Jorn

Gisteren besloot ik de film Koyaanisqatsi eindelijk eens op dvd te huren. De film was de eerste uit de zogenaamde Qatsi-triologie van regisseur Godfrey Reggio (waarbij Powaqqatsi is gemaakt tussen 1985 en 1987 en Naqoyqatsi momenteel wordt gemaakt), opgenomen tussen 1975 en 1982 en werd nog niet zo lang geleden weer vertoond in de bioscoop. Reggio is een buitenbeentje in de filmwereld, maar heeft met zijn sfeervole beeldmontage tot muzikale beeldensprookjes een groot publiek voor zich weten te winnen.

Koyaanisqatsi komt uit het Hopi-Indiaans en betekent Leven uit balans. In het eerste half uur wordt de schoonheid van het Amerikaanse landschap getoond met beelden van uit de imposante canyons (Canyonlands, vermoed ik). Zijn techniek is verwant aan die in Microkosmos, waarin het leven van insekten versneld wordt voorgescoteld alsof het uit één dag zou bestaan, alleen gaat het nu over het landschap, de zee en de lucht. Terwijl deze duizelingwekkende landschappen zich voor je ogen ontrollen, hoor je een soort van Tibetaanse mantra, de titel bezwerend murmelen.

Na dit half uur volgen de beelden uit de stedelijke gebieden, waarbij de mechanisatie in het menselijk handelen wordt uitvergroot, maar ook hoe de mens onbewust de natuur in het klein nabootst in de schijnbare complexiteit van het dagelijkse leven. Voor de natuurfilosofen onder ons vormt deze film het levende bewijs van de mens die is afgesneden van de natuur, oftewel van de basisprincipes van het leven die worden verloochent, maar voor de mens die eveneens de poëzie in de technologische ontwikkeling kan zien, is het één grote lust voor het oog. En in de ridiculisering van het menselijk handelen zit net zo goed een grote dosis humor. Enige minpunt vond ik de voortdurend terugkerende nachtelijke autosnelwegen in verschillende lichtsnelheden.

Deze week twee uitgaanstips om het post-paasweekend door te komen:
In Rotterdam start vanaf vrijdag het Motel Mozaique festival. Dit driedaagse festival vindt op verschillende plaatsen plaats (w.o. Nighttown, de Rotterdamse Schouwburg en diverse andere lokaties) en maakt alweer voor de vierde keer haar opwachting. Ontstaan in 2001, in het jaar dat Rotterdam Culturele Hoofdstad was, waarbij eveneens voor kunstzinnige slaapplekken wordt gezorgd in de stad voor diegenen die hun eigen slaapkamer moe zijn of graag het weeshuisgevoel aan den lijve willen ondervinden.

De programmering is gewaagd en toont een veelheid aan exoten in het clubcircuit. Een greep uit het programma: Magnus (met Tom Barman, een paar weken geleden heb ik hier melding over gemaakt), zZz (Amsterdams tweetal met funky razende synthesizers), Dom&Roland (drum&bass pioniers), The Shins (Beachboy en meer van dat soort rip-off), Absynthe Minded (erg leuk, maar kan me niet meer herinneren waarom), The Scissor sisters (fatterige Beegees revival; in sommige kringen vindt men dit blijkbaar leuk?), I am Kloot (zeikerige lo-fi), maar eigenlijk ken ik ongeveer driekwart van de artiesten niet en juist uit andere jaren heb ik geleerd dat veel van de bands juist op dit festival worden ontdekt door een groter publiek (maar ook weer niet al te groot). Het verrassingseffect kan dus groot zijn, maar indien men niet opportuun is, ook als wet van Murphy uitpakken.

Sinds 28 februari heeft de Hermitage aan de Amstel haar deuren geopend. Deze dependance van het vermaarde Peterburgse museum is gehuisvest in het voormalige verpleeghuis ‘de Amstelhof’. Het initiatief is ontstaan doordat de directeur van de Hermitage (evenals andere musea zoals bijv. Guggenheim en Moma) op zoek was naar mogelijkheden voor uitbreiding van het museum in andere steden. De keuze voor Amsterdam lag voor de hand omdat in de jaren negentig gebleken was dat Nederlandse museumbezoekers zeer geïnteresseerd waren in de Russische kunstschatten die in verschillende exposities in de Nieuwe Kerk werden tentoongesteld.

