Max Molovich

357 Artikelen
9 Waanlinks
339 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Martin Bril-Enfin

COLUMN - Volgens mij was het Bart Chabot die in Martin Bril–Enfin zei dat Bril de kunst van het kijken had geperfectioneerd. Zelf zag Bril het zo: “Het gaat niet om het kijken, het gaat niet om het zien, het gaat erom dat je iets vindt waar je verbeelding aan blijft haken en waar je al schrijvende het verhaal uit krijgt. En dan schrijft het zichzelf wel.”

Eerder die avond zag ik My 600 lb Life op pulpzender TLC. De camera volgde een vrouw van meer dan 300 kilo in haar poging af te vallen. Ze lag dag en nacht op een bed in de kamer, als de moeder van Gilbert Grape in What’s Eating Gilbert Grape. Mijn verbeelding bleef aan die hele vrouw haken. Ik moest wel kijken.

Ze had een operatie ondergaan zodat ze beter kon afvallen. Ze moest een dieet volgen. En ze moest, met hulp van een fysiotherapeut, weer leren lopen. Ze had een kom met gehakt op haar schoot. Met blauwe afwashandschoenen kneedde ze er een paar eierdooiers doorheen. Ze maakte er ballen van die haar man in de oven afbakte. De volgende dag vouwde ze wontons in elkaar. Ze kon niet zonder, zei ze. Haar man frituurde de wontons. Zelf frituren was gezonder dan laten bezorgen, zei de man.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | King Joffrey en de herovering van het nu

COLUMN - Prof. Dr. Douglas Rushkoff was te gast in Tegenlicht. Volgens mij voor de derde keer alweer. Hij ratelt door als een Woody Allen die z’n cocaïne voor de verandering niet heeft weg geniest. Vrij vermoeiend om naar te luisteren, zeker als hij bijna een uur los gaat over ‘de herovering van het nu’.

De theorieën van Rushkoff zijn dermate suggestief dat de waarde ervan wat discutabel is, maar vermakelijk en prikkelend zijn ze wel. Zijn centrale punt: doordat we via alle nieuwe technologieën constant op meerdere plekke tegelijk zijn, glipt de tijd door onze vingers en vervreemden we onszelf van het hier en nu en van elkaar. 

Neem drone-bestuurders die bommen laten vallen op doelen aan het andere eind van de wereld. Om te voorkomen dat het aanvoelt als een computerspelletje, wordt er constant een beroep gedaan op hun moreel besef. Het gevolg is echter dat drone-piloten veel meer last hebben van post-traumatische stress dan de piloten van de gangbare bommenwerpers. De afstand en het gebrek aan risico dat ze zelf lopen zorgt voor grotere schuldgevoelens. En wat extra vervreemdend werkt is dat ze aan het eind van de dag weer naar huis gaan, waar alles pais en vree is, dit in schril contrast met het dorpje in Afghanistan dat ze zojuist hebben gebombardeerd.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Genen, memen en temen

COLUMN - In Tegenlicht had een Braziliaanse wetenschapper een robot ontwikkeld die bestuurd werd door de gedachtes van een aap. Dezelfde techniek kan ervoor zorgen dat mensen met een dwarslaesie weer kunnen lopen (tijdens de opening van het WK in Brazilië zal een jongen van 15 die van onderen verlamd is de aftrap doen).

Terwijl de Braziliaanse wetenschapper enthousiast vertelt over zijn experimenten, zie ik voor me hoe de aap door krijgt dat zijn verlengde robot onverwoestbaar is en, gewoon omdat het kan, zijn begeleiders al denkend dood mept, waarna hij op oorlogspad gaat. Ik zie The Terminator voor me, HAL uit 2001, de mens als batterij in The Matrix en het robotjongetje in A.I. dan, ontworpen om voor altijd een liefhebbend zesjarig jongetje te zijn, duizenden jaren lang elke seconde naar zijn overleden moeder verlangt. 

Nu zult u zeggen: wat een overdreven reactie. Dat kwam doordat, met dank aan de Maand van de Filosofie, mijn weekend doordrenkt was met de vraag wat er gebeurt als mens en machine steeds meer samensmelten.

