Temperatuurverloop in Mogadishu, Somalië. Bron: Ed Hawkins showyourstripes.info. Sinds het najaar van 2020 heeft de Hoorn van Afrika te kampen met ernstige droogte. Dat leidt tot onder meer misoogsten en veesterfte, ondervoeding, vluchtelingenstromen en oplopende conflicten. De regio is een van de armste ter wereld en bijzonder kwetsbaar voor extreem weer en klimaatverandering, onder meer omdat een aanzienlijk deel van de bevolking leeft als kleinschalige boer of als nomadische veehouder. Eind april publiceerde World Weather Attribution (WWA) een attributie-onderzoek naar de droogte. Negentien onderzoekers uit zeven landen werkten mee aan dit onderzoek. Vanuit Nederland waren er bijdragen van het KNMI, de universiteiten van Utrecht en Twente en het Rode Kruis Klimaatcentrum in Den Haag. WWA is in 2014 opgericht met als doel om relatief snel uitspraken te kunnen doen over een eventuele menselijke invloed op klimaatgerelateerde rampen. Er is een vaste procedure ontwikkeld om dit soort onderzoek uit te voeren. Het resultaat van de studie is schokkend: de extreme droogte is grotendeels toe te schrijven aan de opwarming van het klimaat. De kans op een droogte van deze omvang is door de opwarming zeker honderd keer zo groot geworden. Met daarbij wel de kanttekening dat dit de conclusie is van het klimatologische deel van het verhaal. Want het rapport gaat ook uitgebreid in op de context waarin de droogte zich afspeelt. Die context heeft veel invloed op de kwetsbaarheid van de bevolking en de economie en dus op de uiteindelijke gevolgen. Somalië, Ethiopië en Kenia, de getroffen landen, zijn niet in alle opzichten identiek en dus is de problematiek niet overal hetzelfde. Maar er zijn wel overeenkomsten. Alle drie de landen hebben een lange geschiedenis van droogtes, afgewisseld met periodes van extreme regen en overstromingen. Enerzijds hebben regeringen, bedrijven, de bevolking en de hulporganisaties die er actief zijn geleerd om zich op dergelijke extremen in te stellen. Maar anderzijds blijven ze bijzonder kwetsbaar, als gevolg van onder meer armoede, gewapende conflicten, grote aantallen vluchtelingen, ontbossing en milieuverontreiniging, tekorten aan relevante expertise, een gebrekkige informatie-infrastructuur, slecht bestuur of botsende belangen tussen kleinschalige boeren en nomadische groepen enerzijds en andere economische partijen anderzijds. Klimatologische classificatie van de Hoorn van Afrika. Het onderzoeksgebied is omrand aangegeven. Bron: Kimutai et al. / WWA Omdat wij nu eenmaal een klimaatblog zijn, concentreren we ons hier op het klimatologische deel. De afbeelding hierboven laat zien dat veruit het grootste deel van de Hoorn van Afrika een droog klimaat heeft volgens het classificatiesysteem van Köppen-Geiger. De huidige droogte treft grote delen van de regio, maar de attributiestudie concentreert zich op het omrande gebied. Die keuze is gemaakt omdat er voor dit gebied voldoende meteorologische gegevens beschikbaar zijn en omdat de klimatologische omstandigheden er vergelijkbaar zijn. Er zijn twee regenseizoenen: de ‘korte regens’ in oktober, november en december en de ‘lange regens’ in maart, april en mei. De gemiddelde jaarlijkse neerslagsom varieert sterk in dit gebied. In sommige delen is die vergelijkbaar of zelfs groter dan in Nederland, maar elders een stuk kleiner. Omdat er door de hogere temperatuur overal veel meer verdamping optreedt wordt het klimaat in vrijwel het hele studiegebied toch geclassificeerd als droog. Verdamping is dan ook een belangrijke factor in de huidige droogte. De afbeelding hieronder laat zien hoe groot het verschil is tussen analyses waarin alleen naar neerslag wordt gekeken en waarin ook verdamping wordt meegenomen. Classificatie van de droogte in de Hoorn van Afrika op basis van alleen neerslag (SPI, links) en op basis van neerslag en verdamping (SPEI, rechts). De indeling in categorieën is overgenomen van de droogtemonitor van de VS. Bron: Kimutai et al. / WWA In het WWA-onderzoek is gekeken naar de invloed van de opwarming van het klimaat op de gemiddelde hoeveelheid neerslag per jaar, op de neerslag tijdens breide regenseizoenen afzonderlijk en op de verdamping. Opvallend genoeg is er geen trend zichtbaar in de jaargemiddelde neerslagsom. En hoewel er aanzienlijk minder regen is gevallen dan gemiddeld, is het tekort niet heel uitzonderlijk. Een periode van twee jaar met zo weinig regen komt hier gemiddeld zo’n beetje elke tien jaar voor. De verdeling van de neerslag over het jaar is wel veranderd. Tijdens de ‘korte regens’ valt er in het warmere klimaat meer en tijdens de ‘lange regens’ juist minder. Over een heel (gemiddeld) jaar zullen die veranderingen elkaar compenseren, maar dat wil niet zeggen dat er geen gevolgen zijn. Zeker niet in een klimaat dat van zichzelf al zo droog is. Het droge seizoen na de ‘lange regens’ zal vaak droger eindigen dan in het verleden het geval was. De attributiestudie is niet gedetailleerd