Het fraaie bouwwerk dateert uit 1683 en heeft tot 2000 de functie van bejaardentehuis gehad. Doordat het niet meer functioneerde naar de eisen van een modern verpleeghuis besloot men de Amstelhof te verlaten en het gebouw een exclusieve culturele bestemming te geven. De vestiging van de Amsterdamse Hermitage werd daarmee een feit. De herinrichting tot een volwaardig museum zal gefaseerd plaatsvinden. Momenteel zijn zes zalen al in gebruik genomen met een oppervlakte van 500 m2. In 2007 volgt de oplevering van de overige zalen en zal het vloeroppervlak zo’n 4000 m2 bedragen.

Tot die tijd heeft men gekozen voor een aantal verschillende exposities. Momenteel zijn er verschillende sieraden van Grieks goud te bewonderen, maar vooral de komende tentoonstellingen spreken daarbij tot de verbeelding; van 18 september t/m 13 februari 2005 vindt de tentoonstelling Nicolaas en Alexandra plaats, waarin het leven wordt geschetst van het laatste tsarenpaar van Rusland dat in 1918 door de bolsjewieken (i.e. mensen van de meerderheid) werd vermoord. Daarna volgt de expositie Schilderkunst uit Venetië.

Wie snel is kan nog naar de Sneak preview van Flo, een tentoonstelling van Danielle Kwaaitaal in de Torch Gallery in Amsterdam. De tentoonstelling is een voorproefje van de te verwachten gelijknamige film die in het najaar verschijnt. De film speelt zich volledig af onder water en wordt een zinneprikkelend, poëtisch schouwspel genoemd. In Torch zijn foto’s te bewonderen, zogenaamde stills, uit de film, maar ook een trailer van enkele minuten.

Kwaaitaal (1964) is kunstenaar en Veejay en in die hoedanigheid heeft ze internationale faam verworven in gerenommeerde galeries en discotheken of festivals. In Flo onderzoekt ze wederom het vrouwenlichaam, een thema dat al enkele jaren een centrale plaats inneemt in haar werk. Maar dan natuurlijk op een andere manier dan dat doorgaans gebeurt. Het geeft een bizar effect de blanke lichamen te zien contrasteren met het helderblauwe water en als je niet zou weten dat Kwaaitaal levende modellen gebruikt, zou je haast gaan denken dat het etalagepoppen zijn. In de trailer kwam bij mij de vergelijking op met het effect van de waterstralen op de jonge toneelspeelster in de film Cloaca. De foto’s zijn kunstzinnig geënsceneerd en beloven een fantasierijk sprookje voor het uitkomen van de film.

Na het vastlopen van de onderhandelingen tussen Mtv en Tmf en de zogenaamde indie-bands over de uitzendrechten van hun videoclips, verdwijnen er een hoop kunstzinnige videoclips van het scherm en zijn deze bands op nog minder kanalen te horen of te zien. De White Stripes hebben, hierop vooruitlopend, alvast een aantal bijzondere live-registraties (videoclips en mp-3’s) op hun site gezet.

The White Stripes

De live-tip voor deze week is de volgende: vanavond speelt het Amsterdamse drietal Feverdream in Volta, aanvang 21u, entree 5 euro.

Tom Barman is een man met vele kwaliteiten. Rondom zijn band Deus is het al een tijdje stil, maar een nieuw album is onderweg en zal waarschijnlijk voor de zomer uit komen. In het najaar wil Deus weer gaan touren en zal het natuurlijk ook ons land aandoen. Hoewel ik niet altijd even gecharmeerd ben van de kunsten van Deus en uit hun 5 albums een compilatie-album heb samengesteld, kan ik de vernieuwing die van deze sympathieke voorman uitgaat, waarderen. Ondertussen werkt hij gestaag verder aan zijn soloprojecten.

