken. Maar de extreem strenge handhaving van de regels leidt tot frustratie bij de chauffeurs en hun werkgevers.
‘Je moet haast hoogleraar zijn om de rij- en rusttijdenregels te begrijpen,’ zegt Henk terwijl hij zijn chauffeurspas in de tachograaf van zijn wagen stopt. Zijn baas wil niet met bedrijfsnaam genoemd worden. Hij wil geen extra controles van de inspectiedienst over zich afroepen. De ingewikkelde rijtijdenwetgeving en vooral de rigide handhaving in het buitenland drukken als een zware last op de schouders van de wegtransporteurs. De digitale tachograaf speelt daarin een belangrijke rol.
De tachograaf is het apparaat dat rijtijden, snelheid en afgelegde afstand vastlegt. Voorheen ging dat met een analoge versie. Dat apparaat trekt op een ronddraaiend papieren schijfje drie lijnen en registreert daarmee de gegevens over een periode van 24 uur. Omdat de schaal van de analoge tachograafschijf zeer klein is, zijn die gegevens niet tot op het kleinste detail af te lezen. Sinds mei 2006 worden alle vrachtwagens uitgerust met een digitale tachograaf. Die legt op de persoonlijke chippas van de chauffeur tot op de minuut vast wat er met de vrachtwagen gebeurt. Goed is goed en fout is fout. Een minuut te lang doorrijden betekent dat de chauffeur het risico loopt daarvoor beboet te worden bij een controle.
OPINIE - Financiële instellingen speculeren erop los op de grondstoffenmarkt. Het wordt tijd dat het kabinet zich gaat mengen in de internationale discussie het gespeculeer aan banden te leggen.
Eerder was er op Sargasso aandacht voor de activiteiten van Nederlandse pensioenfondsen op de markten voor voedsel(grondstoffen). Nederlandse pensioenfondsen zetten op deze markten hun geld vooral in voor de ‘derivatenhandel’, met name de handel in termijncontracten. ‘Onze’ pensioenfondsen zitten eveneens met drie maal zoveel geld op andere grondstoffenmarkten, zoals de markten voor fossiele brandstoffen, fosfaat en metalen. Ook die handel betreft vooral derivaten.
De handel in derivaten op niet-agrarische grondstoffen markten is overigens ook weer van belang voor de agrarische markten. De prijs van aardolie en van veel gebruikte agrarische grondstoffen voor biobrandstof raken in toenemende mate aan elkaar gekoppeld. Fosfaat gaat voor ongeveer 90 procent naar de agrarische sector. De prijzen van fossiele brandstoffen zijn belangrijk voor de prijzen van diverse inputs in de landbouw, zoals kunstmest en brandstof voor tractoren. En metalen als zink en koper zijn belangrijke toevoegstoffen in de agrarische productie.
Nederlandse pensioenfondsen zijn niet de enige financiële instellingen die zich op de grondstoffenmarkten hebben gestort. Waren financiële instellingen enkele decennia geleden goed voor 20-30 procent van het geld dat op de grondstoffenmarkten omging, nu is dat percentage opgelopen tot 70 á 80 procent. De belangrijkste motivatie daarvoor: er wordt heel leuk aan verdiend aan speculeren op de grondstoffenmarkten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
En schaliegas/fracking gaan niet helpen.
Dijsselbloem krijgt nogal wat over zich heen. De internationale pers ‘maakt gehakt’ van hem: ‘incompetent’, ‘politiek lichtgewicht’, ‘ontsla die man!’. Twitteraars idem dito: Dijsselbloem is een ‘elefante’ in de ‘eurocristalleria’, een ‘exterminator of stocks’. De reden: zijn uitspraken over hoe je banken in de eurozone moet redden. Daarmee zou Dijsselbloem paniek zaaien, aanzetten tot bank runs en überhaupt alle private geldschieters de Europese banken uitjagen. Het zou na het weggestemde eerste reddingsplan de tweede grote flater zijn in korte tijd. De ‘onervaren’ eurozone-aanvoerder wil blijkbaar de financiële markten maar niet begrijpen, aldus commentatoren. Deze hoon is onterecht, en wel om vier redenen.
Eerst nog even de feiten: Dijsselbloem zei tegen persbureau Reuters dat als een bank een probleem heeft, niet de Europese belastingbetaler aan zet is, maar de bank in kwestie in principe eerst zelf een oplossing moet zoeken, en als dat niet lukt dat aandeelhouders, obligatiehouders en in laatste instantie niet-verzekerde spaarders moeten bijdragen. ‘Bail-in’ heet dat, en in het geval van Cyprus zijn vooral de grote spaarders aangeslagen. Reuters meende dat Dijsselbloems gekoesterde ‘bail-in’ principe zoals het is toegepast op Cyprus, bij toekomstige reddingsoperaties altijd precies zo moeten worden toegepast en dat Cyprus dus een ‘blauwdruk’ vormt. En nu verwijten anderen Dijsselbloem weer dat door zijn uitspraken geldschieters – beleggers en spaarders – alle Europese banken zullen mijden, omdat ze altijd moeten gaan betalen als een bank van de rails loopt.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.