genoeg om hier verdere uitspraken over te doen. Maar het lijkt me niet onaannemelijk dat dit meespeelt in La Niña-jaren, zoals 2021 en 2022. In die jaren valt er namelijk minder regen tijdens de ‘korte regens’. Drogere ‘lange regens’ zullen de tekorten die daardoor ontstaan mogelijk onvoldoende aanvullen. Als het aantal of de ernst van La Niña’s toe of af zou nemen door klimaatverandering zou dit ook invloed hebben op de droogte in de Hoorn van Afrika. Die mogelijke invloed is niet meegenomen in de studie. Daar is simpelweg onvoldoende kennis over beschikbaar. Neerslag (horizontale as) en potentiële verdamping (verticale as) over twee jaar en invloed daarvan op droogte. De roze punt geeft de situatie van 2021 en 2022 weer en de blauwe punt een vergelijkbare situatie in een klimaat dat 1,2°C kouder is. De zwarte en blauwe onderbroken geven de terugkeerperiode aan in respectievelijk het huidige en het pre-industriële klimaat. Bron: Kimutai et al. / WWA Klimaatverandering heeft dus wel wat, maar niet heel veel invloed op hoeveel regen er is gevallen. De grote klap komt van de extra verdamping door de gestegen temperatuur. De studie concludeert zelfs dat er helemaal geen sprake zou zijn van problematische droogte als eenzelfde hoeveelheid neerslag gevallen zou zijn bij de pre-industriële temperatuur. Het is natuurlijk ook best logisch dat meer verdamping al snel problemen op kan leveren in een gebied waar water altijd al schaars is. Toch is het schokkend hoeveel verschil een stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur van maar 1,2°C hier uitmaakt. De afbeelding hieronder illustreert dat verschil. De extreme droogte van de afgelopen twee jaar zou in het huidige klimaat ongeveer eens per twintig jaar voorkomen in deze regio. Die vaststelling is op zich al verontrustend, dus het besef dat we zeker nog enkele decennia van doorgaande opwarming tegemoet gaan is dat des te meer. Ik vermoed dat het voor een rijke en politiek stabiele regio al moeilijk zou zijn om zich aan te passen aan de veranderingen die zich hier voltrekken. Laat staan voor dit gebied. Het leidt tot een sombere, maar onontkoombare conclusie: de toekomst ziet er voor de Hoorn van Afrika niet goed uit. Deze bijdrage verscheen eerder bij Klimaatverandering.
Cannons is een Amerikaanse indiepopband uit Los Angeles, die inmiddels tien jaar aan de weg timmert.
Ze braken in 2020 door met Fire for You, dat op de eerste plaats van de Alternative Airplay parade van Billboard Magazine eindigde nadat het te horen was in een Amerikaanse comedyserie.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
‘Heavy Western uit Denver, Colorado’, zo omschrijft de band Snakes hun muziek. Zelf zou ik het omschrijven als Gothic Country, maar dat is verder om het even. Het klinkt net zo lekker.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Meg Myers is een singer-songwriter uit Tennessee. Ze maakt wat ik maar even emo-pop zal noemen.
QUOTE - Kijk, je kunt natuurlijk helemaal niets doen, wanneer mensen met vuurwapens een school (of kerk, of winkelcentrum, of of of) binnen lopen en om zich heen beginnen te schieten. Accepteren dat het zo is, denken aan / bidden voor de nabestaanden, verzuchten dat het tragisch is maar absoluut niet de schuld van vuurwapens, nog wat bezuinigen op de geestelijke gezondheidszorg, en wachten tot de volgende slachtpartij. Zoals een zeker land doet.
Talaboman zijn John Talabot en Axel Boman die af en toe samen wat zij zelf noemen “chuggy, hypnotic, dub flavoured Latin-Scando house music” uitbrengen (de een komt uit Spanje, de ander uit Zweden). In hun eentje maken ze beiden best lekkere housemuziek, maar samen stijgen ze boven het housegenre uit. Na een album in 2017, brachten ze onlangs twee EP’s uit.
Een Deense oorwurm over een stel dat gek van elkaar wordt, maar uiteindelijk niet zonder elkaar kan. ‘Gå med dig’ speelt met de dubbelzinnigheid van een uitdrukking die zowel ‘gaan met jou’ kan betekenen als ‘ga weg van mij’.
Enkele fragmenten:
Hij: Ik ga niet hard op je, ik rijd liever naar het Noorden.
Zij: Ik wil je niet slaan, maar ik ben verknipter dan je denkt.
Zij: Ik wil jou niet aanraken of je verrote bloemen
Hij: Je morst aarde in mijn auto en ik verander in een monster.
Zij: Ik wil geen ‘in ons’ en ‘onze’ en ‘wij samen’.
Hij: .. een wannabe Don Draper.
De Zweedse garagerockband The Hives maakte deze nostalgische videoclip in een duidelijke hommage aan Sam Raimi’s Evil Dead.
Nee, dit is geen Ierse grafhymne, zoals Lankum doet denken maar een Amerikaans volkswijsje over een jonge vrouw die zich verhangt uit liefdesverdriet over een slagersjongen.
Hoe makkelijk is het om een lekker nummertje muziek in elkaar te draaien? Heel makkelijk, zolang je alles bij elkaar jat.
Deze creatieveling maakte een mashup van Clairo’s ‘Sofia’, ‘I’ll try anything once’ van The Strokes en ‘Bizarre Love Triangle‘ van New Order. Hopsa, klaar is kees!
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.