ANALYSE - Silvio Berlusconi verloor weliswaar miljoenen stemmen, maar heeft toch de Italiaanse verkiezingen gewonnen.
Nu de stemmen geteld zijn en de puinhoop die de Berlusconiaanse kieswet heeft gecreëerd duidelijk is, weten we meteen wie de grote winnaar is. Niet de centrumlinkse coalitie die de meeste stemmen kreeg. Niet de Movimento 5 Stelle van Beppe Grillo die ineens een factor van groot belang is geworden. De grootste winnaar is de man die zes miljoen stemmen verloor: Silvio Berlusconi.
Half december nog stond zijn PdL op instorten. Vaste partner Lega Nord wilde niets meer van hem weten, een reeks nieuwe corruptieschandalen in onder andere de provincie Lazio (Rome) en de regio Lombardije (Milaan) – geen onbelangrijke gebieden – deden de peilingen geen goed en PdL-kopstukken stonden in de startblokken om de partij te verlaten.
De oude vos greep op dat moment krachtig in, keerde terug aan het hoofd van zijn partij, gelastte de aangekondigde lijsttrekkersverkiezingen af en begon een media-offensief dat zijn weerga niet kent. Vorige week werd dit afgesloten met een persoonlijk geadresseerde brief aan honderdduizenden ouderen, waarin teruggave van de gehate onroerend-goedbelasting IMU werd beloofd. De brief leek zo veel op een brief van de Belastingdienst, dat zich her en der op de postkantoren rijen oudjes vormden om hun door Monti “gepikte” centjes terug te vorderen.
Hij wist dat hij niet kon winnen. Hij is gegaan voor een gelijkspel en dat heeft hij gekregen. Linkse coalities zijn van nature instabiel en zelfs met een klinkende meerderheid in Kamer en Senaat zou het nog moeilijk worden voor Bersani om vijf jaar te regeren. Zoals de zaken er nu voorstaan, is het bijna onmogelijk. Bersani wil beslist niet in zee met Berlusconi, maar Grillo wil zich aan niemand verbinden en stelt dat zijn mensen ‘per voorstel’ zullen bepalen of ze mee of tegen stemmen. En dat is in de Italiaanse situatie nauwelijks werkbaar.
De volgende Italiaanse regering gaat het niet lang volhouden. Niet lang genoeg om bijvoorbeeld de kieswet te hervormen en Berlusconi zijn grootste wapen uit handen te slaan. Vervolgens komen er nieuwe verkiezingen waarbij centrumlinks afgestraft wordt voor het recente falen en is de PdL de grote winnaar.