Sinds 28 februari heeft de Hermitage aan de Amstel haar deuren geopend. Deze dependance van het vermaarde Peterburgse museum is gehuisvest in het voormalige verpleeghuis ‘de Amstelhof’. Het initiatief is ontstaan doordat de directeur van de Hermitage (evenals andere musea zoals bijv. Guggenheim en Moma) op zoek was naar mogelijkheden voor uitbreiding van het museum in andere steden. De keuze voor Amsterdam lag voor de hand omdat in de jaren negentig gebleken was dat Nederlandse museumbezoekers zeer geïnteresseerd waren in de Russische kunstschatten die in verschillende exposities in de Nieuwe Kerk werden tentoongesteld.

Het fraaie bouwwerk dateert uit 1683 en heeft tot 2000 de functie van bejaardentehuis gehad. Doordat het niet meer functioneerde naar de eisen van een modern verpleeghuis besloot men de Amstelhof te verlaten en het gebouw een exclusieve culturele bestemming te geven. De vestiging van de Amsterdamse Hermitage werd daarmee een feit. De herinrichting tot een volwaardig museum zal gefaseerd plaatsvinden. Momenteel zijn zes zalen al in gebruik genomen met een oppervlakte van 500 m2. In 2007 volgt de oplevering van de overige zalen en zal het vloeroppervlak zo’n 4000 m2 bedragen.

Tot die tijd heeft men gekozen voor een aantal verschillende exposities. Momenteel zijn er verschillende sieraden van Grieks goud te bewonderen, maar vooral de komende tentoonstellingen spreken daarbij tot de verbeelding; van 18 september t/m 13 februari 2005 vindt de tentoonstelling Nicolaas en Alexandra plaats, waarin het leven wordt geschetst van het laatste tsarenpaar van Rusland dat in 1918 door de bolsjewieken (i.e. mensen van de meerderheid) werd vermoord. Daarna volgt de expositie Schilderkunst uit Venetië.

Het Staats Hermitage Museum in St. Petersburg is ontstaan tijdens het drie eeuwen durende bewind van de Romanovs. Tijdens het bewind van tsaar Peter de Grote (1682-1725) werd St. Petersburg gebouwd en omgedoopt tot hoofdstad van het toenmalige Russische Rijk. Peter de Grote wilde Rusland een internationaal karakter geven en haalde de intelligentsia naar de stad door de bouw van de Akademie van Wetenschappen. Deze internationale rol van betekenis voor St. Petersburg werd vergroot tijdens de regeerperiode van Catharina de Grote (die overigens aan de macht is gekomen door haar man, Peter de Derde, de kleinzoon van Peter de Grote, te vermoorden). Zij was een groot liefhebster van de kunsten en heeft de grondslag gelegd voor de Hermitage door de bouw van het Winterpaleis (1762), waar zij in 1764 haar eerste verzameling onderbracht. Door uitnodiging van buitenlandse schilders en schrijvers heeft zij volgens de geschiedschrijving ‘de ziel’ naar Rusland gebracht. De Hermitage werd onder de Romanovs een praalstuk van de verzameldrift van de verschillende tsaren en werd in 1852 opengesteld voor het publiek. In 1917 werd het museum genationaliseerd en aanzienlijk uitgebreid. Het bezit nu 3 miljoen museumstukken.

Op de site van de Russische Hermitage kun je een virtuele rondleiding maken, hetgeen ook mogelijk is door de film The Russian Ark (2002, Alexander Soekoerov) te kijken waarin in één prachtig shot van 96 minuten drie eeuwen Russische geschiedenis in de Hermitage wordt belicht.

Hermitage aan de Amstel
Staats Hermitage St. Petersburg