Volgens Peter-Paul Verbeek, afgelopen zondag in VPRO’s Boeken, hobbelt de moraal meestal achter de technologische ontwikkelingen aan, waardoor ze al te vaak draait aan een stuur dat nergens op aangesloten is. Techniek is niet te stoppen. In zijn boek Op de vleugels van Icarus betoogt hij dat je niet achteraf, maar tijdens de ontwikkelingen alvast de juiste vragen moet stellen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Podium voor mevrouw Janmaat

COLUMN - Met enige regelmaat reden wij langs het hotel in Kedichem waar Wil Schuurman, de vrouw van Hans Janmaat, dankzij een aanslag door zogenaamde antifascisten haar been verloor. Van de aanslag zelf weet ik mij zo goed als niks te herinneren (ik was bijna negen jaar). Ik weet alleen dat ik, telkens als wij langs het uitgebrande hotel reden, bij mezelf dacht: dus dit hotel was bereid fascisten te huisvesten. Dat Wil Schuurman hier haar been verloor, was mij waarschijnlijk onbekend. En als ik het al had geweten, dan had ik waarschijnlijk gedacht: moet je maar geen fascist zijn.

Ach ja, de jaren ’80. Afgelopen zondag stond Wil Schuurman centraal in een reportage van Brandpunt, getiteld Podium voor mevrouw Janmaat. De reportage was van beroepsijdeltuit Fons de Poel. In 1998, toen de Centrum Democraten hun zetel verloren en de Kamer uit moesten, stond diezelfde Fons de Poel, glunderend van zelfvoldaanheid, Hans Janmaat wat trappen na te geven. Janmaat probeerde de camera’s te ontwijken, De Poel bleef hem achtervolgen, smalend ‘nul zetels, hoe voelt dat nou??’ roepende. Of zoiets. 

‘Farizeeër’, zo noemde Hans Janmaat Fons de Poel tegen zijn vrouw. Ze hadden het dus over hem gehad! De Poel nam deze geuzennaam in ontvangst met een mengeling van trots en gelegenheidsschuldgevoelens. In de reportage werd Janmaat neergezet als een profeet. Iemand die zijn tijd ver vooruit was. Wil Schuurman schetste haar man als een lieverd die dol was op zijn rol van onder gescheten underdog. We zagen wat fragmenten waarin Janmaat een paar dingen zei die de Tweede Kamer deden leeglopen. Het klonk meer als Pim dan als Geert. Professor Doctor Meindert Fennema kenschetste Janmaat als slachtoffer van z’n tijd.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Adam Zkt. Eva

COLUMN - Uw tv-recensent is de afgelopen week voor het overgrote merendeel van die week, verstoken gebleven van de televisie. Uiteraard heeft hij nog wel even gezien hoe Geert Wilders zichzelf in de voet schoot met een drietrapsraket die herinneringen aan Louis van Gaal opriep. Uw nederige dienaar van het geschreven woord en de waarheid heeft zich daar privé, buiten de camera’s en de sociale media om, nog wel druk over gemaakt, maar hij heeft besloten de rest van de commotie langs zich heen te laten gaan.

Kortom – en als u mij toestaat ga ik even weer over op de eerste persoon enkelvoud – ik heb niks gezien van alle publieke verontwaardiging die het opriep. De Pechtolds, Buma’s en Samsoms die ongetwijfeld hun zegje hebben gedaan in diverse talkshows, ik heb ze niet gezien. En ook de persconferentie waarin Geert Wilders naar verluidt niks van zijn woorden terugnam, heb ik mezelf bespaard. 

De dag voor de verkiezingen zapte ik nog even langs het Grote Lijsttrekkersdebat waarin Diederik Samson tegenover Wilders zijn stinkende best deed om Wilders’ terloopse uitlatingen over minder Marokkanen in de stad, eerder die week, zo krachtig mogelijk te veroordelen. Wilders, een koop groter dan Samsom, onderging het gebries gelaten. De moed zonk mij in de schoenen, ik zapte snel door.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-02-2022

Kunst op zondag | Marokkanen

COLUMN - Uw vertrouwde KOZ-redacteur zit momenteel even ergens anders met zijn hoofd. Maar dat mag de pret niet drukken. Want  kan de Kunst op Zondag deze zondag ergens anders over gaan dan over Marokkanen? Ik zie de treinen nog niet zo snel vertrekken, maar daar gaat het niet om. Het was vooral de gretigheid van het ‘minder, minder, minder’ waarmee de zaal een zich onaanraakbaar achtende Wilders toejuichte die de rillingen over het lijf deden lopen. Voor het eerst vond ik de vergelijking met een zekere periode uit onze geschiedenis gerechtvaardigd. Vervang de Marokkanen door Joden en je voelt precies waarom Wilders dit keer een grens is overschreden.

Kortom, deze Kunst op Zondag is geheel geweid aan Marokkanen-kunst (liefst van de entertete soort, waar Hij Die Niet Genoemd Mag Worden zo’n broertje dood aan had). Aan kunst door Marokkaanse kunstenaars en aan Marokkanen in de kunst. 