Eerder schreef ik hier al over zijn debuut als speelfilmregisseur, Any way the wind blows (die onlangs op dvd is verschenen) waarvan de belangrijkste filmtrack van de groep Magnus is, een project van Barman en CJ Bolland. Barman vertelde een aantal jaren geleden nog in een interview tijdens Pinkpop dat hij niet veel zag in elektronische muziek omdat het kil en weinig energiek op hem overkwam, maar blijkbaar is hij overstag gegaan omdat hij inmiddels de cd, The body gave you everything heeft uitgebracht en al regelmatig live met deze band te bewonderen is. Vooral het nummer ‘Summer’s here’ is behoorlijk aanstekelijk en blijft na beluistering langdurig in je hoofd hangen.

Morgen vindt van 14.30u-18.00u op de Dam een Tibet manifestatie plaats om aandacht te vragen voor de schrijnende mensenrechtensituatie daar. Deze manifestatie staat in het teken van de vrijlating van de boeddhistische leider Tenzin Delek Rinpoche die zonder vorm van proces ter dood is veroordeeld door de Chinese autoriteiten en nu onder onerbarmelijke omstandigheden vastzit in de gevangenis. Tevens zal de volksopstand van 10 maart 1959 worden herdacht, waarbij veel Tibetanen de dood vonden of op de vlucht sloegen, onder wie de Dalai Lama. Verschillende Tibetaanse en Nederlandse artiesten zullen optreden, waaronder Def P en de Eindhovense stonerock formatie Peter Pan Speedrock.

Save Tibet Now – link

Het mediacircus rondom de première van Takeshi Kitano’s laatste film ‘Zatoichi’ maakte mij enigszins huiverig om deze te gaan bekijken. Ik had meer redenen om te twijfelen aangezien zijn voorlaatste film Dolls, die ik niet heb gezien, nogal deprimerend scheen te zijn en bovendien ook nog een kostuumdrama, hoewel Kitano daarmee wel aangaf dat hij niet aan de stijl van de yakuza-film gebonden is. Zijn eerste Amerikaanse film, Brother die daarvoor uitkwam, was een slap aftreksel van zijn Japanse meesterwerken in dat genre. Reden genoeg voor twijfel dus, maar na het zien van Zatoichi ben ik weer overstag gegaan en is mijn waardering voor Kitano’s regie alleen maar weer gestegen.

Kitano speelt meestal zelf de hoofdrol in zijn eigen films. Aan het begin van zijn carrière waren zijn films behoorlijk geweldadig en speelde hij altijd een stoïcijn die weinig woorden gebruikt om zijn daden luister bij te zetten. Of dit nu een agent was met een nogal onorthodoxe manier van optreden zoals in Violent cop (1989) of een op de vlucht geslagen yakuza-baas zoals in Sonatine (1993) die op de vlucht is voor rivaliserende bendes en samen met zijn kompanen zich stierlijk verveelt op zijn onderduikadres. Later begon hij steeds meer de menselijke kant van zijn karakters te belichten en de wroeging die kan ontstaan wanneer men door geweld wordt omringd. Dit werd duidelijk vanaf Hana-bi (1997) waarin een gansterbaas een vrouw met kanker heeft die spoedig zal sterven en later in Kikujiro (1999) waarin een norse bullebak wordt opgezadeld met een nieuwsgierig kind.

Het is natuurlijk weinig nieuws; een aantal nieuwe radiokanalen op internet, maar de lancering van 8 nieuwe door Vpro’s 3voor12 vind ik wel het vermelden waard. Nederlandse stations op het internet zijn er namelijk nog niet zo veel en de Vpro heeft al een aantal korte programma’s online waarbij het wekelijkse ‘Vuile Toon’ (dinsdag, 1 uur) met veel experimenten met samplers en andere elektronika in mij een vaste luisteraar gevonden heeft. Uitbreiding van de zendtijd is daarom lovenswaardig.

