De bewoners van het eilandstaatje Bahrein zijn voor zeventig procent sjiitische moslims. De rest, inclusief de koning, is soennitisch. Kortom, niet de ideale omstandigheden voor een absoluut vorst om democratie in te voeren. Toch was dat precies wat Hamad ibn Isa Al Khalifa in 2002 deed. Er kwam een parlement met twee kamers. Het Hogerhuis werd in zijn geheel door de koning benoemd, maar het Lagerhuis kwam via eerlijke verkiezingen tot stand, waaraan ook vrouwen mochten meedoen. De sjiieten vertrouwden het niet en boycotten de verkiezingen, met als gevolg dat de koningsgetrouwen het voor het zeggen hielden.
Gisteren waren er voor de derde keer verkiezingen. De sjiieten hadden in 2006 wel meegedaan en waren meteen de grootste partij geworden met 17 van de 40 zetels. Verdere groei was waarschijnlijk. En hoewel de koning via het hogerhuis alle wetgeving controleert (sterker nog, ‘koninklijke besluiten’ hoeven niet eens langs het parlement), werd hij toch nerveus. Want hoe tandeloos een parlement ook is, hinderlijk blijft het, al was het maar omdat die types die je op je buitenlandse reizen tegenkomt de volksvertegenwoordiging wél heel serieus nemen.
De aanloop naar de verkiezingen verliep erg onrustig. Tijdens de ramadan waren er straatrellen. Activisten werden gevangen gezet en van terrorisme beschuldigd, kantoren van mensenrechtenorganisaties gesloten. Sjiitische moskeeën kwamen onder strakker toezicht en een prominente geestelijke raakte zijn verblijfsvergunning kwijt. Het mocht niet baten.
De sjiitische partij Al-Wefaq won gisteren alle 18 districten waar ze meedeed, terwijl de regeringsgezinden van 15 naar 3 duikelden. Een aantal kiesdistricten is nog onbeslist. In twee daarvan maakt de soennitische oppositiepartij Al-Waad kans op een zetel. Het dan precies in tweeën gedeelde parlement blijft even tandeloos als voorheen, maar de koning zal toch weer wat ongemakkelijker in zijn vel zitten dan voorheen. Want of het nu via het parlement gaat of niet, zijn sjiitische onderdanen zullen meer en meer macht opeisen en krijgen.
Reacties (5)
Interessant allemaal, maar om te stellen dat in 2002 de democratie is ingevoerd is toch wat overdreven gesteld. Lijkt het trouwens maar zo of zijn de kiesdistricten ongelijk en/of gegerrymanderd? Anders zouden de sjiieten toch makkelijk aan een meerderheid moeten komen (om niet te zeggen, ze zouden praktisch alle zetels moeten winnen), gezien hun aandeel in de bevolking.
Ik ben trouwens benieuwd naar de voorbeschouwing van de “verkiezingen” in Singapore (met name bekend van het grote aantal zetels dat al voor de verkiezingen verdeeld is, omdat maar één partij kandideert).
@1 Daarom staat er ook niet dat DE democratie werd ingevoerd, maar gewoon een vorm van democratie. Voor regionale begrippen is de koning van Bahrein best liberaal. En ja, de kiesdistricten zijn op Amerikaanse wijze ingedeeld om de zittende macht te bevorderen. De koning wijst ook graag naar het Britse hogerhuis, dat immers benoemd wordt door de vorst. Het is selectief shoppen in de democratische parafernalia, maar alle begin is te prijzen.
Het zou me niet verbazen als Bahrein de facto het Engelse stelsel heeft overgenomen, gelet op de decennialange invloed van Groot-Brittannië in de Perzische Golf. Beweren dat dit geen democratisch stelsel is, is zoveel als zeggen dan Engeland of Amerika ook niet democratisch zijn.
Ik ben trouwens wel benieuwd of er deze keer vrouwen zijn gekozen.
@4: “Beweren dat dit geen democratisch stelsel is, is zoveel als zeggen dan Engeland of Amerika ook niet democratisch zijn.”
Een stelling die minder onhoudbaar is dan jouw post doet vermoeden.
Overigens zijn er wel een aantal grote afwijkingen tussen het politieke systeem van Bahrein en het VK (laat staan de VS, met gekozen staatshoofd). In het artikel worden verhouding hoger- en lagerhuis genoemd (in het VK kan het hogerhuis maar beperkt wetgeving blokkeren en de meeste wetgeving zelfs alleen maar beperkt vertragen) en het koninklijk besluit (bestaat niet eens in het VK) en er zijn er vast nog wel meer.