Rachid Ben Ali

De eerste kunstenaar van Marokkaanse komaf aan wie ik moest denken was Rachid Ben Ali, die in 2005, als reactie op de moord op Theo van Gogh, in het Cobra-museum een tentoonstelling had waarin hij porno, nazisme, poep en de islam aan elkaar koppelde. Ben Ali ontving toen de nodige doodsbedreigingen, wat hij gemeen heeft met de man die hem zo graag onze steden ziet verlaten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Nederlandse sitcoms

Nederlandse sitcoms. Je zou ze de kost moeten geven. Of bleef u vroeger thuis voor Zeg ‘ns a? Ik wel overigens, maar dat was omdat ik ik na Zeg ‘ns A naar bed moest.

Wat later had je De Vlaamse Pot als het toppunt van Nederlandse grappigheid. En de rest van al die Publieke Omroep-ellende, zoals Oppassen, Zo Vader Zo Zoon, Kinderen Geen Bezwaar en Was Ik Maar Bij Moeder Thuis Gebleven. 

Je hebt natuurlijk wel de series van Jiskefet gehad (Crediteuren Debiteuren, De Lullo’s, De Heren van de Bruyne Ster), maar dat waren eigenlijk meer uit de hand gelopen sketches. Wel leuk, daar niet van. Maar geen comedyserie. Net zoals de gemeenteraadsverkiezingen geen landelijke verkiezingen zijn, hoe hard men ook z’n best doet ons dat te doen geloven.

Van de commerciëlen hoef je ook niet veel te verwachten. Bij Net5 is vorige week Fashion Planet begonnen. Waarin de modewereld te kakken wordt gezet. Satire die net niet slecht genoeg is om leuk te worden. Je hebt geen flauw idee wat je ermee moet. Terwijl er behoorlijk wat goede acteurs in zitten. De enige die z’n woorden er een beetje geloofwaardig uit z’n mond krijgt is een gebrekkig Nederlands sprekende nicht van, naar ik vermoed, Noord-Afrikaanse komaf. Komt waarschijnlijk doordat zijn teksten bewust slecht zijn, terwijl de teksten van de overige personages onbedoeld slecht zijn. Tragisch.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Tegenlicht: hoe echt is echt

COLUMN - Lang geleden stond ik oog in oog met het Meisje met de Parel. Het was in het Mauritshuis in Den Haag, waar het volledige oeuvre van Johannes Vermeer te zien was. Omdat het niet echt druk was, kon ik er uitgebreid de tijd voor nemen. Dat deed ik dan ook maar. Als kansen voor het oprapen liggen, ben ik nooit te beroerd ze te pakken.

Ik keek van een paar meter afstand, ik keek van een paar centimeter afstand. De betreffende parel bleek uit niet veel meer te bestaan dan een klein wit vlekje in een iets groter grijs vlekje. Het klinkt wat pathetisch, maar om zo dicht met mijn neus op twee verfkloddertjes te staan die Johannes Vermeer zelf zo’n 330 jaar daarvoor had aangebracht… het had iets magisch. 

Afgelopen zondag stonden in Tegenlicht de vervagende grenzen tussen echt en nep centraal. Een man, volgens mij een Taiwanese museumdirecteur, fantaseerde over kopieën van kunstwerken die zo echt leken dat ze niet van het origineel waren te onderscheiden. Een fantastisch vooruitzicht, vond hij. Dan kon je het origineel veilig opbergen in het depot en enkel de kopie tentoonstellen. Het origineel hoefde dat depot nooit meer uit te komen en kon tot in de lengte der dagen in z’n oorspronkelijke staat bewaard blijven. Ideaal, vond hij.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Derek

Hoe noem je iemand als Derek? Een Duitser, roept u nu wellicht. Maar die heette Derrick. Ik heb het over Derek. Namelijk de Derek uit de gelijknamige Channel 4-serie van Ricky Gervais, tevens op Netflix te zien. Derek heeft, zoals dat heet, een verstandelijke beperking. Zijn mond staat altijd open, hij heeft een raar loopje, hij heeft onhandige omgangsvormen. Ach, zult u zeggen, dat zijn allemaal kenmerken die je ook op onze huidige koning kunt plakken, maar met Derek is er toch net iets meer aan de hand. 