In de programma’s zijn meer exoten op het gebied van nieuwe muziek te beluisteren en heeft de programmamaker de vrije hand in de muziekkeuze. De nieuwe kanalen bieden voor elk wat wils; zo volgen er drie de vaste programmering op 3FM met de programma’s 3voor12xl, db en bpm, maar krijgen ook ondergesneeuwde genres als Americana en Roots een vast kanaal. Gaat dat luisteren!

Het volledige artikel op 3voor12
..of luister direct (9 kanalen): http://3voor12.vpro.nl/3voor12radio

[en voortaan permanent in: Sargasso Links >> Muziek >> Stations, internetradio]

Boilingpoint.nl is een nieuwe literaire website, waar beginnende schrijvers een medium krijgen waarop ze kunnen publiceren. Het unieke van deze site is dat er een verhaal zal ontstaan uit bijdragen van verschillende auteurs. De eerste paragraaf is bedacht door de redactie, waarna het verhaal zal groeien door bijdragen van verschillende auteurs. De afloop van het verhaal is daarom vantevoren niet te bepalen, iets dat tot dusverre alleen door een aantal bekende schrijvers (waaronder Joost Zwagerman) is uitgevoerd. De bedoeling van Boilingpoint.nl is het ontstaan van een multiculturele Odyssee. Volledig interactief en samengesteld door talentvolle schrijvers, waarbij aan het eind het ontstane verhaal in boekvorm wordt uitgegeven.

De site is ontstaan doordat er voor beginnende schrijvers weinig mogelijkheden zijn om hun verhalen gepubliceerd te krijgen. De uitgevers worden wekelijks bedolven onder de vele manuscripten en het ontbreekt vaak aan tijd en middelen om al deze werken te beoordelen.

Maar, Boilingpoint.nl is meer; schrijvers met bestaande verhalen kunnen een eigen pagina krijgen waarop ze hun werk kunnen laten zien en er kan tevens worden meegedaan aan een poëziewedstrijd. Voor beoordeling van deze werken heeft de site een redactie en zoekt het de samenwerking met uitgevers. In de toekomst wil Boilingpoint.nl meerdere kunstdisciplines op de site bijeen brengen, zoals bijvoorbeeld een combinatie van muziek en literatuur. Vooralsnog richt de site zich op proza en poëzie en nodigt het talentvolle schrijvers uit om de pen op te pakken.

Na de lampjesterreur die de afgelopen maanden voor een oase van licht in het donkere straatbeeld van Amsterdam heeft gezorgd, gaat de politie in maart iedere fietser bekeuren die door het rood licht fietst. Ook voetgangers zullen worden beboet. De flikken verstoppen zich en grijpen niets vermoedende overtreders in de kraag. Fietsers en voetgangers wees komende maand op uw hoede!

De vraag is wat wij tegen deze verregaande vertrutting kunnen doen?

John Frusciante is vooral bekend als gitarist van the Red Hot Chili Peppers. Maar met zijn vierde album ‘Shadows collide with people’ heeft hij daarnaast inmiddels een verdienstelijke solocarrière opgebouwd. Ergens midden jaren ’90 tijdens een concert van hun Japanse tour besluit Frusciante het voor gezien te houden en stapt hij uit de Peppers om zich volledig te kunnen richten op zijn heroïneverslaving. Vpro’s Onrust ging in die periode bij hem op bezoek en maakte een in de internationale pers bekroonde documentaire over de keerzijde van de roem in het leven van Frusciante.

In deze periode legt hij wel al de kiem voor zijn eerste albums. Zijn eerste; ‘Niandra Lades and usually just a t-shirt’ wordt in de rescensies volledig neergesabeld en krijgt kwalificaties als ‘krijsende zwanenzang’ of ‘junkie hysterica’ met zich mee. Geheel ten onrechte volgens mij omdat Frusciante in een groot deel van de nummers drie gitaarpartijen door elkaar heen heeft opgenomen, aangevuld met een drumcomputer en soms afgewisseld door piano. Eén van de beste nummers op dat album is zijn cover van het Bad Brains nummer ‘The big takeover’. Zijn stem is inderdaad nogal scherp, maar maakt het album juist zo bijzonder.