Nu is het altijd riskant als een acteur iemand neerzet met een verstandelijke beperking. Leonardo DiCaprio deed het met verve in What’s Eating Gilbert Grape. John Malkovich sloeg de plank net mis in Of Mice and Men, maar net mis is uiteindelijk toch finaal mis: je bleef naar John Malkovich kijken die een retard speelde, om met Being John Malkovich te spreken. Tom Hanks sloeg de plank net raak. En net raak is dan toch weer volledig raak. Afijn, zoals ik al zei: het is een riskante business.

Maar laat ik eerst even kort uitleggen wie Derek is en waarom. Derek werkt in een klein bejaardentehuis, dat wordt gerund door de heilige Hannah, die zichzelf totaal heeft weggecijferd ten faveure van de bejaarde oudjes. Naast de bewoners, wordt het bejaardentehuis bevolkt door de cynische klusjesman Dougie (inclusief monnikenkapsel met een kaal hoofddak en een behaarde rand) en diens beste vriend slash grootste vijand Kev, wiens perverse geest de gemoederen zo nu en dan alleraardigst weet op te schudden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | The Beatles 50 jaar later

COLUMN - Sean Lennon stond naast zijn moeder, Yoko Ono. Te kijken naar Paul McCartney en Ringo Starr die met Hey Jude hun optreden in The Night That Changed America afsloten, een ‘Grammy salute’ ter gelegenheid van de vijftig jarige verjaardag van het eerste optreden van The Beatles in The Ed Sullivan Show.

Tijdens een eerder nummer, Get Back om precies te zijn, had zijn moeder Yoko Ono de dansvloer opgeëist op een manier die mij ergens aan deed denken. Op het moment zelf wist ik niet precies waaraan, maar inmiddels is het kwartje gevallen: het deed me denken aan de dansmoves van Elaine Benes uit Seinfeld. Yoko Ono wist zich omgeven door mensen die niet zo heel goed wisten hoe ze moesten reageren op Yoko Ono die uit d’r plaatje ging. 

Ze was al de hele avond overdreven enthousiast geweest. Paul McCartney ook trouwens. De meeste aanwezigen waren overdreven enthousiast geweest. Dat hoort nu eenmaal bij dit soort gelegenheden. Overdreven enthousiasme. Presentatoren zijn overdreven enthousiast en proberen elkaar te overtreffen in lyrische superlatieven. Het publiek is overdreven enthousiast. De muzikanten zijn overdreven enthousiast. En al dat overdreven enthousiasme maakt mij dan weer wat neerslachtig.

Onlangs, tijdens de Grammy Awards (waar Paul McCartney en Ringo Starr voor het eerst sinds tijden samen op één podium speelden), viel me het overdreven enthousiasme ook al op. Het komt doordat werkelijk elke aanwezige enig aanzien heeft. Iedereen loopt elk moment het risico door camera’s gevangen te worden. Dat schept verplichtingen. Bij Ringo Starr overigens niet. Die wist zijn wat nerdy schijt-aan-alles-cool wel te behouden en stond soms een potje te luchtdrummen op drumpartijen die hij zelf ooit had bedacht.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | De dwaze zoon

COLUMN - Laat ik maar niks verkeerds zeggen over de manier waarop onze koning en koningin zich presenteren op het NK Schaatsen in Sotsji. Voor je het weet staat er een lynchmob voor je deur. Zo schijnt ene Roelien Dekker, na haar ingezonden brief aan de Volkskrant waarin ze Koning Willem-Alexander vriendelijk doch dwingend verzocht zich naar zijn ambt te gedragen, haar leven niet meer zeker te zijn in haar Leidsche flatje.

De boodschap is duidelijk. Kom niet aan onze juichende koning. Het zal wel het Lucky TV-effect zijn. Iedereen ziet daar die gezellige Willy op de tribunes staan, die in dat sympathieke Haagse accent van ‘m ‘gekkenhuis’ en ‘ik zei het toch’ en ‘Max we gaan naar beneje’ schreeuwt. 

De beelden van het uitzinnige koningspaar hadden niet misstaan als einde van de documentaire ‘De Dwaze Zoon’, waarin filmmaker Matte Mourik zich afvraagt of hij in de voetsporen van zijn vader moet treden. Het was deze Maarten Mourik, dichter en diplomaat, die in 2001 Jorge Zorreguieta aanklaagde, wat ervoor zorgde dat papá niet aanwezig kon zijn bij het huwelijk van zijn dochter. De reden dat Mourik de strijd destijds aanging was de morele verontrusting bij het idee dat ons koningshuis een verbintenis aanging met een oorlogsmisdadiger. Hij wilde laten zien dat je als eenvoudige burger in staat was vragen te stellen die de macht in verlegenheid bracht.

Vorige Volgende